مطالعات ژنتیكی بروی چهارهزار دو قلو ثابت كرده است كه 50 درصد میزان شادی افراد ارثی است. ولی حتی اگر شما ژنهای بداخلاقی را به ارث برده باشید، دلیلی وجود ندارد كه زندگی بی لذتی داشته باشید. فقط نباید هدف زندگی خود را بروی چیزهایی مثل سلامتی جسمی، ثروت، تحصیلات و قیافه ی خوب و ... متمركز كنید. این موارد شادی های زودگذر را برایتان فراهم میكنند. به جز وقتی كه خیلی فقیر باشید و یا در بستر مرگ باشید، زندگی فقط دارای 10 درصد خوشی و خرسندی است. 40 درصد بقیه بستگی به این دارد كه شما برای شاد بودن چه فعالیت هایی انجام دهید.
بخش قابل بحث اینجاست. بسیاری از ما فكر میكنیم كه داشتن خانه ای بزرگتر، شغل بهتر، یا برنده شدن در قرعه كشی های بزرگ، زندگی ما را بهتر خواهد كرد. ممكن است این موارد خوشی هایی بوجود بیاورند، ولی این لذت ها به تدریج از بین خواهند رفت. Sonja Lyubomirsky روانشناس و دارای مدرك دکترا در این زمینه و نویسنده ی كتاب راه شاد زیستن: راهی علمی‌برای به دست آوردن زندگی‌ای كه خواستار آن هستید برای شما بازگو می کند، میگوید: بعد از 18 سال مطالعه در زمینه‌ی «شادمانی»، همان اشتباهی را مرتكب شدم كه همه دچار آن میشدند. خیلی هیجان زده بودم. قرار بود یك اتومبیل هیبرید خریداری كنم. ولی بعد از دو ماه، رانندگی با آن برایم عادی شد. شاد بودن مثل وزن كم كردن است. همه میدانیم چگونه وزنمان را كم كنیم. ولی كار اصلی نگه داشتن وضعیت جدید و مطلوب است.
Lyubomirsky و همكارانش در تحقیقاتشان دریافتند كه برای رسیدن به زندگی ای شاد، باید وسعت دید را از شادی های رودگذر فراتر برد و به اركان اصلی، كه Seligman آنها را شادی های قابل اعتماد مینامد، نگریست: تعامل با خانواده، كار یا هر تلاشی از روی علاقه و داشتن هدف هایی والاتر. Lyubomirsky میگوید: راه های متفاوت برای افراد متفاوت مناسب تر هستند. داشتن دفتر خاطرات برای عده ای شاید بی معنی و چرند باشد. ولی نوشتن خاطرات و چیزهای مورد علاقه میتواند بسیار كمك كننده باشد. زمان بندی و میزان و مقدار كارها اهمیت دارند. او معتقد است اگر در یك روز 5 بار به دیگران مهربانی كنید، بهتر از انجام این كارها در روزهای متفاوت میتواند بر اخلاق شما اثر مثبت بگذارد. وی تاكیید میكند: برای اینكه شاد و سرخوش بمانید، باید تا آخر عمر هر روز تلاش كنید.
طبق تحقیقات صورت گرفته در مورد مسیر تحولی شادمانی در طول زندگی، هر چه مدت فعالیت های این زمینه بیشتر باشد، زندگی بهتر و شادتر خواهد بود. حتی بعد از دوران پرنشاط كودكی، جوانان با نزدیكتر شدن به 20 سالگی دچار افت روحیه میشوند. ولی با گذشت زمان و افزایش سن دوباره شادابی و نشاط به وجود افراد برمیگردد. Stacey Wood دارای PhD در روانشناسی عصب شناختی میگوید: جوانان به مسائل و مشكلات و اتفاقات ناگوار بیشتر توجه میكنند. ولی با افزایش سن، یاد میگیرند كه این عكس العمل را كنترل كرده و بر آن غلبه كنند. حقیقت این است كه كارشناسان معتقدند در سالهای پیری نیز شادابی افراد در حال افزایش است. Wood میگوید: افراد بالغ كه سن بیشتری دارند، این چنین در مورد اتفاقات زندگی عكس العمل شدید نشان نمیدهند. و بیشتر تمایل دارند تا احساسات مثبت و خوب را نشان دهند تا احساسات منفی و بد را.
ولی همه با آن موافق نیستند. Nora Ephron نویسنده ی كتاب من احساس بدی دارم میگوید: بله بعد از سن مشخصی متوجه میشوید كه زندگی محدود به تصمیمات شماست. پس سعی میكنید افراد یا چیزهایی كه شما را خوشحال نمیكنند (مثل غذایی كه از آن متنفرید)، را از بین ببرید. و البته تمام اینها با اندوهی جدی همراه است، زیرا این همان زمانی است كه افراد دچار انواع بیماری ها میشوند و این مسئله میزان شادابی و نشاط آنها را تحت تاثیر منفی قرار میدهد.
سعی كنید با صدای بلند بخندید
Will Fleeson، دارای PhD، از دانشگاه ویك فورست ادعا میكند: صرف نظر از سن و خلقتان، میتوانید همین الان كاری كنید تا احساس شادابی و نشاط بیشتری كنید. وی میگوید راهی قطعی برای تقویت روحیه یافته است: باید كاری انجام داد. هر چند كوچك، ولی باید كاری انرژی زا و پرماجرا باشد. وقتی حالات داوطلبان این آزمایش مورد بررسی قرار گرفت مشخص شد كه تمام آنها بعد از فعالیت احساس شادابی و نشاط میكنند. صرف نظر از اینكه آیا آنها ذاتا فردی گوشه گیر بوده اند یا نه. Fleeson میگوید: نكته قابل توجه در مورد این تحقیق این است كه هر فردی میتواند به راحتی و به آسانی رفتارش را تغییر دهد. هر رفتار فعالی، حتی خواندن به همراه خواننده ی رادیو و یا حتی رقصیدن با آهنگ رادیو، اثر مثبتی بروی روحیه فرد دارد. خندیدن با صدای بلند از جمله رفتارهای قابل تحسین برای داشتن روحیه ای با نشاط است.
حتی گرفتن قیافه ی شاد، تفاوت بزرگی ایجاد میكند. در آزمایشاتی در دانشگاه كلارك، كه توسط دكتر James Laird انجام شدند، تعدادی از عضلات صورت برخی افراد به الكترودهایی قلابی وصل شد و به آنها گفته شد كه این الكترودها عضله هایی از صورت كه در خندیدن نقش دارند را تحریك میكند. نتیجه این شد كه افراد مورد آزمایش بدون هیچ دلیلی شروع به خندیدن كردند. افرادی كه این الكترودهای قلابی به كنار لبهای آنها متصل شده بود، كارتونهای پخش شده را خنده دارتر میدانستند، نسبت به افرادی كه الكترودهای قلابی به ابروهای آنان متصل شده بود.
در تحقیقات دیگر، مشخص شد كه افراد خندان در به یاد آوردن خاطرات از افراد اخمو یا افراد بی تفاوت بهتر عمل میكنند. Laird میگوید: وقتی میخندید اعصاب و ماهیچه ها پیام هایی عصبی تولید میكنند كه بر مركز حالات شادی در مغز اثر كرده و آن را فعال میكند. نتیجه اینكه لبخند زدن برایتان هزینه ای در بر ندارد، و از طرفی ممكن است اثر خوبی داشته باشد. خوب پس چرا لبخند نزنید؟
همچنان افراد زیادی به اثرات خوب تفكر مثبت اعتقادی ندارند. طبق گفته های Barbara Held دكتر روانشناس دانشگاه بودین، برای افرادی كه همیشه نیمه ی خالی لیوان را میبینند، این حرف ها صرفا نتیجه ای جز ناراحتی و اندوه بیشتر ندارد. وی در كتاب خود با ایده ی «تفكر مثبت» به مبارزه پرداخته است، چیزی كه وی معتقد است در فرهنگ آمریكایی بسیار این سو وآن سو كشیده میشود. او میگوید: هر كسی قادر نیست كه در ضمن اتفاقات ناگوار زندگی قیافه ای خوش بینانه و نیك پندارانه به خود بگیرد و اینكه اصلا لازم نیست همه این كار را انجام دهند. اگر فردی را مجبور كنید خود را در وضعیتی قرار دهد كه با طبیعتش سازگار نیست، به او صدمه خواهید زد.
بنابراین، اگر شرایط سختی دارید، از اینكه احساس بدی بكنید نگران نشوید. Held میگوید: اگر كسی در حال حاضر به خاطر از دست دادن شغلش، شكست در یك رابطه یا مرگ كسی كه او را دوست میداشته، شادابی و نشاط همیشگی را ندارد، نباید سعی كرد تا او را به نیك پنداری و تفكر مثبت دعوت كرد. این كار رنج و عذاب او را دو چندان خواهد كرد. در واقع از این لحظه به بعد فرد از اینكه نتوانسته است از این موقعیت خود را نجات دهد، دچار رنج هر چه بیشتر خواهد شد. ولی در عوض درد و دل كردن با یك دوست میتواند بسیار مفید باشد. Held معتقد است: راه رسیدن به شادكامی‌و سرزندگی، این است كه راهی بیابید كه به حس بد خود پایان دهید. این راه باید با روحیات شما مناسب باشد.
قدرت خنده
Will Wilkinson تحلیلگر سیاسی انستیتو «سی ای تی او» میگوید: آمریكایی ها با هر نوع خلقی، دلیل های زیادی دارند تا بخندند. ما از 99 درصد مردمی‌كه تا كنون بروی زمین زندگی كرده اند، ثروت و سلامت بیشتر و بهتری داریم و بیشتر از هر كس دیگری احساس شادابی و نشاط بیشتری میكنیم.
Gretchen Rubin میگوید تلاشش برای رسیدن به سرزندگی به زندگیش معنی داده است: متوجه شدم كه با تلاش زیاد میتوانم نقطه روشنایی در وجودم بوجود بیاورم، اینكه هر روز دقایقی را از حالت رسمی و خشك همیشگی خارج شوم، دقایقی را آزادانه بخندم و هر روز صبح بزنم زیر آواز. با این روشها یاد گرفتم كه چگونه در اعماق وجودم تغییراتی ایجاد كنم.
دارویی شگفت انگیز برای شاد زیستن(1)
مطالب پیشنهادی:
راهکارهای طلایی کاهش استرس شغلی