گفتگویی جالب با «آمیتاب باچان» درباره زندگی و سینمای هند
نقش‌های خوب برای بازیگران بالای 50 سال خیلی كم است و باید جستجوی زیادی كرد تا یك نقش خوب پیدا كرد. این تنها مشكل سینمای هند نیست. شما در هالیوود هم بندرت نقش‌های خوب برای بازیگران سن و سال دار پیدا می‌كنید.

 

آمیتاب باچان را باید مشهورترین بازیگر سینمای هند قلمداد كرد. او حضوری بیشتر از دو بازیگر كلاسیك هند ـ راج كاپور و راجش كانا ـ روی پرده سینما داشته است. وی تنها كسی است كه برای چهار دهه موفق ترین بازیگر كشور خود بوده است. باچان متولد سال 1942 حالا71 سال دارد و هنوز یك رقیب جدی برای تمام بازیگران جوان و موفق سینمای هند به حساب می آید.

پدرش یكی از شاعران معروف و معتبر هند بود و خودش در اوج شهرت به دنیای سیاست پیوست. دوستی اش با راجیو گاندی (پسر ایندیرا گاندی) از جمله چیزهایی بود كه سخت مورد توجه رسانه های گروهی قرار گرفت. عاشق بازیگری بود و با وجود آن كه چهره اش اصلاامكانات یك ستاره را در خود نداشت، با اصرار وارد دنیای بازیگری شد. از سال 1969 كار بازیگری را شروع كرد و پس از چند فیلم ناموفق، بالاخره در سال 1973 با «زنجیر» تبدیل به یك چهره مطرح شد. باچان هم اكنون درام «گتسبی بزرگ» به كارگردانی باز لورمن را آماده نمایش عمومی دارد كه یك فیلم هالیوودی است و در آن با لئوناردو دی كاپریو و بن كینگز لی همبازی است. این فیلم، اولین كار بزرگ انگلیسی زبان و غیربالیوودی این بازیگر كلاسیك هندی به حساب می آید.
   

بعد از راجش كانا، شما دومین بازیگر سینمای هند هستید كه لقب ستاره را گرفتید. با گرفتن این لقب چه احساسی به شما دست داد؟

آدم تا زمانی كه اینجور القاب را نگرفته و به چنین موقعیت هایی نرسیده، حس می كند اینها چیزهای بزرگ و عجیب و غریبی هستند، اما وقتی آنها را كسب می كند تازه متوجه می شود هیچ اتفاق خاصی نیفتاده و چیز زیادی عوض نشده است. اینجور لقب‌ها فقط برای كسانی می‌تواند جالب باشد كه از آن دور باشند. برای من، یك زندگی آرام و بی دردسر بسیار مهم تر از دریافت عناوینی مثل ستاره و امثال آن است.
    

شركت فیلمسازی شما «آبی سی ال» با موفقیت زیادی همراه نشد. دیگر كار تهیه كنندگی نمی كنید؟

حتی ستاره شدن هم كمك نكرد تا شركت فیلمسازی ام سر پا بماند و موفق شود! زمانی كه به عنوان بازیگر جلوی دروبین می‌رفتم، احساس می كردم كار تهیه كنندگی نباید چندان سخت باشد. از خودم می پرسیدم چرا بازیگران سرشناس سراغ كار تهیه كنندگی نمی‌روند. وقتی خودم این حرفه را از نزدیك تجربه كردم، علتش را فهمیدم! دنیای تهیه كنندگی، دنیای خاصی دارد كه هر كسی از رمز و راز آن خبر ندارد و با پیچیدگی‌هایش آشنا نیست. یك بازیگر خوب بودن الزاما به معنی آن نیست كه تو می‌توانی تهیه كننده خوبی هم باشی.
    

كارنامه سینمایی تان را چگونه ارزیابی می كنید؟

هیچ وقت در تمام این سال هایی كه فیلم بازی كرده‌ام، اعتماد به نفس نداشته‌ام. آن اطمینانی را كه به عنوان یك بازیگر باید داشته باشم، ندارم. خیلی تلاش كردم این اطمینان را به دست بیاورم، ولی هیچ وقت این محقق نشد. نمی‌دانم، شاید این نداشتن اعتماد به نفس را باید داشته باشم تا بتوانم جلوی دوربین بهتر بازی كنم.
    

از معدود بازیگرانی هستید كه برای چند دهه پركار بوده‌اید. گذر زمان و بالارفتن سن برایتان اهمیتی ندارد؟

همه ما باید قبول كنیم با گذشت زمان، پیرتر می شویم. این واقعیتی است كه نمی توان از آن فرار كرد و هیچ راه گریزی از آن وجود ندارد. جوانی می آید و می رود و ناگهان می بینیم موهایمان سفید شده و صورتمان چروك برداشته است، اما باید این نكته مهم را هم در نظر داشته باشیم كه بالارفتن سن و پیر شدن چیز بدی نیست و مزایای خاص خودش را دارد.
    

با وجود تمام چیزهایی كه دارید، آرزویتان چیست؟

زندگی سرشار از آرزوهایی است كه شاید نتوانیم به آنها دست پیدا كنیم. همیشه با خودم می‌گفتم ای كاش بتوانم تمام زبان‌های موجود در كشورم را یاد بگیرم. ای كاش می توانستم سازی را بنوازم، ای كاش... چیزهای زیادی وجود دارد كه امكان دستیابی به آنها را پیدا نكردم و فكر هم نمی كنم بتوانم آنها را عملی و برآورده كنم. بگذارید این آرزوها همچنان به عنوان آرزو باقی بماند.
    

پسرتان آبیشك باچان نتوانست به موفقیتی همپای شما دست پیدا كند.

هر كس مسئول كار خودش است. برای موفق شدن باید سخت تلاش كرد، بویژه در جایی مثل بالیوود كه رقابت ها بسیار سخت و فشرده است. وابستگی خانوادگی در حرفه ما، كمك خیلی زیادی به بچه‌های ما نمی كند. شهرت والدین می تواند راه ورود به دنیای سینما را راحت تر و هموارتر كند، اما پس از ورود، دیگر همه چیز بستگی به خود او و تلاش هایش دارد و والدین هنرمند نمی‌توانند تماشاچی و طرفدار برای فرزندان شان خلق و فراهم كنند، اما من هم مثل هر پدر هنرمند دیگری، وقتی پسرم را روی پرده نقره‌ای می بینم خوشحال شده و احساس افتخار می‌كنم.
    

آیا هیچ وقت به ستاره بودن تان افتخار كرده اید؟

هیچ وقت خودم را یك ستاره ندیده‌ام و اعتقادی هم به آن ندارم. سینمای هند اگر ستاره ای داشته باشد، او بدون هیچ شك و تردیدی راجش كاناست. نوع بازی‌اش، حركاتی كه با صورت و بدنش ارائه می‌دهد، ملودی خاصی كه هنگام بازی در نقش‌های مختلف رعایت می‌كند، همه و همه از او یك موجود منحصربه فرد و متفاوت خلق كرد. اصلااو را باید یك چیز متفاوت و خاص ارزیابی كرد. فكر نمی‌كنم من چنین حالاتی را داشته باشم. اگر یادتان باشد، واژه ستاره در سینمای هند برای اولین بار درباره او مورد استفاده قرار گرفت.
    

در چند مصاحبه‌تان گفته اید آدمی مذهبی و معتقد هستید.

شما نمی دانید چرا حوادث مختلف اتفاق می‌افتند و نمی دانید چگونه باید با آنها برخورد كنید. اعتقادات مذهبی كمك می كند این مسائل را بهتر درك كرده و راه كنار آمدن با آنها را پیدا كنید.
    

سینمای هند به سینمای فیلم‌های پرهنرپیشه معروف است. شما هم تعداد زیادی فیلم دارید كه در آنها بین چهار یا شش چهره مطرح روز ایفای نقش كرده اند. حضور این تعداد زیاد بازیگر در یك فیلم، كار شما را در مقام بازیگر سخت نمی‌كند؟

خیر، ما بازیگران هندی یاد گرفته‌ایم در كنار هم سر صحنه فیلمبرداری كار كنیم و با هم كنار بیاییم. معمولابحث و جدلی سر صحنه این فیلم‌ها وجود ندارد. علتش این است كه هر یك از ما جایگاه خودمان را می‌دانیم و از میزان نقش و حضورمان در قصه فیلم اطلاع داریم. چه «عامر، اكبر، آنتونی» باشد و چه «شعله»، هر كسی در جایگاه خودش قرار دارد و سعی می كند كارش را درست انجام دهد.
    

بعد از این همه سال فعالیت بازیگری و حضور در بیش از 170 فیلم، از كار بازیگری خسته نشده اید؟

مگر می‌شود آدم از كاری كه دوستش دارد خسته شود؟ بازیگری تمام چیزی است كه عاشقانه دوستش دارم و فكر نمی كنم بدون آن بتوانم زندگی كنم. یك بار در اوایل دهه 90 كه احساس كردم سنم دارد بالامی رود، تصمیم به بازنشستگی گرفتم. دو سه سال هم مقاومت كردم كه به دنیای سینما برنگردم، ولی نتوانستم و دوباره این حرفه را شروع كردم. بازنشستگی خودخواسته تبدیل به یك كابوس شد. ما بازیگران نمی توانیم دست از كارمان برداریم. صحنه فیلمبرداری مثل خانه مان است. نمی توانیم مدت زمان زیادی از خانه خود دور باشیم.
    

برای بازیگران سن و سال دار معمولانقش های خوب كم پیدا می شود، ولی همچنان پركار هستید و نقش های زیادی به شما پیشنهاد می شود.

این طور هم كه فكر می كنید نیست. من هم در حال حاضر نقش هایم را با چنگ و دندان به دست می آورم. تازه این در حالی است كه گفته می شود من از موقعیت ممتازی برخوردارم. نقش های خوب برای بازیگران بالای 50 سال خیلی كم است و باید جستجوی زیادی كرد تا یك نقش خوب و ویژه پیدا كرد. فیلمنامه ها معمولابرای كاراكترهای جوانی نوشته می شود كه نقش آنان را بازیگران جوان بازی می كنند. این تنها مشكل سینمای هند نیست. شما در هالیوود یا حتی سینمای اروپا هم بندرت نقش های خوب برای بازیگران سن و سال دار پیدا می كنید.
    

در مورد كار در هالیوود چه فكر می كنید؟

در فیلم های هالیوودی كمتر با كاری برخورد می كنید كه هندی ها در آنها حضور چشمگیری داشته باشند. اگر فیلمنامه های خوب نوشته شود، مطمئن باشید بازیگران هندی زیادی هستند كه می توانند نقش های خوبی در فیلم های هالیوودی بگیرند. همیشه تحسین كننده بازیگرانی مثل مارلون براندو، آل پاچینو و رابرت دنیرو بوده ام. همیشه دوست داشتم در یك محصول خوب آمریكایی بازی كنم، اما مهم ترین نكته این است كه باید فیلمنامه جذابی داشته باشد و نقش خوبی هم برای من در آن باشد.
    

از كار در گتسبی بزرگ راضی هستید؟

بله، تجربه خیلی خوبی بود. ما بازیگران هندی در كشور خودمان با یك نوع خاص فیلمسازی روبه رو هستیم كه متفاوت از كشورهای دیگر است. نوع كار بازیگران انگلیسی زبان و سبك كارگردانی باز لورمن، یك كلاس درس خوب برای من بود و چیزها و نكات زیادی را یاد گرفتم.
    

راه طولانی تا خانه

آمیتاب باچان دوران پرفراز و نشیبی را در سینمای كشور هند طی كرده است. او پس از بازی در بیش از 50 فیلم سینمایی در دو دهه 70 و 80 میلادی ـ كه همگی جزو پرفروش ترین محصولات صنعت سینمای هند هستند ـ در سال 1994 فعالیت بازیگری را رها كرد، اما نتوانست به قول خود عمل كند و در سال 1997 دوباره به حرفه سابق خود بازگشت. در بازگشت دوباره، باچان كه متوجه تغییر زمانه و بالارفتن سن خود شده بود، بازی در نقش قهرمانان جوان بزن بهادر و رمانتیك را رها كرده و در نقش پدر خانواده ظاهر شد. در بیشتر فیلم هایی كه باچان در دوره جدید كاری خود بازی كرد (محبت ها، گاهی خوشی گاهی غم، وقت، خاكی و باغبان) یك بازیگر جوان مطرح سینمای بالیوود هم در كنار او حضور داشت. از قرار معلوم، هم خود او و هم تهیه كنندگان فیلم هایش متوجه شده بودند كه باچان دیگر نمی تواند تنها قهرمان و بازیگر اصلی این فیلم ها باشد. با وجود بالارفتن سن، هنوز هم فیلم های باچان معمولادر جدول گیشه نمایش سینماها، با استقبال خوب تماشاگران روبه رو می شود. «گتسبی بزرگ» فیلم جدید این بازیگر هندی، برای او از اهمیت زیادی برخوردار است. این درام اجتماعی یك كار غیربالیوودی است كه باچان را در حال و هوایی تازه و كاملادور از نقش های بالیوودی اش به نمایش می گذارد. در عین حال، حضور او در یك نقش مكمل نكته ای است كه می تواند در هند سروصدای زیادی به پا كند. از همین حالا، برخی از منتقدان سینمایی و رسانه های گروهی لب به اعتراض گشوده و نسبت به حضور غول بزرگ بازیگری سینمای هند در یك نقش مكمل، موضعگیری منفی كرده اند. آنها می گویند حتی تصویری هم از باچان در پوستر اصلی گتسبی بزرگ دیده نمی شود.
 


گردآوری: گروه فرهنگ و هنر سیمرغ
www.seemorgh.com/cultture
منبع: روزنامه جام جم



مطالب پیشنهادی:
جشن تولد 94‌سالگی سیمین در خانه جلال + تصاویر
نامه خواندنی اشکان خطیبی به آل‌پاچینو!
به کجا چنین شتابان؟... درگذشت دو هنرمند در یک روز!
حمله تیز و تند صدا و سیمایی‌ها به بهمن فرمان‌آرا!
سانسور کارشناس سینما در تلویزیون به واسطه پوشیدن شلوار جین!