تاریخچه ساخت حرم سیدالشهدا (ع)
دربارهی ساخت نخستین بنای آرامگاه برای امام حسین (ع) اختلاف نظر وجود دارد؛ برخی معتقدند قبیلهی بنیاسد که پیکر شهدای کربلا را دفن کردند، ساختمانی هم برای آرامگاه امام (ع) ساختند و برخی دیگر میگویند، نخستین آرامگاه به دست مختار ثقفی برای امام حسین (ع) ساخته شد.
هیچ کسی نتوانست نشانه ی تو را از زمین کربلا محو کند
از زمان ساخت نخستین بنا به عنوان آرامگاه امام حسین (ع) تا امروز، در دوره های مختلف، ساختمان حرم بارها مورد تجاوز دشمنان قرار گرفت. درخت سدره ای که نخستین نشانه ی قبر بود، بهدستور هارون الرشید بریده شد. پس از به قدرت رسیدن مأمون عباسی و آزادی عمل نسبی شیعیان، بنای تازه ای ساخته شد که چند سال بعد، متوکل عباسی دستور داد آن را ویران کنند، زمینش را شخم بزنند و در آنجا کشاورزی کنند. این بنا در زمان منتصر (فرزند متوکل) دوباره بازسازی شد.
حرم امام حسین (ع)
حرم امام حسین (ع) در سالهای دور
آنچه را که امروز به عنوان بنای اصلی آرامگاه امام حسین (ع) در کربلا وجود دارد، به دورهی آل بویه متعلق میدانند. در آن زمان به دستور عضدالدوله دیلمی، ساخت بنای آرامگاه امام حسین (ع) در سال 367 هجری قمری شروع شد و چهار سال زمان برد تا کامل شود. اگرچه از آن زمان تا کنون تغییرات زیادی در تزیینات داخلی و خارجی حرم انجام شده و بارها مورد تعمیر و تغییر قرار گرفته است و یک بار هم به دلیل آتش سوزی خسارت های بسیاری به بنا وارد شد، اما ساختمان اصلی را همان بنایی میدانند که در آن دوره ساخته شد.
سلطان اویس، مؤسس سلسله ی جلایریان، از جمله کسانی بود که در بازسازی و تعمیر حرم امام حسین (ع) نقش پررنگی داشت. دو فرزند او به نامهای سلطان حسین و سلطان احمد نیز در این بازسازی نقش داشتند.
عکس قدیمی از حرم امام حسین (ع)
نقش ایرانی ها در بازسازی حرم سیدالشهدا (ع)
پادشاه های صفوی نقش مهمی در افزودن تزیینات به حرم امام حسین (ع) داشتند.
نادرشاه از کسانی بود که در بازسازی و تزیین بارگاه امام حسین (ع) نقش داشت.
پس از آن، قاجاریان وارد کار شدند. آغامحمدخان دستور نوسازی گنبد و تذهیب آن را داد و فتحعلی شاه هم ویرانی های بنا براثر حمله ی وهابی ها را تعمیر کرد. در زمان ناصرالدین شاه هم طلاکاری گنبد تجدید شد.
همهی ضریحهای حرم امام حسین (ع) ساختهی دست هنرمندان ایرانی در دورههای مختلف بوده است. آخرین ضریح ساخته شده برای این حرم نیز در ایران ساخته شد. این ضریح که با ۱۱۸ کیلوگرم طلا همراه نقره و چوب درخت ساج ساخته شده، مانند ضریح قدیمی، ولی از نظر ارتفاع کمی بلندتر است و مساحت آن حدود ۳۴ مترمربع و تعداد پنجرههای آن ۲۰ باب است. علاوه بر این، بسیاری از تزیینات حرم از جمله آینهکاریها هم کار دست هنرمندان ایرانی است.
عکس حرم امام حسین (ع)
برای این بنا 10 ورودی به صحن داخلی با نامهای «القبله»، «الرحمه»، «زینبیه»، «راسالحسین»، «السلطانیه»، «السدره»، «الاسلام»، «الکرامه»، «الشهدا» و «قاضیالحاجات» تعبیه شده، دو طرف ایوان طلا هم دو منارهی بلند است.
ویژگی منحصر به فرد حرم امام حسین (ع) شش گوشه بودن ضریح است که براساس روایات گوناگون به دلیل وجود قبر حضرت علیاکبر (ع) در پایین پای ایشان، حرم اینگونه ساخته شده است.
گردآوری : گروه فرهنگ و هنر سیمرغ
seemorgh.com/culture
منبع : yjc.ir