در یك قرارداد نانوشته غذاهای ایرانی به چند گروه طبقهبندی شدهاند: غذاهای جشن و عروسی كه شیرینپلو، خورش فسنجان و باقلاپلو با گوشت را از این دسته میتوان نام برد. غذاهای رستورانی مانند چلوكباب كوبیده و برگ، زرشكپلو با مرغ، قورمهسبزی، غذاهای خانگی مثل لوبیاپلو، دلمه، كوفته و كشك و بادمجان كه اگر رستورانی هم آنها را سرو كند، برچسب غذاهای خانگی از روی آنها برداشته نمیشود. گروه بعدی خوراكهایی هستند كه در مراسم عزاداری پخته و خورده میشوند. چلوخورش قیمه، عدسپلو و شلهزرد و ... علاوه بر آنكه در گروه غذاهای خانگی و رستورانی جای دارند، پای ثابت مجالس عزاداری و پذیرایی از زائران و سوگواران هستند.
قدمت ادای نذری به صورت چلوخورش قیمه زیاد نیست و شاید حداكثر 80-90 سال باشد. تا قبل از آن شربت، نان و خرما، شیرداغ و انواع آش از ماكولات مراسم عزاداری بودهاند كه قدمت آن به دوره صفویان میرسد كه مراسم سوگواری از آن زمان شكل و شمایلی رسمی و باشكوه به خود گرفت. اینكه چرا قیمه غذای اصلی این مراسم شده است، دقیقا معلوم نیست و دلایل متفاوتی برای آن ذكر میشود كه هیچ كدام سندیت ندارد. گروهی معتقدند قیمه یكی از آسانترین غذاهایی است كه دنگ و فنگ زیادی ندارد، به آسانی آماده و در عین حال از گوشت قربانی در آن استفاده شده و خرد كردن آن به شكل قیمه باعث میشود كه همه مواد خورش به طور یكسان به عزاداران برسد.
چطور قیمه به غذای عزاداری تبدیل شد؟
برخی معتقدند كه در زمان رضاخان و هنگامی كه عزاداری به داخل خانهها رفت و مراسم سوگواری در ملأ عام ممنوع شد، شكل پذیرایی هم تغییر كرد و زنان خانه با غذاهای خانگی به استقبال سوگواران رفتند. شیعیان هند و پاكستان كه درصد كمی از جمعیت كشورشان را تشكیل میدهند هم در ایام محرم غذاهایی مثل نان، كباب و نوعی خوراك شبیه قیمه را در مراسم خود پخته و میخورند.
خوشمزهترین غذای سال
یكی از خوشمزهترین غذاهایی كه همه ما در طول زندگی خوردهایم و مزه آن زیر دندانمان مانده، قیمه نذری است. اینكه چرا قیمه نذری اینقدر خوشمزه است دلایل بسیاری دارد. در غذای نذری معمولا از بهترین مواد اولیه استفاده میشود، در مصرف زعفران امساك نمیشود، گوشت گوسفند تازه در خورش به كار میرود و از ادویهجات و عطردهندههایی مانند هل، دارچین و گلاب هم فراوان استفاده میشود.
علاوه بر این صرف غذای نذری پس از مراسم و در جمع عزاداران حال و هوای خودش را دارد كه در به یادماندنی شدن غذا تاثیر عمدهای میگذارد.
بعد از این همه سخنوری در باب این غذا وقت آن رسیده كه روش تهیه یك خورش قیمه درجه یك را آموزش دهیم. علاوه بر استفاده از مواد اولیه مرغوب، خورش قیمه ریزهكاریهایی دارد كه توجه به آنها در طعم بهتر غذا موثر است.
مواد لازم برای 8 نفر :
گوشت گوسفند: 300 گرم، قیمهای
پیاز درشت: یك عدد، ساطوری
لپه: 2 پیمانه
لیمو امانی درشت: 2 عدد
رب گوجهفرنگی: 2 قاشق غذاخوری
روغن مایع: به میزان لازم
سیبزمینی متوسط: 2 عدد، خلالی
زردچوبه: یك قاشق چایخوری
دارچین: یك قاشق چایخوری
نمك و فلفل قرمز: به میزان لازم
زعفران ساییدهشده: یك قاشق چایخوری سرخالی
روش تهیه :
1 - شش قاشق غذاخوری روغن را در یك قابلمه روی شعله متوسط داغ كرده و پیاز را 6 دقیقه در آن تفت دهید تا طلایی شود.
2 - گوشت را اضافه كرده و 6دقیقه دیگر تفت دهید تا رنگ بگیرد و آبش كشیده شود. پیاز را هم بزنید تا نسوزد، سپس زردچوبه را اضافه كرده و هم بزنید.
3 - رب گوجه را اضافه كرده و آن را 2 دقیقه سرخ كنید. لیمو امانی و 3 پیمانه آب جوش را به خورش اضافه كرده و پس از به جوش آمدن با در بسته و شعله كم، 5/2 ساعت آن را بپزید.
4 - لپه را پاك كرده و بشویید، سپس 15دقیقه در آب بجوشانید. با این كار زرداب لپه خارج شده و باعث نفخ نمیشود.
5 - سیبزمینی را كه در آب نگه داشتهاید آبكش و خشك كنید. كمی نمك به آن پاشیده و در روغن سرخ كنید. سپس روغن آن را گرفته و كنار بگذارید.
6 - پس از یك ساعت و نیم از پخت خورش، لپه را به آن اضافه كنید تا بپزد. اگر دوست ندارید لیمو امانی زیاد پخته شود، میتوانید آن را الان به خورش اضافه كنید. به یاد داشته باشید لمیو امانی را باید با چنگال سوراخ كنید.
پس از زمان پخت خورش نمك و فلفل آن را اندازه كرده، زعفران را اضافه كنید و 15 دقیقه دیگر آن را بپزید. هنگامی كه روغن روی خورش آمد و به غلظت رسید، غذا پخته است.دارچین را روی آن پاشیده و با چلو سرو كنید.
نكات :
1 - قیمه تنها خورشی است كه از گوشت راسته نیز میتوان در آن استفاده كرد.
2 - اگر لپه مصرفی شما درشت و از نوع زودپز است، نیازی به پخت جداگانه ندارد.
3 - خورش قیمه اصیل، رب گوجهفرنگی ندارد و از گوجهفرنگی حلقهحلقه و زعفران در آن استفاده میشود.
4 - به جای لیمو امانی از آبلیمو یا گرد لیمو هم میتوانید استفاده كنید، اما در این صورت خورش تیره میشود.
گردآوری : گروه سبک زندگی سیمرغ
seemorgh.com/lifestyle
منبع : زندگی ایده آل
گردآوری : گروه سبک زندگی سیمرغ
seemorgh.com/lifestyle
منبع : زندگی ایده آل