وزن «اجاره ماهانه» و «پول پیش» در سبد اجارهبها از سال 92 تحت‌تاثیر افزایش نسبی نرخ سود سپرده‌های بانكی با تغییرات اساسی مواجه شد و بعد از سال‌ها، گرایش موجران به دریافت مبلغ «رهن» باعث شد وزن «پول پیش» در سبد اجاره، سنگین‌تر شده و سهم آن از 10 تا 20 درصد قبلی به حداقل40 درصد افزایش یابد.دو سال پیش، با اختیاراتی كه بانك‌ها برای پرداخت سود‌های بالای 22درصد به سپرده‌گذاری بلندمدت حداقل یك‌ساله داشتند، از یكسو اجاره‌های دو ساله به‌صورت محسوس در بازار اجاره‌نشینی باب شد و از سوی دیگر، تعداد آپارتمان‌های با قابلیت رهن‌كامل تاحدودی افزایش یافت. این دو اتفاق سبب شد به ترتیب میزان اثرپذیری اجارهبها از تورم سالانه، هرچند جزئی، كم شود و توان مستاجران برای پرداخت اجارهبها نسبت به قبل، بهبود پیدا كند و در نتیجه نظر موجران با خواسته مستاجران، تاحدودی همراستا شود. اجاره‌نشین‌ها به واسطه پس‌اندازهای طول سال، راحت‌تر می‌توانند رشد سالانه اجارهبها را از طریق افزایش پول‌پیش، تحمل كنند اما از آنجا كه میزان افزایش دستمزدها، تناسبی با رشد قیمت‌ها ندارد، هر میزان رشد اجاره ماهانه، پرداخت آن را برای مستاجر با چالش روبه‌رو می‌كند.
این چالش در سال92 با افزایش وزن «رهن» در سبد اجارهبها، تاحدودی مرتفع شد و در سال93 نیز با نصف شدن شیب تورم، چون كه سود واقعی سپرده‌های بانكی، مثبت و عایدی «رهن» نسبت به تورم عمومی تقویت شد، یك نیروی مضاعف در جهت كاهش سهم اجارهماهانه به سبد اجاره وارد آمد و باعث شد از هر 10 فقره اجاره‌نامه تنظیم‌شده در بنگاه‌های املاك، به طور متوسط 7 آپارتمان با شرایط 60 درصد رهن و مابقی اجارهماهانه، به مستاجرها واگذار شود.
در سال گذشته، اگر چه جلوی پرداخت سود بالای 22درصد در بانك‌ها گرفته شد اما با افت تورم به زیر این نرخ، بازدهی واقعی سپرده‌گذاری‌های بانكی بعد از سال‌ها، از حالت زیان به سود تبدیل شد و تاثیرش به شكل تسهیل مالی شرایط اجاره‌نشینی در بازار مسكن بروز پیدا كرد. براساس تجربه بازار مسكن، بهترین شكل پرداخت برای اجاره‌نشین‌ها در طبقات ضعیف و متوسط، تقسیم وزن اجارهبها به 70 تا 80 درصد برای رهن و مابقی برای اجاره ماهانه است.
اما امسال نه‌تنها امید آنچنانی به حفظ وزن «رهن» در همان سطح 60درصد سال گذشته وجود ندارد كه رفتار روزهای اخیر برخی موجران برای تمدید اجاره‌نامه‌های سال93، از احتمال تغییر وزن در سبد اجارهبها به نفع اجاره ماهانه حكایت می‌كند.
گردآوری : گروه خبر سیمرغ
seemorgh.com/news
منبع : donya-e-eqtesad.com