درمان شدگان سرطان پستان،چه زمانی رهایی یافته تلقی می شوند؟

رهایی از سرطان سینه 

دکتر آسیه الفت بخش مدیر گروه پژوهشی سرطان پستان جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران با اشاره به بیماران رهایی یافته از سرطان پستان اظهار داشت: تمام بیماران مبتلا به سرطان پستان بعد از تشخیص و گذراندن دوره درمان، که معمولا از جراحی شروع و به شیمی درمانی و رادیوتراپی ختم می شود تحت نظر تیم پزشکی، متشکل از انکولوژیست و جراح قرار گرفته و مورد حمایت خانواده و تیم درمانی هستند ولی بعد از اتمام این دوران و گذراندن مراحل درمانی بیماران احساس می کنند که به حال خود رها شده اند و دچار نوعی عدم امنیت می شوند. 

در این دوران است که بیمار دچار سردرگمی شده و این سوال برای وی پیش می آید که آیا از بیماری نجات یافته و جزء رهایی یافتگان محسوب می شود یا خیر. و چه دستور العملی را باید انجام دهد تا دوباره سلامتی خود را باز یابد. 

دکتر الفت بخش با بیان اینکه تعریف های مختلفی برای بیماران رهایی یافته از سرطان پستان وجود دارد بیان داشت: تعریف های متعددی برای رهایی یافتگان از سرطان پستان وجود دارد و گروهی از متخصصان معتقد هستند چون بیشترین عود بیماری در دو سال اول پایان دوره درمان رخ می دهد، اگر دو سال از زمان درمان آن ها گذشته باشد، رهایی یافته تلقی می شوند. 

عضو هیات علمی مرکز تحقیقات سرطان پستان جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران افزود: به دلیل آن که بعد از گذشت 5 سال از پایان دوره درمان احتمال عود سیستمیک و موضعی کاهش می یابد بنابراین بیشتر متخصصان ترجیح می دهند که با گذشت این مدت افراد را رهایی یافته محسوب کنند. 

دکتر الفت بخش با اشاره به این مطلب که پیشنهاد ما به این دسته از بیماران در دو سال اول این است که هر سه ماه یکبار توسط پزشکان معالج تحت معاینه قرار بگیرند و بعد از آن بین سال دوم تا پنجم هر شش ماه یکبار و بعد از گذشت این مدت به طور سالانه مراجعه داشته باشند، بیان داشت: به طور حتم انجام سالی یکبار ماموگرافی کنترل از سمت مقابل و درصورتی که پستان حفظ شده باشد از همان سمت ضروری است و باید انجام شود. 

وی در پاسخ به این سوال بیماران که چرا پزشکان برای آن ها کلیه آزمایشات روتین را تجویز نمی کنند خاطر نشان کرد: متخصصین مربوطه بعد از انجام مطالعات زیادی که در این خصوص انجام دادند به این نتیجه رسیدند که انجام اقدامات روتین نقشی در پیشگیری از عود این نوع سرطان و میزان بقاء بیماران ندارد و باعث افزایش اضطراب و نگرانی در این افراد می شود و فقط ماموگرافی کنترل است که در این مرحله بسیار ارزشمند بوده و می تواند بروز سرطان را در پستان مقابل خیلی سریع تشخیص دهد. 

مدیر گروه پژوهشی سرطان پستان جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران بابیان این مطلب که بروز هر گونه علامت جدید که بیش از دو هفته باقی بماند هشدار دهنده است گفت: این دسته از بیماران باید به علائم و دردهای جدیدی که به طور ناگهانی و بدون سابقه قبلی بروز و تا بیش از دو هفته به طول می انجامد توجه داشته باشند و هرچه سریع تر به پزشک معالج خود مراجعه و تحت معاینه تیم درمانی قرار گیرند. 

عضو هیات علمی مرکز تحقیقات سرطان پستان جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران در ادامه ابراز داشت: یکی از نگرانی های اصلی بیماران بعد از این که وارد فاز پیگیری می شوند، عود بیماری است خواه به شکل موضعی که در همان سینه یا سینه مقابل ممکن است بروز کند و یا عود سیستمیک که شامل درگیری بافتهای دیگر مثل ریه، کبد، استخوان، مغز و ... است. 

وی با اشاره به اهمیت معاینه و ماموگرافی در تشخیص زودرس عود سرطان تصریح کرد: باید این آگاهی بخشی به بیماران انجام شود که بعد از جراحی پستان چه به شکل ماستکتومی( برداشتن پستان به طور کامل) و چه جراحی بخشی از پستان امکان عود وجود دارد و لازم است که بیماران بر طبق یک زمان بندی مشخص تحت معاینه و ماموگرافی قرار گیرند. 

دکتر الفت بخش بیان داشت: افراد درمان شده از سرطان پستان باید توجه داشته باشندکه درست است احتمال عود بیماری در آن ها قابل تغییر نیست، ولی می توانند با رعایت رژیم غذایی کم چرب، جلوگیری از افزایش وزن و انجام ورزش و فعالیت های بدنی مناسب و عدم مصرف داروهای هورمونی تا حد قابل توجهی بروز آن را کنترل کنند. 

مدیر گروه پژوهشی سرطان پستان جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران با بیان اینکه یکی دیگر از نگرانی های این دوران احتمال بروز لنف ادم است متذکر شد: وقوع لنفادم در بیماران در صورت برداشتن غدد لنفاوی زیر بغل تا 30 درصد امکان دارد و شانس ابتلا به این عارضه بخصوص در افرادی که بعد از جراحی تحت رادیوتراپی قرار گرفته اند بیشتر است. و باید بیماران با رعایت توصیه هایی در این خصوص مانند خودداری از جابه جا کردن بار سنگین و به طور کلی جلوگیری از هر گونه عملی که با عث التهاب در دست سمت جراحی شده، می شود اجتناب کنند. 

پزشکان باید توجه داشته باشند زنانی که به سرطان پستان مبتلا می شوند به دلیل اینکه در طول دوره درمان تحت رادیوتراپی، شیمی درمانی یا herceptin قرار می گیرند و داروهایی مصرف می کنند که به سمت یائسگی پیش از موعد می روند ، احتمال شیوع بیماریهای قلبی در آن ها افزایش می یابد و باید به طور روتین از لحاظ عوارض قلبی و عروقی تحت کنترل قرار گیرند. 

دکتر الفت بخش با اشاره به این امر که بیماران مبتلا به سرطان پستان علاوه بر این که شانس ابتلا به سرطان پستان در همان سینه و سینه مقابلشان زیاد است، احتمال بروز گروهی از کنسرهای زنان نیز در آن ها افزایش می یابد، گفت: بروز کنسر تخمدان و یا آندومترو ... که ممکن است جنبه خانوادگی داشته و یا با مصرف تاموکسیفن تشدید شود در این افراد زیاد است و باید این گروه از بیماران ازلحاظ میزان احتمال ابتلا به کنسرهای دیگر تحت معاینه قرار گیرند. 

مدیر گروه پژوهشی سرطان پستان جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران ادامه داد: این بیماران باید سالانه توسط متخصص زنان معاینه شوند و در صورتی که ضخامت آندومتر برای آنها تشخیص داده شد حتماً کورتاژ تشخیصی انجام شود تا از نظر سرطان آندومتر بررسی شوند. 

وی پوکی استخوان یا استئوپروتز را یکی دیگر از عواملی دانست که بیماران بعد از خاتمه دوره درمان در معرض آن قرار می گیرند و بیان داشت: زنانی که قبل از سنین یائسگی به سرطان پستان مبتلا می شوند در راستای درمان بیماری تحت تاثیر داروهایی قرار می گیرند که به سمت یائسگی زودرس حرکت می کنند که این امر می تواند به عنوان عاملی برای بروز و تشدید ابتلا به پوکی استخوان عمل کند، وهمچنین زنانی که در دوران یائسگی به سرطان پستان مبتلا شده اند داروهایی برای آنها تجویز می شود که از گروه AI است و می تواند عارضه استئوپروتز را در آن ها تشدید کند. 

دکتر الفت بخش در ادامه تصرح کرد: بیماران در این دوران بایداز لحاظ تراکم استخوان مورد معاینه قرار گیرند و توجه داشته باشند که اسکن استخوان با سنجش تراکم استخوان متفاوت است و نگران این مسئله نباشند که اگر سنجش تراکم استخوان برای آنها تجویز می شود پزشک معالج آن ها به متاستاز مشکوک است. 

عضو هیات علمی مرکز تحقیقات سرطان پستان جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران از MRI به عنوان یکی از اقدامات تشخیصی در دوران پیگیری یاد کرد و گفت: MRI برای بیمارانی توصیه می شود که از نظر ژنتیکی ابتلا به کنسر پستان برای آنها مثبت تشخیص داده شده و یا جراحی حفظ پستان شده اند و در اکثر مواردهمان ماموگرافی برای پیگیری های سالانه آنها کافی است. 

برخی عوارضی که در این دوران بیماران با آن روبرو می شوند عوارض روحی روانی مانند افسردگی است که از همان ابتدای دوره درمان شروع می شود و در بیشترین مطالعاتی که انجام گرفته مشاهده شده که بعضی از افراد بعد از گذشت 5 سال از بیماری هنوز درجاتی از افسردگی را دارند بنابراین توصیه می شود این افراد در کنگره هایا همایش هایی که در خصوص این نوع سرطان برگزار می شود حضور پیدا کنند و از آخرین دستاوردهای علمی در راستای کاهش عوارض روحی روانی خود مطلع شوند.

بیشتر بدانید : نشانه های سرطان سینه چیست؟

بیشتر بدانید : این علایم سرطان سینه را می دانید؟

بیشتر بدانید : کاربرد MRI در تشخیص بیماری های پستان

گرد آوری :گروه سلامت سیمرغ
seemorgh.com/health
منبع : جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران - jdtums.ac.ir