5 ماه پس از روي كار آمدن دولت نهم، يكي از وعدهاي انتخاباتي رئيس جمهور كه بعنوان يكي از برنامه هاي اصلي دولت ايشان بود، هجدهم آبان 84 با سفر به استان هاي كشور بهمراه هيأت دولت به محرومترين استان كشور، استان خراسان جنوبي، محقق شد. ازآن زمان تا خردادماه سال 86 در طي 19 ماه يك دوره كامل اين سفرها به كليه استانهاي كشور و بازديد از بيش از 300 شهر به اتمام رسيد. اين سفرها از جنبه هاي مختلف قابل بررسي و ارزيابي است. در ابتدا نكات مورد نظرمنتقدين اين سفرها مطرح مي شود.
الف - ديدگاههاي منتقدان سفرهاي استاني دولت نهم
سفرهاي استاني بسيار جنبه احساسي دارد و مسوولان در اين سفرها پس از مشاهده تشويق‌هاي مردم اسير احساسات شده و در يك فضاي جوزده وعده‌هاي غيرعملي مي‌دهند. وعده‌هاي غيرعملي رييس‌جمهور در سفرهاي استاني باعث افزايش انتظارات مردم و تحميل هزينه‌هاي خطرناك به نظام مي‌شود.
دولت اگر واقعا قصد خدمت‌رساني دارد و به دنبال كار تبليغاتي نيست مي‌تواند در پايان هر سفر از بيان مصوبات و وعده‌ها خودداري و اعلام آن را منوط به تدوين برنامه‌ها و تصويب جلسات كند.
بسياري از مصوبات استاني دولت روي كاغذ باقي مانده و جنبه عملي به خود نگرفته است و تنها مصوباتي كه براي دولت بار مالي نداشته و در توسعه استاني تاثيري نداشت اجرا شده است.
بسياري از مصوبات در شان دولت نيست مثل اعلام يك كوپن قند و شكر به مناسبت سفر احمدي‌نژاد به فلان استان. از مصوبات دولت اصلاح كانال آبرساني يك روستا يا اصلاح هندسي جوي آب يك ده بوده است.
درسفرهاي استاني به توسعه متوازن بهايي داده نمي‌شود. بنابراين، مصوبات در استانهاي برخوردار مهم‌تر و وزين‌تر از مصوبات در استانهاي محروم بوده است.
هر سفر رييس‌جمهور به استانها بالغ بر 500 ميليون تومان هزينه دارد. علاوه بر هزينه هاي ريالي در ايام سفر دولت به استانها ادارات دولتي و مدارس هم تعطيل مي‌شوند.
اين سفرها به شدت انتظارات را بالا مي‌برد و شكاف را بيشتر مي‌كند و مردم همواره منتظر مي‌مانند. اگر اين وعده‌ها جامه عمل نپوشند، قطعا موجب گلايه و نارضايتي مردم مي‌شود كه اين اصلا به مصلحت نظام نيست
سفرهاي استاني رييس‌جمهوري تبليغات زودهنگام براي انتخابات رياست‌جمهوري آينده است. دورنماي سفرهاي استاني رئيس‌جمهور بيشتر انتخاباتي است. ضمناً، سفرهاي استاني تنها مختص دولت نهم نيست. در دوران اصلاحات ما بي سر و صدا به سفرهاي استاني مي‌رفتيم و خوشبختانه تريبون صدا و سيما پشت سرمان نبود كه همه سايه‌هاي ما را هم منعكس كند. عدم امكانات اطلاع‌رساني در عين‌حال كه يك كمبود بود اما يك فرصت هم بود كه ما بيشتر با مردم بنشينيم و سفرهاي‌ما حقيقتا كشف واقعيات و آشنايي با مردم و درد دل‌هاي آنها باشد تا تبليغات و انعكاس رسانه‌اي و برنامه‌هاي پرسر و صدا كه امروز شاهد آنيم.
سفرهاي استاني رييس‌جمهوري علاوه بر اينكه هيچ مبنايي در برنامه‌هاي پيش‌بيني شده توسعه ندارد، خلاف اصل تمركززدايي است و در واقع در جهت كاهش اختيارات استاني است.
مصوبات دولت در سفرهاي استاني غيرمنطقي، غيرهدفمند، غيركارشناسي و غيرقانوني است.
سفرهاي استاني دولت موجب بي‌عدالتي است. متاسفانه سفرهاي استاني احمدي‌نژاد به جاي آن‌كه عدالت را حاكم كند، عين بي‌عدالتي را حاكم كرده است.
سفرهاي استاني رياست‌جمهوري موجب ايجاد سنتي بد در جامعه است به هرحال رييس‌جمهوري از جيب خود كه اين اعتبارات را نمي‌دهد، از سهم ساير استانها مي‌دهد، كجاي اين عدالت است؟!...
اثرات مثبتي در اين سفرهاي استاني رييس‌جمهور نمي‌بينيم و يك افت كيفي شديد در مديريت كلان كشور اتفاق افتاده است. تعدد سفرهاي استاني رياست‌جمهوري مانع از تحقق وعده‌هاي وي در سفرهاي اوليه‌اش به استانها مي‌شود.
روند پيگيري مصوبات اتخاذ شده در سفرهاي استاني بسيار كند است. به نظر مي‌رسد بالا رفتن كار و مشغله دولت موجب مي‌شود، آن‌طور كه بايد و شايد پيگير تحقق وعده‌هاي خود به استانهاي قبلي نباشد زيرا نه استان آمادگي لازم را براي اجراي اين مصوبات دارد و نه اينكه سيستم نظارتي دولت آن‌قدر قدرتمند است كه مجدانه اجراي وعده‌ها و مصوبات را پيگيري كند.
لايحه بودجه سال 86 نشانه‌اي بر عملي نشدن وعده‌هاي رييس‌جمهور در سفرهاي استاني هيات دولت است. هيات دولت در سفر به استاني از اختصاص 500 ميليارد تومان بودجه 86 به آن استان خبر داده بود اما در لايحه بودجه سال 86 مصوبات اين سفر لحاظ نشده است. تنها 20 درصد از آنچه رييس‌جمهوري در آن استان قول داده در بودجه 86 آمده است. خيلي صريح مي گويم در سفرهاي استاني اي كه آقاي رييس جمهور رفته حجم وعده هايي كه داده يقينا بيشتر از بودجه كشور است.
چرا رئيس جمهور في البداهه تصميم مي گيرد؟ چطورست كه او در جلسات هيات دولت در استان ها چندصد مصوبه مي گذراند مگر چنين چيزي امكان پذير است؟ مبناي كارشناسي تصويب چندصد مصوبه در چند ساعت چيست؟ هزينه سفرهاي استاني رئيس جمهور چه مقدار است؟ چرا به كارشناسان محلي اعتماد نمي شود؟
اما اينكه در اين سفرها وعده هاي جديد و طرح هاي جديد داده شود طبيعي است كه سال ها طول مي كشد تا به اجرا در بيايد. اين خلف وعده اثر بدتري روي مردم نمي گذارد؟
بايد بررسي شود كه چند دقيقه براي هر شهر زمان گذاشته مي‌شود و آيا آنجا نقطه گفت‌وشنود است و يا فقط نقطه گفت. اين‌طور نيست كه با رفتن به يك شهرستان و يك سخنراني مشكلات مردم آن استان حل شود. رفتن به يك شهرستان با هزينه‌هاي بسيار بالا و 20 دقيقه سخنراني در جمع مردم از مشكلات آنها آشنايي به دست نمي‌آورد.
رييس‌جمهور از طريق فرماندار و استاندار نيز مي‌تواند از مشكلات مربوط به يك شهرستان آگاهي پيدا كند. اين اطلاعات در خود تهران هم مي‌شود به رييس‌جمهور منتقل شود.
يكي از اركان نظريه سيستم‌ها اين است كه براي اطمينان از كاركرد صحيح سيستم و شناخت نقايص بايد كانال‌هاي ارتباطي مناسبي وجود داشته باشند كه از فرآيند انجام كار و نتايج ـ بازخور مناسبي را دريافت كنند و آنها را همراه با تجزيه و تحليل در اختيار سطوح بالاي تصميم‌گيري قرار دهند. اما متاسفانه در ساختار سيستم بوروكراسي دولتي ايران به هر علتي اين بازخور، مناسب نيست. يكي از وظايف اصلي رئيس‌جمهور و همكاران‌اش رفع اين نقايص در بازخورهاست كه اگر اين اتفاق بيفتد، ديگر نياز چنداني به سفرهاي استاني براي "آشنايي با كمبودها" نيست. اين كار مي‌تواند با طراحي يك سيستم جامع نظارت انجام شود كه احتمالا مخارج آن بسيار كم‌تر از هزينه‌هاي سفرهاي استاني است.
كار هيأت دولت سياست‌گذاري و اداره كلان كشور است نه دخالت در هر امر جزيي. چنين سفرها و تصميم‌گيري‌هايي حجم كار دولت را بدون دليل چند برابر مي‌كند كه در اين حالت احتمال اشتباه بسيار بالا مي‌رود. وقت دولت هر 15 روز يك بار خارج از مسايل كلان كشور به امور فردي معطوف و وقت گران‌بهاي هيات دولت صرف مسايل جزيي مي‌شود.
اين نكته را هم بايد در نظر داشت كه به علت بيمار بودن ساختار دولت ايران، به محض خارج شدن هيأت دولت از استان و در هنگام هزينه بودجه‌ها و اجراي مصوبات دولت در استان، مشكلات بسيار زيادي به وجود مي‌آيد.
در اين حالت نقش مسئولين استان در طراحي و اجراي پروژه‌ها چه مي‌شود؟ آنها مسلما با مسائل بسيار بيشتر از آقاي رئيس‌جمهور و همكاران‌شان آشنا هستند.
پا به هر شهري بگذارند وعده‌هاي عجيب و غريبي بدهند كه كارخانه فلان و فلان در اين‌جا ساخته مي‌شود ( مثلا بدون توجه به توجيه اقتصادي طرح آن كارخانه.)
بايد دقت شود تا اين سفرها تكاليف را براي نسل‌ها و دولت‌ها آنچنان ايجاد نكند كه به عنوان عامل بازدارنده تلقي شود و اگر بنا باشد تصميم‌گيري‌هاي كلان و تخصيص منابع آنچناني و تعهدات بلند مدت داده شود كه با ذائقه دولت‌هاي بعدي همسو نباشد، براي كشور مضر خواهد بود.
وقت نظام تصميم‌گيري و كلان دولت نبايد صرفاً در امور عملياتي و ميداني صرف شود، چرا كه در بعضي از مواقع يك ساعت فكر عالي بهتر از هشت ساعت كار كردن است.
هر چند تا حدودي پذيرفتني است كه سفرهاي استاني دولت نهم، تاكنون نتوانسته به صددرصد اهداف طراحي اوليه‌اشان برسند وبه شكل سيستمي به مطالبات مردم پاسخ دهند، امابه هر حال به دليل بديع و نو بودن اين ابتكار، براي تمركززدايي و اتخاذ تصميمات منطقي و متناسب با نيازها راهكار نسبتا موفق مي باشد. شايد بعنوان يك روش علمي مديريت ويا ايده جديد مديريتي ( مديريت ايراني و اسلامي) در دنيا قابل عرضه باشد.
ب - ضرورت تعامل و ارتباط با مردم از ديدگاه حصرت علي (ع)
همچنين، توصيه به ارتباط با مردم، ريشه در آموزه‌هاي ديني ما دارد. وظيفه حاكم است كه اگر چه نمي‌تواند به همه خواست‌هاي مردم جامه عمل بپوشاند اما با گره‌گشايي و ارتباط با مردم، آنها را با كمبودها آشنا سازد و در صدد جلب رضايت مردم برآيد. امام علي (ع) در نامه 53 از مالك اشتر مي‌خواهد، كه با مردم رابطه برقرار كند و از آنها فاصله نگيرد، و دوري حاكم از مردم را باعث گمراهي و بي‌اطلاعي او از حقايق جامعه و بي‌اعتمادي در جامعه مي‌داند و مي‌فرمايند: "اما بعد از اين، پنهان ماندنت را از رعيت طولانى مكن، كه در پرده ماندن حاكم شعبه اى است از تنگ خويى و كم اطلاعى به امور. و پنهان ماندن حاكم از رعيتْ، حاكمان را از دانستن آنچه بر آنان پوشيده است بازمى دارد، بر اين اساس كار بزرگ پيش آنان كوچك و كار كوچك بزرگ جلوه مى كند، زيبا زشت گردد و زشت زيبا شود، و حق به باطل آميخته مى گردد. "
ج - تقدير رهبر انقلاب از اين سفرها
سفرهاى استانى يكى از كارهاى مهم و محورى دولت نهم بوده و حضور در بين مردم و ارتباط مستمر با بدنه ملت جزء رويكردهاى اصلى اين دولت مي باشد. سفرهاي استاني با هدف شناسايي نيازها ، اولويت‌ها و خدمت رساني سريع، سهيم كردن مسوولان محلي و استاني در تصميم‌سازي و تصميم‌گيري ها و توسعه عدالت اجتماعي و كاستن از مشكلات بوروكراسي مكاتبات اداري صورت مي‌گيرد.
رهبر انقلاب اسلامي با اشاره به سفرهاي استاني رئيس جمهور و هيأت دولت، اين اقدام را بسيار برجسته، لازم و خوب ارزيابي كردند و افزودند: انسان تعجب مي كند از برخي افراد كه چگونه چنين اقدام خوب و ارزشمندي را زير سؤال مي برند در حالي كه با سفرهاي استاني، دولت از نزديك با حقايق و مشكلات نقاط مختلف كشور آشنا مي شود.
حضرت آيت الله خامنه اي فاصله ميان آشنايي با واقعيات كشور از نزديك، و اطلاع از مشكلات از طريق گزارشهاي مكتوب را بسيار زياد دانستند و تأكيد كردند: "اينكه در برخي از شهرها، مردم كه تا آن زمان يك مديركل را هم نديده بودند، از نزديك با رئيس جمهور ديدار كنند، كار مهمي است بنابراين بايد اين حركت مبارك به درستي تا انتها ادامه يابد و نتايج آن را مردم لمس كنند. "
د - اهداف اين سفرهااز ديدگاه رئيس جمهور
رئيس جمهور نيزدر خصوص اين سفرها اظهار مي دارد: "ديدار از نزديك مردم فوايد فراوانى دارد. اولاً وقتى كه ما مردم را زيارت مى كنيم، از مردم روحيه، نشاط و توان براى كار مى گيريم. اين چهره هاى با نشاط، مؤمن، زحمتكش و پاك براى انسان انرژى، توان و تعهد مى آورد تا بتوانيم بيش از گذشته در خدمت مردم عزيز باشيم. اصولاً زيارت چهره هاى مردم براى دولتمردان كارى ضرورى است. آن كسانى كه خودشان را از زيارت مردم محروم مى كنند، در يك خسارت عظيم و دائمى خواهند بود . علت دوم سفرها بررسى از نزديك مسائل، نيازمنديها و وظايف دولت است. فرق مى كند در تهران در يك ساختمان چند طبقه در اتاق‌هاى در بسته بنشينيم و فقط از روى كاغذ مسائل را ببينيم تا اينكه بياييم در متن مردم و حرفها را بشنويم، نامه ها را بگيريم، محيط و شهر و روستا را ببينيم.معمولاً گزارشهايى كه از مناطق درباره مشكلات و مسائل از روى كاغذ مى رسد، بر روى كاغذ همه چيز مرتب است، اما وقتى در متن مردم مى آييم، مى بينيم اوضاع به شكل ديگرى است. در واقع، درك مسائل و خواسته هاي مردم از روي كاغذ، با درك واقعيات زندگي مردم در مواجه ي رودررو، كاملاً متفاوت است ".
در جاي ديگر در خصوص اهداف اين سفرها اظهار مي دارند: "هدف اول دريافت مشكلات و شرايط محيطى به طور مستقيم از محل و از طرف مردم است و دوم، بررسى تأثير تصميمات دولت در زندگى مردم مناطق و نقاط مختلف كشور. سومين هدفى كه دنبال مى كنيم، دريافت اطلاعات راجع به عملكرد سازمان ادارى به طور مستقيم از طرف مردم است. هدف ديگر اطمينان بخشى و ايجاد امنيت خاطر در بين مردم و سلامت ادارى است. هدف ديگرى كه ما دنبال مى كنيم، فعّال سازى سيستم ادارى است. دولت متعلق به همه ملت است. بايد همه نقاط كشور حضور دولت را احساس و لمس كنند، چون دولت متعلق به خودشان است. دولت متعلق به ساختمانهاى گرانقيمت مركز كشور نيست. نه اينكه در آنجا نبايد كارى انجام بشود. چرا، بالاخره آنجا مركز تصميم گيرى و سياستگذارى است، اما دولت يعنى بخش اجرايى، اين بايد در متن مردم باشد. در همه نقاط كشور دولت بايد حضورى زنده، فعّال و مستمر داشته باشد تا همه مردم بتوانند به آن دسترسى داشته باشند. "
ه -چگونگي تصميم گيري راجع به اين سفرها در حوزه وزارت علوم
باتوجه به حضور نگارنده اول در تعدادي از اين سفرها، قابل ذكراست كه شكل گيري مصوبات دانشگاهها، بر اين اساس استوار است كه ابتدا مسايل و مشكلات هردانشگاه توسط هيات رئيسه دانشگاه تدوين ودر جلسات استاني توسط كارگزاران دولت، نمايندگان استان و روساي دانشگاههاي استان بررسي شده و درقالب طرحهاي مورد نياز دانشگاه اولويت بندي مي شود. سپس اين طرحها به حوزه معاونت اجرايي رياست جمهوري ارسال و پس از آن با حضور مسوولان استان و سازمان مديريت و برنامه ريزي و وزير يا نمايندگان ايشان و رئيس كمسيون دائمي و رئيس دانشگاه مربوط در تهران ارزيابي و اعتبار لازم، نحوه تامين آن و راه حلهاي اجرايي آنها شناسايي شده و تعدادي از آنها جهت طرح در جلسه استاني هيات دولت انتخاب مي شوند.
پيش از آغاز سفر استاني، نمايندگان وزارت علوم در حوزه هاي آموزشي، پژوهشي، طرح و توسعه، فرهنگي و دانشجويي به استان مربوط رفته و طي بازديد از دانشگاهها و جلسات با مديران، تشكلهاي دانشجويي، مشكلات و مطالبات مربوط راجمع آوري نموده و خدمت وزير علوم تقديم مي كنند. جهت هماهنگي و تصميم‌گيري نهايي جلسه اي با حضوراستاندار، نمايندگان استان و روساي دانشگاههاي استان در حضور وزيرتشكيل وگزارش نمايندگان وزارت و طرحهاي مورد نياز دانشگاهها و برنامه هاي ملاقات و جلسات وزير و همراهان در دانشگاهها بررسي مي شود. پس از تصويب طرحها درجلسه استاني هيات دولت، نحوه اجراي مصوبات در هيات امناي هر دانشگاه بررسي و گزارش مراحل مختلف اجراي مصوبات به اطلاع وزير مي‌رسد.
درطي اين سفرها، اطلاعات نسبتاٌجامعي از فضاهاي آموزشي و پژوهشي، خوابگاههاي دانشجوي، سالن غذاخوري و امكان ديگر دانشگاهها بدست آمده و در طي جلسات متعدد با مديران، اعضاي محترم هيات علمي و دانشجويان و كارمندان دانشگاهها ، ضمن آشنايي با مشكلات آنها، از راهنمايي، نظرات و پيشنهادهاي آنها در خصوص امور دانشگاه خود و آموزش عالي كشور استفاده زيادي مي شود.
حتي بعضاً وزاري ديگر نيز در دانشگاه حضور بهم مي رساندند. بعنوان نمونه وزير محترم ارتباطات در جلسه شوراي دانشگاه بيرجند شركت نموده و مشكلات آنها را بررسي و براحتي با دستور ايشان مشكل كابل فيبرنوري دانشگاه حل شده و موجب تقويت شبكه رايانه و مختبرات دانشگاه گشت. قابل توجه است كه مديران اين دانشگاه اين باور را نداشتند كه روزي همزمان دو وزير و همراهان از دانشگاه آنها بازديد و به صورت همه جانبه مشكلات دانشگاه را مورد بررسي قرار دهند.
به نقل ازمعاون محترم اجرايي رئيس جمهور، آنچه در جلسه استاني هيات دولت در هر استان تبلور دارد حاصل تلاش ساعتها كار كارشناسي است كه پس از جمع بندي نيازها و درخواست‌ها از سوي مسوولان استانها، اين مجموعه‌در معاونت اجرايي دوباره رسيدگي و تامين اعتبار و اولويت بندي مي‌شود تا در نهايت در جلسه استاني هيات دولت با حضور نمايندگان استان، استاندار و نماينده ولي فقيه هر استان تصويب و لازم الاجرا مي‌شود. اعتبار و بودجه مصوبات در قالب بودجه كل كشور، سهميه ملي و استاني در نظر گرفته مي‌شود و بخشي از اين بودجه نيز از محل اعتبار در اختيار رييس جمهوري تامين مي‌شود كه در اختيار استاندار قرار مي‌گيرد. مقرر شده است تا اعتبارات مصوب طرحهاي استاني براي تسريع در پايان بخشيدن به طرحهاي جاري و يا آغاز طرح‌هايي كه كارشناسي آن به پايان رسيده است، استفاده شود.
تنها يك‌بار همسفر شدن با هيات دولت و مشاهده اشتياق فراوان مردم براي ملاقات با رييس‌جمهور و مسئولين و استقبال بي‌نهايت شگفت‌برانگيز آنها، بر اهميت اين كار بزرگ صحه مي گذارد. مسئولين و نمايندگان استانها و مردم براي اينكه سفر دولت به استان آنها هرچه زودتر انجام شود، تلاش و پيگيري زيادي كرده و بعضاٌ گلايه دارند كه چرا سفر استاني به استان آنها با تاخير انجام مي شود.
ديدار حضوري مردم با رئيس جمهور در اين سفرها از جهت ايجاد وحدت ملي بسيار حائز اهميت است، كه در اين زمينه ميتوان گفت دولت موفقيت بزرگي رانصيب خود كرده است. با ارتباط نزديك دولت و ملت، مردم به صحنه قدرت، اقتدار نظام وارد مي شوند وتوان عظيم و شگفت انگيز اراده مردم آشكار مي شود. بي شك يكي از دستاوردهاي مهم نظام اسلامي، ظهور و بروز قدرت ارادة مردم است امروز تنها قدرتي كه مي تواند برقدرت استكبار جهاني غلبه پيدا نمايد ، قدرت مردم است و اين همان قدرتي است كه 27 سال است كه نظام جمهوري اسلامي را در برابر تمامي توطئه هاي استكباري حفظ نموده و سير تعالي، رشد و پيشرفت را براي آن تضمين كرده است. حقيقت اين است كه هيچ قدرتي توان مقابله با اراده مردم را ندارد.
هر چند اين سفرها فشار بسيار زيادي را بر رييس‌جمهور و هم بر كليه هيئت همراه اعم از اعضاي هيات دولت، مديران دولتي، خبرنگاران و سايرين وارد مي كند، اما در كنار آن همگان را به اين باور رسانده است كه اين سفرها با همه كمي و كاستي‌هاي آن، دستاوردهايي بزرگي داشته و شائبه هزينه‌دار بودن و سنگين‌تر بودن كفه ترازوي هزينه‌ها نسبت به دستاوردها را كاملا از ميان مي‌برد.
و -پيشنهادهايي براي آينده
با توجه به بيان ديدگاههاي منتقدين و اقدامات صورت گرفته براي دور دوم سفرهاي استاني پيشنهادهاي زير ارائه مي گردد:
1-تشكيل يك تيم بسيار قوي رسانه اي جهت ارائه كامل و جامع اين سفرها است. در خصوص نحوه شكل گيري مصوبات، فرايند سفر و بازديدها و ملاقاتهاي رئيس جمهور و هيات همراه، جلسات متعدد در شهرها و استانها و تعيين اعتبارات لازم و پيگيري و روند اجرايي مصوبات نياز به اطلاع رساني بيشتر است. علاوه براين پيشنهاد مي شود سايت و خبرنامه ويژه اي براي سفرهاي استاني تهيه شود .
2-حقيقتاٌ حوادث و رويدادهاي بوقوع پيوسته در اين سفرها بستر مناسب را جهت توليد خبرهاي داغ و جذاب، فيلمهاي ديدني، داستانهاي زيبا و غيره را فراهم كرده است. بنابراين اصحاب رسانه و راديو وتلويزيون و سينما، نويسندگان وتهيه كنندگان اين فرصت را غنيمت شمرده و اقدام به ساخت و تهيه محصولات نو و بديع نمايند.
3-در همه برنامه ريزي‌ها و شكل گيري مصوبات، در نظر گرفتن سند چشم انداز بيست ساله، برنامه پنجساله و بودجه و اعتبارات سالانه ضروري است. براي ماندگاري و پايداري برنامه ها و فعاليتها، بايد كار كارشناسي عميق، دقيق، همه جانبه و متبحرانه برروي آنها صورت گيرد.
4-همانگونه كه رهبر معظم انقلاب اسلامي فرمودند مسئولان اجرايي اعم از استانداران، فرمانداران و مديران بخشهاي گوناگون بايد اجراي مصوبات را به طور جدي پيگيري كنند و اگر دولت در جايي احساس كند برخي مصوبات اجرا شدني نيست، به صراحت به مردم اعلام كند و دلايل آن بيان شود تا اميد مردم به صداقت، پشتكار و توانايي مسئولان متزلزل نشود.
5- تعامل بيشتربا نخبگان بويژه دانشگاهيان و تشكيل جلسات خاص با اعضاي هيات علمي و دانشجويان دانشگاه و طرح مسائل و مشكلات و درخواست راهكار از آنها تا جنبه ها علمي و كارشناسي برنامه ها، فعاليتها و مصوبات تقويت شود.
6-براي اجراي كامل و جامع اهداف اين سفرها بهتر است از نيروها و مديران آماده، همراه وبا انرژي استفاده شود.
7-مديران استانها بايستي از تشريفات زائد و تبليغ و نصب عكس و پلاكارد زياد جلوگيري نمايند.
8-كنفرانسها، نشستها و گردهمايي اجرايي و علمي با حضور هيات دولت و مسئولين و نمايندگان و مديران استانها و تعدادي از صاحبنظران براي بررسي موانع و مشكلات و آسيب شناسي سفرهاي استاني و ارزيابي از مصوبات و عملكردهاي سفرهاي دور اول برگزارشود.
9-اساتيد، متخصصين و دانشمندان رشته هاي مديريت، جامعه شناس و علوم سياسي و ... فرصت را غنيمت شمرده و جوانب مختلف اين سفرها را مورد مطالعه علمي قرارداده و بعنوان يك مديريت ايراني - اسلامي و ايده نسبتاٌ جديد به دنيا عرضه كنند. همانگونه كه در اخبار آمده است كه اخيراً رئيس جمهور فرانسه از اين شيوه مديريتي الگو برداري نموده است.
10-با برنامه ريزي و زمان بندي دقيق سفرها، از تاخيرهاي زياد در اجراي برنامه هاي مورد نظر بويژه ملاقاتها مردمي جلوگيري شود.
