فلسفه سیزده به در

هیچ سندی وجود ندارد که مردمان نسل‌های پیشین از نحسی سیزده سخن گفته باشند، شاید از آنجایی که دربارهٔ این روز آگاهی کمتری وجود داشته در یکی دو قرن اخیر شاید بدلیل اینکه عدد ۱۳ در بعضی ادیان و فرهنگها نحس دانسته می‌شود در ایران نیز این بدعت یا علت بی پایه و اساس را به سیزده بدر اضافه کردهاند.

در نیم قرن گذشته که سیزده بدر جایگاه همگانی در ایران پیدا کرده است این پدیده نیز مانند هر پدیده فرهنگی دیگر دوستان و دشمنانی دارد که هر دو گروه بیکار ننشسته و به دنبال دلیل‌های توجیهی و دادن پاسخ پرداخته‌اند مخالفان این جشن را به رویداد تاریخی وافسانه گونه‌ای بنام پور یم می‌دهند. اما موافقان دو گروه هستند گروه اول آنهایی که بدنبال علت تاریخی برای آن هستند و می گویند شاید به روز عید شم النسیم مصری‌ها و روز عبور و نجات موسی از رود نیل ارتباط داشته باشد اما گروه دوم می گویند این حادثه هیچ ارتباطی با رویدادهاو حوادث تاریخی ندارد و صرفاً روزی است که در اکثر نقاط ایران بعد از چند روز دید و بازدیدهای نوروزی باید کشت و کار کشاورزان شروع می شده و لذا روز سیزده و یا شیشک اول باید همه به مزارع و کشت و زارها می‌رفتند و کار را شروع می‌کردند این در واقع جشن کاشت است. حداقل در خراسان چنین فلسفه‌ای وجود داشته است.

امروزه نیز که مردم شاغل در رشته‌های کشاورزی نیستند، با رفتن به دامان طبیعت به تفریح و سرگرمی می‌پردازند و جشن‌های نوروزی را به طور رسمی پایان می‌دهند. مشابهه سیزده بدر در فرهنگ مردم شمال آفریقا نیز وجود دارد که شاید ریشه در آیین‌های کهن داشته باشد در مراکشاین مراسم را با تقویم قمری و روز عاشورا انجام می‌دهند اما در مصر روز تقریباً همه ساله در نیمه دوم فروردین برگزار می‌شود و روز شم‌النسیم نام دارد. این جشن در مصر فراگیر و همه گانی نیست و روز دقیقی هم نداردبرخلاف ایران که سراسر کشور را بطور گسترده در روز یکسانی در بر می‌گیرد. البته مصری‌ها در سالهای اخیر به شم النسیم اهمیت می‌دهند. ایرانیان مقیم هند سبزه ۱۳ بدر را در رودگنگ و یموناجمنا می‌اندازند.