پژوهشگران دانشكده فيزيك دانشگاه صنعتی شريف با كشف يك پديده فيزيكی جديد موفق به طراحی وسيله‌ای متشكل از فيلم‌ معلق آب يا مايعات ديگر با قابليت چرخش كاملا كنترل شده شدند.

 

به گزارش سرویس «علمی» خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، این موتور خلاقانه كه توجه مجله معتبر علمی «Scientific American» را هم جلب كرده تا در شماره اخیر خود، مطلبی را به آن اختصاص دهد، شامل یك لایه نازك مایع است كه جریان الكتریكی از آن عبور كرده و یك میدان الكتریكی خارجی عمود بر آن جریان، بر لایه اعمال می‌شود.

اگر میدان خارجی یا ولتاژ الكترولیز تا چند برابر افزایش پیدا كند (در حالی كه دیگری صفر نباشد)، فیلم مایع شروع به چرخیدن می‌كند.

پژوهشگران با استفاده از این وسیله كه در هر دو میدان DC و AC به طور كامل كار می‌كند، می‌توانند به راحتی با به كار گرفتن میدان‌های الكتریكی، گرداب‌هایی را در فیلم نازكی از مایع ایجاد كنند.

رضا شیرسوار، دانشجوی دكتری فیزیك ماده چگال دانشگاه صنعتی شریف و از محققان این طرح در گفت‌و‌گو با خبرنگار علمی ایسنا اظهار كرد: این طرح، یك كار تجربی است كه از حدود سه سال پیش در آزمایشگاه فیزیك پزشكی دكتر احمد امجدی با همكاری دكتر محمد رضا اجتهادی و بنده آغاز شده و مربوط به پدیده‌ای فیزیكی است كه برای اولین بار مشاهده شده و اكنون در حال بررسی آن از جنبه فیزیكی برای فهمیدن علت این پدیده و استفاده از كاربردهای احتمالی آن هستیم.

وی در توضیح این پدیده گفت: اگر یك میدان الكتریكی را بر لایه حامل جریان الكتریكی اعمال كنیم، لایه شروع به چرخش می‌كند كه از آنجا كه شروع و توقف، سرعت و جهت این چرخش، كاملا قابل كنترل است از آن به عنوان موتور یاد می‌كنیم.

به گفته این پژوهشگر، این سیستم كه گزارش اولیه آن به تازگی منتشر شده، در آب خالص به خوبی عمل می‌كند و با افزودن مقداری گلیسیرین و اندكی ماده پاك كننده به این تركیب، فیلم‌های میكرونی یا حتی نانومتری از آن سیال می‌توانند، بدون توقف چندین دقیقه بچرخند.

شیرسوار تصریح كرد: البته این یك پدیده‌ پایه‌یی است كه ما را وامی‌دارد كه بسیاری از دانسته‌های قبلی‌مان را در این زمینه مرور كنیم و به هر حال این كه بتوان یك لایه مایع را به نحوی كاملا كنترل شده، چرخاند، مطمئنا كاربردهای مختلفی مثلا در زمینه سانتریفیوژ خون و سایر سیستم‌های بیولوژیك خواهد داشت.

موتور مایع طراحی شده توسط محققان دانشگاه صنعتی شریف، شاید به این زودی‌ها نتواند خودرویی را به حركت بیاندازد، اما این چشم‌انداز چندان دور نیست كه بتواند برای تركیب مایعات در كاربردهای صنعتی و پزشكی یا در مطالعه فیزیك سیالات استفاده شود.

فیلم‌هایی از موتور ابداعی:


فیلم 1

http://softmatter.cscm.ir/FilmMotor/movies/movie.8.wmv
فیلم 2
http://softmatter.cscm.ir/FilmMotor/movies/movie.7.wmv

فیلم 3
http://softmatter.cscm.ir/FilmMotor/movies/movie.37.wmv
گفتنی است، دكتر نیما همدانی، دكتر محمد رضا رحیمی تبار و محمد دهقان نیری نیز در بخش‌هایی از این تحقیق همكاری داشته‌اند.