فرآیندی كه سلولهای مرده از روی سطح پوست برداشته میشوند را «لایهبرداری» میگویند. لایهبرداری باعث میشود كه سلولهای مرده از روی سطح پوست برداشته شوند و جا برای سلولهای نو و جوان باز شود تا پوست با این سلولهای جوان، ظاهری جوانتر پیدا كند. وقتی سن فرد از 30 سال میگذرد، این سلولهای مرده بیشتر روی پوست او تجمع میكنند چون قدرت پوست برای دفع این سلولهای مرده با افزایش سن كاهش مییابد.
آنچه باید درباره لایهبرداری شیمیایی بدانید
در روش های شیمیایی از محلولی با یك پایه اسیدی برای جداسازی لایه خارجی و آسیب دیده پوست استفاده میشود. به این ترتیب، در حقیقت یك سوختگی شیمیایی خفیف و كنترل شده در پوست بهوجود میآید و سلولهای مرده پس از جدا شدن، جای خود را به سلولهای سالم و جوان میدهند. این محلولها همچنین لایههای زیرین را برای تولید كلاژن و الاستین پوست(این 2 عامل در طراوت و جوانی پوست نقش اساسی ایفا میكنند) تحریك میكنند. .
كدام لایهبردارها را باید پزشك تجویز كند؟
بعضی از كرمهای لایهبردار باید حتما زیر نظر پزشك مصرف شوند، بهخصوص لایهبردارهای غلیظ كه برای درمان بعضی بیماریها چون ككومك، اسكارهای آكنه، كومدونهای آكنه تجویز میشود و لایهبردارهایی كه تركیب فنول دارند درصورت استفاده نادرست، عوارض غیر قابل جبرانی را به همراه خواهند داشت. استفاده نادرست از لایه بردارها باعث ایجاد تحریك و التهابات پوستی، خشكی پوست و همچنین تشدید رنگدانههای پوستی، ایجاد لك و حساسیت در برابر نور آفتاب، ایجاد اسكارهای دائمی، كمرنگی یا پررنگی در نواحی مختلف پوست میشود.
همچنین با توجه به رنگ پوست، واكنش پوست در نقاط مختلف بدن و همچنین با توجه به اینكه كرمهای لایهبردار در همه افراد عكسالعمل یكسانی ندارند، بهتر است پزشك متخصص بگوید، كدام كرم برای شما مناسب است، زیرا ممكن است استفاده نكردن صحیح و بجا از این داروها نتیجه معكوسی بهدنبال داشته باشند.
به چه كسانی لایهبرداری سطحی توصیه میشود؟
لایهبرداری سطحی برای از بین بردن آثار اولیه آفتاب در پوست، چینهای ظریف پوستی و تغییر رنگهای خفیف كاربرد دارند. تركیبات اصلی آنها معمولا از دسته هیدروكسی اسیدها (آلفا هیدروكسی اسید(AHA) و بتا هیدروكسی اسید(BHA)) با غلظت های 20 تا 70درصد، و سایر مواد لایهبردار است. استفاده از لایهبردارهای شیمیایی سطحی بايد توسط فرد متخصص تجویز شوند هرچند كه انواع ملایمتر این لایهبردارها با غلظتهای پایینتر برای استفاده عموم وجود دارند. علاوه بر این برای كسب نتیجه مطلوب، لازم است كه این فرآیند 4 تا 5 بار در طول 2 تا 4 هفته و پس از آن سالی 4 بار تكرار شود. هیدروكسی اسیدها در جوانسازی پوست تاثیر مهمی دارند زیرا میتوانند پوستهای چرب را پوسته پوسته كرده و بدون ایجاد التهاب به عمق پوست نفوذ كنند. معروفترین بتا هیدروكسی اسید، اسید سالی سیلیك است كه در درمان آكنه كاربرد زیادی دارد.
لایهبرداری مخصوص بدن چیست؟
در این نوع لایهبرداری پوستهریزی و جداشدن لایه آسیبدیده 3 تا 7 روز طول میكشد. قرمزی و التهاب پوست ممكن است تا 2 ماه طول بكشد، هرچند كه بهطور معمول بعد از یك تا 2 هفته پوست نسبتا به حالت طبیعی خود باز میگردد و از آن به بعد با استفاده از لوازم آرایشی می توان التهاب باقی مانده را پوسشاند. با استفاده از لایهبرداری با فرآوردههای با قدرت متوسط، فرد بهندرت احساس درد و ناراحتی شدید میكند و عوارض بهوجود آمده نیز با روشهای معمولی قابل كنترل هستند.
كدام كرمها را میتوان بدون تجویز پزشك استفاده كرد؟
كرمها یا محلولهای شیمیایی حاوی موادی چون آلفاهیدروكسی اسید (AHA)، رتینوئیدها، آنزیمهای طبیعی و... بهعنوان لایهبردار شناخته میشوند. وقتی این مواد روی پوست مالیده میشود با توجه به نوع محلول یك تا 14 روز بعد از استفاده، سلولهای مرده روی پوست تخریب میشوند تا سلولهای جوان جای آنها را بگیرند، اسیدهای میوه(AHA) با غلظت پایینتر را افراد میتوانند بدون نسخه از داروخانهها تهیه كنند و در منزل، شبها هنگام خواب استفاده كنند.
بهتر است این فرآوردهها دور چشم و دور دهان استفاده نشود زیرا موجب تحریك و قرمزی و التهاب این نواحی خواهند شد. درصدهای بالاتر مانند ۵۰ درصد و ۷۰درصد باید توسط متخصص پوست به كار روند.
آنچه باید درباره لایهبرداری مكانیكی بدانید
روش میكرودرمابریژن، متداولترین لایهبرداری مكانیكی است كه اثرات خوبی بر كیفیت پوست میگذارد و همچنین با تاثیری كه بر نفوذ داروهای پوستی دارد، كمك مهمی در درمان لك صورت است و از طرفی با تحریك پوست باعث بهبود ساخت كلاژن شده و در طولانیمدت در بهبود چین و چروك نیز موثر است.
میكرودرم ابریژن برای جوانسازی پوست
در این روش با استفاده از دستگاهی خاص، نوعی كریستال بسیار ظریف از جنس اكسید آلومینیوم با فشار تنظیم شدهای با سطح پوست در تماس قرار میگیرد و تراش بسیار سطحی در لایههای فوقانی شاخی پوست ایجاد میكند. در ضمن یك مكش نیز روی پوست انجام میشود كه باعث جمعشدن كریستالها از سطح پوست و همچنین بهترشدن جریان خون به منطقه و فعالشدن سلولهای فیبروبلاست و در نتیجه موجب ترمیم و طراوت پوست میشود.
بسیاری از افرادی که از جای جوشها در صورتشان ناراضی هستند و با داروهای شیمیایی جواب نگرفتند از میكرودرم ابریژن میتوانند برای رفع جای جوشها استفاده کنند. از میكرودرم ابریژن میتوان در درمان جای آكنه و آبلهمرغان نیز استفاده كرد. جوشگاههای اسكارها نباید زیاد عمیق باشد و اغلب بر حسب نوع اسكار (جای جوش) و محل و عمق آن به چند جلسه درمان هفتگی نیاز دارد. درصورت عمیق بودن جای جوش و دفعات زیاد میكرودرم از لیزر میتوان استفاده كرد.
عارضههای میكرودرمابریژن چیست؟
كريستالهای آلومينيم كه در این روش استفاده میشوند، هيچگونه عارضهای در سطح پوست ندارند چون پزشك ميتواند جريان و سرعت كريستالها را كنترل كند. ميكرودرم ابريژن را ميتوان به تنهايی يا يك روش كمكی برای ليزر در درمان اسكارها و لكههای پوستی استفاده كرد چون هم غيرتهاجمی است و هم نياز به مراقبتهای زياد بعد از عمل ندارد.
ميكرودرم ابریژن درد دارد؟
درمان با میكرودرم ابریژن بدون درد است و نیاز به بیحسی ندارد. طول عمل وابسته به وسعت سطح پوست است. بعد از عمل میكرودرم ابریژن، بیمار میتواند بدون هیچ محدودیتی كارهای روزمره خود را انجام دهد و میتواند از كرمهای آرایشی غیرتحریككننده استفاده كند. بعد از نخستین درمان پوست صاف و روشن میشود و تعداد دفعاتی كه باید این روش انجام شود بسته به پوست و ضایعه از 4 تا 10جلسه را میتوان پیش بینی كرد و فاصله جلسات نیز بسته به ضایعه از هر هفته تا 4 هفته یكبار متفاوت است.
پیلینگ چه فرقی با میكرودرم ابریژن دارد؟
استفاده از مواد شیمیایی لایهبردار، همان پیلینگ است؛ موادی مانند اسید سالسیلیك، اسید سیتریك، اسیدهای میوه یا آلفاهیدروكسی اسید AHA یا تری كلرواستیك اسید (TCA). در این روش اسیدهای لایهبرداری با درصدهای متفاوت روی پوست صورت استعمال شده و عمل لایهبرداری بهصورت شیمیایی انجام میشود اما در میكرودرم ابریژن با دستگاه و كریستالهای اكسیدآلومینیم روی سطح پوست بهطور مكانیكی لایهبرداری میشود.
آنچه باید درباره پیلینگ با لیزر بدانید
بهطور معمول از لیزر دیاكسیدكربن یا فراكشنال برای این منظور استفاده میشود و در درمان برخی بیماریهای پوستی مثل اسكار، ككو مك و لكهای قهوهای كه در صورت و دست بیشتر افراد مسن دیده میشود و همچنین جوانسازی پوست استفاده میشود.
لیزر فراكشنال برای چه كسانی استفاده میشود؟
از لیزر فراكشنال برای درمان پیری پوست استفاده میشود. در این روش توسط لیزر، لایه سطحی پوست به شكل موضعی در مقاطعی از پوست از بین میرود و اطراف این ستونهای حرارتی سالم میماند و این امر موجب تسریع روند ترمیم پوست میشود. از آنجايی كه لایه شاخی پوست در طی لیزر دست نخورده باقی میماند، بنابراین فعالیت طبیعی پوست بهعنوان سد حفاظتی حفظ میشود.
البته كاربرد این تكنیك فقط در پیری پوست نیست و در موارد دیگری از جمله اسكار یا جای جوش یا جای جراحی و سوختگی، تغییرات رنگی پوست، منافذ باز پوستی، افزایش قوام پوست خطوط كشش پوستی (استریا) و جوانسازی پوست نیز كاربرد دارد.
انجام عمل پیلینگ لیزری چقدر طول میكشد؟
با وجود دستگاههای جدید لیزر اولتراپالسی اسكندار، معمولا طولمدت عمل لیزر پوست كمتر از یك ساعت طول میكشد. بلافاصله پس از عمل پوست برافروخته و به رنگ صورتی پررنگ یا قرمز در میآید و بیمار احساس سوختگی یا خارش میكند كه در روش تكنیك باز از پماد وازلین یا پماد تركیبی روی پوست استفاده میشود كه بسته به شرایط و نوع پوست بیمار، پزشك میتواند از روش پانسمان بستر با گاز نیمه تراوا استفاده كند. تورم صورت بین روز دوم تا چهارم طبیعی است، بین روزهای 7 تا 10 بیمار پوست قرمز و صورتی دارد كه به تدریج به سمت طبیعیشدن پیش میرود و در حدود هفته سوم پس از عمل از بین میرود.
لیزردرمانی در آرایشگاه درست یا غلط؟
به هیچ وجه نباید در آرایشگاه لیزردرمانی انجام شود بلكه باید توسط متخصص بیماریهای پوست و مو یا متخصص جراحی پلاستیك انجام شود و انجام این عمل توسط افراد غیرمتخصص در آرایشگاهها و حتی توسط پزشكان عمومی كه تحت عنوان پزشك بیماریهای پوست و مو مشغول لیزردرمانی هستند، اشتباه است و میتواند خطرناك باشد.
اگر مشكل پوستی حاد دارید
در لایهبرداری عمیق از تركیبات فنل استفاده میشود. تركیبات فنلی لایهبردارهای بسیار قوی هستند كه یكبار استفاده از آنها برای دست یافتن به نتیجه موردنظر در یك سال كافی است. یكبار لایهبرداری شیمیایی عمیق ممكن است 60 تا 90 دقیقه طول بكشد كه طی این مدت، روی هر قسمت از صورت بهمدت 15دقیقه از محلول استفاده میشود. بهطور معمول، بهعلت دردناك بودن این روش، ابتدا بیحسی موضعی انجام شده و وضعیت قلب بیمار نیز كنترل میشود پس از لایهبرداری به فرد توصیه می شود تا 2هفته از شركت در فعالیتهای روزانه خودداری كند، هرچند كه قرمزی پوست ممكن است تا 3 ماه باقی بماند. این روش برای پوستهای تیره مناسب نیست.
گردآوری:گروه سلامت سیمرغ
seemorgh.com/health
منبع:bartarinha.ir