هورمون ها اثرات عمیقی بر سلامت روانی، جسمی و روحی شما دارند. این پیام رسان های شیمیایی نقش عمده ای در کنترل اشتها، وزن و خلق و خوی شما ایفا می کنند.
به طور معمول غدد درون ریز شما مقدار دقیق هورمون های مورد نیاز برای فرایندهای مختلف بدنتان را تولید می کنند. با این حال، عدم تعادل هورمونی با سبک زندگی مدرن امروزی به طور فزاینده ای در حال گسترش است، علاوه بر آن هورمون های خاصی با افزایش سن، کاهش پیدا می کنند و برخی از افراد نسبت به دیگران کاهش چشمگیری را تجربه می کنند. خوشبختانه، یک رژیم غذایی مغذی و دیگر رفتار های سالم می تواند به بهبود سلامت هورمونی شما کمک کند و اجازه دهد شما و احساستان در بهترین حالت ممکن قرار بگیرید.
12 روش طبیعی برای رسیدن به تعادل هورمونی
1. خوردن پروتئین کافی در هر وعده غذایی
مصرف مقادیر کافی پروتئین بسیار مهم است. پروتئین موجود در رژیم غذایی اسید آمینه های ضروری که بدنتان نمی تواند بسازد و هر روز به منظور حفظ عضله، استخوان و سلامت پوست مصرف می کند را تامین می نماید. علاوه بر این، پروتئین روی آزاد شدن هورمون هایی که اشتها و مصرف غذا را کنترل می کنند، تاثیر گذار است.
تحقیقات نشان داده است که خوردن پروتئین، سطح هورمون گرسنگی (گرلین ) را کاهش می دهد و باعث تحریک تولید هورمون هایی میشود که باعث احساس سیری می شوند، مثل PYY و GLP-1 .
در یک مطالعه مردان پس از مصرف یک وعده غذایی با پروتئین بالا نسبت به یک وعده غذایی با مقدار پروتئین نرمال، 20 درصد GLP-1 بیشتر و 14 درصد PYY بیشتر تولید کردند. علاوه بر این درجه گرسنگی شرکت کنندگان بعد از مصرف یک وعده با پروتئین بالا در مقایسه با پروتئین نرمال 25 درصد بیشتر کاهش پیدا کرده است. در یک مطالعه دیگر، زنانی که رژیم غذایی حاوی 30 درصد پروتئین مصرف نمودند، افزایش سطح GLP-1 و احساس پری بیشتر نسبت به رژیم غذایی 10 درصد پروتئین تجربه نمودند. آن ها افزایش متابولیسم و چربی سوزی را هم تجربه نمودند.
برای بهینه سازی سلامت هورمون ها، کارشناسان مصرف حداقل 20 – 30 گرم پروتئین را در هر وعده غذایی توصیه می نمایند. این کار با مصرف یک خوراکی با پروتئین بالا در هر وعده غذایی به آسانی قابل انجام است.
اگر می خواهید بیشتر بدانید : موادغذایی سرشار از پروتئین را می شناسید؟
خلاصه: مصرف پروتئین کافی باعث تولید هورمون هایی می شود که اشتها را سرکوب می کنند و به شما احساس سیری می دهند. هدف، مصرف حداقل 20 – 30 گرم پروتئین در هر وعده غذایی است.
2. ورزش منظم
فعالیت بدنی می تواند به شدت روی سلامت هورمونی تاثیر گذار باشد. یکی از منافع بزرگ ورزش توانایی آن در کاهش سطح انسولین و افزایش حساسیت به انسولین است.
انسولین هورمونی است که چندین عملکرد مختلف در بدن دارد. یکی از آنها این است که، به سلول ها اجازه می دهد که قند و آمینو اسید ها را از جریان خون بگیرند که برای انرژی و حفظ عضلات مورد استفاده قرار می گیرند. اگرچه مقدار کم انسولین دفع می شود ولی بیش از حد شدنش می تواند کاملا خطرناک باشد. سطوح بالای انسولین منجر به التهاب، بیماری های قلبی، دیابت و سرطان می شود. با پیشرفت این مشکل، مقاومت به انسولین پیش خواهد ماند. شرایطی که در آن سلول های شما پاسخ صحیحی به سیگنال های انسولین نمی دهند.
بسیاری از فعالیت های بدنی با کاهش سطح انسولین و افزایش حساسیت به انسولین همراه هستند، از جمله تمرینات ایروبیک، تمرینات قدرتی و تمرینات استقامتی.
در یک مطالعه 24 هفته ای از زنان چاق، مشخص شد که ورزش باعث افزایش حساسیت شرکت کنندگان به انسولین و سطح ادیپونکتین (adiponectin) شده است، هورمونی که دارای اثرات ضد التهابی است و به تنظیم سوخت و ساز بدن کمک می کند. فعالیت بدنی ممکن است به افزایش سطح هورمون های حفظ عضله که با افزایش سن کاهش پیدا می کنند کمک کند، مثل تستوسترون ، IGF-1 ، DHEA و هورمون رشد. برای افرادی که قادر به انجام ورزش شدید نیستند، حتی راه رفتن منظم هم می تواند باعث افزایش سطح هورمون ها شود و به طور بالقوه کیفیت زندگی و توانایی را افزایش دهد.
اگر چه به نظر می رسد که ترکیبی از ورزش های هوازی و قدرتی بهترین نتیجه را ارائه می کند. انجام هر گونه فعالیت بدنی به طور منظم می تواند مفید باشد.
خلاصه: انجام تمرینات قدرتی، ایروبیک، پیاده روی و یا دیگر اشکال فعالیت بدنی می تواند سطح هورمون ها را به گونه ای که باعث کاهش ریسک ابتلا به بیماری و حفظ توده عضلانی که در طول روند پیری است، تغییر دهد.
3. اجتناب از مصرف شکر و کربوهیدرات های تصفیه شده
شکر و کربوهیدرات های تصفیه شده با تعدادی از مشکلات سلامتی در ارتباط هستند. در واقع، اجتناب یا به حداقل رساندن این مواد غذایی ممکن است ابزاری برای بهینه سازی عملکرد هورمون ها و اجتناب از چاقی، دیابت و بیماری های دیگر باشد.
مطالعات همواره نشان می دهند که، فروکتوز می تواند سطح انسولین را افزایش داده و باعث ایجاد مقاومت به انسولین شود، به خصوص در افراد چاق و دارای اضافه وزن که در مرحله پیش دیابت و یا مبتلا به دیابت هستند. نکته مهم این است که، فروکتوز حداقل نیمی از انواع قندها را می سازد. که شامل انواع طبیعی مانند عسل و شیره درخت افرا، به علاوه شربت ذرت با فروکتوز بالا و شکر ساده تصفیه شده می باشد. در یک تحقیق، افراد مبتلا به پیش دیابت با مصرف 1.8 اونس ( 50 گرم ) عسل، شکر یا شربت ذرت با فروکتوز بالا، افزایش سطح انسولین و مقاومت به انسولین یکسانی را تجربه کردند.
علاوه بر این، رژیم غذایی با کربوهیدارت های تصفیه شده مانند نان سفید و پرتزل (pretzels، یک نوع نان پخته شده از خمیر به شکل گره)، می تواند در تعداد زیادی از نوجوانان و بزرگسالان باعث افزایش مقاومت به انسولین شود. در مقابل، پیروی از یک رژیم غذایی کم کربوهیدرات یا کربوهیدرات متوسط در تمام خوراکی ها می تواند سطح انسولین را در افراد چاق یا دارای اضافه وزن که مبتلا به پیش دیابت یا سایر شرایط مقاومت به انسولین هستند، مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک PCOS ، را کاهش دهد.
خلاصه: مشخص شده رژیم های غذایی با شکر و کربوهیدارت تصفیه شده بالا، مقاومت به انسولین را افزایش می دهد. اجتناب از این خوراکی ها و کاهش مصرف کلی کربوهیدرات می تواند سطح انسولین را کاهش داده و حساسیت به انسولین را افزایش دهد.
4. کنترل استرس را یاد بگیرید
استرس می تواند تعادل هورمونی شما را از بین ببرد. دو هورمون اصلی که تحت تاثیر استرس قرار می گیرند، کورتیزول (cortisol) و آدرنالین (adrenaline) هستند که به نام اپی نفرین (epinephrine) هم شناخته می شوند. کورتیزول به عنوان هورمون استرس شناخته می شود، زیرا در دراز مدت به بدنتان کمک می کند که با استرس مقابله نماید. آدرنالین هورمون ستیز و گریز است که با موجی از انرژی بدن شما را برای پاسخ به خطر فوری آماده می کند.بر خلاف صد ها سال قبل که این هورمون ها عمدتا در بدن شکارچیان ترشح می شد، امروزه به خاطر سبک زندگی دربدن اغلب قریب به اتفاق افراد پرمشغله ترشح می شود.
متاسفانه استرس مزمن باعث افزایش سطح کورتیزول می شود که می تواند منجر به مصرف کالری بیش از حد و چاقی از جمله افزایش چربی شکم شود. سطح آدرنالین بالا می تواند فشار خون را بالا برده، ضربان قلب را سریع کرده و باعث اضطراب شود. با این حال این علائم معمولا کوتاه مدت هستند. چون آدرنالین بر خلاف کورتیزول کمتر احتمال دارد به صورت مزمن بالا بماند. تحقیقات نشان داده است که، احتمالا با انجام تکنیک های کاهش استرس مانند مدیتیشن، یوگا، ماساژ و گوش دادن به موسیقی آرام بخش، بتوانید سطح کورتیزول را کاهش دهید.
بررسی مطالعات سال 2005 نشان داد که، ماساژ درمانی نه تنها سطح کورتیزول را به طول متوسط 31 درصد کاهش می دهد، بلکه باعث افزایش هورمون های خلق و خو، سروتونین (serotonin) میانگین تا 28 درصد و دوپامین (dopamine) تا 31 درصد می شود.
سعی کنید، روزانه حداقل 10 – 15 دقیقه را به فعالیت های کاهش استرس اختصاص دهید، حتی اگر در آن لحظه احساس استرس نداشته باشید.
خلاصه: انجام تکنیک ها کاهش استرس مانند مدیتیشن، یوگا، ماساژ و گوش دادن به موسیقی آرام بخش، می تواند به عادی شدن سطح هورمون استرس کورتیزول کمک کند.
اگر می خواهید بیشتر بدانید : روش های خانگی برای کنترل استرس
5. چربی های سالم مصرف کنید
استفاده از چربی های طبیعی با کیفیت بالا در رژیم غذایی تان به کاهش مقاومت به انسولین و کاهش اشتها کمک می کند.
تری گلیسریدها با زنجیره متوسط ( MCTs)، تنها چربی هایی هستند که به طور مستقیم برای استفاده فوری برای تولید انرژی توسط کبد مصرف می شوند و مشخص شده که باعث کاهش مقاومت به انسولین در افراد چاق و دارای اضافه وزن و همچنین در افراد مبتلا به دیابت می شوند. تری گلیسریدها با زنجیره متوسط در روغن نارگیل، روغن پالم و روغ خالص MCT یافت می شوند. بر اساس مطالعاتی که روی سلامت بزرگسالان و افراد مبتلا به دیابت، پیش دیابت، کبد چرب و تری گلیسرید بالا انجام شده، چربی لبنیات و چربی اشباع شده در روغن زیتون و آجیل ها هم حساسیت به انسولین را افزایش می دهد.
به علاوه مطالعات نشان می دهد که، مصرف چربی های سالم در وعده های غذایی باعث ترشح هورمون هایی می شود که به احساس پری و سیری شما کمک می کنند، از جمله GLP-1 ، PYY و کولسیستو کینین (cholecystokinin). برخلاف آن، چربی های ترانس باعث افزایش مقاومت به انسولین و افزایش ذخیره سازی چربی شکم می شوند. برای بهینه سازی سلامت هورمونی، در هر وعده غذایی یکی از منابع چربی سالم را مصرف نمایید.
خلاصه: چربی های طبیعی سالم را در رژیم غذایی خود جای دهید و از مصرف چربی های ناسالم ترانس بپرهیزید تا به کاهش مقاومت بدن به انسولین و تحریک تولید هورمون های کنترل اشتها کمک کنید.
اگر می خواهید بیشتر بدانید : چربی های سالم برای بدن در چه مواد غذایی هستند؟
6. اجتناب از پرخوری و کم خوری
بیش از حد زیاد خوردن یا بیش از حد کم خوردن باعث تغییرات هورمونی شده که منجر به مشکلات وزنی می شود. مشخص شده که، پرخوری باعث افزایش سطح انسولین و کاهش حساسیت به انسولین می شود، به خصوص در افراد چاق و دارای اضافه وزن که به انسولین مقاوم هستند. در یک مطالعه، بزرگسالان مقاوم به انسولین که در هر وعده غذایی 1300 کالری مصرف نمودند، نسبت به افراد لاغر و کسانی که متابولیسم سالمی داشتند و غذای یکسانی با آن ها مصرف نموده بودند، دو برابر افزایش مقاومت به انسولین نشان دادند.
از سوی دیگر کاهش بیش از حد مصرف کالری می تواند باعث افزایش سطح هورمون استرس، کورتیزول شود که بالا رفتن سطحش با افزایش وزن در ارتباط است. یک مطالعه نشان داده است که، محدود کردن غذای مصرفی به 1200 کالری در روز، منجر به افزایش سطح کورتیزول می شود. جالب توجه است، یک مطالعه از سال 1996 بیان کرده که رژیم غذایی کم کالری می تواند به طور بالقوه باعث مقاومت به انسولین در برخی افراد شود، تاثیری که انتظار دارید در افراد مبتلا به دیابت مشاهده نمایید. خوردن مقدار کالری مختص به خودتان می تواند باعث ایجاد تعادل هورمونی شده و وزن سالم شما را حفظ کند.
خلاصه: مصرف کالری بسیار زیاد یا بسیار کم می تواند منجر به عدم تعادل هورمونی شود. برای رسیدن به سلامت مطلوب روزانه باید 1200 کالری مصرف نمایید.
7. چای سبز بنوشید
چای سبز یکی از سالم ترین نوشیدنی های اطراف شماست. علاوه بر کافئین که باعث افزایش سوخت و ساز بدن می شود، دارای آنتی اکسیدان شناخته شده ای به نام اپیگالوکاتچین گالات (epigallocatechin gallate ) است که مزایای سلامتی زیادی دارد.
تحقیقات نشان می دهد که، مصرف چای سبز می تواند حساسیت به انسولین را افزایش داده و باعث کاهش سطح انسولین شود. هم در افراد سالم و هم کسانی که در شرایط مقاوم در برابر انسولین هستند مانند چاقی و دیابت. در یک تجزیه تحلیل دقیق که روی 17 مطالعه انجام شده است، معتبر ترین مطالعه به کاهش قابل توجه سطح انسولین با مصرف ناشتای چای سبز مرتبط است.
چند مطالعه محدود نشان می دهند که، چای سبز در مقایسه با پلاسیبو ( به استفاده از روش‌های درمانی صوری و تلقینی گفته میشود که می‌تواند با فریب بیمار، اثر مثبتی در روند بهبودی وی داشته باشد)، باعث کاهش سطح مقاومت به انسولین نمی شود . با این حال این نتایج ممکن است به دلیل پاسخ های فردی باشد.
از آنجا که چای سبز دارای خواص سلامتی دیگر است و بیشتر مطالعات نشان داده اند که، سطح مقاومت به انسولین را بهبود می بخشد، شاید بخواهید مصرف یک تا سه فنجان چای سبز را در برنامه روزانه تان قرار دهید.
خلاصه: چای سبز باعث پایین آمدن سطح انسولین و افزایش حساسیت به انسولین در افراد چاق یا مبتلا به اضافه وزن و افراد دیابتی می شود.
اگر می خواهید بیشتر بدانید : خواص چای سبز
8. خوردن ماهی های چرب
ماهی های چرب بهترین منابع اسیدهای چرب با زنجیره بلند امگا3 هستند که، دارای خواص ضد التهابی قابل ملاحظه ای هستند.
تحقیقات نشان می دهد که، ماهی های چرب می توانند اثرات مفیدی بر سلامت هورمونی از جمله کاهش سطح هورمون های استرس کورتیزول و آدرنالین داشته باشند. در یک مطالعه کوچک تاثیر مصرف چربی های امگا3 بر روی استرس روانی مردان، مشاهده شده است. دراین مطالعه مشخص شد که مردان بعد از استفاده از رژیم غذایی غنی از چربی امگا3 به مدت 3 هفته، نسبت به رژیم غذایی معمولشان، کاهش قابل توجهی در افزایش کورتیزول و اپی نفرین را در طول مطالعه، تجربه کردند.
علاوه بر این، برخی مطالعات نشان داده اند که افزایش مصرف اسیدهای چرب با زنجیره بلند امگا3 می تواند مقاومت به انسولین مربوط به چاقی، سندرم تخمدان پلی کیستیک و دیابت بارداری را کاهش دهد.
دیابت حاملگی در طول بارداری در زنانی که قبل از باردار شدن، دیابت نداشته اند رخ می دهد. مانند دیابت نوع 2، با افزایش مقاومت به انسولین و افزایش قند خون مشخص می شود. در یک مطالعه، زنان مبتلا به دیابت بارداری به مدت شش هفته روزانه 1000 میلی گرم اسیدهای چرب امگا3 مصرف نمودند. گروهی که امگا3 مصرف نموده بودند نسبت به گروهی که از روش پلاسیبو استفاده می کردند، کاهش قابل توجه سطح انسولین، مقاومت به انسولین و شاخص التهابی پروتئین (CRP) را تجربه نمودند.
برای حفظ سلامت، دو یا چند وعده در هفته ماهی های چرب از قبیل سالمون، ساردین، شاه ماهی و ماهی خال خالی را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
خلاصه: مصرف اسیدهای چرب با زنجیره بلند امگا3، می توانند به کاهش سطح کورتیزول و اپی نفرین، افزایش حساسیت به انسولین و کاهش سطح انسولین در افراد چاق و مقاوم به انسولین منجر شوند.
9. خواب کافی و با کیفیت بالا داشته باشید
مهم نیست چقدر مواد مغذی در رژیم غذایی تان باشد و چقدر ورزش کنید، اگر به اندازه کافی خواب خوب نداشته باشید، سلامت شما به خطر می افتد. بد خوابیدن باعث عدم تعادل بسیاری از هورمون ها از جمله، انسولین، کورتیزول، لپتین، گرلین و هورمون رشد می شود.
در یک تحقیق مردانی که به مدت یک هفته خوابشان شبانه به 5 ساعت محدود شده بود، به طور متوسط 20 درصد حساسیت شان به انسولین کاهش پیدا کرد. تحقیق دیگری روی اثرات محدود کردن خواب برای مردان جوان سالم انجام شد. هنگامی که خوابشان به مدت 2 روز محدود شد، لپتین آن ها 18 درصد کاهش داشته و گرلین 28 درصد افزایش پیدا کرده بود و گرسنگی شان تا 24 درصد افزایش نشان می داد. به علاوه این مردان تمایل به خوردن غذاهای پرکالری و پر کربوهیدرات نشان می دادند.
علاوه بر این، نه تنها مقدار خواب مهم است، بلکه کیفیت آن هم اهمیت دارد. مغز شما به خوابی بی وقفه برای عبور از تمام 5 مرحله خواب نیاز دارد که، برای ترشح هورمون رشد که معمولا در شب حین خواب عمیق آزاد می شود، بسیار مهم است.
خلاصه: مشخص شده که خواب ناکافی یا بی کیفیت هورمون سیری را کاهش داده و هورمون گرسنگی و استرس را افزایش می دهد و سبب کاهش هورمون حساسیت به انسولین می شود.
اگر می خواهید بیشتر بدانید : بخاطر این 6 دلیل هرشب 7 ساعت بخوابید
10. از نوشیدنی های شیرین دور بمانید
قند به هر شکلی که باشد ناسالم است. با این حال به نظر می رسد که قند مایع بسیار ناسالم تر باشد.
مطالعات نشان می دهد که، مقدار زیادی از نوشیدنی های شیرین شده با قند می تواند سبب مقاومت به انسولین شود، به خصوص در کودکان و بزرگسالان چاق یا دارای اضافه وزن.
در یک مطالعه، زمانی که افراد دارای اضافه وزن، 25 درصد از کالری دریافتی شان را با نوشیدنی های غنی از فروکتوز مصرف نمودند، سطح انسولین بالاتر در خون و کاهش حساسیت به انسولین و افزایش چربی ذخیره شده در شکم را تجربه کردند. علاوه بر این، تحقیقات نشان داده است که مصرف نوشیدنی های شیرین منجر به مصرف بیش از حد کالری می شود، چرا که همان سیگنال های سیری که بر اثر خوردن غذای جامد ارسال می شوند را، ایجاد نمی کند.
اجتناب از نوشیدنی های شیرین شده با قند شاید یکی از بهترین کارهایی باشد که می توانید برای بهبود تعادل هورمونی خود انجام دهید.
خلاصه: مصرف نوشیدنی ها با قند بالا همواره با سطح انسولین بالاتر و مقاومت به انسولین در کودکان و بزرگسالان چاق و دارای اضافه وزن در ارتباط است.
11. از یک رژیم غذایی با فیبر بالا پیروی کنید
فیبر به خصوص نوع محلول آن یک جزء مهم از یک رژیم غذایی سالم است.
مطالعات نشان داده اند که،فیبر باعث افزایش حساسیت به انسولین و تحریک تولید هورمون هایی می شود که به شما احساس سیری و پری می دهند. اگرچه فیبر محلول قویترین اثر بر اشتها و غذاخوردن را ایفا می کند، اما فیبر نامحلول هم می تواند در این مسئله نقش داشته باشد. یک مطالعه روی افراد چاق و دارای اضافه وزن نشان داده است که، مصرف یک نوع فیبر محلول به نام اولیگوفروکتوز (oligofructose )، سطح PYY را افزایش داده و مصرف فیبر نامحلول سلولز (cellulose)، سطح GLP-1 را افزایش می دهد.هر دو نوع فیبر باعث کاهش اشتها می شوند.
برای محافظت از مقاومت در برابر انسولین و پرخوری مطمئن شوید که روزانه غذاهای غنی از فیبر مصرف می نمایید.
خلاصه: مصرف فیبر بالا باعث بهبود حساسیت به انسولین و هورمون های کنترل گرسنگی می شود و با احساس پری و میزان مصرف مواد غذایی مرتبط است.
اگر می خواهید بیشتر بدانید : آیا می دانید فیبر شما را لاغر میکند؟چه خوراکیهایی فیبر دارند؟
12. هر زمانی توانستید تخم مرغ بخورید
تخم مرغ یکی از مغذی ترین مواد غذایی این سیاره است. مشخص شده که، تخم مرغ بر هورمون هایی که در تنظیم مصرف مواد غذایی موثر هستند، تاثیر می گذارد. از جمله پایین آوردن سطح انسولین و گرلین و افزایش سطح PYY.
در یک مطالعه، مردان پس از مصرف تخم مرع در صبحانه نسبت به زمانی که نان شیرینی در صبحانه مصرف نموده بودند، سطح گرلین و انسولین پایین تری داشتند. علاوه بر آن، تا 24 ساعت بعد از مصرف تخم مرغ احساس پری بیشتری داشته و کالری کمتری مصرف نمودند. نکته مهم این است که، به نظر می رسد اثرات مثبت روی هورمون ها زمانی نمایان می شود که زرده و سفیده تخم مرغ را با هم مصرف نمایید. یک مطالعه دیگر هم نشان داد که، خوردن تخم مرغ کامل به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی کم کربوهیدرات، سبب افزایش بیشتر حساسیت به انسولین و افزایش چندین شاخص سلامت قلب می شود، نسبت به زمانی که این رژیم غذایی کم کربوهیدرات فقط شامل سفیده تخم مرغ باشد.
اکثر مطالعات روی اثرات خوردن تخم مرغ در صبحانه تمرکز داشته است، چون افراد به طور معمول تخم مرغ را در این وعده مصرف می نمایند. با این حال این نیروگاه مغذی را می توان در هر وعده غذایی مصرف نمود، ضمن این که تخم مرغ سفت یک میان وعده عالی و قابل حمل است.
خلاصه: تخم مرغ بسیار مغذی است و سبب کاهش مقاومت به انسولین و سرکوب اشتها شده و به شما احساس سیری می دهد.
اگر می خواهید بیشتر بدانید : خواص غذایی تخم‌مرغ در تغذیه انسان
کلام آخر
هورمون ها در تمام جنبه های سلامتی شما دخیل هستند. شما در مقادیر بسیار خاص برای عملکرد مطلوب بدنتان به آنها نیازمندید. عدم تعادل هورمونی ممکن است خطر ابتلا به چاقی، دیابت، بیماری های قلبی و دیگر مشکلات سلامتی را افزایش دهد. با وجود این واقعیت که پیری و عوامل دیگر خارج از کنترل شما هستند، کارهای زیادی هست که می توانید برای کمک به عملکرد بهینه هورمون ها انجام دهید. مصرف خوراکی های مغذی، ورزش منظم و انجام دیگر رفتارهای سالم می تواند یک راه موثر به سوی بهبود سلامت هورمونی شما باشد.
تهیه و تدوین: گروه سلامت سیمرغ
seemorgh.com/health
اختصاصی سیمرغ