تهمینه میلانی در برنامه 35
میلانی در ابتدای برنامه درباره دوری چهارساله اش از سینما گفت:
«فیلمنامه می‌نویسم ولی پروانه ساخت به من نمی‌دهند، «فری کثیف» را نوشتم که داستانی درباره اراذل و اوباشی بود که ما نباید آنها را تنبیه کنیم ولی مجوز به آن نداده‌اند و می‌گویند که فعلا صلاح نیست. حتی به من گفتند که اگر یک مرد آن را بسازد ما مشکلی نداریم و به اسم فری کثیف هم ایراد گرفتند و من اسم آن را «شیر و خط» گذاشتم ولی بازهم گفتند فیلمنامه را به یک مرد واگذار کن تا بسازد.»
هیچ وقت فیلم سفارشی نساخته‌ام
او با اشاره به اصلاحیه هایی که توسط شورای پروانه ساخت به فیلم «ملی و راه های نرفته‌اش» گرفته است، افزود:
«در فیلمنامه «ملی و راه های نرفته اش» هم نام شخصیت مرد عباس بود که گفتند نباید اسم مذهبی باشد و با اینکه من هیچ قصد و هدفی نداشتم تغییر دادم، به نظرم این نوع نگاه‌ها بسیار سطحی است. در کل برای این فیلم ایرادهای زیادی گرفتند که من به آنها تن ندادم چون غیر اصولی و غیرعلمی بود.»
این کارگردان درباره برچسب زنی‌هایی که نسبت به او از گذشته شده است، درباره مشکلی که برای فیلم «سوپراستار» ایجاد شد، توضیح داد:
«در زمان «سوپر استار» وزیر ارشاد آن زمان آقای صفارهرندی بودند و از بخت بد من ایشان در روزی که شورای پروانه ساخت فیلم من را دید به یک برنامه تلویزیونی رفت و از آن تعریف کرد و اتهام فیلمساز دولتی را به من زدند، اما من همین جا اعلام می کنم که تاکنون هیچ فیلم سفارشی نساختم و تنها یک وام ۱۰۰ میلیونی دریافت کرده‌ام.»
نیازمند بیان و حل مشکلات جامعه هستیم
میلانی با بیان اینکه نیاز است مشکلات جامعه را بیان کنیم تا حل شود گفت:
«من شش فیلمنامه درباره ایدز نوشتم که یکی از آنها حتما باید مجوز می‌گرفت و ساخته می‌شد، آن هم داستان یک معتاد نجیبی بود که از طریق سرنگ آلوده دچار بیماری شده بود و همسرش را هم آلوده کرده بود، چه اشکالی داشت اگر این فیلم ساخته می شد؟ در پاسخ من گفتند که نه، قبحش می ریزد.»
دوران همانندسازی تمام شده است
او درباره شیوه اشتباهی که پس از انقلاب در پیش گرفته شد تا همه مردم به یک شکل دربیایند، بیان کرد:
«پس از انقلاب آمدند ما را همسان‌سازی کنند، وقتی برای مردم تصمیم گرفته می‌شود و یک لباس واحد و یک رابطه واحد و … در نظر می گیریم دیگر شخصیت نمی‌تواند تحمل کند و زیر همه چیز می‌زند و در نتیجه آن یک دوگانگی شخصیتی بین دنیای خانواده و جامعه برای ایجاد می‌شود و این بیانگر سیاست های اشتباه است. هویت شخصی بحث بسیار مهمی است و همانند سازی در همه دنیا شکست خورده است، مگر می شود انسان ها را یک شکل کرد؟ نمی شود برای افراد تصمیم گرفت که چه کاری انجام دهند و چه بپوشند و … هر کسی آزاد است برای خود زندگی کند.»
میلانی درباره انتقادهایی که به فیلم «ملی و …» می شود، بیان کرد:
«در فیلم «ملی و…» می‌گویند خشونت وجود دارد. روزنامه‌های دست راستی بگویند این خشونت کجاست؟ در حالی که آمارها می‌گوید دو سوم زنان که وارد رابطه زناشویی می‌شوند مورد خشونت خانگی قرار می‌گیرند. من ضد مرد نیستم، با بهترین مرد دنیا زندگی می کنم و بهترین برداران و همکاران مرد را دارم.»
در برابر اکثر اصلاحیه‌ها ایستادگی کردم
این کارگردان درباره مقاوت‌هایی که در برابر اصلاحیه های ارشاد در طول مدت فعالیتش کرده است، گفت:
«من دست خط دارم از مدیر کل ارشاد وقتی داشتم «دو زن» را می‌ساختم. (دوره خاکبازان) برای من نوشت این فیلمنامه فاقد ارزش است و نباید ساخته شود. اما من «دو زن» را آن جوری که دلم خواست ساختم. برای «سوپر استار» هم همین شد. گفتند مشروب نگذار. چرا؟ خب آدم‌هایی هستند که عرق می‌خورند. این فیلم را هم همین‌جوری که شما دیدین ساختم، نکته دیگر اینکه با پاک و درست شدن شخصیت ها در پایان فیلم هم مخالف هستم.»
ضد مرد نیستم، دوست ندارم مرد خوب در قصه‌ام باشد
میلانی با انتقاد از نوع نگاهی که به او می شود، ادامه داد:
«مرز خودی و ناخودی من را کشته، من همیشه ناخودی هستم. باید برای هر شورا اثبات کنم ضد مرد نیستم. شوراهای مختلف به فیلم من ایراد می‌گیرند که مرد خوب در فیلم تو کجاست؟ من دارم درام می‌سازم. اصلا نمی‌خواهم مرد خوب در قصه‌ام بسازم. کارگردان‌های دیگر مرد خوب می‌بسازند.»
جامعه و سلایق آن مردانه است، من ضد این نظام فکری خرابم
او در مثالی درباره فیلم «لیلا» مهرجویی و جامعه مردانه ایران گفت:
«آقای مهرجویی استاد من هستند و قصد انتقاد از آن را ندارم، اما فیلم «لیلا» که به عنوان یکی از بهترین فیلم‌های زنانه سینمای ایران شناخته می‌شود، کاملا زد زن است و از دید مردان فیلم خوبی به چشم آمده است. جامعه و سلایق آن مردانه است، فیلم‌های کارگردنان زنی جایزه گرفته‌اند که قهرمانشان مردان هستند، من ضد مرد نیستم، ضد این نظام فکری خراب هستم که به تعادل نرسیده است. فیلم‌های من تلنگر کوچکی به شما می‌زنند و شما عصبانی می‌شوید.»
«جدایی» فیلم محبوبم در کارهای اصغر فرهادی است
در ادامه این گفت و گو میلانی نظر خود را درباره آثار اصغر فرهادی اینطور بیان کرد:
««فروشنده» از نظرم فیلم خوبی است ولی خیلی آن را دوست ندارم، در فیلم های ایشان «جدایی» اثر مورد علاقه من است. اما فیلم‌های محبوب من، آثاری چون مادیان است که خیلی خارق العاده است.
در دوران خاکبازان بسیار اذیت شدم و بچه‌ام را از دست دادم
میلانی در بخش دیگر برنامه در مورد فیلم های دیگر خود و مشکلاتی که داشتند، گفت:
«دیگه چه خبر» هم در شورا رد شد. اما آن را هم ساختم البته با گرفتن امضا از آقای جوزانی و آقای بهشتی و یک نفر دیگر که خیلی من را اذیت کرد. همچنین در دوران خاکبازان بسیار اذیت شدم. آبستن بودم و بچه‌ام را از دست دادم. یکسری افراد که حتی جنسیت هم برایشان مهم است نباید مسئولیت مدیریتی را بگیرند. در مورد «بچه‌های طلاق» گفتند برو بساز شد شد، نشد نشد. همه را بسیج کردم و ساختم. بعد که در فجر کاندید شد گفتم اشتباه کردم. آن زمان آقای خاتمی وزیر بود. جایزه آن زمان آپارتمان بود. به من جایزه ندادن چون گفتند تو ازدواج نکرده‌ای و جایزه را به کسی که دوست داشتند هدیه دادند.»
برخوردهای هیئت انتخاب جشنواره فجرهمیشه سیاسی است
میلانی با اشاره به برخوردهایی که از جانب هیئت انتخاب جشنواره فجر با فیلم هایش شده است، توضیح داد:
«شش فیلم من در جشنواره فجر انتخاب شد، خوشبختانه همه کمیته‌های انتخاب هم سیاسی هستند. «افسانه آه» هم در فجر نگذاشتند. یک سال بعد تلویزیون آن را پخش کرد و دو نفر از کمیته انتخاب زنگ زدند و حلالیت خواستند که فیلم من را رد کرده‌اند زیرا در موقع نمایش آن خواب بودند. امسال هم برای فیلم «ملی و…» یکی از همان‌ها زنگ زد و باز برای رد فیلم عذرخواهی کرد.»
کارگردان «تسویه حساب» درباره توقیف شدن همزمان فیلمش با اثر بهرام بیضایی گفت:
««دیگه چه خبر» و «مسافران» آقای بیضایی با هم توقیف شده بود و به آقای بیضایی هم برخورده بود. او ما را قبول نداشت. سپس آقای آرمین رد کرد و قرار شد که اگر آقای مسجدجامعی فیلم را تایید کرد پروانه ساخت بگیرد، او پس از تماشای فیلم به من گفت به شما تبریک می گویم پروانه ساخت سفید گرفتید. برای «واکنش پنجم»، شایعه ای مطرح شد که نقش جمشید هاشم پور بیانگر یک قشر خاصی است و من حتی برای بازجویی به اطلاعات هم رفتم.»
او درباره فیلم بعدی که می خواهد شروع کند هم بیان کرد:
«دو سه روز دیگر تقاضای پروانه ساخت فیلم بعدی‌ام را می‌دهم. برای فجر دیگر هرگز فیلم نمی‌دهم این اسم متاسفانه آزارم می دهد، اینکه داوری سلیقه‌ای است مسئله طبیعی به شمار می‌رود. اما فجر جشن خانواده سینما بود که آن را از ما دریغ کردند.»
این کارگردان نظر خود را درباره بازیگرانی که تا به امروز با آن ها کار کرده است اینطور بیان کرد:
«نیکی کریمی: لیلی سینما، بهرام رادان: جنتلمن سینما، محمدرضا فروتن: خیلی دوستش دارم. شهاب حسینی: خیلی تواناست. محمد نیک‌بین: انتخاب آقای کیارستمی. عباس کیارستمی: بهترین دوست. زمانی که من را دستگیر کرده بودند پیگیر ماجرای من بود و من برای حکمی که برای مرگ او دادند خون گریه کردم.»
از چرخه سینما راضی نیستم، بدترین فصل را به ما می‌دهند
میلانی در پایان درباره چرخه اکران سینما گفت:
«از چرخه اکران راضی نیستم. من از مسئولان گله دارم. آنها فیلم‌های خودشان را در بهترین فصل اکران می‌کنند. بالای یک میلیارد و نیم برای «ملی و…» هزینه کرده‌ایم. اگر بیش از چهار میلیارد بفروشد تازه هزینه جبران شده. می‌دانم که مردم آن را دوست داشته‌اند. خیلی خوشحالم که این فیلم را ساختم. با زجر آن را ساختم. وسط آن من را گرفتند. با این حال شوهرم و دخترم به من گفتند فیلم را بساز.»
گردآوری: گروه فرهنگ و هنر سیمرغ
seemorgh.com/culture
منبع: cinemacinema.ir