رفتارهای خشونت آمیز عربستان با ایرانی ها
حمید بعیدی نژاد نوشت:متاسفانه رفتارهای متعصبانه و خشونت آمیز در عربستان با حجاج ایرانی در تاریخ، منحصر به وقایع بسیار دردناك اخیر در منا نیست. در تاریخ معاصر ایران اعدام جوان یزدی در حدود هفتاد و دو سال پیش بشدت احساسات ملت ایران را جریحه دار ساخت. این واقعه تلخ را كه از گزارش تحقیقی منتشره در پایگاه اطلاعاتی نمایندگی ولی فقیه در سازمان حج و زیارت خلاصه نموده ام خدمت شما تقدیم میكنم: ابو طالب یزدی جوانی 22 ساله از یزد بود كه در سال 1322همراه همسرش به قصد انجام عبادت حج با كاروانی عازم مكه شد. آنان از مرز قصر شیرین وارد عراق و سپس كویت شدند و از آنجا به عربستان رفتند و از مسیر شنی با تحمل سختی فراوان در روز دوم یا سوم ذیحجه به مكه مكرّمه رسیدند و بی درنگ اعمال عمره تمتع را آغاز كردند. شب نهم ذیحجه راهی عرفات شده، به ترتیب اعمال عرفات، مشعر و منا را انجام دادند و روز سیزدهم برای انجام دادن اعمال مكه به طرف مسجدالحرام رفتند.
ابوطالب در حال طواف بر اثر گرمی هوا و احتمالا مسمومیت ناشی از غذای میان راه، دچار حالت تهوع شد و برای این كه زمین مسجد آلوده نشود، گوشه جامه احرام خود را مقابل دهان گرفت اما قدری از ماده تهوع از گوشه جامهاش بر سنگهای مسجدالحرام ریخت. شُرطیهای سعودی به گمان آن كه او قصد نجسكردن مسجد را دارد، وی را دستگیر كردند و همراه چند مصری به عنوان گواه، به شرطیخانه بردند و از آنجا نزد قاضی فرستادند. مصریها به ناحق گواهی دادند و قاضی به قتل آن حاجی بیگناه حكم كرد. وی را روز بعد 14 ذیحجه پیش چشم مردم در مروه در خیابان با ضرب شمشیر، به جرم آلودهكردن خانه خدا كشتند.
بر پایه اتفاقنظر مذاهب چهارگانه فقهی اهل تسنن و نیز تشیع، حكم تنجیس عمدی بیت الله، همانند حكم ارتداد، اعدام است. اما به اتفاقنظر همگان برای احراز جرم باید شرایط فاعل از عقل و بلوغ و قصد و اختیار محقق باشد. نیز گواهی عادلان یا اقرار فاعل لازم است.
بعد از اعدام بر پایه گزارش هفتهنامه ام القری، مقامهای رسمی عربستان اعلان كردند كه ابوطالب فرزند حسین از اتباع ایرانی و منتسب به شیعه در 12 ذیحجه 1362ق با همراه داشتن نجاسات به هدف افكندن آن در محل طواف و آزار حاجیان و اهانت به این مكان مقدس در حین ارتكاب جرم دستگیر شده و پس از تحقیق، جرم وی ثابت و حكم شرعی اعدام درباره او صادر و روز شنبه 14 ذیحجه در جلوی مردم با شمشیر سرش را از بدنش جدا كردند.
بر پایه نقل حاجیان ایرانی، جسد ابوطالب را پس از اعدام به پزشكی قانونی بردند.چند ساعت بعد، اجازه انتقال جسد به همراهانش داده شد و آنان پس از غسل دادن و كفن كردن، او را در قبرستان ابوطالب به خاك سپردند.
نقل شده كه گروهی در 14 ذیحجه همان سال در مسجدالحرام گرد آمدند و به شادی پرداخته، قتل ابوطالب را به یكدیگر تبریك گفتند. آنان با مشاهده هر حاجی ایرانی به او اهانت كرده، وی را تهدید به قتل مینمودند. بر اثر این رخدادها، بیم و وحشت میان حاجیان ایرانی پدید آمد. آنان میكوشیدند به تنهایی جایی نروند و حتی هنگام نماز اهل سنت در مسجد نباشند و هنگام نماز و طواف نیز مراقب خود باشند.
پیش از این رخداد نیز اختلافی درباره روز عرفه و عید قربان میان شیعیان و دیدگاه رسمی عربستان پدید آمده بود. به رغم توصیه آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی برای همراهی با نظر رسمی سنیان در عربستان و پرهیز از ایجاد اختلاف در مناسك حج، برخی شیعیان ایرانی در نامهای به پادشاه عربستان خواهان انجام مراسم عرفه و منا در ایام مورد نظر خود شده بودند. همین درخواست خشم پادشاه را برانگیخت و گویا در ایجاد یا تهییج این فتنه و دست كم پیشگیری نكردن از آن، اثر داشته است.
پس از رسیدن خبر قتل ابوطالب، موجی از خشم و ناراحتی و اعتراض در میان شیعیان جهان پدید آمد. آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی كه آن هنگام در كربلا مقیم بود، واكنشی تند نشان داد و در نامهای به شاه ایران، سكوت او را ناروا دانست و خواهان واكنشی مناسب شد. اهالی نجف و كربلا اعتراضشان را در همایشها و راهپیماییهایی اعلان كردند. در ایران عزای عمومی اعلام و در اكثر شهرها مجالس ختم برگزار شد. دو خواهر ابوطالب در مدّتی كوتاه بر اثر اندوه آن حادثه جان باختند.روزنامهها و مجلات ایرانی چون اطلاعات، آژیر، آذربایجان، تهران مصور، امید، رعد، وصدای ایران و نیز نشریات عربی مانند منبر الشرق به بازتاب خبر و احیاناً نقد رفتار حكومت سعودی و طرح اندیشه ضرورت اصلاح سازمان مدیریت حج و حرمین پرداختند.
همچنین مكاتباتی میان دولت ایران و عربستان از جانب سفیر ایران در مصر صورت گرفت كه حاوی اعتراض ایران و پاسخ عربستان بود. این رویداد به قطع روابط ایران و عربستان به مدت پنج سال انجامید و تا سالها جز افرادی اندك، آن هم مخفیانه، كسی از ایران به حج نرفت. در سال 1327ش. به دستور نخستوزیر، دیگر بار روابط برقرار و باب حج گشوده شد. بازگشایی ارتباط و سفر حج ایرانیان بر پایه درخواست و تمایل هر دو كشور به جهت منافع مالی برای عربستان و تمایل شدید ایرانیان برای ادای مناسك حج رخ داد.
منبع: خبرآنلاین