خطاهای پزشکی در هالیوود
درگذشت عباس کیارستمی، کارگردان بنام سینمای ایران و جهان در پاریس خبری نبود که مردم به سادگی از کنارش بگذرند. در پی این اتفاق گروهی با اعتقاد به اینکه درگذشت وی بهدلیل کوتاهی پزشکان ایرانی و فرانسوی در درمان بوده سعی در پیگیری مساله دارند و گروهی نیز برخلاف نظر ایشان، درگذشت کیارستمی را با توجه به بیماری صعبالعلاج سرطان و عوارض آن اجتنابناپذیر میدانند.
به هر حال این موضوع بهانهای شد تا نگاهی به مساله قصور پزشکی در کشورهای دیگر جهان بیندازیم و بعضی از پروندههای مشهور پیرامون خطاهای پزشکی را مرور کنیم.
خطای پزشکی یا قصور پزشکی در اصطلاح حقوقی عبارت است از ترک یک قانون الزامآور توسط پزشک یا یکی دیگر از اعضای کادر درمانی که در نتیجه اقدامات درمانی آنها موجبات خسارت جانی یا مالی بیمار فراهم شود. به عبارت دیگر، اقدام یا عدم اقدام پزشک که موجب تحمیل خسارت مالی، جانی، جسمی یا معنوی بیمار شود.
قصور پزشکی در کشورهای مختلف جهان تعاریفی تقریبا مشابه دارد ولی نحوه رسیدگی به آن و مجازات آن در کشورهای مختلف متفاوت است.
تقریبا 2 ماه پیش بود که پژوهشگران دانشگاه جانزهاپکینز آمریکا در مجله BMJ که یکی از معتبرترین مجلههای علمی پزشکی دنیاست، پژوهشی را منتشر کردند که نشان میداد خطاهای پزشکی سومین علت مرگومیر در آمریکاست. یعنی بعد از بیماری قلبی و سرطان که 2 علت اصلی مرگومیر آمریکاییها را تشکیل میدهند، سومین علت مرگ در این کشور خطاهای پزشکی است بهطوری که سالانه بیش از 250 هزار نفر در اثر خطاهای پزشکی در آمریکا جان خود را از دست میدهند.
در گذشته نیز پژوهشها نشان داده بود اصلیترین خطای پزشکی که بیشترین مرگومیر و هزینهها را دنبال دارد، خطا در تشخیص بیماریهاست. فقط همین نوع خطا سالانه بین 80 تا 160 هزار نفر را در آمریکا به کام مرگ میکشد.
در سال 2014 نیز پژوهشگران دانشگاه یوتا دریافتند آمار خطاهای پزشکی 10 برابر بیشتر از آن تعدادی است که کارشناسان تصور میکنند. در حقیقت، از هر 3 بیمار بستری در بیمارستانهای آمریکا بهطور متوسط 1 نفر با خطاهای پزشکی در درمان خود مواجه میشود. مثالهایی از خطاهای بیمارستانی در آمریکا شامل دادن دوز اشتباه دارو یا داروی اشتباهی به بیمار توسط پرستار، جا گذاشتن گاز استریل یا ابزار جراحی در بدن بیمار توسط جراح، تشخیص اشتباه توسط پزشک و انجام عمل جراحی روی قسمت اشتباهی از بدن هستند.
سالانه حدود 15 تا 19 هزار شکایت علیه پزشکان در دادگاههای آمریکا ثبت میشود.
1. مرگ مایکلجکسون با داروی بیهوشی
پیدا شدن جسد مایکل جکسون در منزل شخصیاش در سال 2009 موجی از حیرت و اندوه را در جامعه آمریکا به دنبال داشت و موجب شد مرگ مشکوک این خواننده مشهور بهطور جدی از سوی مردم و مقامات آمریکا مورد پیگیری قرار گیرد. هنگامی که کالبدشکافی وجود مقادیر بسیار زیادی از داروهای بیهوشی مانند پروپوفول را در خون او تایید کرد، مردم انگشت اتهام را به سمت کونراد موری، پزشک شخصی مایکل جکسون نشانه رفتند. این پزشک اعتراف کرده بود بهدلیل مشکل بیخوابی شدید مایکل جکسون برای او داروی بیهوشی تجویز کرده است.
همین موضوع سبب شد دکتر موری به اتهام قتل غیرعمد خواننده مشهور آمریکایی در دادگاه مورد محاکمه قرار گیرد. این محاکمه 2 سال بعد به صورت علنی در دادگاه عالی منطقهای لسآنجلس و در مدت 24 روز برگزار و در نهایت دکتر موری به قتل غیرعمد مایکل جکسون محکوم شد.
دکتر موری به اشد مجازات یعنی تحمل 4 سال حبس محکوم شد. هر چند 2 سال بعد دکتر موری مورد بخشودگی قرار گرفت و از زندان آزاد شد، اما مجوز طبابت وی در 3 ایالت آمریکا که سابقا به طبابت مشغول بود، باطل یا معلق اعلام شده بود.
2. پایان صدای جولی اندروز با جراحی
شاید کمتر کسی باشد که با تماشای شاهکار جاودانه سینما، فیلم «صدای موسیقی» که در ایران به نام «اشکها و لبخندها» به مردم معرفی و یکی از شاهکارهای ماندگار دوبله در سینمای ایران شد، بازی زیبای جولی اندروز را بهعنوان نقش اول این فیلم تحسین نکرده باشد. جولی اندروز که یک سال قبل در فیلم «مری پاپینز» نیز به زیبایی درخشیده و جایزه اسکار را برده بود، بخش بزرگی از موفقیت خود را مدیون صدای زیبا و تواناییاش در خوانندگی علاوه بر بازیگری بود.
این بازیگر و خواننده توانمند که گفته میشد صدایی «ششدانگ» دارد، در سال 1997 و در سن 62 سالگی بهدلیل وجود یک غده غیرسرطانی در حنجرهاش تحت عمل جراحی قرار گرفت. متاسفانه بعد از جراحی دامنه صدای او هرگز به وسعت سابق نرسید. به دنبال این اتفاق اندروز از 2 پزشک جراح خود و همچنین از بیمارستان مونتسینای نیویورک که جراحی در آنجا انجام شده بود، طرح شکایت کرد. چندی بعد پرونده این شکایت مختومه اعلام شد و اندروز از پایان دعوا خبر داد اما شرایط این اتفاق هرگز بهطور رسمی فاش نشد و دوستداران وی همچنان بر این باورند که جراح مقصر ضعیف شدن صدای محبوبشان است.
3. جراحی اشتباه دانا کاروی
دانا کاروی، بازیگر و نویسنده آمریکایی در سال 1998 زمانی که فقط 42 سال داشت دچار بیماری قلبی شد و بررسیها نشان داد یکی از رگهای اصلی قلب وی تنگی شدید دارد. به همین دلیل کاروی تحت عمل جراحی باز قلب قرار گرفت اما با کمال شگفتی بعد از انجام جراحی وضعیت وی نهتنها بهتر نشد بلکه رو به وخامت گذاشت. تنها پس از بدتر شدن حال وی بود که پزشکان متوجه شدند عمل جراحی وی اشتباه بوده و جراح قلب رگ اشتباهی را عمل کرده است. در حقیقت، رگ مسدودشده در عمق عضله قلب پنهان شده بود و جراح یک رگ سطحیتر با گرفتگی کمتر را باز کرده بود. همین موضوع باعث شد کاروی ناگزیر به تحمل دوباره این عمل جراحی سنگین شود و برای بار دوم تحت عمل جراحی باز قلب قرار بگیرد. در پی شکایت کاروی از پزشک، حکم دادگاه به نفع او صادر شد و وی غرامتی 8 میلیون دلاری دریافت کرد که آن را به بنیادهای خیریه اهدا کرد.
4. مرگ مشکوک مادر کانیی وست
کانیی وست، خواننده، ترانهسرا، تهیهکننده، طراح مد، کارآفرین و همسر کیم کارداشیان است. وقتی مادر او، دوندا وست در سن 58 سالگی از دنیا رفت، پزشکی قانونی علت مرگ را بیماری قلبی کنار عوارض عمل جراحی پلاستیک عنوان کرد. خانواده وست تصمیم گرفتند علیه پزشکی که چندی پیش دوندا نزد وی عمل جراحی لیپوساکشن و همچنین جراحی کوچک کردن سینه انجام داده بود، طرح شکایت کنند.وقتی دوندا وست برای نخستین بار به جراح پلاستیک معروف در بورلی هیلز مراجعه کرده بود، وی از جراحی دوندا خودداری کرده و به او گفته بود بهدلیل بیماری شدید قلبی نباید تحت عمل قرار بگیرد.
این جراح دوندا را به یک متخصص بیماریهای داخلی معرفی کرده بود تا برای بیماری قلبیاش تحت درمان قرار بگیرد اما دوندا از مراجعه به پزشک متخصص قلب سر باز زد و نزد یک جراح پلاستیک دیگر به نام دکتر جن آدامز رفت تا برای او عمل زیبایی لیپوساکشن و عمل جراحی کوچک کردن سینه انجام دهد.
دکتر آدامز که پیش از این هم در پزشکی قانونی پروندهای در حال رسیدگی داشت، دوندا را جراحی کرد.
به دنبال پیگیری خانواده وست، آخرین رای پزشکی قانونی علت مرگ دوندا را گرفتگی عروق قلبی کنار عوامل متعدد دیگری که عارضه یا پیامد لیپوساکشن و جراحی زیبایی سینه بودند، اعلام کرد. چندی بعد فرماندار کالیفرنیا، آرنولد شوارزنگر قانونی را به نام «قانون دوندا وست» امضا کرد که به موجب آن بیماران حتما باید قبل از انجام اعمال جراحی زیبایی مدارکی دال بر بلامانع بودن عمل جراحی و عدم ابتلا به بیماریهای دیگر ارائه دهند.
5. دوقلوهای دنیس کوید در 2 قدمی مرگ
دنیس ویلیام کوید، هنرپیشه معروف آمریکایی و همسرش در سال 2007 صاحب 2 فرزند دوقلوی غیرهمسان شدند که نام آنها را توماس و گریس گذاشتند. این دوقلوها که از بدو تولد در بیمارستان بستری بودند، در 10 روزگی به تشخیص پزشک نیازمند دریافت داروی هپارین بودند. هپارین دارویی است که خون را رقیق میکند و استفاده بیش از حد از آن ممکن است سبب خونریزی در نواحی مختلف بدن شود. تکنیسینهای داروخانه به جای تحویل داروی مناسب نوزادان، داروی مناسب بزرگسالان را به بخش کودکان تحویل دادند و پرستاران به جای اینکه دوز هپارین مناسب برای نوزاد 10 روزه را به دوقلوها بدهند، به اشتباه دوز مناسب بزرگسالان را به آنها دادند؛ یعنی هزار برابر بیشتر از آنچه برای یک نوزاد 10 روزه لازم است.
در عرض 8 ساعت، نوزادان 2 دوز نامناسب از داروی هپارین دریافت کردند. زمانی که دنیس کوید و همسرش برای احوالپرسی دوقلوها با بیمارستان تماس گرفتند، به آنها گفته شد حال دوقلوها خوب است. در حالی که درست در همان زمان نوزادان تحت مداوا برای خطای پیشآمده بودند؛ اتفاقی که آنها را در معرض خطر خونریزی و حتی مرگ قرار داده بود.
صبح روز بعد که کوید و همسرش برای ملاقات نوزادان به بیمارستان رفتند، به آنها اطلاع داده شد فرزندانشان در وضعیت بحرانی به سر میبرند. در واقع، علاوه بر اشتباه در دادن دوز درست دارو، بیمارستان سعی کرده بود مساله را مخفی نگه دارد.
برخورد بیمارستان با رسانهها نیز نادرست بود. خوشبختانه بعد از گذراندن 11 روز در بخش مراقبتهای ویژه نوزادان یا NICU دوقلوها سلامت کامل خود را بازیافتند. دنیس کوید از شرکت سازنده دارو طرح شکایت و ادعا کرد بستهبندی 2 داروی هپارین نوزادان و بزرگسالان به قدر کافی تفاوت ندارد و ممکن است انسان را به اشتباه بیندازد. به منظور جبران این خسارت بیمارستان 750 هزار دلار غرامت به دنیس و همسرش پرداخت کرد. این بیمارستان همچنین از سوی دایره بهداشت عمومی کالیفرنیا به پرداخت 25 هزار دلار جریمه محکوم شد.
گردآوری : گروه فرهنگ و هنر سیمرغ
seemorgh.com/culture
منبع : salamat.ir