هشدار درباره مصرف بی رویه یک دارو در ایران
اثر دگزامتازون در سرماخوردگی‌های رایج بیشتر علامتی است.
«دکتر، یه دگزا لطفا»؛ دگزامتازون یا آنطور که خودمـــانی تــــر«دگـزا» می‌شناسیمش، پای ثابت نسخه‌های پزشکان عمومی در فصل سرماخوردگی است. خود پزشك هم كه بخواهد مراعات كند و از فهرست ثابت 2 عدد پنیسلین، یك دگزا و یك سری قرص «كولد استاپ» دست‌كم دگزامتازون را حذف كند، اصرار ما آن را به نسخه بر می‌گرداند تا زودتر خوب شویم. دگزامتازون در كنار انواع آنتی بیوتیك‌ها، داروی آشنای ما ایرانی‌هاست. اشكال این دارو شامل شربت، قرص، قطره، آمپول، پماد و محلول‌ها آنقدر در بین ما شایع است كه حالا كارشناسان درباره آن هشدار داده‌اند.

هر چند هشدارها در این‌باره تا‌كنون كم نبوده اما آخرین و جدی‌ترین هشدار را معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشكی ارومیه داد و گفت: نخستین عارضه‌ دگزامتازون پوكی استخوان است و فشار خون، چاقی، مشكلات بینایی از قبیل كاهش بینایی، آب مروارید، آب سیاه، خونریزی گوارشی، اختلالات بسیار شدید هورمونی از عوارض دگزامتازون هستند.
كامران دهقان ضمن توصیه به مردم جهت انجام دستورات پزشكان در به حداقل رساندن مصرف داروهای تزریقی افزود: دگزا‌متازون یا آنطور كه بعضاً گفته می‌شود دگزا یكی از داروهایی است كه در اشكال مختلف خود (شربت، قرص، قطره، آمپول و پماد و محلول‌ها) یكی از پركاربردترین داروهاست. وی با اشاره به اینكه دگزامتازون از دسته كورتیكو استروئیدهاست، گفت: كورتیكواستروئیدها یا همان كورتون‌ها دارای اثرات گسترده‌ای در قسمت‌های مختلف بدن هستند كه این اثرات گسترده همانطور كه می‌توانند در درمان طیف زیادی از بیماری‌ها مفید باشند، می‌توانند عوارض جانبی زیادی هم به جا بگذارند. متأسفانه پزشكان و بیماران علاقه‌ خاصی به این دارو دارند، چون به سرعت التهاب، تب و عوارض كوفتگی عضلانی را از بین می‌برد، داروی بتامتازون، دگزامتازون، تریامسینولون، داروهای تزریقی كورتون‌دار است، این دارو مانند شمشیر دولبه عمل كرده و عوارض خطرناكی به سیستم ایمنی بدن وارد می‌سازد. كورتون هر چند علائم بیماری را كاهش می‌دهد اما بیماری را از بین نمی‌برد.

درمان سرماخوردگی با دگزامتازون
« من هر وقت سرما می‌خورم تا دگزا نزنم خوب نمی‌شوم» ‌‌ این نكته مشترك بسیاری از مشتری‌های ثابت این دارو است. اثر دگزامتازون در سرماخوردگی‌های رایج بیشتر علامتی است. یعنی باعث سركوب واكنش‌های ایمنی می‌شود و در نتیجه علائم بیماری را می‌پوشاند. این قضیه در سرماخوردگی‌های ویروسی چندان اشكالی ایجاد نمی‌كند، اما در سرماخوردگی‌های همراه با عفونت باكتریایی (مثلا انواع تب دار یا همراه با گلودرد چركی) با سركوب ایمنی بدن، برای باكتری‌ها فرصتی را برای سازماندهی نیروها و تكثیر فراهم می‌كند و در نتیجه ممكن است چند روز بعد منجر به شعله ور شدن بیماری و حتی ایجاد عفونت‌های شدید تنفسی شود.

این البته همه داستان دگزامتازون نیست. دكتر دهقان نخستین عارضه‌ دگزامتازون را پوكی استخوان اعلام كرده و گفت: كورتون مانع رسوب كلسیم در استخوان‌ها می‌شود و فرایند استخوان‌سازی را كاهش می‌دهد. فشار خون، چاقی و مشكلات بینایی از قبیل كاهش بینایی، آب مروارید، آب سیاه، خونریزی گوارشی و اختلالات بسیار شدید هورمونی از دیگر عوارض دگزامتازون است.

این بماند كه مصرف دگزامتازون برای افرادی كه از دیابت و فشار‌خون رنج می‌برند یا زنان باردار می‌تواند با عوارض پیچیده‌تری همراه باشد. دسته دیگر مشتریان این آمپول اما دوپینگی‌ها و برخی بدنساز‌ها هستند. كورتون‌ها می‌توانند ضمن ایجاد نوعی حالت خوش آنی در فرد، باعث تغییرات آنی در میزان قند خون شوند و به‌صورت كوتاه‌مدت برخی توانایی‌های جسمانی را افزایش دهند‌به همین دلیل این دارو در فهرست ممنوعه دوپینگ قرار دارد.

گردآوری: گروه سلامت سیمرغ
www.seemorgh.com/health
منبع : همشهری آنلاین

مطالب پیشنهادی:
حتی یک بار مصرف این قرص خطر مرگ دارد
خطر تداخل گریپ فروت با برخی داروها
افزایش خطر مرگ و میر سالمندان با کمبود مصرف ویتامین د
خانه تکانی داروها را فراموش نکنید