او با چاپ یک آگهی ترحیم در یک روزنامه، با عنوان «مرگ بیتا فرهی» اعتراضش را به فریدون جیرانی کارگردان فیلم نشان داد. در این آگهی آمده بود...

کتایون ریاحی با دنیای بازیگری خداحافظی کرد. این عنوان خبری بود که چند روز پیش روی خروجی چند خبرگزاری قرارگرفت و دهان به دهان چرخید. خبری که حاوی نامه گنگ و مبهم این بازیگر برجسته است و به صورت واضح به عنصر خبری «چرا» پاسخ نداده است.
 
نامه سرشار ازاحساس کتایون ریاحی را چندباره وچندباره می‌خوانی، باز هم نمی فهمی که علت کناره گیری اش از دنیای سینما چه بوده است. یکی ازعلت‌هایش می‌تواند این باشد که ریاحی به گفته خودش می‌خواهد نویسندگی را تجربه کند. (مشخص نیست که منظورش فیلم نامه نویسی است یا داستان نویسی یا ترجمه یا شاید هم روزنامه نگاری و...) اما باز هم این سوال پیش می‌آید که مگر لازمه نویسندگی خداحافظی با دنیای سینماست؟ مگر بازیگران و کارگردان‌هایی چون نیکی کریمی، لیلا حاتمی، داریوش مهرجویی، عباس کیارستمی که چندین کتاب از آن‌ها به چاپ رسیده است، برای نوشتن از سینما کناره گیری کرده اند؟
کتایون ریاحی در بخشی از نامه اش آورده است: خدایا مرا از شر دوستانم در امان بدار، خود با دشمنانم می‌دانم چه کنم.
با خواندن این جمله می‌توان این گونه گمانه زنی کرد که احتمالا یکی دیگر از دلایل کناره گیری کتایون ریاحی از سینما، دلخوری و نارضایتی او از وضع فعلی موجود بوده است. این حدس وقتی تقویت می‌شود که می بینیم نامه خداحافظی در چندین جا لحنی گلایه آمیز به خود می‌گیرد. او می‌نویسد: باور نمی‌کنم بازیگر زنی در جهان باشد که شماتت، تحقیر و تنبیه نشود.یعنی ممکن است علت دلخوری کتایون ریاحی، انتقادهای بعضا تند و تیز مردم و منتقدان ازسریال« حضرت یوسف» باشد؟ فعلا نمی‌توان پیش داوری کرد. باید منتظر ماند و دید کتایون ریاحی چه زمانی از تصمیمش منصرف می‌شود و دوباره به دنیای بازیگری و سینما باز می‌گردد. بازیگری که نقش «زلیخا» را برای بینندگان تلویزیونی باورپذیر کرد، حالا می‌خواهد مثل خود زلیخا متحول شود و ازحرفه ای که ۲۸ سال با آن زندگی کرده است، فاصله بگیرد.

کتایون ریاحی نخستین بازیگری نیست که چنین تصمیمی را گرفته است.

پیش ازاو خیلی‌های دیگر هم بوده اند که خودشان را در عالم بازیگری بازنشسته کردند و خانه‌نشین شدند. تجربه نشان داده است که این بازیگران تا چهار، پنج سال بعد از تصمیمشان در هیچ فیلم و سریالی بازی نکرده اند. اگر هم آمده اند، به اصرار دیگران چند دقیقه ای جلوی دوربین رفته اند و بازبرگشته اند.می‌گویند فوتبالیست‌ها دوبار می‌میرند. یک بار به مرگ طبیعی و بار دیگر وقتی که سنشان بالا می‌رود و چهار گوشه زمین را می‌بوسند و با مستطیل سبز خداحافظی می‌کنند. اما اوضاع سینما کاملا با فوتبال متفاوت است. در یک سینمای ایده آل یک بازیگر می‌تواند تا آخرین روزهای عمرش، نقشی متناسب با فیزیک بدن و چهره اش بپذیرد. بنابراین کناره گیری از سینما، یک تصمیم شخصی است و شرایط سینما نمی‌تواند چنین تصمیمی را به یک بازیگر تحمیل کند.

 بیتا فرهی، خداحافظی با آگهی ترحیم
«پارک وی» از بیتا فرهی نمایش داده شد و پس از آن فیلم دیگری را از او ندیدیم. وی پس از حضور فیلم «خون بازی» در جشنواره‌های داخلی و خارجی در یک مصاحبه مطبوعاتی اعلام کرد که قصد دارد از دنیای بازیگری کناره گیرد. او اشاره کرد که زخم خورده سینماست و آن طور که باید جوابش را از حرفه اش نگرفته است.
چند ماه بعد هم زمان با اکران فیلم «پارک وی» دست به حرکت عجیب و غریبی زد. او با چاپ یک آگهی ترحیم در یک روزنامه، با عنوان «مرگ بیتا فرهی» اعتراضش را به فریدون جیرانی کارگردان فیلم نشان داد. در این آگهی آمده بود: من بیتا فرهی، مرگ هنری مظلومانه و ناعادلانه ام را که به وسیله دست اندرکاران و سازنده فیلم «پارک وی » صورت گرفت، اعلام می‌کنم. مرگی که می‌توانست خنده مخاطب را به همراه نداشته باشد.او در این متن افزوده بود: اعتراض و مرگ هنری ام را باور داشته باشید و امیدوارم این نوشته کوتاه، استنباط دیگری را در ذهن مخاطب ایجاد نکند. هوشمندی و دانستگی را برای بازماندگان فیلم آرزو می‌کنم. بعدها اعلام شد که نارضایتی فرهی به دلیل اختلاف نظر او با فریدون جیرانی درخصوص حذف یک صحنه از فیلم «پارک وی» بوده است.
یعنی همان سکانسی که او به شکل جنازه روی صندلی نشسته بود و شلیک خنده تماشاگران را درپی داشت. بیتا فرهی توسط داریوش مهرجویی کشف شد و زیباترین بازی اش را در نقش ماندگار «مهشید» فیلم «هامون» ارائه کرد. ازجمله کارهای درخشان او می توان به بازی اش در فیلم‌های «بانو» (مهرجویی)، اعتراض (مسعود کیمیایی) و سریال ولایت عشق (مهدی فخیم زاده) اشاره کرد. چندسالی است که کسی خبری از او ندارد. او برتصمیم قبلی اش مصر است و همچنان قصد ندارد پیشنهاد جدیدی را امضاکند.

 گلچهره سجادیه، کناره گیری پس از بزرگ داشت

آخرین فیلمی که از او به یاد داریم فیلم «نگین» (اصغرهاشمی) است که مربوط به هشت سال پیش می‌شود. پس از آن از سینما فاصله گرفت و در هیچ پروژه ای حضور نیافت. او که دانش آموخته رشته تئاتر از دانشکده هنرهای زیبای تهران است، درحالی که ۲۳ سال بیشتر نداشت، نقش کوتاهی را در فیلم کلاغ به کارگردانی بهرام بیضایی برعهده گرفت و این فیلم مقدمه ای شد برای حضور دائم او در عرصه سینما. در بیستمین جشنواره بین المللی فیلم فجر، از گلچهره سجادیه در کنار پرویز پرستویی تجلیل شد. به مناسبت بزرگ داشت او، فیلم‌های گروهبان، سرزمین خورشید، دندان مار، هیوا و ... را نمایش دادند. سجادیه که بازی در فیلم‌هایی مانند «موج توفان»، «ایستگاه»، «دندان مار»، «گروهبان»، «ردپای گرگ»،«هبوط»، «سرزمین خورشید»، «زشت و زیبا»،«هیوا» و «نگین» را درکارنامه خود ثبت کرده است، برای بازی در فیلم «سرزمین خورشید» سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن پانزدهمین جشنواره فیلم فجر و تندیس بهترین بازیگر زن اولین جشن خانه سینما را از آن خود کرد. سال گذشته خبر رسید که سجادیه می‌خواهد با فیلم «پریشانی» و تله فیلم «تلخون» پس از هشت سال گوشه گیری به دنیای سینما و بازیگری بازگردد. البته کسی نمی‌داند این دو فیلم چه سرانجامی پیدا کرد.

 ابوالفضل پورعرب: ترجیح می‌دهم در سینما کار نکنم

ستاره سینما در دهه ۶۰ و ۷۰ دیگر آن درخشش پیشین را ندارد. او به ندرت در فیلم‌های سینمایی بازی می‌کند و وقتی هم که پیشنهادی را می‌پذیرد به نقش‌های درجه ۲ و۳ بسنده می کند.
ابوالفضل پورعرب چندی پیش در گفت وگو با خبرگزاری برنا گفته بود: شرایط سینما به دلیل سیاست گذاری‌های بعضا غلطی که بر آن حاکم شده، چندسالی است که بسیار دشوار شده است، درچندسال اخیری که من در سینما بازی می‌کردم، آن قدربرای هنرپیشه‌ها حاشیه‌های دروغین و پوشالی درست کردند که من ترجیح دادم در سینما کار نکنم. وی افزود: افرادی در آن دوران می‌آمدند و می گفتند که فلان بازیگر کار نکند.
این درحالی بود که در صلاحیت آن‌ها نبود زیرا این افراد براساس ذهنیات خودشان بازیگران را ممنوع الکار می‌کردند و خب متاسفانه بسیاری از بازیگران به دلایل واهی ممنوع الکار شدند. فضای سینمای ایران بسیار ناامیدکننده است. با این وضعیت من هیچ روزنه امیدی برای سینما نمی‌بینم.
پورعرب از ورود بی ضابطه بازیگران به دنیای سینما انتقاد کرده و گفته بود: کلاس‌های بازیگری باعث شده است، سالی صدنفر به عنوان هنرپیشه وارد سینما شوند و از آن طرف یک یا دو کارگردان و تهیه کننده به سینما اضافه می‌شود و هیچ ضابطه ای دراین زمینه وجود ندارد. با این شرایط آینده خوبی درانتظار سینمای ایران نیست. او با فیلم «عروس» به کارگردانی بهروز افخمی به عنوان یک استعداد و ستاره به سینمای ایران معرفی شد.

 لعیا زنگنه، یک رئیس و دوباره سکوت

اوج فعالیت سینمایی اش در سال‌های ۷۸ تا ۸۰ بود که در فیلم‌های شیفته (محمدعلی سجادی)، تکیه بر باد (داریوش فرهنگ)، رنگ شب (محمدعلی سجادی)، مزاحم (سیروس الوند)، هفت ترانه (بهمن زرین پور) و تب (رضا کریمی) بازی کرد. پس از آن ۴ سال از سینما کناره گیری کرد و سرانجام در سال ۸۵ در فیلم «رئیس» (مسعود کیمیایی) حضور یافت و دوباره همان سکوت ۴ سال پیشش را ادامه داد.
بازی زیبای او در مجموعه تلویزیونی «در پناه تو» (حمید لبخنده، ۱۳۷۳) هنوز در یادها مانده است.

فریبرز عرب نیا، خودکشی حرفه ای
فریبرز عرب نیا طی پنج سالی که از ساخت «مختارنامه» می‌گذرد، به ندرت در فیلمی حاضر شد و به گفته خودش یک «خودکشی حرفه ای» را تجربه کرده است.
او چندی پیش به ایسنا گفت: بازی در چنین کارهایی به واقع ایثار می‌خواهد. ۵ سال اززندگی یعنی نیم دهه یک بازیگر، بنابراین روی جسم و روحش تاثیر می‌گذارد.
او معتقد است: در چنین شرایطی یک بازیگر حرفه ای همواره به لحاظ مالی ضرر می‌کند؛ با این حال او خوشحال است سال‌هایی که او صرف این سریال کرده بود را به هدر نداد و حال که چند هفته تا پایان کار مانده است احساس می‌کند که از این انتخاب راضی است. از عرب نیا پرسیده شد: آیا نگرانی آن را ندارد که بعد از پخش «مختارنامه» همانند آن چه برای بازیگر یوسف پیامبر (ع) رخ داد، مجبور به بازی نکردن در یک سری از فیلم‌ها از جمله نقش‌های منفی شود. وی پاسخ داد: همه جا این رویه جاری است که اگر بازیگری برای بار اول در یک اثر احتمالا چشم گیر و پرمخاطب ایفای نقش کند، سازندگان اثر ترجیح می دهند تا قبل از پخش آن اثر، بازیگر مذکور در نقشی دیگر ظاهر نشود و یا به شکل مشخص، تصویری از او در ذهن مردم شکل نگیرد. او آخرین بار در فیلم «باج خور» حضور در سینما را تجربه کرد.
هدیه تهرانی، روی خط تکذیب
هرچند ماه یک بار خبری منتشر می‌شود مبنی بر این که «هدیه تهرانی» با یک پروژه سینمایی همکاری می‌کند و چند روز بعد خبر می‌ رسد که این همکاری منتفی شده است.
سال گذشته شنیده شد که نام تهرانی هم در کنار ستاره‌های دیگری چون محمدرضا فروتن و مهناز افشار در فهرست بازیگران پروژه سینمایی حاتمی کیا (دعوت) آمده است اما خبر رسید که تهرانی از حضور در این فیلم هم کناره گیری کرده است. تهرانی دو سال پیش بازی در «این سه زن» دومین ساخته منیژه حکمت را نپذیرفت تا نیکی کریمی به جای او در این فیلم بازی کند. ضمن این که قرار بود هدیه تهرانی در فیلم «هر شب تنهایی» نیز بازی کند که «لیلا حاتمی» جایگزین او شد. چند ماه پیش هدیه تهرانی به عنوان بازیگر نقش اول زن پویانمایی سینمایی «تهران ۱۵۰۰ » با نام «نازی» به دیگر بازیگران مطرح این فیلم پیوست و علاوه بر دوبله، تست تصویر هم داد.
همچنین گفته شده که بهمن فرمان آرا کارگردان سینمای ایران قرار است با کارگردانی نمایش نامه «مردی برای تمام فصول» نخستین تجربه تئاتری خود را با بازی «هدیه تهرانی» به روی صحنه ببرد.
 
  گردآوری: گروه فرهنگ وهنرسیمرغ
www.seemorgh.com/culture
 منبع: aftab.ir
 
مطالب پیشنهادی:
دیروز و امروز ستارگان سینما
گزارش تصويرى: هاليوود ابزارى براى راى‌گيرى
بازیگران درباره افزایش دستمزدشان چه می‌گویند؟
برنده‌ها و بازنده‌های سینما در سال 2008
بازیگران تافته جدا بافته نیستند!