شش جایگاه خالی بعد از رحلت شاهرودی

شش جایگاه خالی بعد از رحلت شاهرودی

با رحلت آیت‌الله سیدمحمود هاشمی‌شاهرودی، چهار کرسی حاکمیتی و دو کرسی ریاستی یکی در دانشگاه و دیگری در یک مؤسسه فقهی خالی شده و البته شاید مهمتر از آنها کرسی علمی اوست که به راحتی پر نمی‌شود.

این فقيه سیاستمدار، شامگاه روز گذشته بعد از حدود یک سال تحمل بیماری سرطان، در تهران دار فانی را وداع گفت.

هاشمی‌شاهرودی در طول عمر ۷۰ ساله خود، سمت‌های مهمی چون ریاست مجلس اعلای عراق و ریاست قوه قضاییه را برعهده داشت. او در سال‌های اخیر هم عهده‌دار پست‌های مهمی بوده است. ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام، هیأت عالی حل اختلاف و تنظيم قوای سه‌گانه، عضویت در شورای نگهبان و مجلس خبرگان رهبری و همچنین ریاست دایره‌المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت (ع) و ریاست دانشگاه عدالت از سمت‌هایی است که آیت‌الله هاشمی‌شاهرودی تا پایان عمر عهده‌دار آنان بود.

البته در کنار این موارد، کرسی تدریس فقه و اصول او در قامت فقیه و استاد حوزه علمیه قم بود که این کرسی به راحتی پر نخواهدشد.

جانشيني در مجمع تشخيص

بعد از درگذشت آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی، کرسی او در مجمع تشخیص مصلحت نظام به سید محمود هاشمی‌شاهرودی سپرده شد. با این حال، هاشمی‌شاهرودی چندان نتوانست جلسات این نهاد مهم حکومتی را اداره کند. اوایل سال ۹۶ قبل از اینکه از سوی رهبر معظم انقلاب به‌عنوان رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام منصوب شود، به دلیل بیماری در بیمارستان بقیة‌الله تهران بستری شد.

پزشک معالجش دلیل جراحی او را «بیماری گوارشی نسبتاً شایع» عنوان کرده بود. بیماری‌اش در ماه‌هاي پایاني سال گذشته در حالی که ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام را عهده‌دار شده بود، شدت گرفت تا جایی که برای درمان راهی کشور آلمان شد. آیت‌‌الله هاشمی‌شاهرودی طی این مدت در معدود جلسات مجمع توانست حاضر شود و در غياب او محمدعلی موحدی‌کرمانی جلسات را اداره می‌کرد. جلسه آخر مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز به درخواست محسن رضایی با ریاست احمد جنتی برگزار شده بود.

حالا پس از فوت هاشمي‌شاهرودي، اعضاي مجمع مي‌گويند هنوز گمانه‌زني درباره جانشيني مرحوم هاشمي‌شاهرودي در مجمع مطرح نيست. احمد توکلی و غلامرضا مصباحي مقدم به ايرناپلاس گفته‌اند فعلاً بحثي در اين باره وجود ندارد.

صندلی خالی آیت‌الله در شورای نگهبان

آيت‌الله هاشمی‌شاهرودی با فوت محمد محمدی‌گیلانی در سال ۷۳، به جمع فقهای دوره سوم شورای نگهبان مي‌پيوندد. حضور او در شوراي نگهبان در دوره چهارم شورای نگهبان نیز ادامه مي‌يابد و در همان دوره چهارم، هاشمی‌شاهرودی و محمد یزدی با حکم رهبری انقلاب، صندلی‌های خود را در شورای نگهبان و قوه قضاییه جا‌به‌جا می‌کنند. هاشمی‌شاهرودی به دستگاه قضا مي‌رود و یزدی به شورای نگهبان بازمی‌گردد.

دوری آیت‌الله از شورای نگهبان ده سال طول می‌کشد و دوباره با حکم رهبری انقلاب بار دیگر به عضویت شورای نگهبان درمی‌آید. هاشمی‌شاهرودی تا پایان عمر در این سمت باقی ماند. به گفته نجات‌الله ابراهيميان، عضو حقوقدان شوراي نگهبان،‌ آيت‌الله شاهرودي در یک سال اخیر عمرش که بیماری‌اش شدت گرفته بود، نمی‌توانست در جلسات شورای نگهبان شرکت کند. حالا صندلی آیت‌الله در شورای نگهبان هم خالی شده و در انتظار جانشین است.

با افزایش گمانه‌زنی‌ها مبنی‌بر ریاست سیدابراهیم رئیسی بر قوه قضاییه، انتصاب صادق آملی‌لاریجانی به‌عنوان جانشین سیدمحمود هاشمی‌شاهرودی در شورای نگهبان دور از انتظار نیست. این گمانه، بيشتر بر اين اساس است كه آيت‌الله صادق آملی‌لاریجانی قبل از ریاست بر دستگاه قضا به‌عنوان فقیه عضو شورای نگهبان بود.

هیأت عالی حل اختلاف قوا بدون رئیس

هیأت حل اختلاف و تنظیم روابط قوای سه‌گانه در سال ۹۰ و همزمان با بالا گرفتن اختلافات محمود احمدی‌نژاد، رئیس دولت‌‌های نهم و دهم با مجلس از یک سو و قوه قضاییه از سوی دیگر تشکیل مي‌شود. اعضای این هیأت که پنج عضو دارد از سوی رهبر انقلاب انتخاب مي‌شوند. در حکمی که سوم مرداد سال 90 بدین منظور صادر شد، سید محمود هاشمی‌شاهرودی به ریاست این هیأت و سیدمحمدحسن ابوترابی، سیدمرتضی نبوی، عباسعلی کدخدایی و سیدصمد موسوی خوشدل به‌عنوان اعضای آن برای یک دوره پنج‌ساله انتخاب مي‌شوند. این حکم در سال ۹۵ برای یک دوره ۵ ساله دیگر تمدید مي‌شود. بیشتر از دو سال به پایان دوره دوم هیأت حل اختلاف و تنظیم روابط قوای سه‌گانه باقي مانده است و از اين رو احتمالاً بايد منتظر ماند تا فرد جديدي به رياست اين هيأت برسد.

انتخابي براي نائب رئیسي مجلس خبرگان رهبری

آیت‌الله سیدمحمود هاشمی‌شاهرودی از دور سوم تا دور پنجم مجلس خبرگان رهبری با رأی مردم استان خراسان رضوی عضو این مجلس بود. او در انتخابات اسفند ماه سال گذشته هیأت رئیسه مجلس خبرگان رهبری هم شرکت کرد و با ۷۲ رأی نایب‌رئیس اول این مجلس شد.

اجلاسیه آینده مجلس خبرگان رهبری 21 و 22 اسفند ماه برگزار و تكليف هيأت رئيسه اين مجلس و جانشيني مرحوم هاشمي‌شاهرودي نيز تعيين مي‌شود. اما صندلی مخصوص به او در صحن مجلس خبرگان رهبری تا انتخابات میان‌دوره این مجلس که با انتخابات یازدهمین دور مجلس شورای اسلامی برگزار می‌شود خالی خواهد ماند.

دانشگاه عدالت و دایره‌المعارف فقه اسلامی

رهبر انقلاب طى حكمى در بهمن‌ماه سال 69 سيدمحمود هاشمى شاهرودى را مسئول تأسیس مؤسسه دايره‌المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت‌(ع) کردند . تدوين مجموعه‌اى كامل به‌صورت دائره‌المعارف، تحقيق و چاپ و نشر منابع مهم فقهى، انتشار مجلات تخصصى در زمينه‌هاى فقهى و مطابق با نيازهاى روز جامعه اسلامى و همچنین انتشار كتب و مقالات به زبان‌هاى رايج دنيا به‌منظور معرفى مذهب شيعه نیز از اهداف تأسیس این موسسه مشخص شده و آیت‌الله شاهرودی تا پایان عمر ریاست این نهاد را بر عهده داشت.

از سوی دیگر، آيت‌الله هاشمي‌شاهرودي، در سال ۹۱ تأسیس «دانشگاه عدالت» را که دانشگاهی است غیر دولتي و غیرانتفاعی، با هدف احيای فرهنگ و تمدن اسلامي – ايراني، به تصويب شوراي عالي انقلاب فرهنگي رساند. او ریاست هیأت مؤسس و هیأت امنای این دانشگاه را نیز تا پایان عمر بر عهده داشت. این دو سمت ریاستی نیز با درگذشت آیت‌الله هاشمی‌شاهرودی خالی مانده‌اند و منتظر تعيين تكليف هستند.

گردآوری: گروه خبر سیمرغ
seemorgh.com/news
منبع: irna.ir