امکان بروز بحرانهای اجتماعی در مقیاسی گسترده تر از حوادث دی ماه وجود دارد
محسن هاشمی رفسنجانی گفت: شاید بتوان کمتر مقطعی را طی دوره 40 ساله انقلاب پیدا کرد که ما بدین شکل با بحرانهای همزاد مواجه بوده باشیم.
رییس شورای شهر تهران در اجلاس مشورتی روسای شورای اسلامی کلانشهرها ومراکز استان گفت: موضوعی که در این جلسه بنده می خواستم به آن اشاره کنم وضعیت خاص کشور در این شرایط بخصوص شش ماهه دوم سالجاری و لزوم آمادگی مدیریت شهری برای مواجه با آن است.
هاشمی با اشاره به حوادث ابتدای انقلاب افزود: در ابتدای انقلاب مساله دوران انتقال مشکلات زیادی را نظیر ناامنی ، تجزیه طلبی، عدم تسلط مسئولان بوجود آورده بود اما در مقابل شور انقلابی مردم و اقتدار امام خمینی ، کشور را به پیش می برد، در سال 1360 همزمانی بحران ترور مسئولان ارشد کشور و جنگ تحمیلی دو بحران جدی همزاد بود اما شرایط نسبتا مناسب اقتصادی و درامد نفتی و انگیزه وآمادگی مردم برای کمک به انقلاب توانست کشور را از بحران عبور دهد.
رییس شورای شهر تهران ادامه داد: در مقطع پایانی جنگ بدلیل شرایط نامناسب اقتصادی و کاهش شدید درامد نفتی، عدم دسترسی به تجهیزات وتسلیحات، فرسوده شدن نیروهای مردمی در جبهه و تقویت ارتش بعثی عراق توسط ابرقدرتها، کشور دچار بحران در جنگ شد، اما به لحاظ سیاست داخلی و اعتماد عمومی در وضعیت مناسبی بودیم و به همین دلیل مسئولان وقت کشور با محوریت آیت الله هاشمی رفسنجانی توانستند امام را برای پذیرش قطعنامه که امروز سی امین سالروز اعلام آن است اقناع کنند و پس از آن با هجوم مردم به جبهه ها، و عقب راندن منافقین ، به تعبیر امام خمینی جام زهر تبدیل به شهد شیرینی گردید و نظام از بحران عبور کرد و به صلحی پایدار و پیروزی مسالمت آمیز در دفاع مقدس رسید.
محسن هاشمی با اشاره به شرایط فعلی کشور ادامه داد: اما در مقطع فعلی به نظر می رسد کشور با شرایط حادتری مواجه است، از یکسو تداوم رکود چندین ساله که موجب بروز بحران اشتغال و کاهش سطح رفاه عمومی گردیده است، موجب نارضایتی مردم بخصوص دهکهای پایین جامعه شده است.
وی افزود: از سوی دیگر، کشور با تهدیدات وتحریمهای جدی توسط مثلث ایالات متحده امریکا، رژیم صهیونیستی و برخی دولتهای عربی مواجه است که احتمالا در نیمه دوم سال موجب کاهش درامد ارزی کشور خواهد شد، از سوی دیگر مسایل مطرح شده در افکارعمومی طی دهه اخیر در مورد مفاسد اقتصادی و رانت و سواستفاده از قدرت توسط برخی مسئولان موجب آسیب دیدن سرمایه اجتماعی و کاهش اعتماد عمومی گردیده است که مهمترین نقطه ضعف ما در مقایسه با دهه شصت می باشد.
وی با اشاره به اتفاقات سال 88 تصریح کرد: چالش سیاسی که از حوادث سال 1388 در میان نخبگان بوجود آمده نیز هنوز ترمیم مناسبی نگردیده و شکاف میان حاکمیت ونخبگان که قبلا بین اصلاح طلبان وتکنوکرات ها با حاکمیت بوجود آمده بود، با مسایل حاشیه ای رییس جمهور سابق، بخشی از جریان دلواپس را نیز دچار چالش با حاکمیت کرده است.
هاشمی به بحران های غیر سیاسی نیز اشاه کرد و گفت: بحرانهای زیست محیطی بویژه دوبحران ریزگردها و کمبود آب نیز در نیمه دوم سال به اوج خود خواهند رسید.
او هشدار داد که «در این شرایط امکان بروز بحرانهای اجتماعی در مقیاسی گسترده تر از حوادث دی ماه سال گذشته وجود دارد که مدیریت شهری باید برای مواجه شدن با آن آماده باشد»
علاوه بر این بحرانهای عمومی جامعه، بحران کمبود نقدینگی در شهرداری که ناشی از رکود در بخش ساخت و فقدان درامدهای پایدار می باشد احتمالا به ایجاد چالش های داخلی در مدیریت شهری در تامین هزینه ها، تعدیل نیرو و اختلال در ارائه خدمات منجر خواهد گردید.
در این شرایط به نظر می رسد مجموعه مدیریت شهری کلانشهرها و مراکز استان، بجای برخود منفعلانه با بحران های بالقوه و محتمل پیشرو و قرار گرفتن در فضای امنیتی ، با ایجاد آمادگی و مطالعه وبرنامه ریزی ، نسبت به شناخت شرایط ، اقدامات کاهشی و پیشگیرانه را صورت داده و پلان های مختلفی نیز برای مقابله با بحران آماده کنند.
باید توجه کنیم که بحرانهای مدنی و اعتراضات اجتماعی ، مساله ای مختص به ایران نیست و بسیاری از جوامع توسعه یافته وکلانشهرهای پیشرفته در جهان نظیر پاریس، لندن، نیویورک و ... این حوادث را تجربه کرده ومی کنند و روشی علمی برای مقابله ومدیریت این اعتراضات تدوین کرده اند که جهت گیری اصلی آن کاهش بار امنیتی اعتراضات وهدایت آن به سوی مسایل اجتماعی و مدنی است تا مساله امنیتی به یک چالش اجتماعی تبدیل گردد اما در حوادث گذشته ما شاهد بودیم که با برخی اشتباهات و اقدامات شتابزده یک مساله اجتماعی، قومی و نارضایتی مدنی تبدیل به مساله امنیتی و حتی بحران امنیت ملی می گردد که دقیقا برعکس مسیری است که باید در مدیریت بحران نارضایتی ها واعتراضات طی شود.
محسن هاشمی در ادامه، پیشنهاد داد که «این مجمع مشورتی با هماهنگی دستگاههای مسئول نظیر وزارت کشور و مراجع ذیربط برنامه ریزی علمی صحیحی برای پیشگیری و ایجاد امادگی جهت مواجه با بحرانهای اجتماعی ونارضایتی های مدنی را در مدیریت شهری اغاز کند تا شاهد آسیب کمتری و نتایج بهتری در مدیریت بحران باشیم»