بیش فعالی در کودکان و نشانه های آن
شاید شما هم کودکانی را دیده باشید که جنبوجوش زیادی دارند و به اصطلاح از دیوار راست بالا میروند؛ برخی والدین به اشتباه تصور میکنند که این شیطنت و بازیگوشی طبیعی است؛ در حالیکه این امکان وجود دارد فرزندشان دچار اختلال بیش فعالی Attention-deficit hyperactivity disorder یا ADHD باشد.
بیش فعالی اختلال روانی است که از سه سالگی قابل تشخیص است؛ این اختلال به سه نوع تقسیمبندی میشود که عبارتند از:
- نقص توجه
- تکانشی
- مرکب
برای بررسی علائم این اختلال و اینکه چطور باید با کودکان بیش فعال رفتار کنیم با عطیه رضایی کارشناس ارشد روان شناسی بالینی گفتوگو کردیم که در ادامه مشروح آن را میخوانید.
نشانه های کودکان بیش فعال
نشانههای عمومی کودکان بیش فعال به این صورت است که : این کودکان تکالیف و وظایف مدرسهشان را به موقع تمام نمیکنند؛ آنها نسبت به سخنان و تدریس معلم خود هم بیتوجه هستند.
کودکان بیش فعال در انجام کارها و تکالیف مدرسهشان حواسپرت هستند؛ این افراد تمرکز طولانی مدت ندارند و خیلی زود از انجام وظایف مدرسهشان خسته میشوند.
کودکان بیش فعال کم حوصله هستند؛ آنها اغلب سخنان معلم و دیگران را در هنگام صحبت کردن قطع میکنند؛ توجهی به رعایت نوبت ندارند و بیاجازه در کلاس و خانه راه میروند و میدوند؛ این کودکان همچنین کارهای خطرناک را بدون توجه به عواقب آنها انجام میدهند.
ویژگیهای کودکان بیش فعال
این کودکان بیقرار و ناآرام هستند و هیچگاه در یک مکان به شکل ثابت نمینشینند و دائم در حال راه رفتن هستند؛ این مشکلات در مدرسه نمود بیشتری پیدا میکنند، زیرا موجب برهم زدن نظم کلاس میشوند؛ آنها همچنین تکانشگر هم هستند؛ یعنی بدون فکر کردن اقدام میکنند و معمولاً از کارهای خود پشیمان نمیشوند.
این کودکان پیوسته در حال رویا پردازی بوده و تمرکز لازم را ندارند که این مشکل در مدرسه بیشتر خود را نشان میدهد؛ کودکان بیش فعال از نوع نقص، تمایل ندارند تکالیفی را انجام دهند که نیاز به دقت زیادی دارند؛ آنها اغلب به علت نداشتن تمرکز و توجه، کلماتی را که نوشتن آنها را هم بلد هستند در دیکته جا میاندازند.
انواع اختلال بیش فعالی
این اختلال به سه نوع نقص توجه، تکانشی و مرکب تقسیمبندی میشود.
کودکانی که دچار اختلال بیش فعالی از نوع نقص توجه هستند، توجه و تمرکز لازم را ندارند و در انجام دادن تکالیف مدرسهشان بیدقت هستند، همچنین کودکانی که اختلال بیش فعالی از نوع تکانشی دارند، بیقرار و ناآرام هستند؛ این کودکان معمولاً زیاد صحبت میکنند؛ در بیش فعالی از نوع مرکب هم ترکیب علائم نقص توجه و تکانشی وجود دارد؛ بنابراین کودکان مبتلا به این نوع بیش فعالی علاوه بر توجه نداشتن، در کنترل تکانش هم با مشکل مواجه هستند.
زمان طلایی تشخیص اختلال بیش فعالی
اختلال بیش فعالی از سه سالگی قابل تشخیص است؛ معلمان در مدرسه میتوانند کودکان دچار این اختلال را شناسایی کنند؛ روانپزشکان و روان شناسان بالینی هم از طریق آزمونها و مشاهدات رفتاری اختلال بیش فعالی را تشخیص قطعی میدهند.
علل ایجاد کننده اختلال بیش فعالی
علت اصلی ایجاد کننده این اختلال ناشناخته است، اما عوامل متعدد ژنتیکی، عصبی، شیمیایی، فیزیولوژیکی، اجتماعی و روان شناختی در بروز اختلال بیش فعالی نقش دارند.
در درمان این اختلال دارو درمانی تاثیر زیاد، اما کوتاه مدتی در کنترل علائم رفتاری کودکان بیش فعال دارد به همین علت در کنار درمان دارویی باید از مداخلات روانشناختی هم استفاده شود. برای درمان بیش فعالی توجه به نکات زیر اهمیت زیادی دارد.
1- درمان بیش فعالی : حساسیت زیاد به خرج ندهید
به بیش فعالی فرزند خود حساسیت فراوان نشان ندهید، زیرا این احتمال وجود دارد که این رفتار برای جلبتوجه باشد، حساسیت زیاد نسبت به این کودکان در بیشتر مواقع باعث میشود که آنها رفتار مخرب خود را بیش از پیش ادامه دهند بدون اینکه آن را اصلاح کنند.
2- درمان بیش فعالی : آرامش محیط خانه را حفظ کنید
با روشهایی هر چند کوتاه مدت، خانه را آرام نگه دارید، زیرا کودکان بیش فعال در محیط پرسر و صدا و شلوغ، تحریکپذیری بیشتری نشان میدهند.
3- درمان بیش فعالی : تمرکز بچه بیش فعال را در خانه به هم نزنید
زمانی که فرزند بیش فعال شما در خانه مشغول انجام تکلیف مدرسه است با او صحبت نکنید، رفت و آمدهایتان را هم محدود و صدای تلویزیون و سایر وسایل صوتی را کم کنید، زیرا این کودکان خیلی زود و با هرگونه محرک بیرونی تمرکز خود را از دست میدهند.
4- درمان بیش فعالی : برای کارها و وظایف کودکان بیش فعال برنامهریزی کوتاه مدت انجام دهید.
به کودکتان برنامهریزی در کارها را یاد بدهید و به او کمک کنید تا برنامه روزانه برای خودش بنویسد، تعداد کارهای کمی را در زمان مشخص از او درخواست کنید؛ دانش آموزان بیش فعال باید در هر زمان کارهای محدودی را انجام دهند.
اگر می خواهید بیشتر بدانید : درمان بیش فعالی با دارو و یا بدون دارو؟
اگر می خواهید بیشتر بدانید : آزمونی برای تشخیص کودکان بیش فعال
گردآوری : گروه سلامت سیمرغ
seemorgh.com/health
منبع : yjc.ir