هماهنگ کردن کار و خانواده کمی سخت است. نکتهای که باید در این بین به آن توجه داشت این است که ساعت زیستی زنان سریعتر از ساعت زیستی مردان حرکت میکند. قدرت باروری زنان در 25 سالگی به اوج خود میرسد، در حالی که برای مردان این زمان 35 سالگی است. در سن 30 سالگی احتمال بچهدار شدن زنان به سرعت کاهش مییابد و در حالی که در 25 سالگی احتمال بارور شدن در هر ماه 25 صد در صد است، این میزان در 35 سالگی به 12 درصد و در 42 سالگی به 6 درصد میرسد. متاسفانه در جامعه امروز سن میانگین اولین بارداری در زنان 30 سالگی شده است.
سیگار تخمکگذاری را مختل میکند و احتمال سقط جنین را افزایش میدهد. این موضوع هم در زنان و هم در مردان به اثبات رسیده است. بررسیها نشان داده در زنان سیگاری، لقاح مصنوعی خارج از رحم نیز با موفقیت کمتری همراه است. در رابطه با مصرف الکل نیز بررسیها حاکی از این موضوع است که مصرف بالای الکل قدرت باروری در زنان و مردان را کاهش داده اما هم در رابطه با سیگار و هم الکل، قطع مصرف میتواند سبب تقویت مجدد باروری در هر دو جنس شود.
مراقب وزنتان باشید
اضافه وزن نه تنها روی قدرت باروری زوجها بلکه در سلامت نوزادی که در آینده متولد میشود، تاثیرگذار است. در واقع رابطه نزدیکی بین وزن مادر قبل از بارداری و کیفیت اسپرم در فرزند پسر وقتی بالغ میشود، وجود دارد. محققان گمان میکنند به احتمال زیاد یک زن چاق چون بافت چربی بیشتری دارد، استروژن بیشتری تولید میکند. این موضوع نه تنها بر تخمکگذاری خود او تاثیر گذشته و آن را دچار اشکال میکند بلکه میتواند بر رشد بیضه جنین پسر او هم تاثیر بگذارد و سبب کاهش تولید اسپرم توسط بیضهها در سن بلوغ شود. مردان چاق هم معمولا دچار به هم ریختگی در تولید هورمون بوده که این موضوع بر باروری آنها تاثیر میگذارد. در مورد مردها کمبود تستوسترون و افزایش استرادیول و انسولین میتواند اثرات ناخوشایندی بر میل جنسی و کیفیت اسپرم بگذارد.
بیضه مردان چاق حرارتی بالاتر از حد نرمال داشته و این امر میتواند روند تولید اسپرماتوزویید را دچار مشکل کند. برعکس این موضوع لاغری بیش از حد هم خوب نیست. زنان بسیار لاغر نمیتوانند به اندازه کافی استروژن تولید کنند و روند تخمکگذاری در آنها مختل میشود و احتمال بروز انواع مشکلات را حین بارداری پیش میآورند. آمار نشان داده مردان خیلی لاغر نیز کمتر از سایر مردان فرزنددار میشوند.
در حد تعادل ورزش کنید
ورزش در حد متعادل خوب است اما بیش از حد آن برای باروری مضر است. بررسیها نشان داده ورزش بیش از 5 ساعت در هفته سبب ترشح آندروفین در بدن زنان شده و تخمکگذاری را دچار مشکل میکند.
از آفتکشها دور بمانید
سموم و آفتکشها امروزه به شکل وسیعی در کشاورزی و صنایع پلاستیکی (بیسفنولA) مورد استفاده قرار گرفته و به شدت برای باروری و سیستم هورمونی انسان مضر است. بررسیها نشان داده است در زنانی که در مواجهه طولانی و زیاد با این نوع مواد هستند احتمال سقط جنین بسیار بالاست.
تغذیه خودتان را اصلاح کنید
متخصصان تغذیه میگویند داشتن یک رژیم غذایی صحیح میتواند تا حد زیادی از ناباروری افراد پیشگیری کند. همانطور که میدانید ویتامینها و مواد معدنی آنتیاکسیدانی (ویتامین A، B و E، زینک، سلنیوم، مس و...) در تولید اسپرماتوزوییدها و تخمک نقش مهمی ایفا میکنند.
داشتن رژیم غذایی با کیفیت و متناسب با قد، جنس و سن میتواند بر کیفیت اسپرم و تخمک و قدرت باروری در مردان و زنان تاثیر بگذارد. در حال حاضر هنوز موثر بودن مصرف مکملهای غذایی در بهبود قدرت باروری به اثبات نرسیده است. به هر حال به زوجها توصیه میشود قبل از تصمیم به باروری و طی آن و بعد از باردار شدن رژیمی صحیح را دنبال کنند.
آنچه قدرت باروری را کاهش میدهد
برخی بیماریهای مقاربتی در زنان و مردان میتواند به ویژه در خانمها سبب بسته شدن لولهها و نازایی شود. امروزه متاسفانه سن ازدواج و بارداری در خانمها بالا رفته و معمولا اکثر زنان بعد از 30 سال بچهدار میشوند. در این سنین مشکلاتی همچون فیبروم را داریم که به ویژه اگر به داخل رحم برجسته شده باشند، میتوانند عامل ناباروری باشند زیرا امکان عبور اسپرم را نمیدهند یا جنین نمیتواند به خوبی در رحم بنشیند و سبب نازایی میشود.
بالا رفتن سن در جامعه چه در خانمها و چه در آقایان سبب کاهش باروری به دلیل پایین آمدن کیفیت اسپرم و تخمک میشود. دود و استرس و آلودگی هوا نیز گرچه به نظر بیتاثیر میرسد اما در واقع به ویژه در آقایان بر تولید اسپرم تاثیر میگذارد. بیماریهایی مثل آندومتریوز در خانمها به دلیل ایجاد مواد زیاد التهابزا و ایجاد چسبندگی میتواند از بارداری جلوگیری کند. در ضمن آفتکشها، کودها و سربهای موجود در فرآوردههای کشاورزی همگی نیترات بالایی دارند که بر بارداری تاثیر میگذارد. هورمونهای موجود در گوشت دامها نیز میتواند جلوی تخمکگذاری را در زنان بگیرد و سبب بروز بیماری تخمکهای پلیکیستیک شود. آنتیبیوتیکهای موجود در غذای دامها نیز خود میتواند سبب مقاوم شدن بدن ما به آنتیبیوتیکها شود و در بسیاری از بیماریها تجویز آنتیبیوتیک معمولی جوابگو نیست. توصیه ما به تمامی زنان باردار قبل از 30 سال و برای مردها اقدام به بچهدار شدن قبل از 40 سال و مراجعه به متخصص در صورت موفق نبودن اقدام به بچهدار شدن پس از یک سال تلاش مداوم است!
چه زمانی اسپرم ها قدرت باروری بیشتری دارند؟
رژیم غذایی مناسب جهت بهبود باروری در مردان
متخصص باروری چهکار میکند؟
5 پايه باروری