مروری بر انتشار كتاب توسط اشخاص مشهور در سالیان اخیر

اینجا چراغی روشن است؟

این سال‌ها در فهرست كتاب‌های پر فروش، همیشه ردپایی از آدمهای معروف در عرصه‌های مختلف دیده می‌شود، از خاطرات مقامات بلندپایه كشور گرفته تا ترجمه‌هایی از بازیگران و گزارشگران ورزشی. علاقه‌مندان به حوزه سیاست هرساله یا هر دوسال، آماده خواندن كتاب خاطرات آیت‌الله‌ هاشمی ‌رفسنجانی هستند. خاطرات روزانه ای كه بعد از گذشت دو دهه همچنان جذاب و حاوی نكات جدیدی برای مخاطبان است. البته نمونه‌های خارجی از این كار را نیز از بیل كلینتون، پیر لوئیجی كولینا یا وودی آلن نیز دیده ایم كه این آخری یك استثنا به شمار می‌رود زیرا مخاطبان وودی آلن را به عنوان یك نویسنده چیره دست قبول كرده اند. شاید در نگاه اول این اقدام یك نوع سوء استفاده از موقعیت یا شهرت باشد اما وقتی پای صحبت یك ناشر می‌نشینیم، حمایت او از این اقدام آشكارا معلوم است. حمایتی كه ریشه اش شاید فروش بالای این نوع كتابها باشد: «نوشتن كتاب توسط آدم‌های معروف در این كسادی بازار كتاب یك حادثه خجسته ست. به هر حال این جور كتاب‌ها مشتری خودش را دارد. وقتی اسم یك آدم مشهور روی كتاب می‌خورد، می‌شود آن را تضمین فروش كتاب دانست.»

 

مترجم علیه گزارشگر؟
آخرین نمونه از این كتاب‌ها «فوتبال علیه دشمن» با ترجمه عادل فردوسی پور است كه توانست در یك مدت زمان كوتاه به چاپ دوم برسد. هرچند كه عادل فردوسی‌پور معتقد است کتاب «فوتبال علیه دشمن» حتی بی‌نام عادل فردوسی پور هم می‌تواند خوب بفروشد. فردوسی پور می‌گوید: «راستش این کتاب روایتی است از مشاهدات عینی شخصی به نام سایمون کوپر است که به نقاط مختلفی از دنیا سفر کرده و اثرات فوتبال را در ساختار اجتماعی و سیاسی کشورها بررسی کرده است. این نکاتی که او در کتابش آورده پر است از نکاتی که می‌تواند هر مخاطبی را به خود جذب کند.
من به شخصه وقتی کتاب را خواندم جذب نکات و مطالبش شدم و فکر می‌کنم این تجربیات برای همه علاقه‌مندان به فوتبال هم جذابیت دارد.» عادل ادامه می‌دهد: «اگرچه این نویسنده در کتابش به کشور ما اشاره ای نکرده اما بخش‌هایی از این کتاب حاوی مطالبی است که می‌تواند همه را به خود جذب کند. راستش وقتی تصمیم به ترجمه اش افتادم به این فکر نمی‌کردم که اسم من باعث افزایش فروش کتاب شود و بیشتر هدفم این بود که علاقه‌مندان بتوانند این کتاب را بخوانند.»
پیش از فردوسی پور، شخصیت‌های مشهور - به‌طور خاص در حوزه سینما- اقدام به چاپ و ترجمه كتاب كرده بودند.

 

كتاب به روایت كیارستمی‌
اشخاصی مثل عباس كیارستمی ‌كه دو كتاب شعر از حافظ و سعدی را به روایت خودش منتشر كرد كه مورد مخالفت گسترده اهالی شعر و ادب قرار گرفت. كیارستمی ‌كتاب شعر خودش را نیز منتشر كرد كه در قفسه كتابفروشی‌ها مهجور ماند. سوال اینجاست كه كارگردانی به شهرت كیارستمی‌، چه نیازی به انتشار كتاب دارد و این صاحب كتاب بودن، چه جذابیت و چه نتیجه‌ای برای مخاطبان كتاب و علاقه‌مندان به این هنرمند دارد؟

 

به‌خاطر جهان هولوگرافیك
«نخستین رمان داریوش مهرجویی با عنوان «به خاطر یك فیلم بلند لعنتی» در مدت 10 روز به چاپ دوم رسید.»
این عنوانی بود كه چند روز پس از انتشار رمان جدید مهرجویی در روزنامه‌ها و خبرگزاری‌ها دیده شد. كتاب‌های اندكی در سال‌های اخیر به چنین ركوردی دست یافته‌اند باید دید، خود رمان جذابیت دارد یا اسم نویسنده اش. نویسنده ای كه پیش‌تر نیز ترجمه‌های خوبی از او خوانده بودیم.
كتاب «جهان هولوگرافیك» (نظریه‌ای برای توضیح توانایی‌های فراطبیعی ذهن و اسرار ناشناخته مغز و جسم) نوشته مایكل تالبوت به چاپ نهم رسیده و  به ‌زودی چاپ دهم آن نیز منتشر می‌شود.
وی نمایشنامه‌های كودك مدفون و غرب واقعی (سام شپارد) و درس و آوازخوان طاس (اوژن یونسكو) را نیز ترجمه كرده كه در بازار كتاب موجود است. كتاب یونگ، خدایان، انسان مدرن (آنتونیو مورنو) نیز به چاپ سوم رسیده است.
مهرجویی رمان «به خاطر یك فیلم بلند لعنتی» را حدود دو سال پیش نوشته و ماجرای آن درباره سرگذشت یك پسر جوان فیلمساز است كه فیلم‌های كوتاه ساخته و می‌خواهد اولین فیلم بلندش را بسازد،
ولی مشكلاتی دارد و درگیر ماجرایی عشقی می‌شود و... كتاب مقاله‌ای درباره فلسفه در ادبیات با عنوان «روشنفكران رذل و مفتش بزرگ» از مهرجویی در بازار كتاب موجود است كه اثری تحلیلی فلسفی از اندیشه‌های داستایوسكی و توتالیتاریسم است.

 

خانم همه‌فن حریف
نیكی كریمی‌ هنرمند دیگری است كه علاقه زیادی به ورود در عرصه‌های مختلف هنری دارد. عكاسی، دكلمه اشعار، اجرای برنامه در رادیو و ترجمه از جمله فعالیت‌های خانم كریمی ‌است. بهار سال ۱۳۸۳ سالی بود که نیکی کریمی‌ ترجمه کتاب «نزدیکی» اثر حنیف قریشی را منتشر کرد، کتابی که مورد توجه زیادی قرار گرفت و حرف و حدیث‌های بسیاری را به وجود اورد، نزدیکی روایتی تکان دهنده و تاثیر گذار است که ترجمه کریمی ‌روان و بادقت انجام شده، نزدیکی آدم را به فکری عمیق می‌برد به پیرامون دنیایی که در آن زندگی می‌کنیم ،به خودمان، به گذشته‌ای که به ظاهر از آن عبور کرده ایم، به انتخاب‌هایی که داشته‌ایم‌، انتخاب‌هایی که داریم و آینده ای که شاید از پس این گذشته و حال بیرون می‌آید.
نیكی كریمی‌ ترجمه مجموعه‌ای از اشعار یكصد شاعر زن چینی به زبان فارسی را نیز منتشر كرده است. پیش از این كتاب «نور ماه بر درختان كاج» شامل صد شعر ‌‌هایكویی از شعرای قدیمی ‌ژاپن توسط این بازیگر سینمای ایران به فارسی ترجمه و وارد بازار نشر شد.

 

فعال‌ترین بازیگر در حوزه كتاب
رضا كیانیان را می‌توان فعال‌ترین هنرمند در این حوزه دانست.
از مجموعه مقالاتش درباره بازیگری تا مجموعه عكس‌هایش و مصاحبه‌هایش با بازیگران قدیمی‌سینما و عوامل این رشته و این اواخر خاطراتش نیز این كارنامه را پر می‌كنند. كارنامه‌ای كه اگر بخواهیم با معیار استقبال مخاطبان آن را نمره بدهیم، نمره بالایی می‌گیرد، هرچند كه دوباره پرسشی دیگر مطرح می‌شود كه اگر روی این كتاب‌ها اسم شخص ناشناسی می‌آمد، باز هم این كتاب‌ها فروش بالایی داشتند؟
آخرین كتاب كیانیان به چاپ پنجم رسیده است. «این مردم نازنین»، قصه‌های رضا کیانیان با مردم: گزیده‌ای از خاطرات جالب رضا کیانیان است. این کتاب ۱۶۷ صفحه‌ای، مملو از خاطرات کوتاه است.

 

ردپای یك نویسنده
از مسعود كیمیایی تا به حال فیلمنامه‌های زیادی منتشر شده است، كه مورد اقبال هم واقع شده‌اند هر چند كه مجموعه شعرش نتوانست انتظار علاقمندانش را برآورده كند اما رمان «جسدهای شیشه‌ای» خیلی زود جای خود را میان كتابهای پرفروش باز كرد. این كتاب نسبتا قطور توسط مخاطبان خوانده می‌شد و نقدهایی زیادی نیز بر آن نوشتند.دومین رمان مسعود کیمیایی با عنوان «حسد» در ظرف کمتر از چند روز از انتشارش تمام شد. این رمان با استقبال خوب مخاطبان ادبیات داستانی روبه‌رو شد.در این رمان 260 صفحه‌ای کیمیایی به زندگی و احوال عین‌القضاه همدانی عارف ایرانی قرن 5 و 6 هجری می‌پردازد. رمان «حسد» اثر مسعود کیمیایی توسط نشر ثالث به بازار كتاب عرضه شد و موضوع این رمان در مورد زندگی عین‌القضات همدانی است. کیمیایی 10سال پیش فیلمنامه «عین القضات» را درباره زندگی این شخصیت تاریخی نوشته و منتشر کرده بود.

 

كتاب، بازیگـــری و وبلاگ‌نویسی
بهاره رهنما نیز هنرپیشه ای است كه به اعتقاد خودش خیلی تخصصی و بامطالعه وارد حوزه کتاب شده است. رسیدن به چاپ چهارم کتاب «چهار چهار شنبه و یک کلاه گیس» این نویسنده را امیدوار به آینده كرده است. او كه به گفته خودش از كودكی مشغول نوشتن به صورت جدی بوده است در حال حاضر مشغول نگارش کتاب «امضا عاشق» شامل 12 داستان کوتاه و رمانی به نام «خاکستری با اندکی اغماض» است. «ماه هفت شب» که شامل یادداشت‌های بهاره رهنماست، در بیست و سومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران مورد استقبال هوادارانش قرار گرفت. هنرمندان دیگری نیز در این فهرست جای می‌گیرند. مرجان شیرمحمدی نیز بیشتر خودش را یك نویسنده می‌داند تا یك بازیگر. از مرتضی احمدی نیز كتاب‌های «فرهنگ بروبچه‌های تهرون» و «كهنه‌های همیشه نو» منتشر شده است. ظاهرا باید به حرف‌های آن ناشر ایمان آورد و از این آدم‌های معروف بابت انتشار كتاب و گرم كردن بازار فروش كتاب تشكر هم بكنیم. هرچند كه جواب هیچ‌كدام از سوال‌هایمان را نگرفته باشیم و فقط به این نكته برسیم كه ظاهرا در حوزه كتاب چراغی روشن است كه نور آن برای همه جذابیت دارد.

 

گردآوری: گروه فرهنگ و هنر سیمرغ

منبع: tehrooz.com

 

مطالب پیشنهادی:

كتاب‌های محبوب سینمایی شما كدامند؟!

اتفاقات خواندنی در زندگی نویسندگان!