احیای باندهای گروگانگیری‌کودکان
سلامت نیوز: ضعف قانون باعث شده است قاچاقچیان بگویند خود افراد راضی به فروختن اعضای بدنشان هستند.

فروش اعضای بدن کودکان از میانبرهای قانونی

روزنامه جوان نوشت: اینجا پای مرگ و زندگی در میان است پس می‌توان تجارتی پر سود را رقم زد و حتی به وادی جنایت وارد شد؛‌ قاچاق اعضای بدن انسان و باندهای مخوفی كه در این حوزه فعالند واقعیتی غیر قابل انكار است و در تمام دنیا وجود دارد، اما به تناسب حضور چنین باندهایی قوانینی برای محدودیت فعالیت این باندها تدوین شده است. نایب رئیس كمیسیون قضایی وحقوقی مجلس معتقد است در ایران با ضعف قانون در حوزه برخورد با فروش اعضای بدن مواجهیم؛‌موضوعی كه موجب شده تا جرائم متعددی شكل بگیرد و گاهی متخلفان برای رسیدن به مقاصد خود افرادی را گروگان می‌گیرند تا بتوانند برخی اعضای بدن وی را خارج كنند. بنا به تأكید كمالی‌پور، این تخلفات تا جایی پیش رفته كه گاهی این قاچاقچیان، كودكان به ویژه كودكان خیابانی را شناسایی می‌كنند و بعد از گروگانگیری و خارج كردن اعضای بدن، آن را به صورت قاچاق می‌فروشند. در برابر این، دكتر سید محمد كاظمینی، رئیس مركز مدیریت پیوند وزارت بهداشت تأكید می‌كند«‌برای هر عضوی كه برداشته و پیوند می‌شود، تمام مشخصات اهداكننده و گیرنده آن روشن است و لذا تخلفی به اسم قاچاق وجود ندارد.»

سال 93 بود كه رسانه‌ای شدن دو اتفاق نشان داد بحث خرید و فروش و قاچاق اعضای بدن انسان چندان هم خیالی نیست و واقعیت دارد. یكی از این اتفاقات دستگیری اعضای باند قاچاق اعضای انسان توسط وزارت اطلاعات بود كه نشان داد بر خلاف برخی انكارها، قاچاق اعضای انسان در ایران هم اتفاق می‌افتد و این مسئله آنقدر جدی است كه سازماندهی شده و دارای تشكیلات باشد. این موضوع در كنار رسانه‌ای شدن ماجرای پیوند كلیه ایرانی به غیر ایرانی در بیمارستان‌های تهران باعث شد تا شورای پیوند وزارت بهداشت تشكیل جلسه دهد. بر اساس مصوبات این جلسه، پیوند عضو به اتباع خارجی در ایران ممنوع و انجام عمل پیوند فقط در بیمارستان‌های دولتی مجاز شد. با وجود این، نایب رئیس كمیسیون قضایی وحقوقی مجلس معتقد است نحوه اهدای عضو به سمتی پیش رفته كه گاهی افراد اعضای بدن خود را به دلیل مشكلات اقتصادی می‌فروشند و همین اقدامات زمینه جولان قاچاقچیان را فراهم می‌كند، در این مسیر ما شاهد جرائم متعددی هستیم به گونه‌ای كه گاهی متخلفان برای رسیدن به مقاصد خود افرادی را گروگان می‌گیرند تا بتوانند برخی اعضای بدن وی را خارج كنند.

 

قاچاقی كه با مرگ دو بیمار عربستانی رو شد

حضور باند قاچاق اعضای بدن و خبری شدن پیوند كلیه ایرانی به تبعه عربستانی با دستمزد 300 میلیون تومانی، شوكی بود بر بدنه جامعه و به خصوص افرادی كه در لیست انتظار پیوند اعضا روزهای باقی مانده عمرشان را می‌شمارند. به خصوص اینكه در حال حاضر ۲۵ هزار نفر در كشور در انتظار پیوند عضو هستند و روزانه هفت تا ۱۰ نفر از افراد در فهرست انتظار جان می‌دهند. براساس آمارهای ارائه شده از سوی انجمن حمایت از بیماران كلیوی، سال 92 حدود هزار و 800 عمل پیوند كلیه انجام شده، ولی فقط حدود 800 مورد از آن با هماهنگی انجمن بوده و بیش از هزار مورد از این عمل‌ها به صورت غیرقانونی و شامل پیوند كلیه از شهروند ایرانی به ایرانی یا شهروند ایرانی به خارجی بوده و با تخلف برخی بیمارستان‌ها و پزشكان انجام شده است. دو بیمار عربستانی بستری شده در یكی از بیمارستان‌های خصوصی تهران نمونه‌‌ای از تخلفاتی است كه در حوزه پیوند اعضا رخ می‌دهد. به گفته پروفسور بروند، پدر علم نفرولوژی كشور نیز طی دو سال اخیر 97 هندی برای پیوند عضو به ایران آمده‌اند. این در حالی است كه مطابق بند 3 دستورالعمل مصوب 29/7/1387 اهداكننده و گیرنده كلیه باید دارای تابعیت یكسان باشند.

 

ضعف قانون دربرخورد با جرم قاچاق عضو

نایب رئیس كمیسیون قضایی و حقوقی مجلس در گفت‌وگو با خانه ملت با انتقاد از ضعف قانون در حوزه برخورد با فروش اعضای بدن گفته است: «گذر زمان زمینه‌ساز بروز جرائمی شده كه جرم‌انگاری برای آن در قانون پیش‌بینی نشده است. واقعیت آن است كه هرچه زمان جلوتر می‌رود با یكسری اقداماتی مواجه می‌شویم كه با گذشته تفاوت زیادی دارد تا جایی كه امروزه دریافت اعضای بدن از حس انسان‌دوستی خارج و وارد مقوله اقتصادی شده است.»

به باور كمالی‌پور به نظر می‌رسد قوانین موجود در حوزه فروش و قاچاق اعضای بدن كارایی لازم را برای برخورد با قاچاقچیان ندارد و باید هرچه سریع‌تر راهكار اساسی ایجاد كرد كه در سایه آن بتوان مانع شیوع این تخلف شد؛ چراكه اگر این تخلف رواج پیدا كند، آثار زیان‌باری را به همراه خواهد داشت.

وی معتقد است: متأسفانه این تخلفات به صورت پنهانی صورت می‌گیرد كه برای جلوگیری از آن باید بازنگری در قوانین موجود صورت گیرد.

كمالی‌پور درباره سكوت قانون در برابر فروش اختیاری اعضای بدن از سوی افراد، هم اینگونه توضیح داده است: «امروزه برای فروش اعضای بدن افراد از سوی صاحبان عضو باید سازوكاری تعریف شود، زیرا گاهی قاچاقچیان در توجیه تخلف خود عنوان می‌كنند كه افراد راضی به فروختن اعضای بدن خود بودند و از این طریق برای تخلف خود بهانه تراشی كنند.»

از نگاه نایب رئیس كمیسیون قضایی و حقوقی مجلس، ترویج فرهنگ اهدای عضو موضوعی اساسی است هركسی كه می‌خواهد عضوی از اعضای بدن خود را بفروشد باید از یك قانون مدونی تبعیت كند كه مانع تخلف سودجویان شود.

 

تخلفی به نام قاچاق وجود ندارد

در برابر اظهارات این عضو كمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی دكتر سید محمد كاظمینی رئیس مركز مدیریت پیوند وزارت بهداشت به «جوان»‌می گوید: برداشت عضو و پیوند یك اقدام درمانی پیچیده است كه صرفاً در مراكز مجهز و مشخص صورت می‌گیرد و به هیچ وجه عملی نیست كه در مراكز بی‌نام و نشان یا مثلاً به صورت زیرزمینی صورت گیرد.

بنا به تأكید این مسئول اصولاً هیچ عضوی از كودكان زنده برای پیوند برداشته نمی‌شود و در پروتكل‌های درمانی وجود ندارد، بنابراین قاچاق آن هم میسر نیست.

رئیس مركز مدیریت پیوند می‌افزاید: اهدای عضو از مبتلایان مرگ مغزی هم در سیستم مشخصی با فرآیند پیچیده توسط واحدهای فراهم‌آوری اعضای پیوندی انجام می‌شود كه هم به لحاظ فنی و هم به لحاظ مقرراتی امكان انجام قاچاق وجود ندارد.

وی تصریح می‌كند: ‌به طور كلی برای هر عضوی كه برداشته و پیوند می‌شود، تمام مشخصات اهداكننده و گیرنده آن روشن است، بنابراین تخلفی به اسم قاچاق وجود ندارد. اگر منظور قاچاق انسان به خارج از كشور باشد یا شیادانی كه به اسم پیوند صرفاً كلاهبرداری و ارعاب می‌كنند، ما از آن بی‌اطلاع هستیم و به پیوند اعضا در كشور مربوط نمی‌شود.

 

 

منبع: سلامت نیوز