بزرگداشت و حفظ ميراث او حق تمامي كساني است كه جايگاه بلند هنرش را درك كرده‌اند.

 


"ماركو گريگوريان"، نه‌تنها هنرمند ارمنستان و ايران، بلكه فرزند هنر معاصر جهان است؛ بزرگداشت و حفظ ميراث او حق تمامي كساني است كه جايگاه بلند هنرش را درك كرده‌اند. مي‌دانيم، پس از درگذشت اين هنرمند، آثار آفرينشي او و آن‌چه در سراسر عمرش گردآورده، به قصد برپاكردن موزه‌اي به ايروان منتقل شده بود، متأسفانه هنوز ساماني نيافته و حالتي بلاتكليف دارند. ما دوستان و دوستداران ماركو، خواستار روشن‌شدن وضعيت اين آثار و ارايه آن‌ها به شايسته‌ترين شكل در ارمنستان يا ايران هستيم."

به گزارش خبرنگار بخش هنرهاي تجسمي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، اين متن همان نامه‌اي است كه آبان‌ماه گذشته حدود يك‌صد هنرمند نقاش و نويسنده‌ي ايراني ذيل آن‌را امضا كرده و به سفارت ارمنستان تحويل دادند تا آثار و مجموعه‌هاي نقاشي‌هاي ايراني و عتيقه ماركو گريگوريان كه بيش از 30 سال پيش به‌نوعي از ايران خارج شده‌اند، در ارمنستان به موزه سپرده شود.

ماركو گريگوريان در سال 1989 به دعوت اتحاديه نقاشان شوروي به آنجا سفر كرده و از شهرهاي مسكو، لنينگراد و ايروان ديدن مي‌كند، پس از آن‌ تصميم مي‌گيرد ارمنستان را براي ادامه زندگي انتخاب كند. گريگوريان در سال 1991 نمايشگاهي از كارهاي كاهگلي‌اش را در ايروان برپاكرده و به‌گفته‌ي خودش، در همان زمان با دولت ارمنستان مقدمات تاسيس موزه هنرهاي خاور نزديك را فراهم كرده است.

او در روسيه به‌دنيا آمده، در ايتاليا درس خوانده، در ايران افتخار كسب كرده و حالا موزه‌اش با همه‌ي آثار ايراني و... در ارمنستان ثبت مي‌شود.

ژانت لازاريان - هنرمند نقاش و روزنامه‌نگار - مي‌گويد: ماركو قبل از مرگ، از اين‌كه وسايل موزه‌اش در ارمنستان، رسما به اسم خودش نبود، به اين فكر افتاد كه وسايل را پس گرفته در منزل شخصي كه در ايروان، تغييراتي دهد و خانه شخصي‌اش را موزه كند؛ به اين منظور خواسته بود كه نقشه‌ي معماري آن‌را تهيه كند؛ مخارج آن هم حدود 400 تا 500 هزار دلار برآورد شد كه متأسفانه اجل مهلت نداد. اكنون وزير فرهنگ ارمنستان پيشنهاد را به وارث آن مرحوم كرده با كمك وزارتخانه، مركز فرهنگي ايجاد شود.

به گزارش ايسنا، پس از پنج ماه از درگذشت ماركو گريگوريان، وزارت فرهنگ ارمنستان، درباره‌ي مجموعه اهدايي اين هنرمند نقاش، در پاسخ به نامه‌ي جمعي از هنرمندان از جمهوري اسلامي ايران، كه نسخه‌اي از آن در ختيار ايسنا قرار گرفته، چنين آورده است:

با مساعدت مراجع دولتي ارمنستان و با امكانات شخصي ماركو گريگوريان و حاميان وي، اين مجموعه با بيش از 2000 نمونه در سال 1993 به ارمنستان منتقل مي‌شود.

در سال 1995 كميسيون مربوط تشكيل شده به دستور وزارت فرهنگ جمهوري ارمنستان، ارزيابي دولتي مجموعه را به اتمام رساند، كه بر اساس آن بين وزارت فرهنگ جمهوري ارمنستان و مارگو گريگوريان در مورد اهداييه قرارداد منعقد شد.

در حال حاضر مجموعه‌ي اهدايي ماركو گريگوريان به نام "موزه خاورميانه" تحت مراقبت دولتي قرار دارد. اين مجموعه به‌طور كامل در مكاني با مالكيت دولتي - موزه هنر و ادبيات "يغيشه چارنتس" - نگه‌داري شده و بخش معيني از آن در چهار سالن نمايشگاهي موزه به‌نمايش گذاشته شده و از سال 1993 تاكنون تغييري در نمايش آن صورت نگرفته است.

حفاظت و نگه‌داي مجموعه و نمايش آن در موزه يادشده تا زماني كه براي "موزه خاورميانه" مكان ديگري در نظر گرفته شود، ادامه خواهد داشت.

در بخش‌ ديگري از اين نامه آمده است: مايليم همچنين به اطلاع هنرمنداني ايراني امضا‌كننده نامه گروهي برسانيم كه پس از مرگ مارگو گريگوريان هيچ‌ يك از آثار وي، همچنين هيچ اثري از آثار هنري گردآمده توسط وي، براي تأسيس موزه به ايروان منتقل نشده است.

پس از تشييع پيكر ماركو گريگوريان، به منظور تحت حفاظت قراردادن آثار هنري و ديگر اشياي موجود در منزل شخصي وي، به نشاني ايروان، زهرا بيان، 52، از طرف وزارت فرهنگ جمهوري ارمنستان گروه تعيين شد. اعضاي اين گروه براي در معرض نمايش قرار دادن اين اشيا و آثار به خويشاوندان ماركو گريگوريان مراجعه كردند. خويشاوندان ماركو گريگوريان پيشنهاد گروه را نپذيرفتند. مراجع دولتي جمهوي ارمنستان به خويشاوندان، نزديكان و دوستان ماركو گريگوريان پيشنهاد كرده‌اند، در صورت رضايت وراث آن مرحوم، با امكانات دولت، در مكان منزل شخصي وي در ايروان يك مركز فرهنگي و موزه به نام ماركو گريگوريان تأسيس كنند.

نامه به دولت ارمنستان با امضاي كساني چون حبيب‌الله صادقي، رضا نامي،سيدمحمد احصايي، آيدين آغداشلو، ليليت تريان، جواد مجابي، محمدابراهيم جعفري، سيراك ملكنيان، عبدالحميد اشران، هوشنگ سيحون، سدراك نظريان و... همراه است.