اين پيشرفت نويدبخش دسترسي به منبع سرشار تازه اي از سلول هاي پايه جهت تحقيق در معالجات تازه براي بسياري از بيماري ها است.
اهميت اصلي اين دستاورد اين است كه تحقيقات سلول پايه ديگر به استفاده از جنين انسان وابسته نخواهد بود، مساله اي كه به شدت جنجال آفرين بوده است.
نتيجه كار تيم هاي آمريكايي و ژاپني در نشريات "ساينس" و "سلول" منعكس شده است.
تا به امروز تصور مي شد كه تنها سلول هاي استخراج شده از جنين داراي قابليت نامحدود براي بدل شدن به 220 نوع سلول بدن انسان از جمله سلول هاي مغز، قلب و نخاع است.
اما برخي فعالان به استفاده از جنين انسان براي توليد اين سلول ها اعتراض دارند، با اين استدلال كه نابود كردن جنين به نام علم كاري غيراخلاقي است.
در آمريكا دانشمنداني كه از بودجه دولت استفاده مي كنند فقط به طور محدود حق استفاده از سلول پايه جنيني را دارند.
تيم ژاپني از يك تركيب شيميايي حاوي تنها چهار پروتئين كنترل كننده ژن براي تبديل فيبروبلست بزرگسالان - سلول پوست كه استخراج و كشت آن آسان است - به وضعيتي همچون سلول جنيني استفاده كرد.
سلول هاي خلق شده شبيه به سلول هاي پايه جنين بودند - اما نه دقيقا عين آنها - و دانشمندان از آن براي توليد بافت مغز و قلب استفاده كردند.
توده هاي سلولي پرورش داده شده براي تقليد رفتار عضلات قلب، پس از 12 روز در آزمايشگاه، شروع به تپيدن كردند.
تيم محققان آمريكايي از دانشگاه ويسكانسين-مديسن، با استفاده از تركيب كمي متفاوتي از مواد شيميايي به همين نتيجه دست يافت.
آنها هشت مجموعه تازه سلول پايه را براي استفاده بالقوه در تحقيقات ايجاد كرده اند.
جايگزيني
استفاده از سلول پوست به اين معني است كه بايد بتوان معالجه را براي هر بيمار شخصي كرد و شانس پس زدن عضو پيوندي را به حداقل رساند.
تكنيك تازه نه فقط نياز به ايجاد جنين در آزمايشگاه را رفع مي كند، بلكه با دقت بيشتري در مقايسه با تكنيك هاي كنوني كلونينگ (همتاسازي) قابل كنترل است.
پروفسور ايان ويلموت، از دانشگاه ادينبورو، كه تيم خالق گوسفند دالي (به شيوه كلونينگ) را در سال 1996 هدايت كرد دستاورد تازه را به معني يك پيشرفت مهم دانسته است.
با اين حال محققان هشدار داده اند كه كار بيشتري براي بهبود اين فرآيند و اطمينان از ايمني آن لازم است.
در حال حاضر هر دو تكنيك با معرفي مواد تازه به داخل سلول همراه است، كه خطرات بالقوه اي دارد.
پروفسور جيمز تامسون، پژوهشگر، گفت: "سلول هاي به وجود آمده همه كارهايي كه سلول پايه جنيني مي كند را انجام مي دهد. اين (دستاورد) به كلي اين رشته علمي را متحول خواهد كرد."
دكتر شينيا ياماناكا، از دانشگاه توكيو، از اعضاي تيم تحقيق ژاپني گفت: "اين سلول ها بايد در درك مكانيسم بيماري ها و آزمايش داروهاي موثر و ايمن خيلي خيلي مفيد باشند."