علت رگهای برجسته روی دست های مدونا چیست؟

درمان واریس و پیشگیری از آن

فصل جوایز با وجود فرش قرمزها به اوج رسیده ، لباسهای باشکوه، بازوها و ساعدهای طنابی ......صبر کنید ببینم ساعدها و بازوهای چی ؟
به سختی می توان بازوهای باریک هنرمندانی چون مدونا، آنجلینا جولی و جولی بوئن که در مراسم های فرش قرمز از پیراهن های بدون آستینشان بیرون است  را دید و تعجب نکرد، آن رگهای برآمده آبی برجسته چی هستند؟

جسیکا پیرناک Jessica Pirnak متخصص تغذیه اهل ونکوور می گوید: همه اینها فقط به خاطر توده بدنی است " به نظر من دلیل اصلی آن اندام لاغر با حداقل چربی و ورزش زیاد است". طبق توضیحات او "به محض اینکه فرد وزن مناسب خود را بدست آورد این رگهای برجسته از بین می روند".

دکتر دیوید زالای David Szalay رئیس جراحان عروق بیمارستان عمومی همیلتون  می گوید هر چقدر هم که دیدن آنها ناخوشایند باشد این رگهای حجیم نشانه ضعف سلامت فرد نیستند. کاملاً برعکس، در واقع این رگهای برجسته دست بیشتر نشان دهنده میزان کم چربی بدن هستند. این رگها سالم هستند، عملکرد خوبی دارند و نیاز به هیچگونه درمان تهاجمی ندارند. این رگها با رگ های واریسی اندام های تحتانی بدن که بسیار هم شایع هستند و نشان دهنده عملکرد نامناسب دریچه های بازگرداننده خون به قلب هستند، متفاوتند.

رگها ی  واریسی می توانند بوسیله روشهای جراحی مختلف و یا روش ایندوونوس endovenous( یک روش درمان واریس با استفاده از لیزر و امواج رادیویی)  درمان شوند.خوب اجازه بدهید نگاه نزدیکتری به این رگهای غیرطبیعی پیچ خورده که مسئول انتقال خون هستند و همچنین واریس های عنکبوتی بیاندازیم.

علت بوجود آمدن رگهای واریسی چیست؟

رکسانا هالگرن Roxanne Hallgren  که مسئول درمان ناهنجاریهای رگها است می گوید دلایل مختلفی موجب واریسی شدن رگها می شوند که شایع ترین آنها ژنتیک است. اگر یکی از والدین شما واریس دارد شانس شما برای ابتلا به آن 33 درصد است و اگر هردو والد متبلا به واریس هستند شانس شما 90 درصد می شود.

- تشدید کننده عامل ژنتیک، به ویژه برای زنان، که بیشتر در معرض ابتلا به این برآمدگی مزاحم هستند در شرایط طبیعی تخمک گذاری(عملی است که در طی یک دوره آن یک یا چند تخمک یا اووم آزاد می‌شود. این دوره در انسان به طور متوسط هر ۲۸ روز یکبار تکرار می‌شود. این چرخه توسط هورمون‌های جنسی کنترل می‌شود.) است که به گفته دکتر هالگرن تخمک گذاری موجب اتساع و کشیدگی رگها می شود.

- بارداری نیز عامل دیگری است زیرا در این دوران حجم خون داخل رگها تا 40 درصد افزایش می یابد و در نتیجه رگها بیشتر از حد توانشان دچار کشیدگی می شوند. و طبق نظر انجمن رگ شناسی کانادا وضعیت رگهای واریسی در هر بار بارداری بدتر می شود.

- ایستادن یا نشستن طولانی مدت باعث جمع شدن خون در پاها شده و به دریچه ها فشار وارد می کند.

- با افزاش سن دیواره رگها و دریچه ها ضعیف شده و ما را در معرض ابتلا به رگهای واریسی قرار می دهند.

- چاقی نیز موجب فشار بر رگهای پا می شود.

- برخی نژآدها بیشتر در معرض ابتلا هستند طبق نظر کالج آمریکایی رگ شناسی،سفیدپوستان بیشتر از آفریقایی ها، اسپانیایی ها یا آسیایی ها به این بیماری مبتلا می شوند.

علت بوجود آمدن رگهای واریسی عنکبوتی چیست؟

این رگها که بیشتر اوقات روی صورت و پاها قابل مشاهده اند کوچکتر و باریکتر از رگهای واریسی هستند. اینها رگهای خونی آبی، قرمز یا ارغوانی هستند که در سطح پوست به صورت الگوی شبکه مانند پخش می شوند و به همین دلیل عنکبوتی نامیده می شوند. برخلاف باور عمومی که ظهور این رگها را نتیجه مصرف زیاد الکل می داند این وضعیت بیشتر نتیجه ژنتیک و سبک زندگی است. قرار گرفتن در برابر اشعه های خورشید، سیگار کشیدن، چاقی و ضد بارداریهای هورمونی سبب محدودیت گردش خون شده و موجب ورم و ضعف رگهای خونی می شوند. و درست مانند رگهای واریسی  عامل ژنتیکی دارند که با بارداری، اضافه وزن و نداشتن فعالیت و نشستن و ایستادن طولانی، تشدید می شود.

رگهای واریسی عنکبوتی چگونه درمان می شوند؟

متاسفانه دارو یا کرم جلدی وجود ندارد که بتوان رگهای بزرگ شده شما را از بین ببرد. مداخله پزشکی تنها گزینه است. هالگرن توصیه می کند "به هر حال قبل از اقدام به هرنوع درمانی باید ابتدا توسط یک متخصص رگ phlebologist بررسی شوید. اطمینان حاصل کنید که کلینیک مورد نظر مجهز به دستگاه سونوگرافی جهت نشان دادن نمای کلی رگهای شما است . نشان دادن نمای کلی رگها به متخصص اجازه می دهد تا وضعیت دریچه های رگها را بررسی کرده و بر اساس آن مناسب ترین روش درمان را تجویز کند.

اسکلروتراپی Sclerotherapyیک روش متداول برای رگهای واریسی عنکبوتی و رگهایی با سایز متوسط است. در این روش یک سوزن کوچک محلولی از نمک، گلیسیرین و اسیدهای چرب را به داخل رگ تزریق می کنند تا آن را متلاشی و رگ بسته شود. این کار سبب هدایت مجدد خون به رگهای سالم تر شده و رگ واریسی نهایتاً جذب بافتهای اطراف شده و کم رنگ می شود تا زمانی که دیگر قابل مشاهده نباشد. این فرآیند تنها چند دقیقه در کلینیک زمان برده و معمولاً بدون درد است و به طور متوسط نیاز به 4 تا 6 جلسه تزریق هست.

سایر روشها شامل انجماد اسکلروتراپی cryo-sclerotherapy است که از هوای سرد برای بی حسی پوست استفاده می کند این روش کاملاً بدون درد است. و فوم اسکلروتراپی برای رگهای بزرگتر استفاده می شود که داروهای فوم مانند را وارد رگ کرده که به رگ می چسبند و موجب شکاف در رگ و سفت شدن و بسته شدن آن می شود.

لیزر ایندوونوس  Endovenous Laser روشی با حداقل تهاجم است که در مطب مورد استفاده قرار گرفته و از گرما جهت از بین بردن رگ معیوب استفاده می کند. هالگرن می گوید همکارش دکتر مایکل مارتین Michael Martin  متخصص رادیولوژی در کلینیک، برش کوچکی درست بالای زانوی بیمار ایجاد می کند و از آنجا فیبرهای لیزر را مستقیماً وارد ران می کنند ( رگ آسیب دیده) سپس بافت را فریز کرده و گرمای لیزر را فعال می کند که موجب از بین رفتن بخش بالای رگ می شود. کل عمل لیزر یک دقیقه طول می کشد. و بیمار بلافاصله قادر به راه رفتن است و روز بعد می تواند به کار خود بازگردد.

امواج رادیویی ایندیونوس Endovenous radio frequency نیز روشی با حداقل تهاجم است که به عنوان جایگزین جراحی در درمان رگ سیاتیک ، بلندترین رگ بدن انسان که از پا تا انتهای ران ادامه دارد استفاده می شود. به جای برداشتن کامل رگ یک میله امواج رادیویی از طریق یک سوزن انرژی امواج رادیویی را وارد رگ کرده و با تولید گرما سبب جمع شدن و بسته شدن رگ می شود.

روشهای سنتی جراحی  بستن و برداشتن رگ که در بیمارستان انجام می شود معمولا برای رگهای واریسی بزرگ توصیه می شود. یک برش در کشاله ران ایجاد شده و رگ واریسی بسته می شود به دنبال آن برشهای بیشتری روی پا ایجاد شده تا یک سیم وارد رگ شود که بعداً بسته خواهد شد . عوارض این عمل شامل بی حسی، ورم و جای زخم خواهد بود.

روش دیگر آمبولیتوری فلبکتومی ambulatory phlebectomy است که نواحی اطراف رگ را ماده بی حس کننده تزریق می کنند و سپس در کنار رگ یک شکاف ایجاد می کنند . یک قلاب کوچک برای گرفتن و بیرون کشیدن رگ استفاده می شود. و جای زخم به ندرت قابل مشاهده است.

پیشگیری از واریس

اگر واریسی شدن رگها در خانواده شما ارثی است کار زیادی برای جلوگیری از بروز این رگهای بیرون زده نمی توانید انجام دهید. به هر حال می توانید با راهکارهایی ظهور آن ها را به تاخیر بیاندازید:

1-ورزش منظم بخصوص پیاده روی یا هرگونه فعالیتی که ماهیچه ساق پا را دگیر کند.
2-داشتن وزن نرمال برای جلوگیری از فشار به پاها
3-پوشیدن جوراب واریس در زمانهایی که برای مدت طولانی در حالت نشسته یا ایستاده هستید  مثل سفرهای هوایی
4- کشش پاها با عقب و جلو کردن پنجه ها هالگرن می گوید ." ماهیچه ساق پا خون سیاهرگی را به خارج پا ارسال کرده بنابراین هرچه بیشتر خون را از پاها به سایر اندامها بفرستید شانس بوجود آمدن لخته کمتر می شود.
5- نوشیدن آب کافی ( دو لیتر در روز) به این دلیل که کم آبی موجب جذب آب توسط بافتها می شود.

پیشگیری از رگهای واریسی عنکبوتی

از ماندن در آفتاب برای مدت طولانی خودداری کنید. و زمانی که مجبور هستید زیاد در معرض آفتاب باشید از ضد آفتاب استفاده کنید. از ایستادن و نشستن برای مدت طولانی خودداری کنید.  پرهیز از انداختن پاها روی هم و پوشیدن کفش پاشنه بلند برای طولانی مدت که مانع از جریان خون می شود. لباسهای تنگ نیز می توانند موجب انقباض کمر، رانها و پاها شوند پس لباسهای راحتتر بپوشید.

سایر عوارض

رگهای واریسی و عنکبوتی نسبتا شایع هستند و ممکن است منجر به بیماریهای جدی تری در فرد مثل لخته خون یا سرطان شوند.  هالگرن می گوید اگر رگهای واریسی را در ناحیه شکم فرد مشاهده کنم باید این سوال را از خود بپرسیم که ممکن است فرد تومور سرطانی داشته باشد. چه زشت و چه ناسالام، رگهای غیرطبیعی موجب آزار روحی و جسمی در فرد می شود. با مراقبت از بدن با ژنتیک مقابله کنید و از انجام کارهایی که موجب صدمه به بدنتان می شود خودداری کنید.


تهیه و ترجمه:گروه سلامت سیمرغ
اختصاصی سیمرغ