کافه نادری: نوستالوِژی های شهرمان را خراب نکنیم
خبر فوری بود و مهم. آنچه در در شامگاه 15 آذرماه در شبکه های اجتماعی پیچید؛ احتمال تخریب حیاط کافه نادری یکی از نوستالژیک ترین مکان های فرهنگی شهر تهران که بسیاری از پدربزرگ ها و مادربزرگ های ما خاطرات بسیاری از این کافه نقل کرده اند، این خبر به سرعت واکنش های زیادی از اهالی دوستداران میراث فرهنگی را برانگیخت. کافه نادری، در دههٔ سی و چهل، پاتوق روشنفکرانی مثل صادق هدایت، جلال آلاحمد، احمد فردید و سیمین دانشور، نیما یوشیج بوده و بخش زیادی از شهرت کنونی اش را از اعتبار این اشخاص وام گرفتهاست. در سال ۱۳۰۶ مهاجر ارمنی با نام «خاچیک مادیکیانس» این کافه را دایر کرد.
در معرفینامهای از این کافه که امروزه در کنار در ورودی آن قرار داده شده آمدهاست که غذاهای فرنگی مانند بیف استروگانف و بیفتک و همچنین کافهگلاسه، شاتو بریان، بستنیهای فرنگی، قهوه ترک و فرانسه برای اولین بار در این کافه به ایرانیان عرضه شد. مادیکیانس، هتلی بنا کرد که امروز، کافه آن، کلیشهایترین نوستالژی پاتوقنشینهای شهر تهران است.
اما نگرانی یکی از دوستداران میراث فرهنگی و اطلاعرسانی در شبکههای اجتماعی موجب شد تا مزایده بخشی از حیاط کافه و هتل نادری مورد توجه رسانهها قرار گیرد. از همین رو نیروهای شهرداری منطقه 12از عصر چهارشنبه 15 آذرماه بلافاصله در محل حاضر شدند تا مانع آسیبرسانی به مجموعه کافه نادری شوند. همچنین تعدادی از اعضای شورای شهر به بازدید از این محل رفتند. علی اعطا، سخنگوی شورای شهر تهران در اینباره گفته بود: این بخش از حیاط، بخش جنوبی است که سن مجموعه با معماری منحصر بهفرد، در آن قرار دارد. وی به این مسئله هم اشاره کرده بود که «به گمانم مسئله جزئیات حقوقی جدیتری دارد که در اسرع وقت با جدیت باید به آن پرداخت.»
حسن خلیلآبادی، رئیس کمیته میراث فرهنگی و گردشگری شورای شهر تهران هم که برای بازدید از کافه نادری به این محل رفته بود، در اینباره گفت:
بخشی از حیاط هتل و این کافه در فهرست مناقصه املاک ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره) قرار داشت.به گفته وی، این بنا از املاک بنیاد شهید است که هماکنون مالک خصوصی دارد، ضمن اینکه هتل نادری همیشه 10درصد ظرفیت خود مسافر دارد.
این عضو شورای شهر تهران در ادامه افزود:
حیاط بیش از هزار مترمربع وسعت داشته و تقریبا متروکه است. در ضلع جنوب شرقی آن هم یک سِن برای اجرای برنامه ساخته شده و البته حوضی مستطیلشکل که مجسمهای نیز در جنوب آن وجود دارد. اکنون حیاط غیراز سرویس بهداشتی در زیرزمین آن، بقیهاش حالت متروکه دارد و محل مناقشه و نگرانی، قسمت جنوبیِ همین حیاط است که به مساحت ۴٠٠ مترمربع در آگهی مناقصه آمده است.
از تکذیب تا خروج ملک مجاور کافه نادری از فهرست مزایده
بر همین احتساب، مرکز اطلاعرسانی ستاد اجرایی فرمان امام طی بیانیهای اعلام کرد:
موضوع تفکیک زمین، دیوارکشی و حتی جابجایی یک آجر در محوطه مجاور کافه نادری با پلاک ثبتی (203/24) از اساس خبرسازی و کذب است و به هیچوجه چنین تصمیمی اتخاذ نشده است.
در این بیانیه آمده است:
ستاد اجرایی، مالک ملک مجاور کافه نادری میباشد و با توجه به اعلام شفاهی وکیل بهرهبرداران این ملک مبنی بر آمادگی برای خرید این ملک، به منظور حل مشکل کافه نادری، این ملک در لیست مزایده قرار داده شده است. شایان ذکر است علیرغم اینکه مالکیت این ملک بیش از دو سال است که در اختیار ستاد اجرایی قرار دارد، ولی با این وجود تاکنون و پیش از اعلام آمادگی از سوی وکیل بهرهبرداران در هیچ کدام از مزایدههای ستاد این ملک در لیست مزایده قرار نگرفته است.
در این بیانیه تأکید شده است:
حسب دستور رئیس ستاد اجرایی فرمان حضرت امام تا تعیین تکلیف موضوعات اختلافی در این رابطه، این ملک از روز گذشته از لیست مزایدههای ستاد خارج گردیده است و حتی در صورت چاپ این آگهی در روزنامههای روز شنبه (که پیش از این ارسال و چاپ شدهاند) پیشنهادهای ارسالی برای این مزایده بررسی نخواهد شد.
از سوی دیگر با توجه به میان آمدن نام ستاد فرمان امام (ره) به عنوان مالک ملک مجاور کافه نادری و تصمیم این نهاد مبنی بر تفکیک زمین این دو ملک از یکدیگر، حجت نیکی ملکی، مدیر مرکز اطلاعرسانی و ارتباطات ستاد اجرایی فرمان امام (ره) توضیح داد:
موضوع تفکیک زمین، دیوارکشی و حتی جابجایی یک آجر در محوطه مجاور کافه نادری با پلاک ثبتی ۲۰۳/۲۴ از اساس خبرسازی و کذب است و به هیچوجه چنین تصمیمی اتخاذ نشده است. تاسف برانگیز است با وجود اینکه تا کنون هیچ منبع رسمی این خبر را اعلام نکرده و مسئولیت این خبر را به عهده نگرفته، اما برخی به نقل از شنیدهها این خبر را اعلام کردهاند.
او با اشاره به اینکه ستاد فرمان امام (ره) مالکِ ملک مجاور کافه نادری است، نه ملکِ کافه نادری افزود:
با توجه به مذاکره حضوری وکیل بهرهبردارانِ کافه نادری با نمایندگی مربوطه و اعلام شفاهی مبنی بر آمادگی خرید این ملک، به منظور حلِ مشکلِ کافه نادری، این ملک در لیست مزایده قرار داده شده بود.در واقع مالکیت این ملک چند سالی است که در اختیار ستاد اجرایی فرمان امام (ره) قرار دارد و با این وجود تا کنون و پیش از اعلام آمادگی از سوی وکیلِ بهرهبرداران، در هیچ کدام از مزایدههای ستاد این ملک در لیست مزایده قرار نگرفته است.نیکی ملکی تاکید کرد: براساس روالِ جاری در فروش املاک، مالکان و بهرهبرداران املاک در اولویت فروش هستند.مدیر مرکز اطلاع رسانی ستاد اجرایی فرمان امام (ره) اعلام کرد: براساسِ دستور رئیس ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) تا تعیین تکلیف موضوعات اختلافی در این رابطه، این ملک از روز گذشته از لیست مزایدههای ستاد خارج شده و حتی در صورت چاپ این آگهی در روزنامههای روز شنبه (که پیش از این ارسال و چاپ شدهاند) پیشنهادهای ارسالی برای این مزایده بررسی نخواهد شد.
پشت پرده تخریب «کافه نادری» از زبان محسن هاشمی
رییس شورای شهر تهران درباره تخریب کافه نادری توضیحاتی ارائه کرد. به گزارش ایسنا، محسن هاشمی همچنین درخصوص حواشی تخریب کافه نادری گفت:
متاسفانه عجلهای در این خصوص صورت گرفته، چراکه مالک قصد تخریب نداشت و سوءتفاهمی آن هم در فضای مجازی ایجاد شده و متاسفانه شاهد عجله در گفتار و رفتار بودیم.
وی با بیان اینکه سازمانهای دولتی براساس قانون حق دارند که ساختمانها و املاک خود را به فروش برسانند اما نباید نسبت به تخریب آنها آن هم بدون نظر میراث فرهنگی اقدام کنند، گفت:
در این موضوع ستاد اجرایی فرمانده امام (ره) مظلوم واقع شد چراکه هیچ قصدی برای تخریب نداشته است و حتی در صحبت کوتاه این ملک را از لیست مزایده خارج کرده است.
رییس شورای شهر تهران، ری و تجریش با بیان اینکه قرار نبود هیچ اتفاقی در کافه نادری بیفتد، گفت:
باید بگویم حسن نیت و یا شیطنت برخی افراد، موجب واکنشهای تند و تیز شد که البته از رییس ستاد اجرایی فرمان امام تشکر میکنم.
شهرداری از نابودی کافه نادری جلوگیری کرد
قول نجفی در احیای کافه
شهردار تهران نیز در حاشیه مجمع عمومی خانه هنرمندان ایران طی سخنانی در جمع خبرنگاران در پاسخ به سوالی درباره آخرین وضعیت کافه نادری، گفت:
نقشی که شهرداری در این مسئله داشت این بود که از نابودی سابقه تاریخی و فرهنگی کافه نادری به عنوان یک مکان تاریخی که از جهاتی به عنوان نماد و سمبل تلقی می شود، جلوگیری کند؛ به همین منظور به مجرب اینکه این مسئله را شنیدیم موضوع را پیگیری کردیم و خود اعضای شورای شهر نیز کمک کردند تا در نهایت جلوی این موضوع گرفته شد و برنامه قبلی به کلی منتفی شده است. در ادامه باید نسبت به احیای کافه نادری و تبدیل آن به نقطه پاتوق برای شهروندان تهرانی اقدام کنیم تا بزرگ تر ها خاطرات خود را مرور کرده و جوان تر ها با تاریخ شهر آشنا شوند.
گردآوری: گروه فرهنگ و هنر سیمرغ
seemorgh.com/culture
منبع: life.shafaqna.com/ilna.ir/isna.ir