چهارمین حضور جوانان
چهارمین جشنواره هنرهای تجسمی جوان در بخش‌های متنوع، 14 آبان‌ماه با نمایش آثار بیش از 350 هنرمند در ساختمان جدید حوزه هنرهای سازمان تبلیغات اسلا‌می، آغاز به كار كرد؛ ساختمانی وسیع با ساختاری مدرن، كه فضایی جذاب را برای امور نمایشگاهی كشور پدید آورده است. افتتاحیه این ساختمان در روز افتتاحیه نمایشگاه جوان گویی حضوری موثر را پیشاپیش گوشزد می‌كند.
بیشترین نفرات در بخش نقاشی و در دو موضوع منظره ایرانی و عالم خیال با 104 شركت‌كننده بودند و كمترین استقبال از بخش خوشنویسی صورت گرفته بود كه جمعاً در دو بخش نستعلیق و شكسته نستعلیق با آثار 48 خوشنویس به نمایش درآمدند.
داوران این دوره در بخش نقاشی به ترتیب ایرج اسكندری، كاظم چلیپا، حسین خسروجردی، احمد خلیلی‌فرد و غلا‌معلی طاهری بودند، بخش پوستر نیز با داوری احمد آقا علیزاده، كوروش پارسانژاد، حمید شریفی آل‌هاشم، حسن موسی‌زاده و علی وزیریان انجام شد.
آثار تصویرسازی هم زیر نظر مرتضی اسدی، علی خدایی، فاطمه رادپور، كاظم طلا‌ئی، و مصطفی ندرلو قضاوت شدند. در بخش طراحی (با دو موضوع جداگانه) نیز آثار زیر نظر پرویز حاصلی، هادی ضیاءالدینی، مهرداد خطایی،احمد نادعلیان و حسن یاقوتی مورد ارزیابی قرار گرفتند.
در بخش كاریكاتور كه از بخش‌های جدی این دوره به حساب می‌آمد آثار توسط داوران همیشه آشنای این بخش مسعود شجاعی طباطبائی، حسین نیرومند، بهمن عبدی، محسن نوری نجفی و پیرمرد كاریكاتور ایران غلا‌معلی لطیفی داوری شدند و در آخر قضاوت بخش خوشنویسی بر عهده مسعود صالحی، محمد حسین عطارچیان، حسین غلا‌می، صداقت جباری، ناصر نوروزی‌منش بود.
هر چند آمار دقیق شركت‌كنندگان آغازین (پیش از بخش نهایی) در اختیار ما قرار ندارد اما با همین اعداد و ارقام، موجود این جشنواره، نمایه‌ایی از وضعیت موجود است و تعدد اسامی هنرمندان جوانی كه اكثر آن‌ها به تازگی به جرگه اهالی تجسمی پیوسته‌اند، دورنمایی از وضعیت چند سال آینده هنرهای تجسمی در كشور را ترسیم می‌كند و اساساً از بسیاری جشنواره‌های دانشجویی وضعیت نزدیك‌تری به واقعیت را به دست می‌دهد.
تعدد اسامی هنرجویان و هنرمندان جوانی كه بعضاً از وضعیت استانداردی در هنرهای كاربری مثل گرافیك و كاریكاتور برخوردارند هرچه زودتر می‌بایست متولیان كشور را نسبت به وضعیت موزه‌ها، آموزش، اشتغال، نشر، مطبوعات و دیگر مباحث مرتبط با اشتغال این جوانان متوجه كند. با این همه با نیروهای انسانی كه در دهه هفتاد و هشتاد تربیت شده‌اند چه خواهیم كرد؟! جشنواره‌هایی از این دست زنگ خطری برای نهادهای تصمیم‌گیرنده است.
از آن‌جایی كه در سه دهه گذشته از نزدیك شاهد فستیوال‌های متعددی بوده‌ایم، می‌دانیم در بهترین وضعیت جشنواره‌ها از مهم‌ترین عوامل در ایجاد انگیزه و رقابت در میان هنرمندان جوان هستند اما عرصه مناسبی برای كشف استعدادهای جدید نبوده‌اند، این موضوع به عوامل متعددی از جمله فقدان دستگاه و تشكیلا‌تی جهت سوق دادن منتخبین به سمت شرایط واقعی بازار كار نبوده است.
می‌توان این تصور را داشت كه رویكردها و سیاست‌گذاری‌ها درازمدت در جشنواره‌ها چندان وضوح كاملی نداشته است و البته با استیلا‌ی نگاه داورانی كه در اغلب موارد به دلیل عدم حضورشان در فضای واقعی هنر غالباً تصوراتی صرفاً كارمندی، سنتی و (معلم و شاگردی) دارند نیز، این نقایص تشدید شده است. در كمتر مواردی در جشنواره‌های این سال‌ها شاهد مداومت و استمراری همه جانبه نسبت به یك موضوع بوده‌ایم كه البته در جای خود جای بحث بسیار دارد.
جشنواره هنر جوان از معدود فستیوال‌هایی است كه حداقل در موضوع و انتخاب طیف هنرمند كمترین تشدد آراء و نگاه را داشته است و در چهارمین دوره خود با اعلا‌م اینكه در نظر دارد “هویت در فرهنگ ایران اسلا‌می” را ترویج كند و به نوعی در پی تثبیت نوعی هویت جویی در ادامه مسیر سیاست‌های حوزه هنری (در دهه 60) می‌گردد، هر چند درباره‌ی اینكه تا چه اندازه می‌شود آثار رسیده به بخش نهایی جشنواره چهارم را با این شعار مرتبط دانست و اصولا‌ً آیا در روزگار امروز می‌شود نگاه حوزه‌هنری‌وار به هنر را چندان كارآمد دانست، می‌شود مفصل گفتگو كرد! اما مروری بر آثار طراحی، پوستر، خوشنویس، تصویرسازی، نقاشی و كاریكاتور و استقبال دانشجویی از این جشنواره نشان‌دهنده این واقعیت جاری است كه نسلی پرشمار در حال رسیدن به عرصه حرفه‌ایی است و حداقل به دلیل سطح استانداردشان، می‌بایست در ذیل نگاه مكرر نهادهایی مثل حوزه هنری، ارشاد اسلا‌می، فرهنگستان هنر و دیگر متولیان هنری به جای كشف‌شان، به دنبال راه‌هایی برای اشتغالزایی آن‌ها باشند، تا دچار انباشت نیروی انسانی و بحران‌های پیامد آن نشوند.
در هر روی باید گفت كه امكانات و استانداردهای فیزیكی جشنواره‌های هنری در ایران به وضعیت خوشایند و بین‌المللی خود نزدیك می‌شود و باید هر چه زودتر به بخش نرم‌افزاری و اندیشگی جشنواره‌ها، صد چندان پرداخت تا مخارج و سرمایه و پتانسیلی كه در جشنواره‌ها مصروف می‌گردند در جریان توسعه ایران اسلا‌می، تنها یك اتفاق چند روزه نباشد. چهارمین جشنواره هنرهای تجسمی جوان در گالری‌های نوساز حوزه هنری واقع در خیابان سمیه تا 30 آبان رودروی مخاطبین خواهد بود.
تهیه شده توسط: مجله تندیس
www.seemorgh.com/culture
اختصاصی سیمرغ