دهه شصتی‌ها و متولدین قبل از آن حتما «ژیان» را از یاد نبرده‌اند، همان خودرویی جذابی که روزگاری خیلی از خانواده‌ها را مهمان خودش می‌کرد و به این سو و آن سو می‌برد. در خاطره دهه شصتی‌ها، ژیان به عنوان خودرو معروف ۲ کله‌پوک سریال «چاق و لاغر» هم به یاد می‌آید. شاید این روزها دیگر در شهرهای بزرگ کشور مثل تهران نتوان این اتومبیل شرکت سیتروئن فرانسه را پیدا کرد، اما هنوز شاید در معابر شهرستان‌های کوچک بتوان نسخه‌های از آن پیدا کرد. اگر دوست دارید درباره این اتومبیل نوستالژیک بیشتر بدانید با ما همراه شوید.
ارمغانی بعد از جنگ جهانی
کافی است اپلیکشن دیوار را روی موبایلتان نصب کنید و بعد هم در بخش جست‌وجوی این اپلیکیشن عبارت «ژیان» را سرچ کنید. آن وقت می‌بینید که نه تنها ژیان، یک اتومبیل فراموش شده نیست، بلکه اتفاقا بازار خرید و فروش خوبی هم در زمینه قطعات و خود اتومبیل دارد. خب برویم سراغ تاریخچه این اتومبیل نوستالژیک.
شرکت سیتروئن فرانسه طی سال‌های پایانی دهه ۳۰ عزم خود را جزم کرد تا خودرویی کم مصرف، مقرون به صرفه و بدون پیچیدگی خاص را روانه بازار کند. طرح‌های اولیه رضایتبخش بود و نشان از نزدیک شدن به هدف داشت. اما با شروع جنگ جهانی دوم و اشغال فرانسه همه چیز به فراموشی سپرده شد. فرانسوی‌ها از رؤیای هیتلر برای ساخت اتومبیلی که چنین مشخصاتی را داشته باشد مطلع بودند. آن‌ها تلاش کردند تا نمونه‌های آزمایشی ساخته شده را در گاراژهای متروک پنهان نگه دارند تا به دست نازی‌ها نیفتد. رؤیای هیتلر در نهایت با ساخت فولکس واگن قورباغه‌ای تعبیر شد. فرانسوی‌ها هم ۳ سال پس از پایان جنگ در نمایشگاه اتومبیل پاریس از «سیتروئن ۲ سی وی» یا همان ژیان معروف خودمان پرده‌برداری کردند. این خودرو در فرانسه با نام «دوژوو Deux Chevaux» بر سر زبان‌ها افتاد. این واژه در زبان فرانسوی به معنای دو اسب است که تعریفی برای قدرت دو اسبی آن به شمار می‌رود. خلاصه جنگ جهانی دوم هر چه ویرانی داشت دو هدیه برای خانواده‌های متوسط و کم درآمد به جای گذاشت؛ فولکس واگن و ژیان.
اتومبیلی که بازارها را تسخیر کرد
روز هفتم اکتبر سال ۱۹۴۸ برای صنعت خودروسازی فرانسه روزی فراموش نشدنی است. ده‌ها هزار نفر از سراسر جهان برای شرکت در نمایشگاه سالانه خودرو شهر پاریس به این شهر آمده بودند تا از جدید‌ترین اخبار این حوزه مطلع شوند. اما نقطه اوج این نمایشگاه با رونمایی محصول جدید شرکت سیتروئن برای همگان مشخص شد. این شرکت که می‌خواست سر و صدایی به پا نشود برای رونمایی ژیان از خبرنگاران و عکاسان دعوت به عمل نیاورد. رسانه‌ها از این کار سیتروئن خوششان نیامد و هر کدام با در اختیار داشتن تریبون عمومی سعی در تخریب چهره خودروی جدید داشتند. آمریکایی‌ها که به خاطر کوتاهی فرانسوی‌ها در جنگ جهانی دوم از مردمان خوش اروپا دل چرکین بودند، این ابداع را زیر سؤال بردند و با لقب قوطی به استقبال ژیان رفتند. انگلیسی‌ها به خاطر سرعت پایین آن را حلزون خطاب کردند و آلمانی‌ها هم با عنوان اردک کوچولو از خجالت رقیب تازه‌شان درآمدند.
اما هیچ کدام از هجمه انتقادات باعث نشد تا تزلزلی در فتح افتخارهای پیش رو به وجود آید. ژیان تنها طی ۲ سال پس از حضورش توانست بازار فروش خودروهای ارزان قیمت فرانسه و پس از آن سایر کشور‌ها را در اختیار خود بگیرد و تا حدود ۲۰ سال بی‌رقیب باقی بماند. سیتروئن طی چهل سال تولید مداوم ژیان بیش از ۵ میلیون دستگاه از این اتومبیل محبوب را ساخت. در اواسط دهه ۵۰ میلادی همیشه مقابل نمایندگی‌های این شرکت صف‌های طولانی تقاضای خرید به وجود می‌آمد.
سیتروئن که از پس همه سفارش‌ها برنمی‌آمد، نوبت ۵ ساله به مشتری‌هایش می‌داد. محدودیت عرضه ژیان باعث شد تا خانواده‌های کم درآمد که بیشترشان را کشاورزان یا جوانان فرانسوی تشکیل می‌دادند، ژیان‌های دست دوم را با قیمت دو برابر نوی آن خریداری کنند تا ۵ سال پشت نوبت دریافت خودرو نمانند.
ژیان به ایران آمد
کشور ما در اوایل دهه ۴۰ شمسی به دنبال افزایش تقاضای خرید خودرو به سمت مونتاژ محصولات گوناگون اروپایی و آمریکایی رفت. قدم‌های اولیه حضور شرکت سیتروئن در سال ۱۳۴۲ از سوی وزارت اقتصاد برداشته شد. آن‌ها با اختصاص زمینی درغرب تهران به مساحت ۲۴۰ هزار متر مربع و سرمایه اولیه ۱۶۰ میلیون ریال شرکت سهامی سیتروئن را بنا نهادند. کار ساخت سالن تولید و تدارک ماشین آلات مورد نیاز و ثبت علامت تجاری ژیان از جمله مقدماتی بود که تا سال ۱۳۴۷ به درازا انجامید. اتومبیل ژیان برای اولین بار در سال ۱۳۴۹ تولید و روانه بازار شد.
گردآوری: گروه خدمات و محصولات سیمرغ
seemorgh.com
منبع:دیوار