توصیه هایی به والدین در خصوص بهداشت دهان و دندان کودکان
مواد غذایی فهرست شده در بالا در مقایسه با مواد غذایی پرقند از قابلیت كمتری برای ایجاد پوسیدگی برخوردار هستند. به مقدار مواد قندی و چربی كه در لیبل خوراكی ها درج میشود توجه نمایید. شكر(به خصوص در نوشابه ها)، عسل و مربا از مقدار قند بالایی برخوردار هستند و میتوانند موجب پوسیدگی دندان شوند. كودك شما باید از مواد غذایی اصلی برای رشد و نمو خود استفاده كند، مانند میوه ها و سبزیجات تازه، نان و غلات، شیر و لبنیات، گوشت و حبوبات. با این حال توجه داشته باشید كه مصرف بیش از اندازه میوه های تازه هم میتواند موجب پوسیدگی دندان ها شود.كودك خود را تشویق كنید بعد از خوردن غذا و خوراكی های میان وعده ای حتماً دندان خود را مسواك بزند.
هشت گام برای حفظ سلامت دندان ها
حال كه روش صحیح استفاده از مسواك و نخ دندان را آموخته ایم، بد نیست بدانیم نكات دیگری هم وجود دارد كه رعایت آنها موجب تضمین سلامت دندان ها در طول زندگی میشود. برخلاف برخی افراد كه می‌پندارند پیر شدن باعث از دست رفتن دندان ها میشود، با رعایت توصیه های بهداشتی زیر میتوانید سلامت دهان ودندان خود را تا سالیان سال حفظ كنید.
1-آنچه را كه برای سلامت دهان ودندان شما لازم است بدانید، فرابگیرید.
سلامت دهان و دندان شما به فاكتورهای زیادی بستگی دارد. از نوع رژیم غذایی شما گرفته تا نوع و مقدار بزاقی ترشح شده در دهان شما، عادت ها، سلامت عمومی‌بدن شما و بهداشت روزمره دهان. تغییر در وضعیت سلامت عمومی بدن میتواند اثرات خود را در سلامت دهان شما هم نمایان سازد. مثلاً بیش از 300 نوع داروی معمولی میتوانند میزان ترشح بزاق شما را كاهش دهند و موجب خشكی دهان شوند. همچنین در صورت تداوم استفاده از این داروها بزاق شما غلیظ‌تر خواهد شد. وضعیت دهان ودندان خانمهای باردار دچار تغییراتی میشود. مثلا التهاب لثه‌ها كه ژینژویت بارداری نامیده میشود. بیماران مبتلا به تنگی نفس اغلب حتی در موقع خواب از طریق دهان تنفس می‌كنند كه میتواند موجب خشكی دهان و افزایش تشكیل پلاك و ژینژیویت شود.
2- مراقبتهای دهان و دندان روزانه را انجام دهید.
با مشورت دندانپزشك خود مراقبتهای معمول و موثر دهان و دندان را براساس شرایطی كه در آن قرار دارید انجام دهید. مثلاً اگر از داروهایی استفاده می‌كنید كه دهان شما را خشك می‌كنند، ممكن است لازم باشد كه هر روز فلوراید مصرف كنید. خانم های باردار، افرادی كه تحت درمان هستند (مثل بیماران دیابتی و كسانی كه درمان های ارتودنسی میشوند) ممكن است نیاز به مراقبتهای ویژه روزانه دهان و دندان داشته باشند.
3- استفاده از فلوراید
نه فقط كودكان بلكه هر كسی میتواند ازفواید فلوراید بهره ببرد. فلوراید موجب استحكام دندان كودكان شده و از پوسیدگی دندان كودكان و بزرگسالان جلوگیری می‌كند. خمیردندان ها و دهان شویه ها منابع فلوراید خوبی هستند. دندانپزشك در صورت لزوم غلظت های بیشتر فلوراید را كه در ژل های فلوراید و برخی از دهان شویه ها موجود است برای شما تجویز خواهد كرد.
4- برای پاك كردن پلاك از مسواك و نخ دندان استفاده كنید.
هر فردی باید حداقل دو بار و ترجیحا سه بار یا بعد از هر وعده غذا مسواك بزند. علاوه بر این شما باید حداقل یك بار از نخ دندان استفاه نمایید. این فعالیتها موجب پاك شدن پلاك(كه تركیبی از توده باكتری هایی است كه به طور دائم بر روی دندان تشكیل میشوند) میشود. اگر پلاك به طور روزانه پاك نشود میتواند قندهای موجود در مواد غذایی و آشامیدنیها را به اسید تبدیل نموده و موجب پوسیدگی دندانها شود. باكتری های پلاك میتوانند موجب ژینژیویت یا بیماری های پیرادندانی هم بشوند. مسواك زدن و استفاده از نخ دندان به طور صحیح وكامل، پاك كردن تمام سطوح دندان و محل اتصال دندانها به لثه از اهمیت خاصی برخوردار است.
5- میان وعده های مملو از مواد قندی ساده را محدود كرده و از رژیم غذایی متعادلی استفاده نمایید.
هر وقت چیزی میخورید، تكه های ریز غذا بر روی دندانها و اطراف آن قرار گرفته و منبع غذایی مناسبی برای باكتری ها فراهم می‌آورند. هر وقت چیزی میخورید باكتریهای موجود در پلاك، اسید تولید می‌كنند.هرقدر تعداد دفعات غذا خوردن شما بیشتر باشد،ذرات غذایی بیشتری در دهان شما باقیمانده و باكتریها مدت زمان بیشتری اسید لازم برای فرایند پوسیدگی را تولید می‌كنند. هر وقت شما مواد غذایی حاوی قند یا نشاسته (قندهای پیچیده) میخورید دندان های شما برای حداقل 20 دقیقه در معرض اسیدهای باكتری ها قرار می‌گیرد. تولید مكرر این اسیدها موجب فرسایش سطح مینای دندان ها شده و موجب تشكیل حفره بر روی آن میشود.اگر مجبورید كه میان وعده بخورید پس از خوردن آن دندانهای خود را بشویید یا آدامس بدون قند بجوید. تعادل رژیم غذایی نیز از اهمیت برخوردار است. كمبود موادمعدنی و ویتامین ها نیز میتواند سلامت دهان ودندان شما را همانند سلامت عمومی بدن تحت تاثیر قرار دهد.
6- مصرف دخانیات را در هر شكل آن ترك كنید.
كشیدن سیگار یا استفاده از تنباكو خطر ابتلا به سرطان دهان، ژینژویت، بیماریهای پریودنتال و پوسیدگی دندانها را افزایش میدهد. استعمال دخانیات میتواند موجب بوی بد دهان و زرد شدن دندان ها هم بشود.
7- به طور مرتب دهان خود را مورد معاینه قرار دهید.
اگر شما به طور مرتب دندانپزشك خود را ملاقات كنید در بهترین موقعیت برای مشاهده تغییرات دهان ودندان خود قرار خواهید داشت. دندانپزشك فقط چند بار در طول سال شما را می‌بیند، اما خود شما میتوانید هر هفته وضعیت ظاهری دهان خود را بررسی كنید و تغییرات احتمالی را مشاهده كنید. این تغییرات شامل ورم كردن لثه ها، تراشه ای شدن دندان، تغییر رنگ دندان ها، زخم شدن یا التهاب لثه، گونه ها یا زبان باشد. بررسی منظم بخصوص برای افراد سیگاری كه بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان هستند ضروری می‌باشد.
اگر شما به طور مرتب دندانپزشك خود را ملاقات كنید در بهترین موقعیت برای مشاهده تغییرات دهان ودندان خود قرار خواهید داشت. دندانپزشك فقط چند بار در طول سال شما را می‌بیند، اما خود شما میتوانید هر هفته وضعیت ظاهری دهان خود را بررسی كنید و تغییرات احتمالی را مشاهده كنید. این تغییرات شامل ورم كردن لثه ها، تراشه ای شدن دندان، تغییر رنگ دندان ها، زخم شدن یا التهاب لثه، گونه ها یا زبان باشد. بررسی منظم بخصوص برای افراد سیگاری كه بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان هستند ضروری می‌باشد.
8- به طور منظم جهت معاینه و كنترل دندان ها به مطب دندانپزشك مراجع كنید.
شما باید در مورد تعداد مراجعات منظم خود به دندانپزشك با او صحبت كنید. برخی افراد در مقایسه با بقیه به جلسات بیشتری نیاز دارند.
راهنمای خانواده برای حفظ سلامت دهان دندان
با پیروی از اطلاعات این راهنما شما و خانواده تان میتوانید دندانها و لثه های سالمی‌در طول زندگی داشته باشید.
شما میتوانید با فرزندان خود تمرین كرده و به آنها كمك كنید تا به اهمیت مراقبت صحیح از دهان و دندان پی برده و آنرا درست انجام دهند.
چهار گام برای داشتن لبخندی زیبا !
1- حداقل روزی دو بار با خمیردندان حاوی فلوراید به ویژه پس از خوردن صبحانه و قبل از خواب مسوك بزنید.
2- هر روز از نخ دندان استفاده كنید.
3 - تعداد دفعات خوردن میان وعده ها را كاهش دهید.
4- به طور مرتب و منظم به ملاقات دندانپزشك بروید.
تهیه شده توسط:گروه تحقیق پاکشو ـ مهندس احمدمصدر و مهندس مهدی صالحی
www.seemorgh.com/health
اختصاصی سیمرغ
مطالب پیشنهادی:
تاثیر كشمش در كاهش بیماریهای دهان و دندان!
چطور از بوی بد دهان راحت شویم؟
آب نمک یا دهان شویه،کدام یک بهتر است؟
زرد شدن دندانها; علل و پیشگیری
تغذیه و پوسیدگی دندانها