علل مرگ ناگهانی جنین را بدانید

یکی از نگرانی‌های بیشتر زنان باردار این است که مبادا جنینی که ماه‌ها در شکم حمل کرده و به او وابسته شده اند، به دلیلی نامعلوم مثل مواردی که از این و آن شنیده‌اند، بمیرد. مثلا جنین در اثر پیچیده شدن بند ناف دور گردن یا خوردن مدفوع خودش بمیرد.

قبل از بحث درباره علل فوت جنین باید بدانیم معمولا جنین به دلیل پیچیدن بند ناف دور گردن خفه نمی شود. جالب است بدانید که در 20 درصد از حاملگی ها بند ناف دور گردن جنین وجود دارد و این موجب مشکلی در نوزاد نمی شود چه زایمان طبیعی باشد و چه سزارین.

درباره دفع مدفوع جنین هم همین طور است یعنی تمامی جنین ها وقتی کاملا بالغ و رسیده می شوند، می توانند مدفوع کنند و این روند بویژه در جنین هایی که از تاریخ زایمان طبیعی شان گذشته است، در حالی که هنوز دردهای زایمانی شروع نشده، رخ می دهد. وقتی به طور طبیعی جنین مدفوع می کند، معمولا خطری جنین را تهدید نمی کند و فقط نیاز به زایمان هر چه سریع تر به صورت طبیعی یا سزارین دارد، اما در مواردی که جنین به این دلیل مدفوع می کند که تحت استرس ناشی از کمبود اکسیژن است، مدفوع کردن جنین علامت در خطر بودن جنین است و باید بسرعت برای سزارین اورژانس اقدام کرد، زیرا همان دلایلی که به مدفوع کردن جنین منجر می شود، می تواند به مرگ جنین نیز منجر بشود.

اما چرا برخی جنین ها در هفته های آخر بارداری بدون هیچ علامتی ناگهان می میرند؟ مهم ترین علت این وضع بیماری دیابت مادر است. در این بیماری به دلیل اختلال در اکسیژن رسانی به جنین، مرگ جنین رخ می دهد. در این موارد به کنترل دقیق زن باردار برای جلوگیری از مرگ جنین نیاز است؛ یعنی مادر هر هفته کنترل شود و در صورت نیاز هر دو هفته سونوگرافی شود.

از علل دیگر مرگ جنین، اختلالات رشدی است که به دلیل مشکل ژنتیکی جنین یا به دلیل فشار خون و دیگر بیماری های مادر رخ می دهد. در این موارد بیشتر در سونوگرافی، جنین وضع خوبی ندارد و خوب رشد نکرده و به اصطلاح، رشد داخل رحمی کند یا متوقف شده است.

این موارد در کنترل دوره ای زن باردار با مشاهده شکم و میزان رشد جنین از سوی پزشک کشف می شود و برای تشخیص دقیق تر نیاز به سونوگرافی های خاص است و در صورت اطمینان قبل از فوت جنین با وجود نارس بودن جنین اقدام به زایمان می کنیم.

به هرحال همیشه در مادرانی که دچار چاقی، فشار خون، دیابت یا بیماری های قلبی و کلیوی هستند، بیشتر نگران فوت جنین هستیم. همین طور در حاملگی های دو یا چند قلو یا زمانی که جنین بیش از حد درشت است یا از تاریخ زایمان بیش از یک هفته گذشته است، احتمال فوت جنین بیشتر است، پس این مادران نیاز به مراقبت بیشتری دارند.

دکتر ثریا عالمی - جراح و متخصص بیماری های زنان و زایمان