بقایای کاخ خسرو از دیرباز تا کنون
وجه تسمیه شهر قصرشیرین بواسطه کاخ خسرو است که خسرو پرویز آن را برای همسرش شیرین ساخت. این شهردر 180 کیلومتری غرب کرمانشاه و در نزدیکی مرز عراق قرار دارد.
عمارت خسرو در قصر شیرین
تاریخ و فرهنگ قصر شیرین
قصر شیرین از شهرهای قدیمی و تاریخی استان کرمانشاه است و بنای آن را در آثار تاریخی و ادبی به خسرو پرویز نسبت می‌دهند. افسانه معروف «شیرین و فرهاد» از نام این شهر گرفته شده است.
تاریخ قصر شیرین به زمان مادها بر می‌گردد و در دوره هخامنشیان راه تجاری بوده و به دروازه آسیا شهرت یافته است و نام آن منسوب است به شیرین زن مسیحی خسرو پرویز دوم ساسانی که در زمان خود در این مکان قصری به‌نام او بنا کرده است. نام قدیمی قصرشیرین در نزد یونانیان آرمیتا (AREMITA) بوده است.
بیشترین آثار تاریخی قصر شیرین مربوط به دوره ساسانیان است وآثار تاریخی آن عبارتند از:
باغ شیرین، بقایای کاخ شیرین(عمارت خسرو)، چهار قاپی، نهر شاهگدار، حوش کوری، سرای شاه عباسی و ...
کاخ خسرو
کاخ یا عمارت خسرو یکی از بناهای تاریخی است که در زلزله اخیر دچار آسیب گردید. در حاشیه شمالی شهر کنونی قصر شیرین و در نزدیکی آتشکده چهار قابی، ویرانه‌های قصر خسرو پرویز دیده می‌شود.
کاخ خسرو در قصر شیرین
این بنا در جهت شرقی – غربی و به ابعاد ۲۸۵×۹۸ متر بر روی مصطبه‌ای به ارتفاع ۸ متر ساخته شده است. راه ورود به داخل بنا از طریق پلکان انجام می‌گرفت. در قسمت شرقی بنا، تالار ستوندار مستطیل شکلی دیده می‌شود و سقف آن به وسیله طاق‌های آجری پوشیده شده است. در پشت این تالار، اتاق گنبددار بزرگی قرار دارد و راه ورود به آن از طریق درگاهی که در قسمت غربی تالار ایجاد شده است، انجام می‌گیرد. در شمال و جنوب اتاق گنبددار، اتاق‌های مستطیل شکلی وجود دارد که از طریق اتاق گنبددار قابل دسترسی بوده اند. همچنین در پشت اتاق گنبددار، حیاط مربع شکلی به ابعاد ۲۷×۲۷ متر با رواق ستوندار قرار دارد. اطراف این حیاط را اتاق‌های متعددی فرا گرفته است. در قسمت غربی حیاط نیز ایوانی ساخته شده است که از طریق درگاهی به حیاط دیگر کاخ منتهی می‌شود. در اطراف این حیاط‌ها نیز مجموعه اتاق‌ها و اصطبل‌ها قرار دارند. در قسمت شمالی تراس، چند خانه به صورت یک مجموعه دیده می‌شود. ظاهراً خانه‌هایی که در قسمت مرکزی قرار دارند، حرم پادشاه و خانه‌های اطراف مکانی برای پذیرایی از میهمانان بوده است. در مورد این کاخ، مورخین و جغرافی نویسان ایرانی و عرب مطالب فراوانی نوشته اند. آنها بر این اعتقادند که این کاخ توسط خسرو پرویز در میان باغ وسیعی ساخته شد و حیوانات وحشی با آزادی تمام در این مکان می‌زیستند و آب فراوانی از رودخانه الوند در این باغ جریان داشت. یاقوت حموی این کاخ را جزء عجایب جهان به شمار می‌آورد که در سال ۶۲۸ م ویران شد.
کاخ خسرو
این کاخ تاریخی که به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است، در بخش غربی دامنه‌های زاگرس قرار دارد و سال ساخت آن برابر با ۵۹۰ میلادی است که در دوران خود از بزرگ‌ترین کاخ‌ها محسوب می‌شده و سازندگان آن را به دلیل موقعیت اقلیمی شهرستان قصرشیرین، به صورت بناهای درون‌گرا، ساخته‌اند.
جغرافیا نویسان این بنا را جزء عجایب دنیا دانسته اند چرا که بعد ازهزار و 500 سال، طاق سنگی آن هنوز تخریب نشده است .
پس از زلزله در غرب کشور این بنا نیز آسیب دید, معاون میراث فرهنگی کشور در سفری که به مناطق زلزله زده داشته بود توضیح داد:
کاخ خسرو هم در این سفر مورد بازدید قرار گرفت که خوشبختانه فقط خشکه‌چینی‌های ازاره دیوارها آسیب دیده است و می‌توان گفت این اثر تاریخی ۲ یا ۳درصد آسیب دیده است.
اگر می خواهید بیشتر بدانید : داستان کامل خسرو وشیرین نظامی
تهیه و تدوین: گروه فرهنگ و هنر سیمرغ
seemorgh.com/culture
اختصاصی سیمرغ