دانشمندان ايراني موفق به ساخت ناي مصنوعي از طريق مهندسي بافت و كشت سلولي بر روي داربست مصنوعي ناي شدند.
به گزارش خبرنگار اجتماعي خبرگزاري فارس، در مراسم معرفي اين دستاورد جديد ايراني، كه امروز پنجشنبه و در حضور علي اكبر ولايتي رئيس بيمارستان مسيح دانشوري، عليرضا زالي رئيس دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي و محمدرضا مسجدي دبيركل اتحاديه جهاني سل و بيماري‌هاي تنفسي توسط جلال الدين غنوي مبتكر ناي مصنوعي معرفي شد، تاكيد شد كه اين دستاورد علمي براي اولين بار در جهان در ايران به دست آمده است و مي‌تواند سرآغاز فرضيه‌هاي نو در دانش مهندسي بافت در دنيا باشد.
علي اكبر ولايتي درباره اين نوآوري علمي توضيح داد: از 10 سال پيش كار مطالعات پروژه ناي مصنوعي توسط دكتر غنوي در بيمارستان مسيح دانشوري شروع شد زيرا اين بيمارستان مركز اصلي درمان بيماريهاي تنفسي در كشور است و بيماراني هستند كه روشهاي درماني فعلي و جراحي به آنها جواب نمي‌دهد.

* عملكرد ناي مصنوعي

وي ادامه داد:‌ در اين مركز پيوند ناي هم انجام مي‌شود اما براي پيدا كردن ناي مناسب اول بايد ديد كه ناي دهنده با گيرنده سنخيت دارد يا نه و حتي اگر چنين باشد باز هم گيرنده ناي بايد تا آخر عمر دارو مصرف كند تا پيوند پس نزند اما اگر موفق مي‌شديم ناي مصنوعي را با استفاده از سلولهاي بنيادي خود فرد بسازيم در اين صورت اين مشكل بر طرف مي‌شد و اين فكر اوليه دستيابي به اين نوآوري جديد علمي بود.
ولايتي اضافه كرد:‌ ناي، مجراي تنفس است كه 12 سانتي متر طول دارد و گر چه طول آن كم است اما حياتي ترين نقش را در انتقال هوا به ريه ها دارد، در كشور ما علاوه بر افرادي كه دچار بيمارهاي مختلف تنفسي هستند، جانبازان شيميايي زمان جنگ نيز هستند كه گاهي مجبوريم براي آنها لوله تراشه به جاي ناي بگذاريم اما اين لوله ها نيز بعد از مدتي دچار تنگي مي‌شوند و به عروق اطراف آسيب مي‌رسانند كه اين تنگي نفس ثانويه نيز نيازمند عمل جراحي مجدد است.
رئيس بيمارستان مسيج دانشوري گفت: در زمان حاضر براي باز كردن ناي از ليزر استفاده مي‌شود اما گاهي اين درمان هم جواب نمي دهد و چاره‌اي جز تعويض ناي نيست.
وي گفت: نوآوري كه دكتر غنوي و همكاران او در اين مركز انجام دادند اين است كه توانستند براي اولين بار در دنيا، تراشه و ساختار ناي مصنوعي را به استفاده از پليمرهاي شبيه غضروف اصلي ناي بسازند و بعد بر روي اين اسكلت اصلي كه فاقد سلولهاي مجراي ناي است، سلولهاي بنيادي را كشت كنند.
وي افزود: پس از كشت سلولهاي بنيادي كه از اعضاي خود فرد گرفته مي‌‌شود، آن را در شكم خود فرد درون پرده صفاقي مي‌كارند تا سلولها رشد كنند و پس از 6 ماه يك ناي كامل با سلولهاي خود فرد به دست مي‌آيد كه آن را بر مي‌دارند و به جاي ناي از بين رفته خود بيمار پيوند مي‌زنند.

*ناي مصنوعي شايسته جايزه نوبل است

عليرضا زالي، رئيس دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي نيز در اين مورد گفت: اين دستاورد بزرگ علمي يك نوآوري جديد در عرصه مهندسي بافت است كه براي اولين بار در بيمارستان مسيح دانشوري دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي انجام شده است و مي تواند زمينه ساز چند فرضيه جديد علمي در اين عرصه باشد كه در صورت موفقيت نهايي آن حتي مي‌تواند كانديداي جايزه نوبل پزشكي شود و اين هديه ديگري از جامعه پزشكي ايران به دنياست.
جلال الدين غنوي، محقق و مبتكر ناي مصنوعي نيز در اين مورد توضيح داد: مهمترين مرحله اين پروژه ساخت ماتريكس يا ساختار اصلي غضروف ناي بود كه پس از چندين سال تلاش بالاخره توانستيم به بهترين ساختار كه دقيقاً مانند ساختار غضروف ناي اصلي است كه خدا آفريده است برسيم به طوري كه اسكلت ساخته شده حتي در زير ميكروسكوب نيز با اسكلت ناي طبيعي تفاوتي ندارد.
وي گفت: سلولهاي بنيادي كه بر روي اين تراشه كشت مي‌شوند، رشد مي‌كنند و متراكم مي‌شوند و پس از 6 ماه كاملاً يك ناي واقعي به دست مي‌آيد كه مي‌تواند به جاي ناي فرد بيمار پيوند شود.

* ناي مصنوعي، امسال براي گوسفند سال آينده براي انسان

غنوي افزود: ناي مصنوعي تاكنون بر روي 6 گوسفند پيوند زده شده است كه در دو گوسفند اول كه در مراحل اوليه تحقيق بودند اين آزمايش موفقيت آميز نبود و مردند اما استفاده از اين روش بر روي 4 گوسفند بعدي نتيجه داد و پيوند با موفقيت انجام شد و اكنون هر 4 گوسفند زنده هستند.
وي ادامه داد: مرحله بعدي آزمايش و پيوند با استفاده از اين روش جديد بر روي انسان است كه اميدواريم تا قبل از 22 بهمن سال آينده خبر موفقيت پيوند ناي مصنوعي بر روي انسان را به جهانيان اعلام كنيم.
وي گفت: اين تجربه نشان داد كه هر چه حيواني كه پيوند ناي مصنوعي بر روي آن انجام مي‌شود جوانتر باشد رشد سلولهاي بنيادي بهتر انجام مي شود و پيوند زودتر جواب مي‌دهد.
محمدرضا مسجدي، دبير كل اتحاديه جهاني سل و بيماريهاي تنفسي نيز در اين مورد به خبرنگار اجتماعي فارس، گفت: اين روش به طور قطع براي اولين بار در دنيا در ايران انجام مي‌شود و توليد ناي مصنوعي از طريق كشت سلولهاي بنيادي قطعاً دستاورد بومي دانشمندان ايران است.
وي گفت: نمونه ديگر اين تلاش چند ماه پيش توسط يك گروه محقق فرانسوي در استكلهم معرفي شد كه در آن روش، 10 سانتي متر از آئورت بيمار را بريدند و به جاي ناي پيوند زدند و واقعاً قدرت خداست كه همگي مشاهده كرديم كه آئورت تبديل به ناي شد.