روز جهانی آلزایمر
30 شهریور، 21 سپتامبر روز جهانی آلزایمر است. هر سال در این روز افراد مبتلا، مراقبین و انجمن ها در سراسر جهان، روز جهانی بیماری آلزایمر را گرامی می دارند. هر سال در ماه سپتامبر کشورهای عضو انجمن آلزایمر جهانی فعالیت های متعددی را برنامه ریزی می نمایند تا طی یک ماه با اطلاع رسانی در مورد بیماری و شیوع آن توجه مسئولان را به مشکلات افراد مبتلا و مراقبینشان از قبیل نبود حمایت و مراقبت طولانی مدت مناسب و کمبود سرمایه گذاری در تحقیقات جلب نمایند. معمولا این اطلاع رسانی ها از طریق رسانه ها و همچنین در قالب سمینارها، مراسم های مناسب روز جهانی، مسابقات ورزشی و. .. اجرا می گردد.
آلزایمر چیست؟
آلزایمر شایع ترین علت دمانس است. دمانس، تخریب پیش رونده توانایی های شناختی است که به تدریج حافظه و عملکرد ذهنی فرد را تحت تاثیر قرار می دهد به گونه ای که فرد در انجام وظایف روزانه زندگی با مشکل مواجه می شود. آلزایمر یک اختلال پیشرونده با سیر آهسته است که در طول زمان بدتر می شود. اولین علامت آن از دست دادن حافظه است و معمولا حافظه کوتاه مدت زودتر آسیب می بیند و به مرور زمان فرد در استدلال، یادگیری و ارتباط برقرار کردن با محیط و دیگران، دچار مشکل می شود و آگاهی خود را نسبت به زمان و مکان از دست می دهد. بروز آلزایمر در افراد بالای 60 سال شایع تر است و در زنان بیشتر از مردان دیده می شود.
عوامل خطرساز در بروز بیماری آلزایمر چیست؟
عوامل خطرساز در بروز بیماری آلزایمر به طور دقیق مشخص نگردیده است اما در بررسی ها عوامل گوناگونی شناخته شده اند:
افزایش سن: افزایش سن مهم ترین عامل ابتلا به آلزایمر است. آلزایمر جزیی از روند طبیعی پیر شدن نیست اما خطر ابتلا به آن پس از 65 سالگی افزایش می یابد. پس از سن 65 سالگی، امکان پیشرفت بیماری آلزایمر در هر 5 سال، دو برابر می شود.
سابقه خانوادگی: داشتن یک خویشاوند مبتلا به آلزایمر مانند والدین، خواهر یا برادر.
APOE-e4 : برخی ژن ها با بروز بیماری آلزایمر ارتباط دارند مانند آپولیپو پروتئین.
سندرم داون
جنس مونث: احتمال ابتلا زنان نسبت به مردان بیشتر است
ضربه به سر
مشکلات سیستم قلبی-عروقی: عواملی که سلامت قلب را به خطر می‌اندازند، می توانند در ابتلا به آلزایمر هم تاثیر داشته باشند، مانند: سیگار کشیدن، کلسترول خون بالا، فشار خون بالا، چاقی و دیابت.
علت بروز بیماری آلزایمر چیست؟
بین سلول های مغزی بیماران مبتلا به آلزایمر رسوبات پروتئینی به نام پلاک های آمیلوئید ایجاد می گردد. در حالت طبیعی پروتئین پیش ساز آمیلوئید با اثر آنزیم های خاصی به پپتیدهای بتاآمیلوئید شکسته می شود ولی افزایش بتاآمیلوییدها و تجمع آنها منجر به تشکیل پلاک های آمیلوییدی می گردد. این پلاک ها مانع از ارتباط بین سلول های عصبی و تخریب سلول ها می شود. علاوه بر پلاک های آمیلوئید، کلافه های نوروفیبریلری شامل رشته های پیچ خورده پروتئین تاو درون سلول های عصبی مغز به وجود می آیند که باعث مرگ سلول های مغزی می شوند. کاهش سطح استیل کولین که پیام ها را بین سلول های عصبی منتقل می کند نیز باعث از بین رفتن ارتباط بین سلول ها می گردد.
با علایم آلزایمر آشنا شوید
معمولا روند آسیب مغز در این بیماری از حافظه کوتاه مدت شروع می شود و سپس با درگیر شدن قسمت های مختلف مغز، طیف وسیعی از علایم ایجاد می‌شود:
از دست دادن لذت ها و علایق گذشته
هذیان، توهم
افسردگی، اضطراب و بیقراری
بی اختیاری ادرار
تکرار یک رفتار یا بیان یک عبارت به صورت مکرر
ناتوانی در قضاوت و استدلال
اختلال در تصمیم‌گیری و حل مسئله
عدم تشخیص موقعیت زمان و مکان
مشکل در پیدا کردن لغت یا عبارت صحیح برای بیان منظور خود در هنگام صحبت کردن
گم کردن مکرر اجسام و یا قراردادن آنها در جای نادرست
گم شدن در مکان ها و مسیرهایی که قبلا به خوبی با آن ها آشنا بوده اند
از دست دادن رفتارهای اجتماعی مناسب
اختلال خواب
اختلالات رفتاری مانند عصبانیت، پرخاشگری و شکاکی
مشکل در بخاطر آوردن جزئیات اتفاقات و مکالمات اخیر
اختلال در یادگیری مطالب جدید
راه های درمان بیماری آلزایمر چیست؟
گرچه هنوز درمانی برای بیماری آلزایمر وجود ندارد اما با استفاده از دارودرمانی می توان موجب کنترل و کاهش سیر پیشرفت بیماری شد و از شدت اختلال حافظه و مشکلات رفتاری بیمار کاست.
درمان آلزایمر خفیف تا متوسط: در بیماری آلزایمر، استیل کولین که یک ناقل عصبی مهم در حافظه است کاهش می یابد. مهارکننده های کولین استراز با جلوگیری از تجزیه استیل کولین از طریق مهار آنزیم کولین استراز سبب بهبود حافظه و عملکرد شناختی می شوند. داروهای مختلفی برای افزایش مقدار استیل کولین پایانه‌های عصبی وجود دارد از جمله: ریواستیگمین (Exelon®)، دونپزیل (Aricept®) و گالانتامین(Razadyne®)
درمان آلزایمر متوسط تا شدید: ممانتین از طریق تنظیم گلوتامات (یک انتقال دهنده ی عصبی مهم در پردازش اطلاعات) عمل می کند. اثر اصلی این دارو، جلوگیری یا تاخیر در پیشرفت برخی علائم آلزایمر متوسط تا شدید است. داروهای ضد افسردگی، ضد اضطراب و ضد سایکوز در بهبود اختلالات رفتاری موثرند.
راه های درمان بیماری آلزایمر چیست؟
تغییرات در سبک زندگی منجر به بهبود آلزایمر و یا جلوگیری از ابتلا به آن می‌شود:
اگر سیگار می کشید، آن را کنار بگذارید.
یک رژیم غذایی مناسب و سالم را انتخاب کنید. خوردن غذاهای سرشار از میوه، سبزی، حبوبات و لبنیات کم چرب می تواند به حفاظت از قلب شما کمک کند.
وزن خود را در حد مناسب حفظ کنید.
با افزایش سن به طور مرتب سلامت خود را بررسی کنید.
تا حد امکان فعالیت ذهنی و فیزیکی داشته باشید.
گردآوری : گروه سلامت سیمرغ
seemorgh.com/health
منبع : donyayebehdasht.com