دیدنی های شهر اراک
شهر اراک پایتخت استان مرکزی یا همان سلطان‌آباد قدیم اگرچه به عنوان شهری صنعتی در کشور شناخته شده است، اما بی بهره از طبیعت و جاذبه‌های طبیعی نیست؛ جاذبه‌ها و منابعی که اگرچه ممکن است چندان شناخته شده نباشند، اما هرساله دوستداران طبیعت را به سوی خود می‌کشانند. آنچه در پی آمده است شرحی است بر تعدادی از این جاذبه‌ها.
درباچه میقان
در شمال شرقی شهر اراک و در منطقه فراهان سفلی دریاچه فصلی قرار دارد که در فصل بارندگی پر آب شده و در فصول خشک به صورت باتلاق و نمکزار در می‌آید که به کویر یا دریاچه میقان شهرت دارد.
خاک این منطقه از مارون و رس بوده و در هوای مرطوب و بارانی نرم می‌شود. با کاهش رطوبت هوا قدرت تبخیر افزایش یافته و گنبدها و طبقات نمکی شکل می‌گیرد. این طبقات و لایه‌های نمکی تمامی سطح دریاچه را پوشانده و از فاصله دور سفید برفی جلوه می‌دهد. مردم از حفره‌ها و گودال‌های اطراف دریاچه نمک استخراج کرده و پس از تصفیه به مصرف می‌رسانند.
زیبایی این دریاچه در تمام ایام روز به ویژه در هنگام طلوع و غروب خورشید شگفت انگیز بوده و جلوه‌ها و سراب‌های ایجاد شده آن هر بیننده‌ای را متحیر می‌سازد. مساحت دریاچه بین 100 تا 110 کیلومتر مربع بوده و حدود 1655 متر از سطح دریا ارتفاع دارد. دریاچه در فصل پاییز و زمستان زیستگاه پرندگان مهاجری است که از نواحی سرد سیبری به سوی سرزمین‌های گرمسیری کوچ می‌کنند.
کویر میقان یکی از مهمترین معادن سولفات سدیم جهان را در اختیار دارد. ذخایر سولفات سدیم این معدن بیش از 45 میلیون تن برآورده شده است که در صورت استخراج و تصفیه می‌تواند علاوه بر تامین نیاز داخلی به اکثر کشورهای جهان صادر شود. در اطراف دریاچه و کویر، گیاهان شورزاری وجود دارد که به قره‌داغ معروف است. این گیاه که بومی منطقه می‌باشد همانند سدی پیش روی شن‌های روان را گرفته و به صورت چتری بزرگ شاخه‌های خود را روی تپه‌های ماسه‌ای می‌گستراند.
ریشه‌های این گیاه به سرعت در داخل تپه‌های ماسه‌ای نفوذ کرده و مانع پراکندگی ماسه‌ها می‌شود. این گیاه که به قهرمان کویر مشهور شده به صورت طبیعی باعث تثبیت شن‌های روان گردیده و هم اکنون حدود 39 هزار هکتار از زمین‌های اطراف کویر را پوشانده است.
چشمه چپقلی
این چشمه در دامنه شمالی "باغ برآفتاب" در جنوب سه راهی اراک - ملایر – شازند قرار دارد. این چشمه در بالای درهای بسیار زیبا واقع شده است که پس از رسیدن به بالای دره و در کنار چشمه به هر تازه از راه رسیده‌ای جانی تازه می‌بخشد. آب و هوای پاک و لطیف و چشمه جوشان با آب بسیار خنک و گوارایش خاصیت درمانی و تقدیس آن (به گفته اهالی و مراجعه کنندگان) باعث جذب عده‌ای از علاقمند به طبیعت شده که اکثراً پس از استفاده از آب چشمه مقداری از آن را با خود می‌برند.
غار هیزج
در غرب استان مرکزی و شمال غربی اراک در شهرستان کمیجان و روستای هیزج غار بزرگی در دامنه شمال غربی کوه قوزی قشلاق قرار دارد که به غار هیزج معروف است. این غار با غار قلعه جوق حدود 6 کیلومتر فاصله دارد. دهانه غار در بین قلعه مخروبه‌ای باز می‌شود که آن را زاغه دره‌سی می‌نامند. از بقایا و آثار بجا مانده، این نکته استنباط می‌شود که بدلیل موقعیت طبیعی و پناهگاهی غار، در اطراف آن دژ و سنگرهای دفاعی ساخته‌اند و ساکنان اطراف آن در هنگام ضرورت یا جنگ به درون غار پناه می‌برده‌اند. در دهانه ورودی غار دیوار سنگر مانندی وجود دارد که برای دفاع از هجوم دشمنان به درون غار ساخته شده است.
غار کیخسرو
این غار که به شازنده، کیخسرو و شاه کیخسرو معروف است در فاصله 35 کیلومتری جنوب غرب شهر اراک و در قله کوه مرتفع شاه‌زنده از رشته کوه راسوند قرار دارد. ارتفاع این غار از سطح دریا حدود 2890 متر است. دهانه ورودی غار به سمت غرب است و درون غار یک دهلیز باریک به طول 18 متر، عرض متوسط 6 متر و ارتفاع 3 متر قرار دارد.
غار کیخسرو جایگاه ویژه‌ای در اسطوره‌های ایران باستان داشته و در نزد زرتشتیان جهان به عنوان یکی از مکان‌های مقدس بشمار می‌رود. هر ساله تعداد زیادی از علاقمندان بویژه زرتشتیان ساکن ایران و همچنین کشور هندوستان جهت زیارت و ادای نذر به این مکان می‌آیند. روی دیوارهای غار اسامی پلهوان‌های ایرانی از جمله پولاد تیرانداز و سیاوش شهریار حک شده است.
غار قلعه جوق
این غار در نزدیکی روستای چهرقان از توابع بخش وفس اراک در کوهی به نام قوزی قشلاق (در زبان محلی یعنی سایه رو) واقع شده است. این غار بوسیله انسان و در دل کوه حفر شده و دارای سه مدخل است. در گذشته نردبانی در پای آن قرار داشت که رفتن به درون آن را آسان می‌کرد، اما امروزه آن نردبان از بین رفته و بدون وسایل کوهنوردی رفتن به درون غار ممکن نیست. علاوه برآن دسترسی به آن کمی مشکل است. برخی معتقدند که این غار یا دهلیز به منظور دفن مردگان در آئین زرتشت بوده و در واقع باید آن را آرامگاه دانست.
غار سوله خونزا
در جنوب شهرستان اراک و در نزدیکی روستای شمس آباد، در دامنه کوهی به همین نام، غار سوله خونزا واقع شده است. غار دارای دو دهانه است. دهانه اول 37 متر طول و 5/1 متر عرض و دهانه دوم که در ارتفاع بالاتر قرار دارد 47 متر طول و یک متر عرض و 5/1 متر ارتفاع دارد. در انتهای غار حوضچه‌هایی ساخته شده است که جنس دیواره‌های آن از ساروج بوده و دارای آب خنک و گوارایی است. احتمال می‌رود در گذشته این غار برای پناهگاه مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
موقعیت طبیعی و شکارگاهی شمس‌آباد با چشمه‌های فراوان آن منطقه زیبایی را برای جلب گردشگران علاقمند به طبیعت ایجاد کرده و وجود این غار بر غنای جاذبه‌های منطقه افزوده است.
غار سفید خانی
در جنوب غربی اراک و در رشته کوه سفیدخانی (کوه تخت) از توابع شهر سنجان به فاصله 18 کیلومتر از شهر اراک، غار طبیعی سفیدخانی وجود دارد. این کوه در ارتفاع 3118 متری از سطح دریا واقع شده و تقریباً در تمام ایام فصل زمستان و بهار پوشیده از برف است. در گذشته روستائیان برای مصارف شهری از یخچال‌های طبیعی این کوه، یخ و برف مورد نیاز خود را تامین می‌کردند. با توجه به برفگیر بودن این ارتفاعات، چشمه‌های متعددی از آن سرچشمه می‌گیرد که از مهمترین آنها می‌توان به چشمه چپخلی (چپقلی) اشاره نمود که آب بسیار گوارایی داشته و برای بیماری‌های مجاری ادرار و سنگ مثانه مفید است.
در دامنه این رشته کوه غار سفید خانی قرار دارد که دهانه ورودی آن 70×40 سانتیمتر بوده و عمود بر غار است. در بالای دهانه غار دودکش بزرگی به صورت تنور دهانه باز دیده می‌شود که در اصطلاح علمی به آن دودکش جن می‌گویند. در اصطلاح محلی از آن به ایوان عباس قیلخان یاد می‌شود.
در کف این غار حوضچه پر آب بزرگی به عمق 7 متر، عرض 3 متر و طول 5 متر وجود دارد که از آب‌های نفوذی برف و باران تغذیه می‌شود. از سقف غار نیز قندیل‌های زیبایی به شکل ستون، آویزان است که از آنها آب به کف غار جاری شود. این قندیل‌ها بر اثر محلول‌های آهکی پدید آمده و شکل‌های استالاکتیکی را بوجود آورده است.
غار آسیلی
این غار نزدیک روستای آمان‌آباد و در غرب روستای انجدان قرار دارد. طول کلی غار 5/73 متر و عرض آن 8 متر است. در داخل این غار حوضچه‌هایی قرار دارد که دیواره‌های آن یک پارچه از مواد آهکی و بلورهای منشوری استالاکتیتی پوشیده شده است . مدخل آن با داری دو دریچه دایره شکل است که ستونی به محیط یک متر، دیواره وسطی این دو دریچه را تشکیل می‌دهد.
بیشتر بدانید : این تپه اسرار‌آمیز بسیار گمنام است!
بیشتر بدانید : اورامان سرزمین سنگ صبور
بیشتر بدانید : یکی دیگر از ساخته‌های اعجاب‌انگیز ایرانیان باستان!
گردآوری: گروه فرهنگ و هنر سیمرغ
seemorgh.com/culture
منبع: chtn.ir
