از نگار جواهریان تا ترانه علیدوستی: معرفی هفت زن آزادی‌ خواه

 واژه آزادی در فرهنگ‌های مختلف، تعاریف متفاوتی دارد، اما با کنار هم قرار دادن تمام این تعاریف می‌توانیم اصول ثابت و مفهوم جهان‌شمولی از این واژه برسیم. واژه‌ای که قطعا این روزها همه شما بیشتر آن را می‌شنوید و احتمالا بیشتر به مفهوم حقیقی آن فکر می‌کنید. در یک تعریف ساده شاید بتوانیم آزادی را در داشتن «حق» بیان کنیم. حق زندگی کردن به همان روشی که خودمان می‌خواهیم. در تاریخ کشور ما کم نبوده‌اند زنان آزادی‌ خواهی که برای پس گرفتن این حق، دست به هر کاری زده‌اند و حتی تا پای مرگ پیش رفته‎‌اند.

سینمای ایران هم بارها سعی کرده زنان آزادی‌خواه را به شکل‌های مختلف به تصویر بکشد. هر یک از این زنان ویژگی‌ های ظاهری و حتی بعضا عقاید متفاوتی داشته‌اند، اما همه آن‌ ها در یک عقیده، مشترک بوده‌ اند. عقیده به آزادی و تن ندادن به حصرها و بندها. طبیعتا همین عقیده روی پوشش آن‌ها هم تاثیرات زیادی می‌گذاشته است و طراحی لباس فیلم‌ها و سریال‌ها قطعا با در نظر گرفتن این موضوع، لباس‌های هر کاراکتر را طراحی کرده. در ادامه با ما همراه باشید تا نگاهی به استایل زنان آزادی‌ خواه در سینمای ایران بیندازیم.

مژده شمسایی – سگ‌ کشی

مگر می‌شود اسم فیلم سگ‌کشی بیاید و استایل‌ های جذاب و جسورانه مژده شمسایی در این فیلم، در ذهنتان نقش نبندد؟ کاراکتر گلرخ کمالی در فیلم سگ‌ کشیِ بهرام بیضایی را می‌ توانیم یکی از قوی‌ترین زنان تاریخ سینمای ایران بدانیم. او در ابتدای فیلم برای آزادی شوهرش و بعدتر برای خودش می‌جنگد. استایل او به عنوان یک زن آزادی‌خواه و جسور، به زیباترین شکل ممکن طراحی شده است. او اکثرا پالتوهای بلند می‌پوشد که کشیده‌تر و البته قدرتمندتر دیده شود.

مژده شمسایی در فیلم سگ کشی

گلرخ کمالیِ فیلم سگ‌کشی کمتر به سراغ رنگ‌های شاد می‌رود و در بیشتر سکانس‌ها او را با لباس‌هایی با رنگ‌های خنثی مثل طوسی، خاکستری، مشکی و یا در بهترین حالت با رنگ کِرِم می‌بینیم. نقطه عطف استایل او اما عینک آفتابی فوق جذاب اوست. شما را نمی‌دانم، اما سگ‌کشی در ذهن من با تصویری از مژده شمسایی با عینک آفتابی مشکی‌اش که فریم پلنگی دارد، ثبت شده. اکسسوری در استایل می‌تواند تا این حد مهم و مورد توجه باشد.

هدیه تهرانی – کاغذ بی‌ خط

رویا در فیلم کاغذ بی‌خط، زن خیالباف و داستان‌پردازی است که به دنبال آزادی هم در نوشتن و هم در زندگی‌اش است. او می‌خواهد از دنیای کاغذهای خط‌دار، که انسان را مجبور به حفظ نظم می‌کنند خارج شود و در عوض بتواند روی کاغذهای بی‌خط آزادانه بنویسد و دقیقا مثل نوشته‌هایش، آزادانه زندگی کند.

هدیه تهرانی در کاغذ بی خط

شمایل هدیه تهرانی در این فیلم کاملا متناسب با یک زن آزادی‌خواه طراحی شده. لباس‌ های رنگی و پیراهن‌ های چهارخانه خبر از روحیه سرزنده و خیال‌ پرداز کاراکتر رویا می‌دهد و لباس‌های گشادش نمودی از آزادی‌ طلب بودن او هستند. بر خلاف بسیاری از زنان معمولی آن روزها در سینمای ایران، رویا پوشش اغواگرانه‌ای ندارد. او ساده و راحت لباس می‌پوشد و انگار چندان هم به دنبال زیبا به نظر رسیدن نیست. او شال و روسری‌اش را هم به شکل جسورانه‌ای به سر می‌کند و حتی در برخی سکانس‌ها به جای شال، کلاه بر سر او می‌بینیم.

بیتا فرهی – هامون

کاراکتر مهشید فیلم هامون، شکلی از خودسر بودن و آزادی‌خواهی را ارائه می‌دهد که تا حدی متفاوت از آزادی‌خواهان دیگر این لیست است. او در کنار آزادی‌ خواه بودنش، جهالت‌ های زیادی هم دارد و علی‌رغم شخصیت مستقلی که سعی دارد از خود نشان دهد، توهین‌های زیادی هم می‌شنود.

بیتا فرهی در فیلم هامون

این تناقض البته در استایل او هم دیده می‌شود. او تلاش می‌کند جسور لباس بپوشد و از سویی هم مشخص است که می‌خواهد همزمان اغواگر و جذاب هم به نظر برسد. استایل بیتا فرهی در این فیلم از زیباترین استایل‌ های آن سال‌ها بود. در سال‌هایی که پوشیدن رنگ‌های روشن، کمتر میان زنان رایج بود، مهشید فیلم هامون، سفید می‌پوشید و جسارتش را به رخ می‌کشید. او را در بسیاری از سکانس‌ها با عینک آفتابی می‌بینیم. عینک آفتابی هم اگرچه این روزها از رایج‌ترین اکسسوری‌های استایل به حساب می‌آید، اما در دهه ۶۰ و سال‌هایی که هامون ساخته شد، به کار بردن آن در استایل نوع خاصی از جذابیت استایل و کاراکتر جسور و آزادی‌خواه مهشید را نشان می‌دهد.

باران کوثری – عرق سرد

کاراکتر افروز اردستانی در فیلم عرق سرد، که باران کوثری ایفایش کرده، یکی دیگر از زنان آزادی‌خواه سال‌های اخیر سینمای ایران است. افروز کاپیتان تیم ملی فوتسال زنان است که بعد از صعود تیم به فینال بازی‌های آسیایی، باید به مالزی سفر کند، اما همسرش مانع می‌شود و اجازه خروج به او نمی‌دهد. حالا افروز تبدیل به زنی می‌شود که برای پس گرفتن آزادی‌ اش و جدایی از همسرش، دست به هر کاری می‌زند.

باران کوثری در عرق سرد

باران کوثری در این فیلم در نقش یک ورزشکار ظاهر شده و بدون شک همین موضوع هم تاثیر زیادی بر نوع پوشش او داشته است. افروز اردستانی معمولا لباس‌ های راحت و اسپرت می‌پوشد. از تجملات و شلوغی به دور است و به سراغ لباس‌های رنگارنگ هم نمی‌رود. نکته دیگری که در مورد کاراکتر افروز فیلم عرق سرد جلب توجه می‌کند، مدل موهای بسیار کوتاه و پیکسی اوست. این مدل موها معمولا انتخاب زنان قدرتمندی که اعتماد به‌نفس بالایی هم دارند، هستند. زن‌هایی مثل افروز اردستانی که به دنبال راحتی در استایل و ظاهرشان هستند و نه به دنبال زیبایی و اغواگرانه بودن.

مریم پالیزبان – نفس عمیق

سکانس مشهوری از فیلم نفس عمیق، این روزها بیشتر از قبل دست به دست می‌شود. در این سکانس، آیدا، که مریم پالیزبان نقشش را ایفا می‌کند، به منصور می‌گوید که به داخل خانه بیاید تا موهایش را به او نشان دهد. همین یک سکانس هم حرف‌های زیادی درباره شخصیت آیدا می‌زند.

مریم پالیزبان در نفس عمیق

کاراکتر آیدا دانشجوست و به همین خاطر هم او را بیشتر با استایلی متناسب با محیط دانشگاه و مقنعه می‌بینیم. البته او افکار مدرنی دارد و همین افکار مدرن هم سبب می‌شوند که اون در دهه ۸۰ لباس‌های رنگی‌تری برای دانشگاه بپوشد. سوئیشرت قرمز او، که یکی از مشهورترین لباس‌های فیلم است هم نشان از همین مدرنیته موجود ذهن او در آن سال‌ها دارد. کاراکتر آیدا تقریبا در اکثر استایل‌هایش، از یک کوله‌پشتی استفاده کرده. این کوله‌ پشتی هم روحیه مهاجر و آزادی‌ طلب آیدا را نشان می‌دهد، که دائما به دنبال راهی برای فرار از شرایط است و هم نشان از دانشجو بودن او دارد.

نگار جواهریان – خاتون

خاتون یکی از آزادی‌خواه‌ترین زنانی بوده که اخیرا دیده‌اید. نگار جواهریان در این سریال، به زیبایی زنی که در تلاش است متفاوت از زنان دیگر آن روزها به نظر برسد را به تصویر کشیده است.

نگار جواهریان در سریال جیران

کاراکتر خاتون در روزهایی که اکثر زنان، سواد ندارند، هم سواد دارد و هم رانندگی بلد است. همین تفاوت‌ها از ابتدای سریال، کاراکتر آزادی‌خواه خاتون را به مخاطب نشان می‌دهد. خاتون حتی پوشش متفاوتی هم از دیگر کاراکترهای زن سریال دارد. او جسورانه لباس می‌پوشد. کت و دامن‌های ساده و شیک را ترجیح می‌دهد و در بسیاری از سکانس‌ها از کلاه استفاده می‌کند که البته استفاده از کلاه در آن سال‌ها، پرطرفدار و رایج بود.

ترانه علیدوستی – شهرزاد

کاراکتر شهرزاد علاوه بر مستقل بودن به عنوان یک دانشجوی پزشکی، در قید و بند هم نمی‌ماند و همیشه به دنبال آزادی‌ست. او معمولا کت و شلوار می‌پوشد و سعی می‌کند کلاهش را هم به گونه‌ای انتخاب کند که به لحاظ رنگی با کت و شلوارش تناسب داشته باشد. طراحی لباس برای کاراکتر شهرزاد به گونه‌ ای انجام شده که فرهیخته بودن شخصیت او از لباس‌ هایش هم پیداست.

ترانه علیدوستی در سریال شهرزاد

برای اینکه دقیقا بفهمید شکل پوشش یک زن آزادی‌خواه مانند شهرزاد، چه شاخصه‌های مهمی دارد، کافیست لباس‌های شهرزاد در این سریال را با لباس‌های کاراکتر شیرین (پریناز ایزدیار)، مقایسه کنید. تجملات و زندگی در خانواده مرفه به وضوح در استایل شیرین پیداست، این در حالی است که شهرزاد سعی می‌کند ساده و در عین حال شیک بپوشد. شهرزاد از اکسسوری‌ های ساده‌ ای استفاده می‌کند، در حالیکه کاراکتری مانند شیرین، پرزرق و برق‌ترین جواهرات را انتخاب می‌کند.

 

گردآوری: گروه فرهنگ و هنر سیمرغ
seemorgh.com/culture
منبع: chibepoosham.com