سریال های نوستالوژیک خارجی تلویزیون
از اواسط دههی شصت که تلویزیون با داشتن تنها دو شبکه، تصمیم به خرید، دوبله و پخش سریالهای خارجی گرفت، مجموعههای شرقی، اروپایی و تولید قاره آمریکا، عضو جدانشدنی سبد فرهنگی خانوادههای ایرانی بودند.
این اقبال به سریالهای خارجی در دهه هفتاد شکل دیگری به خود گرفت و با پخش مجموعههای پلیسی جنایی اروپایی، مخاطب هم بیشتر به این نوع محصولات اقبال نشان داد. مرور سریالهای نوستالژیک تلویزیون اتفاق خوبی است که گاهی حتی نام بردن از آنها با حجم بزرگی از خاطرات همراه میشود. در ادامه به معرفی محبوبترین سریالهای پلیسی جنایی نوستالژیک خارجی، همراه با ناگفتههایی دربارهی آنها خواهیم پرداخت.
دریک (Derrick)
محصول: ۱۹۹۸-۱۹۷۴
در اواسط دههی هفتاد پس موفقیت مجموعههای پلیسی مختلف در تلویزیون، پای سریال محبوبی به نام «کاراگاه دریک» به خانههای مردم ایران باز شد. مجموعهای ساخت کشور آلمان با همه المانهای سریالهای جنایی که در این کشور ساخته میشوند؛ یعنی بازرسی میانسال که همراه با دستیار خود در پی کشف حقیقت جنایتها میرود.
سریال پلیسی دریک
ساخت و پخش این سریال ۲۸۱ قسمتی در آلمان نزدیک به ۲۵ سال طول کشید و در طول این سالها هر جمعه شب مردم آلمان منتظر پخش قسمتهای جدید این سریال بودند. اما در تلویزیون ایران همه قسمتهای این سریال به آنتن نرسید و پس از حدود دو سال پخش، مجموعههای پلیسی دیگری جایگزین آن شد.
کاراگاه دریک و دستیارش هری چنان با استقبال مخاطبان مواجه شد که بسیاری هنوز هم نام او را به خاطر دارند. یکی از اتفاقاتی که باعث شهرت دو چندان دریک در ایران شد، همزمانی پخش این سریال با تولید مجموعهی طنز «ساعت خوش» به کارگردانی مهران مدیری بود. یکی از ایپزودهای پرطرفدار این سریال طنز با بازی رضا شفیعی جم و داود اسدی بازسازی طنز از سریال پلیسی دریک بود که در خاطرات نوستالژیک دهه هفتاد باقی مانده است.
کارآگاه کاستر (The Old Fox)
محصول: تاکنون-۱۹۷۶
این مجموعه از اولین سریالهای پلیسی-جنایی بود که در تلویزیون ایران روی آنتن رفت. نام اصلی این سریال در کشورهای آلمانی زبان «مرد پیر» بود که در ترجمهی انگلیسی نام آن را به «روباه پیر» تغییر داده بودند، اما در ایران نام شخصیت اصلی سریال برای آن انتخاب شد.
سریال پلیسی جنایی کارآگاه کاستر
شبکه ZDF آلمان از سال ۱۹۷۶ ساخت و پخش این سریال را آغاز کرده و هنوز پس از نزدیک به ۵۰ سال این مجموعه معمایی از این شبکه پخش میشود. در طی این سالها، ۲۶ فصل و بیش از ۴۴۰ قسمت از این مجموعه تولید و پخش شده است. همچنین این سریال که در این مدت طولانی همیشه از یکی از شبکههای اصلی آلمان روی آنتن بوده به یکی از مشهورترین مجموعههای معمایی در اروپا تبدیل شده.
کارگاه کاستر که در میان ایرانیها مشهور به کمیسر چاق با آن عینک مربعی همیشگیاش بود، در اواسط دههی شصت به تلویزیون ایران آمد، اما همان چند فصل اولش فقط به آنتن شبکه یک رسید.
در فصلهای جدید سریال حتی کاراگاه اصلی سریال تغییر کرده و جای کاستر پیر را کمیسرهای دیگری به نامهای لئون کرس، هولف هرزوگ و ریچارد ووس گرفتند که البته قسمتهای تولید شده این سریال پس از سال ۱۹۸۵ هیچ گاه به تلویزیون ایران نرسید. از ویژگیهای مهم سریال «کاراگاه کاستر» دوبله منحصربهفرد این مجموعه بود که مرحوم عطاالله کاملی به جای کاراگاه مشهور صحبت میکرد.
ماجراهای شرلوک هلمز (The Adventures of Sherlock Holmes)
محصول: ۱۹۹۴-۱۹۸۴
گاهی یک شخصیت در آثار نمایشی میتواند تا حدی تاثیرگذار باشد که مخاطب آن را در عین واقعی نبودن بهعنوان یک شخصیت حقیقی باور کند. این موضوع دقیقا دربارهی «شرلوک هلمز» که برگرفته از رمانهایی با همین نام اثر آتور کانن دویل است، در جهان اتفاق افتاده. با وجود اینکه این شخصیت یک کاراگاه خیالی است، اما نامش در کتاب رکوردهای گینس بهعنوان شناختهشدهترین شخصیت خیالی ثبت شده است.
شرلوک هولمز
کانن دویل در اواخر قرن نوزدهم این شخصیت را خلق کرد و صد سال بعد در سال ۱۹۸۴ شبکه ITV گرانادای بریتانیا براساس رمانهای مربوط به شرلوک هلمز سریالی هفت فصلی را تولید و پخش کرد. البته پیش از نسخه تولید شده توسط آی تی وی در سال ۱۹۴۰ هم سریالی برمبنای این شخصیت شکل گرفت، اما موفقیت و محبوبیت «ماجراهای شرلوک هلمز» از تمام نمونههای اقتباسی از رمانهایی با همین نام تا به حال بیشتر بوده است.
همچنین جرمی برت بازیگر بریتانیایی که بازی در نقش شرلوک را بر عهده داشت، با آن صورت بی روح و بازی دیدنیاش از دیگر دلایل محبوبیت این سریال بود. از سویی دیگر در اواسط دههی هفتاد این سریال به تلویزیون ایران آمد و همه ۴۲ قسمت آن به صورت پراکنده در شبکههای مختلف در طی چند سال به روی آنتن رفت. با اینکه جرمی برت از بازی در یک نقش طولانی متنفر بود، اما تا آخرین فصل این سریال به بازی خود ادامه داد.
قرار بود ساخت این مجموعه ادامه پیدا کند، اما سال ۱۹۹۵ برت بر اثر بیماری افسردگی و ایست قلبی ناشی از مصرف داروهای روانی درگذشت و ادامهی این مجموعه ساخته نشد. این بازیگر تا همیشه بهعنوان نماد شرلوک هلمز در جهان شناخته میشود.
پوآرو (Agatha Christie’s Poirot)
محصول: ۲۰۱۳-۱۹۸۹
در سالهای دههی هفتاد مجموعههای پلیسی و معمایی زیادی از شبکههای مختلف تلویزیون روی آنتن میرفت. بدون شک، هیچ کدام از آنها به گرد شهرت و محبوبیت «پوآور» نمیرسیدند. این شخصیت در سال ۱۹۲۰ توسط آگاتا کریستی، نویسندهی رمانهای جنایی انگلیسی خلق شد و از شخصیتهای اصلی اکثر آثار کریستی بود.
سال ۱۹۸۹ شبکه ITV بریتانیا تصمیم به ساخت مجموعهی تلویزیونی براساس رمانهای پوآرو گرفت. نتیجه این تلاش ساخت سریالی در ۱۳ فصل و ۷۰ قسمت بود که با نام «پوآروی آگاتا کریستی» به مدت ۲۵ سال از این شبکه و بعدتر از BBC پخش میشد. هرکول پوآرو بلژیکی شخصیت اصلی تمام این ماجراهای جنایی، با ویژگیهای منحصربهفردی که داشت، به سرعت به یکی از محبوبترین کاراکترهای تلویزیونی در جهان تبدیل شد.
سریال پوآرو
البته تلاشهای دیوید سوشی، بازیگر انگلیسی نقش پوآور هم در ماندگاری این نقش و سریال پوآور را نباید نادیده گرفت. سوشی که از سوی فرزندان آگاتا کریستی برای ایفای این نقش انتخاب شده بود، برای رسیدن به نقش پوآور یک تحقیق گسترده انجام داده و شبانهروز در پی تمرین برای رسیدن به تمام ویژگیهای این نقش بوده.
همچنین سوشی دو لقب شوالیه و فرمانده والامقام امپراطوری بریتانیا را هم از ملکه انگلستان به پاس خدمات و نقشهایش دریافت کرده است. تلاشهای او در نهایت در مستندی به نام «پوآور بودن» که سال ۲۰۱۳ از سوی شبکه ITV تولید شد، به تصویر کشیده شد.
از سویی دیگر تنها ۵۴ قسمت از مجموعه «پوآور» در تلویزیون ایران تا اواسط دهه هفتاد به نمایش درآمد و فصلهای جدید آن که از سال ۲۰۰۰ به بعد ساخته شد هیچ گاه در ایران نمایش داده نشد. آهنگ تیتراژ ابتدایی این سریال هم آنقدر برای مردم ایران خاطره انگیز و نوستالژیک است که در ابتدای دههی هشتاد بسیاری از مردم از آن بهعنوان زنگ تلفنهای همراه خود استفاده میکردند.
ناوارو (Navarro)
محصول: ۲۰۰۷-۱۹۸۹
این سریال یکی از طولانیترین مجموعههای پلیسی و جنایی ساخت کشور فرانسه است که در زمان پخش بیست ساله خود، همیشه جالب توجه فرانسویها و مردم دیگر کشورهای اروپایی بود.
آنتوان ناوارو کمیسر مهربان و در عین حال بسیار سختگیری است که همه زندگی خود را وقف کشف حقیقت پروندههای قتل، تجاوز و آدم ربایی کرده است. هرکدام از پروندههایی که به دست ناوارو میرسد، آنقدر جذاب و پیچیده است که بیننده را تا آخرین دقایق غافلگیر میکند.
کمیسر ناوارو
یکی از دلایل محبوبیت این سریال بازیگر اصلی این مجموعه یعنی روژه هنن بازیگر مشهور فرانسوی بود که در تمام بیست سال و ۱۰۹ قسمتی که از سریال ناوراو تولید شد، نقش این کمیسر را برعهده داشت و با تمام شدن سریال از بازیگری اعلام بازنشستگی کرد.
در دههی هفتاد شمسی و با اوجگیری پخش سریالهای پلیسی و جنایی از تلویزیون، ناوارو فرانسوی توانست به جایگاه ویژهای در میان مردم ایران برسد. با وجود محبوبیت این سریال، تنها تولیدات سال ۸۹ تا ۹۵ میلادی این سریال به آنتن تلویزیون ایران رسید که آن هم به صورت بسیار پراکنده پخش میشد. از سویی دیگر موسیقی تیتراژ «ناوارو» یکی از برجستهترین عوامل ماندگاری این مجموعه است که توسط ژانیک تاپ و سرژ پراتونه، موسیقیدانهای مشهور فرانسوی ساخته شده.
بازرس و رکس (Inspector Rex)
محصول: ۲۰۱۵-۱۹۹۴
معمولا ساخت سریال یا فیلم سینمایی براساس شخصیت یک حیوان کار سختی است و ریسک بالای پذیرش از سوی مخاطب را هم دارد. «بازرس و رکس» که براساس شخصیت اصلی این مجموعه یعنی سگی به نام رکس ساخته شده، یکی از موفقترین مجموعههای تلویزیونی در ژانر پلیسی جنایی در دنیا است. رکس در واقع سگی آموزش دیده از نژاد ژرمن شپرد بود که میتوانست بهراحتی درها را باز و بسته کند، به تلفنها جواب بدهد، مواد مخدر و اجساد را پیدا کند و حتی بهتنهایی یک ماجرای گروگانگیری را حل کند.
کارآگاه و رکس
همچنین او به دلیل هوش بالایی که از خود نشان داده بود بهعنوان یک کارمند رسمی به استخدام اداره پلیس وین درآمده بود. ساخت و پخش این سریال ۲۱ سال تولید کشید و در ۹۰ اپیزود در سطح جهانی پخش شد. در طول ساخت این مجموعه ۴ قلاده سگ نقش شخصیت رکس را بر عهده داشتند و تمام تلاش گروه سازنده بر این بود که سگهای انتخاب شده حداکثر شباهت را به یکدیگر داشته باشند.
همکاران رکس هم در هر فصل با توجه به داستان تغییر میکردند و ۶ بازرس اداره پلیس در فصلهای مختلف همکار اصلی رکس بودند. این سریال که محصول مشترک کشور اتریش و ایتالیا بود در اواسط دهه هفتاد در تلویزیون ایران پخش شد و طرفداران زیادی داشت. اما به دلیل آنچه جلوگیری از اشاعه فرهنگ سگگردانی عنوان شد، پس از پخش یک فصل از آن، مابقی قسمتهایش هیچ گاه از تلویزیون ایران پخش نشد.
بیشتر بدانید : بهترین سریال های جنایی و دلیل محبوبیتشان + عکس
بیشتر بدانید : مروری بر سریالهای خارجی تلویزیون از دهه 60 تا امروز
بیشتر بدانید : فیلم های پلیسی هالیوود که کمتر دیده شدند! + عکس
بیشتر بدانید : نگاهی به ژانر پلیسی در سریالهای تلویزیون
گردآوری: گروه فرهنگ و هنر سیمرغ
seemorgh.com/culture
منبع: دیجی کالا مگ