به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، هاوانا بارها اعتراض خود را نسبت به افزودن نام کوبا در فهرست کشورهای حامی تروریسم در سال 1982 اعلام کرده بود، چون این اقدام باعث انزوای هرچه بیشتر کوبا در صحنه بینالمللی و دسترسی نداشتن این کشور به بازارهای جهانی شده بود.
جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا، روز جمعه تصمیم نهایی آمریکا در حذف نام کوبا از این فهرست را تأیید کرد و این اقدام پس از آن انجام شد که باراک اوباما در آوریل 2015 به کنگره 45 روز وقت داد تا نظر خود را بابت این مسأله اعلام کند، واکنش منفی نداشتن کنگره به این موضوع باعث شد که خارج شدن نام کوبا از فهرست کشورهای حامی تروریست از سوی آمریکا رسمیت پیدا کند.
اوباما و رائول کاسترو دسامبر 2014 توافق کردند تا روابط بین دو کشور را احیا کنند. هیاتهای دو طرف از ژانویه 2015 و با هدف یافتن راهی برای بازگشایی سفارتخانهها چهار بار با یکدیگر ملاقات کردند که نخستین گام برای عادیسازی روابط از 1961 است. اما مقامهای آمریکایی روز جمعه این مساله را تایید کردند که هنوز هیچ چارچوبی برای این مساله وجود ندارد.
یک کارشناس ارشد مسائل استراتژیک، معتقد است اقدام آمریکا مبنی خارج کردن کوبا از فهرست کشورهای حامی تروریسم جنبه بازدارنده دارد، گرچه کوبا به این موضوع نگاهی تاکتیکی دارد.
محمدفرهاد کلینی در گفتوگو با خبرنگار سیاسی خارجی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، با بیان اینکه آن چه امروز در رابطه بین کوبا و آمریکا مشاهده میشود ناشی از یک وضعیت تاکتیکی بین دو کشور نیست، افزود: گرچه ممکن است هاوانا در این خصوص خواستار ایجاد یک فضای جدید در دیپلماسی باشد ولی نگاه آمریکا به این موضوع جنبه بازدارندگی دارد.
این کارشناس ارشد مسائل استراتژیک به مناسبات آمریکا و کوبا در فضای جنگ سرد اشاره کرد و گفت: با توجه به نگاهی که چین و روسیه به این منطقه دارند و سعی میکنند از این منطقه به عنوان بازخیزی ژئوپلیتیک استفاده کنند آمریکا نیز از دیگر سو تلاش دارد که بسترهای رقابت ژئوپلیتیک در این منطقه را مدیریت کند.
او با اشاره به تمرکز آمریکا بر روی اروپای شرقی و آسیای میانه با نگاهی آتلانتیکی و اینکه در حوزه شرق آسیا نیز به دنبال ایجاد کمربند جدید ژئوپلیتیک در اطراف چین است، تصریح کرد: آمریکا برای پیشبرد اهدافش در این راستا نیازمند آن است که نقاط کوری که در اطراف خود وجود دارد را از حالت تهدید خارج کند. به همین بابت باید گفت که تلاش آمریکا برای بهبود رابطه با کوبا جنبه بازدارندگی دارد.
کلینی به جایگاه آمریکا در منطقه آمریکای لاتین در دهههای اخیر اشاره کرد و گفت: در چند سال گذشته شاهد این بودیم که نفوذ سیاسی آمریکا در این منطقه به شدت تحت تأثیر جریانهای سوسیالیست جوان قرار گرفته بود. از جمله تحولاتی که در ونزوئلا، اکوادور، بولیوی و حتی برزیل شاهد آن بودیم و این مسائل باعث شده بود که آمریکا نتواند بر اساس دکترین قبلی خود در آن منطقه مدیریت سیاسیاش را اعمال کند. به همین دلیل به استفاده از ابزارها و امکانات امنیتی برای تامین نفوذ سیاسی خود در این منطقه روی آورد.
وی به سیاست خارجی اوباما اشاره کرد و افزود: در دولت اوباما شاهد این بودیم که او تلاش کرد از مهارتهای دیپلماتیک، به جای برخورد امنیتی در این منطقه استفاده کند که البته این صرفاً معطوف به کوبا نیست بلکه اهداف دیگری نیز دنبال میکند از جمله اینکه بتواند گامهای بعدی را در آمریکای لاتین بردارد.
در عین حال سخنگوی مطبوعاتی وزارت امور خارجه آمریکا گفت: حذف کوبا از فهرست سیاه تروریستی به معنای لغو تحریمها نیست. هنوز تحریمها و محدودیتهایی وجود دارد که چندین سال طول میکشد در مورد آنها تغییری حاصل شود و برخی از آنها ارتباطی با حمایت از تروریستها ندارد.
این مقام آمریکایی ادامه داد: ما هنوز بر روی بسیاری مسائل اختلاف داریم. برخی شکافها هنوز میان دو طرف وجود دارد اما هنوز تاریخی برای مذاکرات بعدی اعلام نشده است.
کلینی در مورد تاثیر تحولات اخیر بر روی کوبا از جمله شرایط اقتصادی آن گفت: شرایط اقتصادی کوبا بعد از فروپاشی شوروی در شرایط بیتعادلی قرار گرفت و با توجه به وابستگیهای اقتصادی که داشت و تحریمهایی که علیهاش اعمال شد نظام اقتصادی و اجتماعیاش با مشکلات زیادی روبهرو شد.
وی ادامه داد: کوبا برای حل مشکلات خود تلاش کرد که رویکرد جدیدی را دنبال کند. به یارگیری منطقهیی روی آورد و درصدد برآمد که نیازهای انرژی خود را از طریق تعامل خوبی که با ونزوئلا برقرار کرده بود، رفع کند. از دیگر سو برای تعامل با چین نیز تلاش زیادی کرد اما چون سیاست چین در دهه گذشته سخن نگفتن سیاسی بود و با ادبیات اقتصادی امور خود را پیش میبرد، کوبا هیچگونه پاسخ قوی از سوی چین دریافت نکرد.
این کارشناس ارشد مسائل استراتژیک با اشاره به رشد اقتصادی چین، اظهار کرد: سرعت رشد چین قرار بود که در سال 2020 به نتیجهای برسد که چین به صورت جدی وارد عرصه سیاسی و بینالملل شود ولی در سال 2014 اقتصاد چین توانست از جایگاه تاثیرگذاری در بازار جهانی برخوردار شود و آمریکا نیز در پی این موضوع مجبور شد که رویکرد خود را در منطقه تغییر دهد. کوبا نیز با درک موازنه قدرت بین این دو بازیگر و نقشش در تامین امنیت کاراییب و جنوب آمریکا، بازی تناسبی هوشمندانهای را دنبال کرد و در واقع به دنبال این است که در شرایط اقتصادی خود از بهبود این روابط تغییراتی ایجاد کند.
با وجود بهبود روابط میان دو کشور هنوز در میان چند نسل آمریکاییها و کوباییها بیاعتماد وجود دارد.
اوباما به 12 گروه از شهروندان آمریکایی اجازه داده تا به کوبا سفر کنند اما گردشگری عادی همچنان با مشکلات و محدودیتهایی روبهرو است و در موارد خاص چون آموزش، ورزش، خبرنگاری و فرهنگ هنوز این محدودیتها وجود دارد.
منبع: ایسنا