دكتر محمد امینی، رئیس سابق مركز تحقیقات منابع طبیعی و كشاورزی استان مازندران در آستانه هفته منابع طبیعی گفت: بنا به آمار، اگر روند موجود در برداشت آب از سفره‌های زیرمینی ادامه پیدا كند حداكثر 20سال دیگر مازندران خشك می‌شود.
این استاد دانشگاه، با اشاره به اینكه هر 10سال، سطح آب سفره‌های زیرزمینی شمال كشور نیم متر پایین‌تر می‌رود، خاطرنشان كرد: در حال حاضر بیش از 90درصد آب مازندران در بخش كشاورزی به‌ویژه تولید برنج مصرف می‌شود و منابع آبی استان به طرز نگران كننده‌ای در حال كاهش است.
آنطور كه امینی می‌گوید: برای هر كیلو برنج 5تا7هزارلیتر آب مصرف می‌شود اما اینكه آیا این شیوه تولید برنج ارزش اقتصادی دارد در محاسبات جایی ندارد؟ ما درحالی 5تا 7هزارلیتر آب صرف برنجكاری می‌كنیم كه آب خارج شده از شالیزار به انواع كودها و سموم شیمیایی آلوده شده و نمی‌توان از آن بهره‌برداری مجدد كرد.
رئیس سابق مركز تحقیقات منابع طبیعی وكشاورزی استان مازندران با ابراز نگرانی از آینده استان‌های شمالی كشور تصریح كرد: به‌دلیل برداشت‌های بی‌رویه ومصرف بی‌حساب وكتاب آب، حجم آب‌های سطحی استان به‌شدت كاهش یافته است در نتیجه برای جبران كم آبی، دائما در حال حفر چاه هستند وبی توجه به عواقب ناگوار آن، از سفره‌های زیرزمینی آب برداشت می‌كنند. به گفته وی، این روند در جلگه‌ها و مناطق بالادست باعث تنزل سطح آب سفره‌های زیرزمینی شده و در مناطق نزدیك دریا سبب پایین رفتن سطح آب و پیشروی آب دریا به سمت خشكی شده است، به همین دلیل هر چه به نوار ساحلی نزدیك‌تر می‌شویم خاك و آب شورتر می‌شود و به‌زودی اراضی نزدیك به ساحل قابلیت خود را از دست می‌دهد.
امینی می‌گوید كه افت سطح آب سفره‌های زیرزمینی در اراضی جلگه‌ای روی پوشش گیاهی به‌شدت اثر گذاشته و به‌تدریج باعث خشك شدن خاك و تخریب كامل پوشش گیاهی دراین مناطق می‌شود. به گفته این استاد دانشگاه، اگرروند موجود برداشت آب درمازندران ادامه داشته باشد و چاره‌ای برای آن نشود این استان هم به سرنوشت خوزستان مبتلا خواهد شد. اتفاقی كه در خوزستان روی داده براثر بهره‌برداری بیش از حد آب از سفره‌های زیرزمینی و آب‌های سطحی بوده ؛ روندی كه باعث خشك شدن خاك و رطوبت آن شده است به‌طوری كه با وزش هر بادی، خاك در هوا پراكنده می‌شود.
تخریب سرزمین
امینی یادآورشد: سطح سفره‌های زیرزمینی وقتی افت می‌كند ناگزیر عمق چاه‌ها بیشتر می‌شود و آب بیشتری ازسفره‌های زیرزمینی برداشت می‌كنند. الان بسیاری از دشت‌های مازندران دشت ممنوعه هستند و نباید از این دشت‌ها، آبی برداشت شود زیرا سطح آب از تراز منفی دراز مدت پایین‌تر رفته و این خطر وجود دارد كه سفره‌های زیر زمینی به خشكی برسند.
مهندس كاظم نصرتی نصرآبادی هم كه سال‌ها مدیریت جنگل‌های شمال كشور را برعهده داشته است، در گفت‌وگو با همشهری وضعیت منابع آبی استان‌های شمالی كشور را بحرانی توصیف كرد وگفت: طی چند دهه اخیر، در سراسر كشور بیش از حد مجاز از سفره‌های زیرزمینی، آب برداشت شده و استان‌های شمالی هم ازاین قاعده مستثنی نبودند.
رئیس جامعه جنگلبانی ایران، افزود: ساختاراراضی شمال به‌گونه‌ای است كه وقتی سفره‌های زیرزمینی تخلیه شود آب شور جایگزین آب‌های زیرزمینی شده و اراضی قابلیت خود را ازدست می‌دهد و شوری در نهایت باعث تخریب سرزمین می‌شود. اینها مباحث جدیدی نیست و طی 4دهه اخیر بارها كارشناسان درباره آن هشدار دادند اما كسی به این هشدارها توجه نكرد.
بیابانزایی دامن سبزترین استان‌های كشور را هم گرفت
كاظم نصرتی نصرآبادی، رئیس جامعه جنگلبانی ایران كه سال‌ها مدیریت جنگل‌های شمال را برعهده داشته است، تصریح كرد: در حال حاضر به‌دلیل برداشت بی‌رویه آب از سفره‌های زیرزمینی، در سراسر كشور شاهد تخریب منابع آب وخاك و گسترش بیابان هستیم این نشان می‌دهد كه طبیعت تحمل این حجم تخریب را ندارد و به سمت نابودی پیش می‌رود؛ استان‌های شمال كشور هم از این قاعده مستثنی نیستند بنابراین، در آینده نه چندان دور، كل منطقه شمال تبدیل به بیابان می‌شود.
گردآوری: گروه خبر سیمرغ
seemorgh.com/news
منبع: hamshahrionline.ir