بهترین روش برای برنزه شدن چیست؟
مینشینید روبهروی آفتاب و چشم در چشمش میخواهید توجه آفتاب را جلب كنید. حالا هر طور شده با زدن انواع كرمهای برنزه كننده، قهوه، روغن زیتون، حنا، ماءالشعیر و حتی آب هویج میخواهید با تركیب نور آفتاب و شدتی كه دارد خوش رنگتر شوید. شاید چون فكر میكنید این آفتاب درخشان و تابان بهترین دوست برای پوست شماست و بهترین نتیجه را میگیرید.
اما مدتهای زیادی است كه متخصصان و پزشكان در هر شرایطی اعلام كردهاند كه دوستی طولانیمدت آفتاب با پوست شما، دوستی خاله خرسه است. آفتاب پوست شما را زیبا و خوشرنگ میكند اما این زیبایی همیشگی نیست. این بار دكتر مسعود داوودی، متخصص پوست و مو و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی بقیهالله، توضیح میدهد كه پشت پوستهایی كه توسط فراوردههای گیاهی و شیمیایی برنزه شدهاند، چه عواقب جبران ناپذیری پنهان شده است.
ماورای بنفش؛ دوستی كه میتواند دشمن شود
نوری كه از سمت خورشید به زمین میرسد، از تركیب چند نور یعنی ماورای بنفش، نور مرئی و نور مادون قرمز است. بین این تركیبهای نوری، ماورای بنفش است كه برای پوست و بدن ما انسانها یك سری فواید و یك سری مضراتی به همراه دارد؛ زیرا این تنها نوری است كه میتواند به بدن و پوست انسان نفوذ كند. میدانیم كه افراط و تفریط در هر چیزی حتی در خوردن میوهها و سبزیجات هم ضرر و زیانهایی به دنبال دارد. نور ماورای بنفش ویتامین D را در بدن فعال كرده، باعث استحكام استخوانها میشود. این نور قادر است زمین و اجسام را ضدعفونی كند و میكروبهای مضرر را از بین ببرد. اما این شرایط زمانی اتفاق میافتد كه نور آفتاب به اندازه بر بدن و اجسام بتابد؛ در غیر این صورت زیادی آن برای پوست مضر است.
شاید خیلی از افراد نسبت به این موضوع آگاه باشند اما نمیدانند منظور از آسیبهای جدی چیست! همان طور كه گفته شد، نور ماورای بنفش تنها نوری است كه میتواند به بدن نفوذ كند و وقتی این نور بیش از اندازه نیاز بر بدن تابیده شود باعث تغییراتی در هسته سلولی بدن میشود كه این تغییرات میتوانند زمینه را برای ضایعات خوشخیم و بدخیم پوستی فراهم كنند؛ به خصوص كه خانمها بیشتر در معرض این خطر هستند چون پوستشان نازكتر از پوست مردها است. همچنین نازك شدن لایه ازون میتواند مشكلات ما را در مورد تابش بیش از حد نور ماورای بنفش بیشتر كند.
رنگدانهها به شما هشدار میدهند
در پوست یك ارگان محافظتی به نام سلولهای رنگدانهساز قرار دارد كه در مقابل آسیبهای محیطی، از جمله نور ماورای بنفش از پوست محافظت میكنند. وقتی نور ماورای بنفش بیشتر از حد نیاز به بدن بتابد، پیغامی به سلولها داده میشود؛ بنابراین سلولهای رنگدانه ساز شروع به تیره كردن پوست میكنند؛ درست مثل عینكهای فتوكرومیك كه وقتی در معرض نور قرار میگیرند تیره میشوند. به همین دلیل تیرهتر شدن پوست را میتوان به عنوان یك فاكتور دفاعی دانست؛ در صورتی كه خیلی از افراد به اشتباه این مساله را به عنوان یك فاكتور زیبایی یعنی برنزه شدن پوست میشناسند اما بدن با تیرهتر كردن پوست قصد دارد به فرد هشدار دهد كه نور ماورای بنفش بیشتر از حد نیاز به بدن تابیده شده است.
به فكر 30 سال بعدتان هم باشید
بعضی از آسیبهای ناشی از آفتاب مثل آفتابسوختگی، قرمزی پوست و حتی تاولها ممكن است ماندگاری كمی داشته باشند. اما مساله نگران كننده ناشی از آفتاب به این مسائل ختم نمیشود بلكه در دراز مدت بین 15 تا 20 سال آینده خود را به صورت پیری زودرس، لكههای رنگی پوستی و حتی سرطانهای پوست نمایان میكنند. بهتر است بدانید كه بعد از سرطان ریه، ملانومای بدخیم (نوعی سرطان پوست) دومین سرطان كشنده در دنیاست. همچنین افرادی كه پوست سفید و روشنتری دارند مشكلاتشان خیلی بیشتر از پوستهای دیگر است.
فیتوفتودرماتیت را جدی بگیرید
خیلی از افراد هر سال بدون توجه به خطری كه ممكن است پوستشان را تهدید كند، صورت و بدن خود را همراه با تركیبات مختلف در معرض نور آفتاب قرار میدهند و از این تغییر رنگ هم احساس رضایت دارند. بهتر است بدانید كه فراوردههای گیاهی كه به پوست مالیده میشوند، پوست را به عوارض آفتابسوختگی مستعدتر میكنند. در پزشكی اصطلاحی به نام فیتوفتودرماتیت وجود دارد که شامل واکنشهای آلرژیک ناشی از تماس پوست با ترشحات گیاهی یا شیره گیاهان و قرار گرفتن زیر نور خورشید است.
نمونه این مشكل را بیشتر در افرادی میبینیم كه در جنگل و مراتع پوستشان به شاخه و برگ گیاهان و گلها كشیده شده كه در راستای همین موضوع پوستشان نسبت به آفتاب حساسیت زیادی نشان میدهد. فیتوفتودرماتیت یك مساله اتفاقی است كه خیلی از افراد ناخواسته دچار آن میشوند. اما امروزه اغلب جوانان ما سعی دارند با فراوردههای گیاهی یا شیمیایی مثل دلستر، قهوه، تنباكو، آب هویج و. . . رنگ پوستشان برنزهتر شود؛ در صورتی كه این مواد آسیب و ضررهای پوستی را دوچندان میكنند.
عوارض روغنهای زیتون و نارگیل را دستكم نگیرید
درباره بعضی از روغنهای گیاهی مثل روغن زیتون یا روغن نارگیل هم هنوز در مورد افزایش عارضه گزارشی ارائه نشده است؛ اما به این معنا نیست كه اینها خالی از عوارض هستند. وقتی این روغنها به پوست مالیده میشوند، توان و طاقت پوست را در برابر آفتاب، بالاتر از حد معمول میبرند. به همین دلیل شخص ساعتهای بیشتری در معرض آفتاب قرار میگیرد و بهطور غیرمستقیم میتوان گفت، این محصولات هم خالی از عارضه نیستند. پس نتیجه میگیریم كه قهوه، حنا و امثال آنها مستقیم اما روغنهایی مثل زیتون و نارگیل بهطور غیر مستقیم به پوست ضرر میرسانند.
از سولاریوم بیشتر بترسید
شاید فكر كنید كه ضرر سولاریوم از نور آفتاب كمتر است، زیرا مدت زمان كوتاهتری در دستگاه قرار میگیرید. اما افرادی كه چنین تفكری دارند سخت در اشتباه هستند. نور چراغهای سولاریوم نور خالص شده ماورای بنفش است؛ به همین دلیل تحمل بیمار را برای ماندن در چنین نورهایی افزایش میدهد. در صورتی كه نور مادون قرمز خورشید باعث گرم شدن و بالا رفتن پوست شده، طاقت فرد هم برای ماندن در مقابل نور آفتاب كمتر میشود اما در سولاریوم طول زمان كوتاهتر و طاقت فرد بیشتر بوده و برای همین عوارض بیشتری به پوست میرسد.
كرمهای برنزه كننده را جایگزین كنید
افرادی كه قصد دارند پوست تیرهتر یا به اصلاح برنزهای داشته باشند، بهتر است از كرمهای اتوبرنز استفاده كنند. این كرمها عارضه خاصی برای پوست به همراه ندارند، اما برخی از پوستها ممكن است نسبت به آنها آلرژی و حساسیت داشته باشند كه توصیه میشود این افراد استفاده نكنند. در غیر این صورت استفاده كرمهای برنزه كننده برای افرادی كه عارضه ندارند، بلامانع است.
ضدآفتاب هم دیگر سپر بلایتان نمیشود
افرادی كه از كرم ضدآفتاب استفاده میكنند، فكر میكنند كه دیگر پوستشان صددرصد در مقابل نور آفتاب محافظت میشود. اما باید بدانید كه ضدآفتابهایی كه 100spf هم دارند بهطور صددرصد از پوست محافظت نمیكنند؛ بهطور مثال عینك آفتابی باعث میشود نور كمتری به چشمها برخورد كند، اما فرد از پشت عینك دودی هم قادر است ببیند و كرمهای ضدآفتاب هم به همین طریق عمل میكنند.
كرمهای ضدآفتاب تا حدی قادرند از رسیدن نورماورای بنفش به پوست جلوگیری كنند؛ به همین دلیل برخی از افراد فكر میكنند با زدن ضدآفتاب میتوانند به راحتی در آفتاب تردد كنند مثلا در استرالیا افراد بعد از زدن ضدآفتاب خود را در معرض نور خورشید قرار میدهند و فكر میكنند علاوه بر رنگ گرفتن، پوستشان هم محافظت میشود اما این موضوع باعث شده است كه سرطانهای پوستی در این افراد بیشتر از سایرین شود؛ از طرفی ضدآفتاب تحمل این افراد را در برابر نور خورشید بالا برده است و این به ضررشان تمام میشود بنابراین افرادی كه از كرم ضدآفتاب استفاده میكنند هم نباید به مدت طولانی در معرض نور خورشید قرار بگیرند.
بچهها باید ضدآفتاب را دوست داشته باشند
برای بچههای زیر شش ماه، معمولا ضدآفتاب برایشان استفاده نمیشود و باید با پوشش مناسب در برابر آفتاب از آنها محافظت كرد. بین سن 2 تا 6 سال در مورد مصرف ضدآفتاب هنوز تردید وجود دارد، اما ترجیح بر این است كه استفاده شود. تا سن 12 سالگی باید افراد از ضدآفتابهای مخصوص كودكان استفاده كنند و بعد از 12 سالگی از ضدآفتابهای مخصوص بزرگسال استفاده میشود.
نكاتی كه لازم است از ضدآفتابها بدانید
این نكته را هم بدانید كه هرچه spf ضدآفتابها بالاتر باشد، نشانه بهتر بودن آنها نیست، چون كه اگر خاصیت حفاظتی پوست بالاتر باشد سنگینی روی پوست بیشتر بوده و برای افراد به خصوص پوستهای چرب ممكن است مشكلساز شود. معمولا به اندازه یك قاشق چایخوری پر باید ضدآفتاب روی پوست صورت، گردن، دستها و. . پخش كرد و باید هر 2 تا 3 ساعت یك بار تكرار شود.
گردآوری : گروه سبک زندگی سیمرغ
seemorgh.com/lifestyle
منبع : مجله سیب سبز