آب انبار و موزه متفاوت عصر تیموری در اعماق زمین + عکس

آب انبار امیرچقماق یکی از آب انبارهای متفاوت یزد و ایران بازمانده از عهد تیموری است که علوم مختلفی را برای بهره‌برداری از آن بکار گرفته‌اند

2763
تاریخ و تمدن ایران
1398/02/26

تصاویر موزه‌ای در اعماق زمین از دوره تیموری

آب انبار امیرچقماق یکی از موقوفات بانو «ستی فاطمه خاتون» همسر امیرچقماق شامی یکی از امرای شاهرخ تیموری است که زمان ایجاد آن به هنگام پایه‌گذاری تکیه و مجموعه امیرچقماق برمی‌گردد و همانند مجموعه امیرچقماق در جهت رفاه حال مردمی که پشت دروازه شهر یزد جا می‌ماندند، ساخته شده است.

موزه آب انبار اميرچخماق يزد

این آب انبار که در سمت چپ ورودی بازارچه مجموعه امیرچخماق قرار گرفته، تا قبل از ساخت این تکیه به عنوان محل ذخیره آب جهت امر بنایی مجموعه امیرچخماق ایجاد شده ولی پس از ساخت و سازها، با ایجاد گنبد و ۴۹ عدد پله، به آب انبار تغییر کاربری یافته است.

موزه ایی زیرزمینی در یزد

نکته حائز اهمیت این که برای این که مسیر ورودی آب انبار در میدان قرار نگیرد، آن را موازی با خزانه ساخته‌اند و برخلاف همه آب انبارهای موجود، پاشیر آن روبروی ورودی نیست.

موزه آب یزد از بی نظیر ترین موزه های دنیا

جنس بدنه و مسیر آب تا شیر برداشت، آجر و ملات ساروج که شامل آهک، سفیده تخم مرغ و خاکستر و استفاده از آن بسیار هوشمندانه بوده است.

آب انباری تاریخی و دیدنی در یزد

عمق خزانه از ورودی آب تا کف آن ۱۰ متر و قطر آن ۹.۵ متر است و تنها یک راه دسترسی به خزانه جهت نظافت و اطلاع از آب اتاقک روبروی آن ایجاد شده که در دهانه یکی از بادگیرهای متصل به خزانه قرار دارد. برای این کار نیز هر چند وقت یک بار با کمک طناب و کشکولی چرمین و آجرهایی که در دیواره قنات به صورت پله‌وار برجسته شده‌اند، داخل خزینه می‌شدند.

آب انباری متفاوت در یزد بازمانده عهد تیموری

سه بادگیر نیز در دیواره‌ی خزانه تعبیه شده که برای به گردش در آمدن هوا و در نهایت آب داخل خزانه ایجاد شده است.

آب انبار امیر چخماق یزد

کف این آب انبار نیز مانند اکثر آب انبارهای یزد و کشور به منظور جلوگیری از گریز آب، لایه‌ای از سرب پهن شده و تغذیه آن نیز از طریق قنوات خیر آباد و فهرج صورت می‌گرفته است.

موزه ای جالب و دیدنی در اعماق زمین

یکی از نکات جالب توجه این آب انبار این است که جهت پایدار ماندن آب خزانه به مدت زیاد به آن مقداری آهک، زغال و خشت خام اضافه می‌کردند و در نهایت برای جلبک‌زدایی خزانه هم تعدادی ماهی در این آب رها می‌کردند و هرگاه زمان بازدید از آب، ماهی مرده‌ای در سطح آب مشاهده می‌شد از این آب استفاده نمی‌کردند تا علت مرگ ماهی مشخص شود.

آب انباز تاریخی در یزد