حداکثر ورزش با حداقل آسیب را تجربه کنید
اگر فردی مادرزادی دچار مشکلاتی در ستون فقراتش است، نباید ورزشی مانند وزنه‌برداری را انتخاب کند.
صدمه‌های ورزشی معمولا شدید هستند و ممکن است ورزشکار را مدتی طولانی و گاهی هم برای همیشه از میدان‌های ورزشی دور كنند. پس خیلی مهم است که هر ورزشکاری تلاش کند با جسمی کاملا سالم به ورزش ادامه دهد. انتخاب رشته ورزشی برای هر کس باید متناسب با وضعیت جسمانی‌‌اش باشد؛ مثلا اگر فردی مادرزادی دچار مشکلاتی در ستون فقراتش است، نباید ورزشی مانند وزنه‌برداری را انتخاب کند که فشار زیادی به ستون فقرات وارد می‌کند. احتمال آسیب به شانه فردی که ناهنجاری در ناحیه شانه دارد، هنگام انجام ورزش‌هایی مانند والیبال یا بسکتبال بیشتر است یا افرادی که آسم دارند، نمی‌توانند به ورزش دو بپردازند. پس هر کس باید ورزشی متناسب با فیزیک بدنی خود انتخاب کند. بعد از اینکه رشته ورزشی‌ای را انتخاب کردید، باید مراقب باشید تا حین ورزش دچار آسیب نشوید.

اغلب ورزشکاران به‌دلیل سهل‌انگاری و ناآگاهی آسیب می‌بینند بنابراین برای جلوگیری از بروز صدمه‌های ورزشی به این چند نکته توجه کنید:

توانایی خود را بسنجید
این کار با آزمایش‌های مختلف هوازی، بی‌هوازی، عملکردی-عضلانی و... انجام می‌شود. مربی بدنسازی می‌تواند تست قدرت برای ورزشکار انجام دهد و در صورت وجود مشکل، او را به پزشک ارجاع دهد.

درست ورزش کردن را آموزش ببینید
بعد از اینکه معلوم شد فرد مشکلی برای ورزش ندارد، باید ورزش کامل و درست آموزش داده شود. هرگز نباید بدون گرم‌کردن بدن ورزش را شروع کرد. این‌کار باید با حرکت‌های نرم ورزشی شروع و به‌تدریج حرکت‌های کششی به آن اضافه شود. البته حرکت‌های نرمشی و کششی باید با توجه به رشته ورزشی باشد. مثلا در رشته‌ای که در آن از حرکت‌های دست زیاد استفاده می‌شود، نباید نرمش فقط روی اندام تحتانی متمرکز شود.

به محیط ورزشی و تجهیزات ورزشی دقت کنید
زمین‌ بازی‌های ورزشی باید استاندارد باشد. بازی روی آسفالت یا زمین‌های یخ‌زده اصلا توصیه نمی‌شود. هنگام ورزش، لازم است ورزشکار به تجهیزات ورزشی مجهز باشد و هر ورزشکاری با توجه به نوع رشته ورزشی از مچ بند، زانو بند یا کلاه‌های ایمنی استفاده کند. وسایل ورزشی باید با توجه به سن انتخاب شوند؛ مثلا کودکان تنیس‌باز نباید از تنیس‌های بزرگسالان استفاده کنند. وزن زیاد تنیس ممکن است به عضلات شانه آسیب برساند و باعث ابتلا به بیماری‌ای به نام تنیس البو شود.

تکنیک‌های هر ورزش را بیاموزید
بعضی از افراد، برای یادگیری تکنیک‌های ورزشی به مربی آن رشته مراجعه نمی‌کنند بنابراین این تکنیک‌ها را درست انجام نمی‌دهند. مثلا هنگام پرس پا حرکت را اشتباه می‌زنند و به مرور صدمه‌هایی به مفاصلشان وارد می‌کنند.

حریف قوی‌تر انتخاب نکنید
اگر ورزشکاری هنگام انجام تمرین‌هایی مثل کشتی با حریفی که سنگین‌وزن‌تر است کشتی بگیرد، احتمال آسیب او خیلی بیشتر خواهد بود.

هنگام خشم و خستگی زیاد ورزش نکنید
گاهی ورزشکار بسیار خسته یا خشمگین است و شروع به رفتارهای کاملا غیرعادی می‌کند که ممکن است به خود یا دیگری صدمه بزند. این موارد باید مدنظر مربی قرار گیرد.

وزن خود را کاهش دهید
مشکلاتی مانند اضافه وزن باعث صدمه به ورزشکار خواهد شد مثلا فردی که دچار اضافه وزن است و ورزش والیبال یا بسکتبال را انتخاب کرده، با پرش‌های مکرر احتمال دارد به رباط‌ها و منیسک‌های زانویش آسیب وارد شود.

بعد از آسیب محتاط باشید
گاهی ورزشکار دچار آسیب ناشی از ورزش می‌شود. برگشت این افراد به میادین ورزشی باید خیلی با احتیاط و با نظر پزشک معالج باشد.

دکتر شاهین صالحی متخصص طب ورزشی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

گردآوری : گروه سلامت سیمرغ
www.seemorgh.com/health
منبع : هفته نامه سلامت

مطالب پیشنهادی:
نکاتی برای ورزش در کودکان(1)
حداقل نیاز روزانه به ورزش چقدر است؟
وعده‌های غذایی پیش از ورزش
نکاتی برای ورزش در کودکان(2)