تعریف طب سنتی

در سال 1978 سازمان بهداشت جهانی بیانیه ای در زمینه توسعه طب سنتی منتشرکرد. در این بیانیه طب سنتی به طور خلاصه اینگونه تعریف شده است:

مجموعه تمامی علوم نظری و عملی که در تشخیص طبی، پیشگیری و درمان بیماری های جسمی، ذهنی یا نابهنجاری های اجتماعی به کار می رود و به صورت گفتاری یا نوشتاری از نسلی به نسل دیگر انتقال یافته باشد.

طب سنتی ایران

مکتب طب سنتی ایران، دانشی آمیخته با هنر و فراست و ذخیره ای برخاسته از حکمت خسروانی اهالی سرزمین آریایی ایران است که در حکمت یونانی آمیخته و با محک تجربه در طول سالیان حیات انسان آزموده شده است. مکتبی که در دوران زرین شکوفایی تمدن اسلامی، و با طلوع ستارگان پرفروغ تاریخ علم، آن فرزانگان ایرانیِ جهان وطن، بر پایه خردورزی و با جدا ساختن سره از ناسره گسترش یافت و اکنون نیز توانایی حل برخی از معضلات علمی را در عرصه بهداشت، پیشگیری، تشخیص و درمان دارا است.

این مکتب با ریشه ای ده هزار ساله، انسان را فقط از بعد مادی نمی نگرد، بلکه به ابعاد دیگر وجود او به عنوان خلیفه الهی نیز توجه دارد. در این دیدگاه، حفظ سلامت مقدم بر درمان است، و توجه به روش زندگی و تامین هوای سالم، تغذیه درست، فعالیت کافی، استراحت به اندازه و تعادل حالات روحی ـ روانی شعار طب سنتی ایران است.

اکنون جامعه پزشکی جهان به اهمیت روش های درمان طبیعی و مکاتب طب سنتی و مکمل پی برده است، و دانشکده ها و مراکز تحقیقاتی بسیاری در غرب و شرق جهان به پژوهش برای به کارگیری روش های مختلف طبی که سابقه علمی و تاریخی دارند مشغول می باشند. گسترش فوق العاده طب سنتی چین، طب تبتی، کایروپراکتیک، آیورودا، هومیوپاتی و صدها مکتب و روش گوناگون، نشان دهنده این حرکت عظیم جهانی است. این حرکت، همچنین موجب شده است که پزشکان و محققان در ایران و دیگر کشورهای جهان به شناخت مبانی طب سنتی ایران گرایش یابند. ستارگان طب سنتی ایران مانند ابن سینا، رازی، علی بن عباس اهوازی، ابن ابی الصادق نیشابوری، سید اسماعیل جرجانی و عمادالدین محمود شیرازی حدود هشت قرن هدایت دانشگاه های طب در غرب و شرق را بر عهده داشتند.

اصول روش تغذیه در مکتب طب سنتی ایران بر یک جمله استوار است و آن اینکه بر هر فرد لازم است تغذیه ای مخصوص به خود بر اساس مشخصات فردی خود داشته باشد. طب سنتی ایران بر پیشگیری از بیماری ها با آموزش روش صحیح زندگی تاکید دارد و پزشک موفق را پزشکی می داند که سلامتی جامعه را حفظ کند و خود به خود با این تدبیر تعداد بیماران و مصرف دارو کاهش خواهد یافت. در طب سنتی استفاده از مواد طبیعی و گیاهان دارویی و موادی که منشاء حیوانی دارد رایج است. در ایران 2500 نوع گیاه دارویی شناخته شده است که نزدیک به 200 رقم آن مصرف عام دارد و مجموعا 300 تا 400 نوع آن در طب سنتی تجویز می شود، البته بعضی از این گیاهان خواص گوناگون دارند؛ مثلا سیاه دانه برای معالجه 72 مرض مفید است یا آویشن دارای خواص متعددی مانند ضدکرم، ضدقارچ، ضد باکتری، ضداسپاسم، آرامبخش، تقویت کننده چشم و... است.