سی‌وسه پل نشست کرد/کابوس کارشناسان میراث فرهنگی به حقیقت پیوست
نگرانی در رابطه با احتمال بروز آسیب به سی‌وسه پل اصفهان بارها از جانب کارشناسان عنوان شده بود و همواره از جانب مدیران و مسند نشینان تکذیب شده و تاکید شده بود هیچ گونه نگرانی برای پل‌های تاریخی وجود ندارد همه پل‌های اصفهان به صورت دائمی تحت پایش هستند

بالاخره اتفاق افتاد؟ چی چیزی باعث بروز این حادثه ناگوار شده‌است؟

فرقی نمی‌کند آن را سی‌وسه پل بخوانید یا پل الله‌وردی‌خان، چهل‌چشمه بخوانید یا پل‌چهارباغ؛ حقیقت این است که این پل، شاهکار معماری اصفهان، تکه‌ای وجودی و جوهره این موزه- شهر تاریخی است که امروز به لطف سوء مدیریت و بی‌توجهی به اظهارات کارشناسان در مقابل چشمان‌مان تخریب می‌شود.

 
بارها احتمال بروز آسیب به این پل تاریخی از جانب کارشناسان مطرح شده بود. برخی خشکی‌های پی‌درپی و طولانی مدت زاینده رود را خطری می‌دانستند که ممکن است موجب تخریب پایه‌های این شاهکار معماری شود. این گروه از کارشناسان عنوان می‌کردند ساروج که یکی از مصالح اصلی مورد استفاده در ساخت این پل تاریخی و البته دیگر پل‌های اصفهان است به آب و رطوبت وابسته است و خشک بودن آن می‌تواند باعث تخریب پل‌های تاریخی شود.
 
عده‌ای دیگر از کارشناسان و به خصوص زمین‌شناسان کاهش سطح سفره‌های آب زیرزمینی را زلزله خاموش اصفهان می‌خوانند و اعتقاد دارند کاهش سطح آب‌های زیرزمینی به خصوص در حاشیه رودخانه زاینده‌رود خطری است که نه تنها پل‌های تاریخی، بلکه ساختمان‌های تاریخی و البته همه مردم اصفهان را تهدید می‌کند.
 
اما بزرگ‌ترین نگرانی کارشناسان، عبور خط یک مترو اصفهان؛ درست از زیر این پل تاریخی بود. مساله عبور مترو بارها باعث شد تکمیل تونل مترو اصفهان به تاخیر بیفتد. شهرداری اصفهان درباره عبور این خط از زیر چهارباغ عباسی و سی‌وسه پل سال‌ها ممارست ورزید و تنها با فشار سمن‌ها و رسانه‌ها تونل مترو را با دو انحنای کوچک از سی‌وسه پل فاصله دادند. فاصله‌ای که به اعتقاد بسیاری کافی نیست و فقط اقدامی عوام فریبانه تلقی می‌شود.
 
در سال 96 و در آخرین روزهایی برای عبور مترو از چهارباغ روزشماری می‌شد، فشار رسانه‌ها و سمن‌ها بیشتر شد و شهرداری اصفهان به ناچار افتتاح مترو را برای یک ماه به تعویق انداخته و شعرباف- مشاور عالی شهرداری اصفهان به نقل از روابط‌عمومی سازمان قطار شهری اصفهان گفت: با توجه به اینکه فاز سه خط یک از چهارراه تختی تا میدان آزادی از زیر محور تاریخی چهارباغ عبور می‌کند میراث فرهنگی از ابتدا درخواست داشت تمهیدات مربوطه اندیشیده شود و با پیگیری‌های شورای عالی هماهنگی ترافیک کشور خط قطار شهری در این محور با الزامات خاصی احداث شده است.
 
وی ادامه داد: علی‌رغم همه تاییدات یونسکو به دلیل حساسیت‌های مدیریت شهری و میراث فرهنگی عملیات اجرایی قطعه میانی، ریل، پدهای میراگر ارتعاش و... پس از بررسی و نظارت‌های مستمر در تاریخ ٢٧ خرداد ٩٦ به تایید نماینده و مشاور امین سازمان میراث فرهنگی کشور یعنی دانشگاه علم و صنعت رسید تا هیچ مشکلی از لحاظ ارتعاش و غیره در این زمینه نباشد.
 

با وجود همه اطمینانی که مدیران و کارشناسان بدنه سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به رسانه‌ها و سمن‌ها دادند؛ با وجود تاکیداتی که شهرداری اصفهان و سازمان قطار شهری این کلان‌شهر مبنی بر بی خطر بودن مترو اصفهان برای میراث تاریخی این کلان‌شهر داشتند و با وجود آزمایش‌های متعدد کارشناسان لرزه نگاری دانشگاه علم و صنعت که امیدواریم آزمایش‌های‌شان فرمایشی یا نمایشی نبوده باشد امروز مرگ تدریجی و سخت سی‌وسه پل آغاز شده است.

پاسخ معاون میراث‌ اصفهان در مورد نشست سی وسه پل

سی‌وسه پل نشست نکرده/ انحنایِ موجود، قدیمی است

«نشست همیشه با تَرک همراه است؛ این اتفاق، یک انحنا روی پل است که قبلا هم وجود داشته؛ چیز جدیدی نیست و نمی‌توان آن را به خشکسالی یا مسائل مترو مربوط دانست.»

نخست یک فیلم منتشر شد با خبری که از نشست سی‌وسه پل حکایت داشت. اتفاقی که اگر ثابت شود، یک فاجعه برای اصفهانِ تاریخی است، اما تا کنون مسئولان میراث فرهنگی آن را رد می‌کنند و انحنایی که از آن به عنوان یک نشست یاد می‌شود را اعوجاجی (انحنا) قدیمی در بدنه‌ی یکی از یادگارهای قدیمی صفویان در این شهر تاریخی می‌دانند.

ناصر طاهری، معاون میراث فرهنگی اداره‌کل میراث فرهنگی استان اصفهان انحنای پیش آمده روی دیواره‌ی سی‌وسه پل را یک نشست نمی‌داند.

او می‌گوید: این نشست نیست، نشست همیشه با ترک همراه است. این اتفاق، یک انحنا روی پل است که قبلا هم وجود داشته؛ چیز جدیدی نیست و نمی‌توان آن را به خشکسالی یا مسائل مترو مربوط دانست.

وی با بیان این‌که این انحنا چیز جدیدی برای سی‌وسه پل نیست که بگوئیم ترکِ تازه‌ای است، ادامه می‌دهد: پیش از این نیز ترک‌هایی بر اثر درزهای انبساط روی سی‌و سه پل به وجود آمده بود که رسانه‌ها اعلام کردند سی‌وسه پل ترک خورده است، در شرایطی که این اتفاق نبود. انحنای کنونی روی پل نیز سال‌های زیادی است که وجود دارد.

طاهری این انحنا را مربوط به نقاط مختلفی از بناهای تاریخی اصفهان می‌داند و می‌گوید: در چهل ستون نیز این انحنا وجود دارد، نقاطی که خط افق وجود دارد، می‌توان آن را دید، اما یک شاقولی نیست که آن را زیاد خطرناک بدانیم.

او با تاکید بر این‌که پایه‌های این پل‌های تاریخی روی بستر سنگی است، بیان می‌کند: میراث‌فرهنگی اصفهان و سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری اصفهان به صورت مشترک و مجزا در مدت زمان‌های مختلف این پل و دیگر پل‌های تاریخی اصفهان را پایش می‌کنند، بنابراین امیدواریم که هیچ‌گاه چنین اتفاقی برای آن‌ها رخ ندهد.

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان در ادامه با بیان این‌که پایه‌های سی و سه پل در عمق زمین هستند و عمقِ پایه‌ها مرطوب است، توضیح می‌دهد: واقعیت این است که اگر زمین اصفهان را گود کنیم، تا زیر یک متری، خاک مرطوب است، اما ریشه‌های این پل بسیار عمیق‌ترند و نمی‌توان گفت با این خشکسالی‌ها، پایه‌های پل آسیب می‌بینند.

طاهری در ادامه با تاکید این‌که اگر خشکسالی‌ها خیلی تداوم داشته باشد، روی بدنه‌ی بناهای تاریخی اثر می‌گذارد، می‌افزاید: در شرایط فعلی که گاهی اوقات آب باز می‌شود و ریشه‌های پل  در آب است، مشکلی برای سی‌وسه پل پیش نمی‌آید.

او همچنین با اشاره به مرمت دیوارهای این پل تاریخی در سال ۱۳۴۹ (که طی آن به دلیل عبور ماشین‌های سنگین از روی پل، دیواره‌ها از بدنه‌ی پل جدا شدند) می‌گوید: در آن زمان از روی پل ماشین عبور می‌کرد. در واقع پل گذرسواره بود، حتی ماشین‌هایی بودند که باید از کارخانه ذوب‌آهن بار می‌آوردند و حتی تریلی از روی پل رد می‌شد.

وی اضافه می‌کند: می‌توان گفت سی‌وسه پل آن روزهای سخت را نیز به خود دیده، اما خوشبختانه هنوز سرپاست و پایش‌های مداوم کارشناسان نیز برای سرپا ماندن این پل تاریخی است.


گردآوری: گروه خبرسیمرغ
seemorgh.com/news
منبع: isna.ir