پیری مفصل ها و جلوگیری از آن
اصلاح سبک زندگی و رعایت برخی نکات در تغذیه میتواند فرایند پیر شدن مفاصل شما را به تاخیر بیندازد. وقتی جوان و سالم هستید، مفاصل شما سالمترین و انعطاف پذیرترین حالت خود را دارد اما این شرایط با افزایش سن، تغییر می کند و آرام آرام انعطاف آنها کاهش مییابد. برای داشتن مفصلهای سالم باید تا حد امکان فعال باشید، درغیر اینصورت دچار درد و فرسودگی مفصل میشوید؛ مشکلی که هر روزه زندگی میلیونها نفر را سختتر و هزینههای زیادی برای درمان به آنها تحمیل میکند.
به فضای بین دو استخوان و غلافی که اطراف آن را فرا گرفته است و از آن محافظت میکند، مفصل میگویند. انتهای استخوانها، در لایهای از بافت همبند پوشیده شده است که به ضربه گیری و محافظت از آن ها کمک میکند تا وقتی دست یا پا حرکت میکند، بههم ساییده نشود.
مراحل پیری مفصل
غضروف از سه جزء اصلی تشکیل شده است؛ الاستین، کلاژن و پروتئوگلیکان. کلاژن بافتی فیبری است که غضروف را نسبت به پارگی، سفت و مقاوم میکند، در حالیکه الاستین، عامل کشسانی و انعطاف پذیری غضروف است. پروتئوگلیکان هم پروتئینهایی است که قندها به آن چسبیدهاند و کمک میکند غضروف، هیدراته باقی بماند و دربرابر فشارهای متراکم مقاومت کند.
با افزایش سن، پروتئوگلیکان از نظر ساختاری تغییر میکند و باعث خشکی غضروف می شود و آن را مستعد آسیب میکند و غضروف ممکن است سفت و شکننده شود. غضروف، بافتی نیست که به سادگی ترمیم شود چون جریان خونی خاصی در آن وجود ندارد که اکسیژن و مواد مغذی را برایش تامین کند. به این تغییرات فرسودگی مفصل گفته میشود. مراحل ابتدایی این فرسودگی یا پیر شدن مفصل ممکن است علامت خاصی نداشته باشد و همین باعث بیخبری از بروز آن می شود.
محافظت از سلامت مفاصل
یکی از مهمترین کارهایی که میتوانید برای حفظ سلامت مفاصل خود انجام دهید، تغییر سبک زندگی است. اگر سبک زندگی بیتحرک دارید آن را تغییر دهید. برای این کار میتوانید با سه جلسه ورزش در هفته شروع کنید و زندگیتان را به سمت فعال بودن سوق دهید. ورزش را به شکل گروهی انجام دهید (پیلاتس ، یوگا ، ایروبیک). باید این مسئله را بپذیرید که سنتان از نظر فیزیولوژیکی افزایش یافته است پس نمیتوانید مانند قدیم دیر وقت شام بخورید و از غذاهای فست فودی و چرب استفاده کنید بلکه باید زمان شام و همچنین نوع مواد غذایی را تغییر دهید.اگر جوان هستید و دخانیات مصرف میکنید هرچه سریع تر تصمیم به ترک آن بگیرید. چرا که در صورت ادامه مصرف دخانیات، امکان پیر شدن مفاصل شما نسبت به دیگران 30 درصد بیشتر خواهد بود.
مصرف فیبر بیشتر، درد زانوی کمتر
مطالعات نشان داده اند غذاهای سرشار از آنتی اکسیدان دارای خاصیت ضد التهابی هستند و علایم درد را تسکین می دهند. میوهها و سبزیها، گردو و بذرکتان، ماهیهای چرب منابع خوبی با فعالیت ضد التهابی و آنتی اکسیدانی هستند که میتوانند درد، سفتی و فرسودگی مفصل را کاهش دهند.
غذاهای گیاهی سرشار از فیبر باعث کاهش خطر آرتروز است. دو مطالعه گسترده که روی 6200 نفر انجام شد، نشان میدهد مصرف فیبر بیشتر با کاهش ریسک آرتروز دردناک زانو مرتبط است.
تعویض مفصل؛ روش درمانی پرهزینه
هنگامی که غضروف مفصل تخریب شود، درد زیادی برای فرد ایجاد و حرکت و راه رفتن برای او بسیار دشوار می شود. یکی از راههای درمان در این موارد، تعویض مفصل است. طبق آن چه دبیر انجمن جراحان ارتوپدی ایران در خرداد امسال اعلام کرده است، سالانه حدود 50 هزار عمل تعویض مفصل در ایران انجام میشود.عمل تعویض مفصل البته هزینه بالایی دارد، چرا که جدای از هزینههای بیمارستان و کادر پزشکی که خودش چند میلیونی میشود، بیمار باید پروتز تهیه کند.
هزینه این پروتزها این روزها دست کم هفت میلیون تومان است و بسته به نوع آن و شرکت سازنده، قیمت آن تا بالای 10 میلیون نیز میتواند افزایش یابد. در حالی که طول عمر این پروتزها در بهترین حالت حدود 20 سال تخمین زده میشود و در برخی مواقع بیمار بعد از چند سال، ناچار است عمل تعویض را دوباره انجام دهد. شاید حالا با اطلاع از این موضوع انگیزه بیشتری برای مراقبت از مفصلهای خود داشته باشید!
بیشتر بدانید : ورم مفاصل نشانه چه بیماری هایی است؟
بیشتر بدانید : درد مفصل شما می تواند نشانه یکی از این بیماری ها باشد!!
بیشتر بدانید : اگر درد مفاصل دارید از این خوراکی ها اجتناب کنید
گردآوری: گروه سلامت سیمرغ
seemorgh.com/health
منبع: khorasannews.com