فیبرومیالژیا چیست و چگونه تشخیص داده می شود؟
فیبرومیالژیا نماینده ی یک معمای منحصر به فرد پزشکی است. نشانه های این بیماری آنقدر شایع هستند که یا شناخته نمی شوند و یا به اشتباه شناخته می شوند. با اینکه دلیل این بیماری نامشخص است اما پزشکان معتقدند که این بیماری ژنتیکی می باشد و در زنان تقریبا ۷ برابر مردان است.
از هر چهار نفر مبتلا به فیبرومیالژیا، بیماری سه نفر از آنها تشخیص داده نمی شود. چرا که هیچ آزمایش خون یا اسکنی که به راحتی این بیماری را تشخیص دهد وجود ندارد و بیشتر پزشکان در تشخیص آن مشکل دارند. از آنجا که هیچ آزمایشی برای این اختلال درد مزمن ( فیبرومیالژیا ) وجود ندارد، پزشک شما ممکن است برای تشخیص این بیماری، هفت عارضه ی زیر را بررسی کند.
آرتروز
با اینکه آرتروز و فیبرومیالژیا دارای نشانه های مشابهی چون درد گسترده و خستگی مداوم هستند اما متفاوت از هم می باشند.
لوونشتین، مدیر پزشکی مرکز ترک اعتیاد جنوب کالیفرنیا می گوید: بسیاری از افراد فکر می کنند فیبرومیالژیا نوعی آرتروز است اما اینطور نیست. فیبرومیالژیا هر چند با درد همراه است اما همانند آرتروز موجب ورم بافت ها، آسیب فیزیکی به عضلات و مفاصل بدن نمی شود.
در مراحل اولیه ی آرتروز، این آسیب فیزیکی هنوز رخ نداده است. بنابراین بیمار، تنها درد، سفتی عضلات و خستگی را حس می کند که بیشتر به فیبرومیالژیا مربوط است. تنها وقتی که نشانه های آرتروز خودش را نشان داد، پزشک می تواند با گرفتن اشعه ی ایکس، احتمال فیبرومیالژیا را رد کند.
ام اس
گرچه ام اس و فیبرومیالژیا دو بیماری کاملا متفاوتند اما دارای نکات مشابهی هستند، به خصوص درد مزمن که کل بدن را تحت تاثیر قرار می دهد. آسکاناز، روماتولوژیست و استادیار پزشکی دانشگاه کلمبیا می گوید: ام اس، یک بیماری عصبی است که به میلین (ترکیبی از پروتئین و فسفولیپیدها که در اطراف بسیاری از رشته های عصبی غلاف تشکیل می دهد) حمله و آن را نابود می کند.
به محض آسیب به لایه های خارجی عصب ها، ام اس به خود عصب ها حمله می کند و موجب از دست رفتن حس در کل بدن می شود. گرچه این نشانه ها مربوط به میزان آسیب ام اس به عصب هاست اما درد مزمن در تمام بدن برای بیماران بسیار رایج است. دکتر لدرمن می گوید: نشانه های ام اس که آن را از فیبرویالژیا متمایز می کند شامل اشکال در راه رفتن، تاری دید و لکنت زبان می باشند. متاسفانه تشخیص هر دو برای پزشک سخت است.
یک روماتولوژیست می گوید: بیشتر پزشکان تنها زمانی می توانند ام اس یا فیبرومیالژیا را تشخیص دهند که علل احتمالی دیگر را رد کرده باشند.
لوپوس
لوپوس، بیماری دیگری است که با خستگی زیاد، درد و اختلال در خواب همراه است. دکتر لدرمن می گوید: لوپوس، یک بیماری خود ایمنی است که حداقل ۱٫۵ میلیون آمریکایی دچار آن هستند و ممکن است به هر نقطه از بدن، چه اپیدرم و مفاصل و چه اعضای داخلی بدن آسیب برساند. بیماران مبتلا به لوپوس ممکن است دارای علائم مشابهی چون خستگی و درد عضلات با فیبرومیالژیا باشند، اما برخی از نشانه های اولیه ی لوپوس کاملا متفاوتند. این نشانه ها شامل دانه هایی روی پوست صورت که زیر نور آفتاب بدتر می شوند، اختلال در تنفس، نارسایی کلیه، سکته ی قلبی و مغزی می باشند.
برای تشخیص بیماری، پزشکان یک آزمایش خون می گیرند که سطح آنتی بادی های ضد هسته ای آنها را اندازه گیری می کند. اگر فرد مبتلا به لوپوس باشد، بیشتر اوقات جواب آزمایش مثبت است، گرچه این آزمایش با آزمایش های خاص دیگری همراه است تا تشخیص بهتری از بیماری به دست دهد.
سندروم خستگی مزمن
از آنجا که هیچ آزمایشگاه خاصی برای تشخیص سندروم خستگی مزمن وجود ندارد و نشانه های این عارضه مانند خستگی، از دست دادن حافظه، درد مفاصل و عضلات و اشکال در خواب، بسیار شبیه فیبرومیالژیا می باشد، پزشکان در تشخیص آن مشکل دارند.
مرکز کنترل بیماری ها اعلام کرده است که ۱ تا ۴ میلیون آمریکایی دچار این سندروم هستند که تنها ۲۰ درصد از آنها تشخیص داده شده اند. دکتر وی می گوید: برای تشخیص این سندروم، بیمار حداقل باید شش ماه دچار خستگی مزمن و دیگر نشانه های بیماری باشد.
افسردگی
هر شخصی که با خستگی ذهنی و اختلال رو به وخامت حتی برای مدت کوتاهی مبارزه کرده باشد می داند که چقدر این بیماری جدی است. اما آنهایی که مدام از افسردگی رنج می برند، باید نشانه های دیگر بیماری نیز در مورد آنها تشخیص داده شود. دکتر لونشتین می گوید: یکی از نشانه های اساسی فیبرومیالژیا، افسردگی است.
بنابراین پس از ماه ها یا سال ها تجربه ی ناتوان کننده ی اثرات افسردگی عجیب نیست که فرد تصور کند دارای فیبرومیالژیا می باشد. حتی برای برخی بیماران گیج کننده است اگر بدانند که این دو اختلال ممکن است با هم اتفاق بیافتد.
انجمن اضطراب و افسردگی آمریکا اعلام کرده است که در حقیقت ۲۰ درصد بیمارانی که از فیبرومیالژیا رنج می برند، اختلالات عصبی یا افسردگی دارند. اگر از افسردگی رنج می برید اما اطمینان ندارید که دچار فیبرومیالژیا هستید یا نه، با دکتر خود در مورد بررسی نشانه های افسردگی صحبت کنید.
کم کاری تیروئید
این عارضه در اثر کاهش غیر طبیعی فعالیت تیروئید به وجود می آید. تیروئید یک غده در گردن شماست و مسئول کنترل متابولیسم بدن است. در کم کاری تیروئید، به دلیل کاهش تولید هورمون ها، فرد دارای انرژی کم، افزایش غیر طبیعی وزن، حساسیت به سرما، ضربان قلب پایین و افسردگی است. دکتر وی می گوید: بسیاری از نشانه های کم کاری تیروئید شبیه به فیبرومیالژیا است.
بنابراین تنها با تحلیل نشانه ها نمی توان آنها را تشخیص داد. در این مورد دکتر ممکن است از شما یک آزمایش خون بگیرد تا از سلامت سطح هورمون تیروئیدتان اطمینان حاصل کند.
آرتریت گیجگاهی (یا پلی میالژی روماتیکا)
از آنجا که هم پلی میالژی روماتیکا و هم فیبرومیالژیا دارای عامل میالژی (درد ماهیچه) هستند، در نتیجه نشانه های مشابهی نیز دارند. این بیماری با درد گسترده و سفتی ماهیچه ها همراه است و همانند فیبرومیالژیا دارای نشانه های فیزیکی که بتوان آن را با اشعه ایکس دید نیست.
دکتر لدرمن می گوید: نکته ای که آن را از فیبرومیالژیا متمایز می کند این است که این بیماری افراد بالای ۵۰ سال یعنی افراد ۷۰، ۸۰ ساله را تحت تاثیر قرار می دهد.
اگر شما بالای ۵۰ سال هستید و این علائم را در خود دارید، از پزشک بخواهید که پی ام آر شما را بررسی کند. دکتر لدرمن می گوید: گرچه تشخیص پی ام آر سخت است، اما پزشک می تواند برای بررسی التهاب که یکی از نشانه های این بیماری است، از شما آزمایش خون بگیرد.
گردآوری: گروه سلامت سیمرغ
seemorgh.com/health
منبع: behdashtnews.ir