رژیم مدیترانه ای, بی توجهی و حواس پرتی کودکان و نوجوانان بیش فعال را کاهش می دهد!
معمولا سطح اسیدهای چرب ضروری و مواد مغذی مهم مانند آهن و زینک در کودکان بیش فعال پایین باشد. یک مطالعه نشان داد پسران با سطح پایین اسید های امگا3 مشکلات رفتاری، بی توجهی، تکانشگری و یادگیری بیشتری داشتند.پس استفاده از رژیم مدیترانه ای می تواند کمک کننده باشد.

تاثیرات رژیم مدیترانه ای بر کودکان مبتلا به اختلال کم‌توجهی - بیش‌فعالی ADHD  ( Attention deficit hyperactivity disorder ) :

بر طبق تحقیقات جدید خوردن قند کمتر و سبزیجات و ماهی بیشتر بی توجهی و تکانشگری impulsivity را در کودکان بیش فعال کاهش می دهد.

 

تکانشگری impulsivity چیست؟

تکانشگری یکی از حالات شخصیتی انسان است. نمی‌توان تکانشگری را با یک کلمه فارسی یا با یک جمله توضیح داد، بلکه برای ارایه توضیحی هرچه دقیق‌تر، باید چهار جنبه رفتار انسان را در نظر گرفت. جنبه‌هایی که هر یک از آنها مکمل سه جنبه دیگر است:

       - تصمیمات عجولانه گرفتن. منظور از عجله، ناتوانی در ممانعت از واکنش غالب یا خودکار است، مخصوصاً در موقعیتهای هیجانی مثبت یا منفی، هر چند ممکن      است فرد، بعداً، پشیمان شود.
    - عدم دوراندیشی. ناتوانی در پیش‌بینی پیامدهای مثبت یا منفی یک عمل.
    - عدم پشتکار. دشواری در تمرکز حواس روی تکالیف، و ناراحت شدن یا پرت شدن دایمی حواس، به علت افکار یا خاطرات مزاحم و ناخواسته.
    - جستجوی دایمی و غیر ارادی احساسات مختلف جدید یا هیجان‌انگیز.

بسیاری از نوجوانانی که آشفتگیهای هیجانی تجربه می‌کنند، توانایی خود در کنترل خشم، دلسردی و مناقشه را از دست داده‌اند. آنها معمولاً خیلی زودتر از همسالان خود عصبانی می‌شوند و شدت عصبانیت آنها نیز بیشتر است. تکانشگری در نشان دادن خشم، به خوبی نشان می‌دهد که چیزی باعث ناراحتی مزمن این نوجوانان و بالا رفتن سطح دلسردی و نومیدی آنها شده‌است. از آن مهمتر، تکانشگری نشان می‌دهد که نوجوان در حال کشمکش است تا سرچشمه‌های خشم را نادیده بگیرد و این کار را با تظاهر به این که منابع خشم اصلاً وجود ندارد، انجام می‌دهد. خشم سرکوب شده و نحوة تغییر مکان دادن آن، از عارضه‌های معمولی نوجوانانی است که، برای یافتن راه حل مشکلات خود، به روشهای غیر عادی جذب می‌شوند.

ADHD.jpeg

تاثیر رژیم غذایی مدیترانه ای بر مغز، آلزایمر و بیش فعالی

رژیم غذایی مدیترانه ای به دلیل اثرات مفیدش بر مغز شناخته شده است، به خصوص در سنین بالا. دکتر ها برای پیشگیری از آلزایمر و حفاظت از مغز در برابر پیری پیروی از این رژیم را توصیه می کنند. حال تحقیقات نشان می دهد که این رژیم غذایی می تواند برای مغز کودکان هم مفید باشد.

مطالعه ای که در 30 ژانویه 2017 در مجله Pediatrics منتشر شد نشان می دهد بچه هایی که پذیرش پایینی برای قبول رژیم مدیترانه ای دارند هفت برابر بیشتر، احتمال ابتلا به بیش فعالی دارند نسبت به بچه هایی که پدیرش بالایی برای قبول این رژیم را دارند. به طور کلی کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی شکر و غذاهای فرآوری شده بیشتر و میوه، سبزیجات و ماهی کمتری نسبت به همسالان خود مصرف می کنند.

دکتر اریک هولاندر Dr. Eric Hollander روانپزشک مرکز پزشکی مونته فیور نیویورک بیان می کند " تکانشگری کودکان و نوجوانان می تواند در عادات غذا خوردن آن ها آشکار شود. "

 

رژیم غذایی مدیترانه ای چگونه بر عملکر مغز و بهبود اختلالات خلقی تاثیر می گذارد؟

مصرف بالای میوه ها، سبزیجات و ماهی و همچنین خوراکی های حاوی چربی سالم از قبیل روغن زیتون، گردو و آووکادو موجود در رژیم غذایی مدیترانه ای باعث شده که این رژیم غذایی همیشه به عنوان یکی از سالم ترین رژیم های غذایی دنیا باشد. امسال یک گروه از کارشناسان بهداشت و درمان این رژیم را به عنوان دومین رژیم غذایی مناسب برای کاهش وزن رتبه بندی کردند.

رژیم غذایی مدیترانه ای به طور خاص حاوی اسیدهای چرب امگا3 بالا است که در ماهی های چرب، گردو و برخی آجیل ها و گیاهان یافت می شود. اسید های امگا3 نقش مهمی در عملکرد مغز ایفا می کنند که باعث بهبود یادگیری، حافظه و دفع اختلالات خلقی مانند افسردگی و اضطراب می شود.

ممکن است سطح اسیدهای چرب ضروری و مواد مغذی مهم مانند آهن و زینک در کودکان بیش فعال پایین باشد. یک مطالعه نشان داد پسران با سطح پایین اسید های امگا3 مشکلات رفتاری و یادگیری بیشتری داشتند. با این حال تحقیقات روی تاثیرات مکمل های امگا3 روی مشکل بیش فعالی نتایج متفاوتی را آشکار نموده است.

 

یک تحقیق برای سنجش تاثیر رژیم غذایی مدیترانه ای بر بیش فعالی

تیم تحقیقاتی دانشگاه بارسلونا 120 کودک بین 6 تا 16 سال را برای سنجش این ایده که به طور کلی "رژیم غذایی و مواد مغذی  ممکن است با خطر ابتلا به بیش فعالی مرتبط باشد یا نه"، مورد بررسی قرار دادند. به کودکان که نیمی از آن ها جدیدا به  بیش فعالی مبتلا شده بودند – بر اساس میزان شباهت وعده های غذایی معمولشان به رژیم غذایی مدیترانه ای نمره داده شد.

مشخص شد که فرضیه پژوهشگران درست بوده است. کودکانی که بیشتر از رژیم غذایی مدیترانه ای پیروی می کردند کمتر به بیش فعالی مبتلا می شدند ( با کنترل سایر عوامل نظیر سن، وزن و سطح تحصیلات والدین ).کودکانی که پایبندی کم یا متوسط به رژیم غذایی مدیترانه ای داشتند احتمال ابتلایشان به بیش فعالی 3 تا 7 برابر بود.

 

یک رژیم غذایی سالم می تواند کمک کننده باشد

این مطالعه تنها ارتباط این دو پدیده را نشان می دهد و ثابت نمی کند که رژیم غذایی مدیترانه ای می تواند جلوی بیش فعالی را بگیرد. اما محققان تاکید می کنند که از بین بردن قند اضافی و مواد غذایی غیر سالم از رژیم غذایی کودک در هر صورت کار عاقلانه است.

 توصیه اصلی ما این است که پزشکان خانواده روی رژیم غذایی بیمار تمرکز داشته باشند نه به این عنوان که می تواند بهبود دهنده رفتار او باشد بلکه به خاطر نگرانی از این بابت که کودکان مبتلا به بیش فعالی بیشتر احتمال دارد رژیم غذایی ناسالم داشته باشند. این عامل می تواند بخشی از روند بهبودی این کودکان به شمار آید.

یعنی یک رژیم غذایی سالم مانند رژیم مدیترانه ای نمی تواند جلوی ابتلای فرزند شما به بیش فعالی را بگیرید(هر چند که تاثیرات مثبت رژیم مدیترانه ای بر عملکرد مغزی و خلقی افراد بر کسی پوشیده نیست) اما خود بیش فعالی باعث تمایل فرزند شما به رژیم های ناسالم و پر قند و فرآوری شده می شود که باید با یک رژیم سالم جلوی آن را بگیرید.

و هنوز هم شواهد زیادی وجود دارد که رژیم غذایی سالم برای مغز مفید است و بنابراین می تواند برای مغز کودکان مفید باشد.

 

یک رژیم غذایی سالم با قند کم منجر به بهبود عملکرد مغز و خلق و خو می شود

ما می دانیم که رژیم غذایی سرشار از قندهای ناسالم می تواند اثر منفی بر عملکرد شناختی داشته باشد بنابراین کاهش میزان قند و مواد غذایی ناسالم در رژیم غذایی کودک باعث بهبود تفکر و یادگیری می شود. واضح است که یک رژیم غذایی با قند بالا تغییر شدیدی روی میکروبیوم روده (gut microbiome باکتری هایی که در روده ما زندگی می کنند ) گذاشته که منجر به اختلال در یادگیری و حافظه می شود. از سویی دیگر یک رژیم غذایی کامل با قند کم از سلامت باکتری های روده محافظت کرده که به نوبه خود منجر به بهبود عملکرد مغز و خلق و خو می شود.



تهیه و ترجمه:گروه سلامت سیمرغ
اختصاصی سیمرغ