سالی نیکو برای پارسا پیروزفر
رضا آشفته، منتقد تئاتر در یادداشتی در سالنامه «شرق» در مورد یارسا پیروزفر نوشته است:
«امسال برای پارسا پیروزفر سال نیكویی بوده است؛ این كه در جشنواره سیوپنجم تئاتر فجر برنده جایزه بهترین بازیگر مرد در بخش بینالملل شد، خود حركتی باشكوه است برای اوجگرفتن بیش از ٢٠ سال زحمت او در بازیگری.
پارسا پیروزفر ٢١ سال است كه تئاتر بازی میكند و امسال نتیجه این بردباریاش را برای بازی در نمایش «ماتریوشكا» دریافت كرد. او برای رسیدن به این جایزه، هفتبار دیگر، پیش از اینها به صحنه فكر كرده و در آن حضور یافته بود؛ گاهی در مقام بازیگر و گاهی نیز كارگردان. چهبسا میداند كه بازیگر حقیقی نه جلو دوربین كه باید در حضور زنده و نفسبهنفس با تماشاگر خود را اثبات كند و البته این ریاضتی جانكاه است كه پیروزفر بهدرستی از پسِ آن برآمده است. او هر بار در نقشی فرورفته كه با دیگر نقشهایش متفاوت بوده است و این یعنی سلوک سختی را درپیشگرفتن.
پارسا پیروزفر تئاتر را از خوب جایی آغاز كرده است وگرنه نمیتوانست برای تئاتر این همه ارزش و اعتبار قائل شود و در آن به مراحل و مدارج عالیهاش پا بگذارد. او با آن كه در آغاز دهه ٧٠ در دانشگاه تهران شروع به خواندن نقاشی كرد اما از همان آغاز علاقهمندیاش را با بازی در نمایشهای دانشجویی نشان داد و مهمتر این كه برای آموختن تئاتر، در سال ۱۳۷۴ دوره بازیگری را در مؤسسه هنرهای نمایشی استاد سمندریان پشت سر گذاشت. این شاید همان برگ برندهای باشد كه باعث موفقیتش نه تنها در سینما و تلویزیون كه در تئاتر شده است.
پیروزفر در سال ١٣٧٥ موفق به بازی در «بینوایان»، نوشته و كار بهروز غریبپور در فرهنگسرای بهمن شد. در آن سالها، تئاتر بیرنگ و محتضر شده بود و این نمایش و بازی در آن خیلیها را حسرتبهدل میكرد كه ای كاش ما هم در آن نقشی داشتیم. غریبپور متأثر از فضای رمان بزرگ ویکتور هوگو موفق به جذب مخاطب از چهار گوشه شهر تهران شد. پیروزفر نقش داماد ژان والژان (حسن فتحی) را بازی میكرد كه حضورش را در تئاتر رسمیت بخشید؛ با آن كه خودش در آن سالها وقتش را صرف تلویزیون و سینما كرد.
«بانو آئویی» نمایشی است که بهرام بیضایی در سال ۱۳۷۶ و ۱۳۷۷ در تهران روی صحنه برد. یوکیو میشیما، «بانو آئویی» را به سال ۱۹۵۴ نوشت. بازیگران نمایش مژده شمسایی (روکوجو)، پارسا پیروزفر (هیکارو) و مهشاد مخبری (پرستار) بودند. شهرام جعفرینژاد منتقد، بازی زنان را بهتر از بازی بازیگر مرد دیده و چنین نوشته بود:
«پارسا پیروزفر نیز کموبیش موفق میشود هیکارویی مستأصل و بر مرز خرد و جنون بیافریند.»
نمایش «هنر» بعد از كارگردانی داوود رشیدی، در سال ٨٠ به كارگردانی پارسا پیروزفر در آمفیتئاتر فرهنگسرای شفق به صحنه رفت. این نمایشنامه، نوشته نویسنده ایرانیتبار یاسمینا رضا، است كه داریوش مؤدبیان آن را ترجمه كرده و پارسا پیروزفر، امید جعفری و سیاوش چراغیپور در آن بازی كردند. «هنر» درباره خرید یک تابلو به قیمت ٢٠٠ هزار فرانک است كه تبدیل به یک بحران در رفاقت سه دوست (سرژ، مارک و ایوان) میشود. «گلن گری گلن راس» از نوشتههای معتبر دیوید ممت آمریکایی است که در نقد نظام سرمایهداری آن کشور کوشیده است. در این نمایش هومن برقنورد، رضا بهبودی، سیاوش چراغیپور، مسعود میرطاهری، پوریا میاندهی، مهدی میلانی، ایوب محمودنیا و پارسا پیروزفر، در تماشاخانه ایرانشهر بازی كردند. نمایش پیروزفر وابستگی به متن ممت داشت. هدف هم ارائه متن براساس انطباق معنایی است. بازی هم طبیعی و بدون اغراق بود. این جریان مینیمالیستی تا حد زیادی رنگولعاب اجرا را نوتر میکرد. برای همین رفتار بازیگران دقیق و با تأکید بر دیالوگها پیش میرفت.
نمایشنامهخوانی پارسا پیروزفر با استقبال کمنظیر هنردوستان در خانه هنرمندان ایران مواجه شد. بیش از ٥٠٠ نفر در مدت سه شب به تماشای «خدای کشتار» با اجرای پارسا پیروزفر، رضا بهبودی، سوگل قلاتیان، بهاره مصدقیان و سیاوش چراغیپور به کارگردانی پارسا پیروزفر که از یکم تا سوم خرداد ٩١ در خانه هنرمندان ایران دورخوانی میشد، نشستند.
نمایش «سنگها در جیبهایش» نوشته مری جونز، بازیگر و نمایشنامهنویس ایرلندی است که با بازی پارسا پیروزفر و رضا بهبودی در سالن استاد ناظرزادهکرمانی در سال ٩٢ روی صحنه رفت. پیروزفر در سومین تجربه کارگردانیاش این نمایش را بهگونهای اجرا كرد که تماشاگر نمایش علاوه بر ابعاد کمیک اثر، با جنبه تراژیک نیز آشنا شود. این نمایش درباره دو هنرور است که با بازی در نقشهای متفاوتی از یک فیلم هالیوودی، در مقام کارگردان، سیاهیلشکر، دستیار کارگردان و... تضاد آشکار میان زندگی واقعی با فضاسازی فیلم را نشان میدهند.
«در پهنه دریا» در سال ٩٣ چهارمین كارگردانی پیروزفر بود. سه نفر (چاق، متوسط و لاغر) در میان اقیانوس گرسنه میشوند و حالا باید یكی از خودشان را بخورند و... سیاوش چراغیپور، هوتن شکیبا، پارسا پیروزفر، علی ابداعی و هوشنگ قوانلو در این نمایش بازی میكردند. داریوش مؤدبیان درباره این اجرا معتقد است: «اجرای پیروزفر ناکام میماند و هنوز نیاز است که جاهایی از کار پختهتر شود و بیش از هر چیزی رنگ اجرائی داشته باشد. من اجراهایی در فرانسه دیدهام که در آنجا مروژک را انتزاعی دیدهاند و دیگر به سراغ سروصدای دریا و کشتی شکسته هم نرفتهاند و...»
نمایش «ماتریوشکا» پنجمین كارگردانی اوست كه براساس هشت داستان کوتاه آنتوان چخوف، نوشته و اجرا شده است. او در واقع ٣٣ نقش متفاوت را با دگرگونی میمیک، لحن و بیان و ایجاد فیگورهای متنوع بازی میكند؛ یكی از سختترین بازیهایی كه تاكنون در ایران انجام شده است و شاید این خود دلیل عمدهای باشد برای این كه داوران مسابقه بینالملل تئاتر فجر در سیوپنجمین دورهاش بهعنوان بهترین بازیگر مرد پارسا پیروزفر را انتخاب كنند. پیش از این، ركورددار بازی در نقشهای متعدد میكائیل شهرستانی با ارائه ٢٥ نقش در نمایش «مویه جم» كار قطبالدین صادقی در سال ٧٥ بود.
این تئاتر سال گذشته در لسآنجلس، سندیهگو، برکلی، تورنتو، ونکوور و مونترال با اقبال روبهرو شده است. امسال در دو نوبت در تالار ناظرزادهكرمانی و بعد پالیز اجرا شد و میگویند نزدیک به ٥/١ میلیارد تومان فروش داشته است.»
گردآوری: گروه فرهنگ و هنر
seemorgh.com/culture
منبع: سالنامه شرق