سریالی با پلان های دقیق
مجموعه تلویزیونی «ساختمان 85» به كارگردانی مهدی فخیم‌زاده و تهیه‌كنندگی رضا انصاریان ازجمله سریال‌هایی است كه با وجود نقاط مثبت و منفی، با استقبال مواجه شده است. این سریال یكشنبه هر هفته ساعت 30/21 از شبكه 2 سیما پخش می‌شود و مخاطب ماجرای كشف جسد كشف شده از لابه‌لای دیوار را با دقت رصد می‌كند و بنابر هراسی كه بر اهالی ساختمان سایه‌انداخته به قضاوت می‌نشیند؛ قضاوتی كه شیوه‌های معمول آثار پلیسی نیست و نقش بازپرس در كشف موضوع قتل بیش از هر عنصر دیگری اهمیت دارد.
رضا انصاریان، تهیه‌كننده این مجموعه تلویزیونی معتقد است كه سریال ساختمان 85 از جهت ساختار، متفاوت از آن چیزی است كه بیننده از داستان‌های پلیسی تاكنون دیده است. این تهیه‌كننده تلویزیون از صحبت كردن درخصوص این سریال امتناع می‌كند و معتقد است مخاطب باید قضاوت نهایی را از برداشت‌های شخصی خود داشته باشد. انصاریان به ارائه چهره متفاوت از نقش بازپرس در پیگیری پرونده‌های ویژه قتل اشاره می‌كند و می‌گوید: آنچه مرا به تهیه این سریال ترغیب كرد، این نكته بود كه از ابتدا قرار شد یك بازپرس ایرانی طراحی شود؛ بازپرسی از جنس خود مردم كه با تفكر و ذائقه ایرانی همخوانی داشته باشد.
مجموعه تلویزیونی «ساختمان 85» به كارگردانی مهدی فخیم‌زاده و تهیه‌كنندگی رضا انصاریان ازجمله سریال‌هایی است كه با وجود نقاط مثبت و منفی، با استقبال مواجه شده است. این سریال یكشنبه هر هفته ساعت 30/21 از شبكه 2 سیما پخش می‌شود و مخاطب ماجرای كشف جسد كشف شده از لابه‌لای دیوار را با دقت رصد می‌كند و بنابر هراسی كه بر اهالی ساختمان سایه‌انداخته به قضاوت می‌نشیند؛ قضاوتی كه شیوه‌های معمول آثار پلیسی نیست و نقش بازپرس در كشف موضوع قتل بیش از هر عنصر دیگری اهمیت دارد.
رضا انصاریان، تهیه‌كننده این مجموعه تلویزیونی معتقد است كه سریال ساختمان 85 از جهت ساختار، متفاوت از آن چیزی است كه بیننده از داستان‌های پلیسی تاكنون دیده است. این تهیه‌كننده تلویزیون از صحبت كردن درخصوص این سریال امتناع می‌كند و معتقد است مخاطب باید قضاوت نهایی را از برداشت‌های شخصی خود داشته باشد. انصاریان به ارائه چهره متفاوت از نقش بازپرس در پیگیری پرونده‌های ویژه قتل اشاره می‌كند و می‌گوید: آنچه مرا به تهیه این سریال ترغیب كرد، این نكته بود كه از ابتدا قرار شد یك بازپرس ایرانی طراحی شود؛ بازپرسی از جنس خود مردم كه با تفكر و ذائقه ایرانی همخوانی داشته باشد.
انصاریان در ادامه صحبت‌های خود به همكاری نهادهای كشف جرائم مربوط به قتل اشاره می‌كند و می‌گوید: «در جریان ساخت این مجموعه تلویزیونی در همه مراحل از تحقیق و نگارش فیلمنامه گرفته تا پیش تولید و اجرا با نهادهای مختلف جنایی و قضایی سر وكار داشتیم كه خوشبختانه هیچ مشكلی پیش نیامد و دستگاه‌های نظارتی از همان ابتدای كار در جریان بودند و همكاری شایسته‌ای با گروه تولید ساختمان 85 به عمل آوردند.»
اما آنچه دراین میان حائز اهمیت است علاوه بر فیلمنامه و كارگردانی مهدی فخیم‌زاده، نوع چیدمان مجموع كاراكترهای این مجموعه تلویزیونی در ساختمانی پر رمز و راز است؛ ساختمانی كه هریك از اهالی آن ماجرایی جنجال برانگیز و دنیایی پر از سوءظن دارند. این ساختمان كه به شماره 85 نامگذاری شده است، 12 طبقه دارد. در هریك از این طبقات تعداد زیادی از افراد كه هریك بخشی از داستان را پیش می‌برند، ساكن هستند. نكته جالب این‌كه در ساختمان 85 ـ كه لوكیشن اصلی این مجموعه تلویزیونی محسوب می‌شود ـ یك دكور معماری شده است كه به شكل پلاتوهایی مرسوم اما با نگاهی تازه به هنر طراحی صحنه و براساس آنچه در فیلمنامه مطرح است و در اجرا خواسته شده، بنا شده است. به یاد دارم زمانی كه برای تهیه گزارشی از پشت صحنه این مجموعه تلویزیونی به جایی حوالی پارك چیتگر رفته بودم، با ساختمانی وسیع با سقفی پوشیده از ایرانیت مواجه شدم و در ادامه به پاركینگی كه اتفاقا یكی از لوكیشن‌های اصلی سریال بود، برخورد كردم و بعد متوجه شدم كه این ساختمان نیمه كاره بیش از آن كه شبیه آپارتمان‌های معمول باشد، استودیویی است برای تصویربرداری سریال ساختمان 85. در واقع این ساختمان با طراحی‌های گوناگون از صحنه و فضاسازی‌هایی موجود در فیلمنامه یك مجتمع 12 طبقه‌ای را نشان می‌داد و گروه تولید به جای تصویربرداری این سریال در یك مجتمع آپارتمان واقعی از یك پلاتو در ابعاد وسیع استفاده كرده بودند. طرح ایده‌های تازه و نوآوری در تولید از ویژگی‌های یك اثر موفق است و خوشبختانه تازه‌ترین مجموعه تلویزیونی فخیم‌زاده هم از این قاعده مستثنا نیست و خوب به یاد دارم كه درهمان زمان هم رامین آشوری، طراح صحنه معتقد بود ساخت دكورهایی از این دست باعث نوعی توسعه‌یافتگی در صنعت سریال‌سازی می‌شود.
اما آنچه دراین میان حائز اهمیت است علاوه بر فیلمنامه و كارگردانی مهدی فخیم‌زاده، نوع چیدمان مجموع كاراكترهای این مجموعه تلویزیونی در ساختمانی پر رمز و راز است؛ ساختمانی كه هریك از اهالی آن ماجرایی جنجال برانگیز و دنیایی پر از سوءظن دارند. این ساختمان كه به شماره 85 نامگذاری شده است، 12 طبقه دارد. در هریك از این طبقات تعداد زیادی از افراد كه هریك بخشی از داستان را پیش می‌برند، ساكن هستند. نكته جالب این‌كه در ساختمان 85 ـ كه لوكیشن اصلی این مجموعه تلویزیونی محسوب می‌شود ـ یك دكور معماری شده است كه به شكل پلاتوهایی مرسوم اما با نگاهی تازه به هنر طراحی صحنه و براساس آنچه در فیلمنامه مطرح است و در اجرا خواسته شده، بنا شده است. به یاد دارم زمانی كه برای تهیه گزارشی از پشت صحنه این مجموعه تلویزیونی به جایی حوالی پارك چیتگر رفته بودم، با ساختمانی وسیع با سقفی پوشیده از ایرانیت مواجه شدم و در ادامه به پاركینگی كه اتفاقا یكی از لوكیشن‌های اصلی سریال بود، برخورد كردم و بعد متوجه شدم كه این ساختمان نیمه كاره بیش از آن كه شبیه آپارتمان‌های معمول باشد، استودیویی است برای تصویربرداری سریال ساختمان 85. در واقع این ساختمان با طراحی‌های گوناگون از صحنه و فضاسازی‌هایی موجود در فیلمنامه یك مجتمع 12 طبقه‌ای را نشان می‌داد و گروه تولید به جای تصویربرداری این سریال در یك مجتمع آپارتمان واقعی از یك پلاتو در ابعاد وسیع استفاده كرده بودند. طرح ایده‌های تازه و نوآوری در تولید از ویژگی‌های یك اثر موفق است و خوشبختانه تازه‌ترین مجموعه تلویزیونی فخیم‌زاده هم از این قاعده مستثنا نیست و خوب به یاد دارم كه درهمان زمان هم رامین آشوری، طراح صحنه معتقد بود ساخت دكورهایی از این دست باعث نوعی توسعه‌یافتگی در صنعت سریال‌سازی می‌شود.
این مقدمه به این منظور چیده شد تا نظر محسن شاه ابراهیمی، طراح معمار این مجموعه تلویزیونی را جویا شوم. شاه ابراهیمی در آغاز صحبت‌های خود ساخت دكور از این دست را تجربه كاملی می‌داند و می‌گوید: روایت داستان این مجموعه تلویزیونی در یك آپارتمان می‌گذشت كه تعداد زیادی از اهالی این ساختمان درگیر داستان بودند و معمولا این‌گونه از روایت‌های داستانی در مجتمع‌های آپارتمانی واقعی تعریف می‌شد و تا پایان یك پروژه سایر ساكنان ساختمان موردنظر هم درگیر تولید می‌شدند و مزاحمت‌های احتمالی برای اهالی ساختمان ایجاد می‌شد. به همین دلیل كار در فضاهای واقعی با مشكلات خاص خودش مواجه است و نوعی كندی در روند تولید به وجود می‌آورد. این كندی حركت بخصوص در شب كاری‌های گروه بخوبی مشهود بود و خلاصه تمام این عوامل دست به دست هم داد تا با توجه به فیلمنامه، ساخت یك ساختمان متناسب با اجرای اثر را طراحی كنم. البته در این بین همكاری آقای انصاریان، تهیه‌كننده و همفكری مهدی فخیم‌زاده بسیار راهگشا بود.
این طراح معمار در ادامه می‌افزاید: البته ناگفته نماند كه در گذشته‌ای نه چندان دور طراحی‌ها و ساخت دكورهایی از این دست را در آثار تاریخی بسیار داشته‌ایم، اما این اولین‌بار است كه در یك مجموعه پلیسی با موضوع روز استودیو می‌زنیم؛ زمانی كه فیلمنامه را خواندم، به اتفاق رامین آشوری طراح صحنه به این نتیجه رسیدیم كه یك پاركینگ با 4 واحد طراحی كنیم كه هر 12 طبقه را به هم ربط دهد كه پس از قطعی شدن، طراحی دكور را آغاز كردیم. حدود 2 ماه زمان برد و می‌توان گفت این كار جدیدی است و می‌تواند به عنوان یك صنعت در تلویزیون به لحاظ بالا بودن حجم كار مطرح شود.
این طراح معمار در ادامه می‌افزاید: البته ناگفته نماند كه در گذشته‌ای نه چندان دور طراحی‌ها و ساخت دكورهایی از این دست را در آثار تاریخی بسیار داشته‌ایم، اما این اولین‌بار است كه در یك مجموعه پلیسی با موضوع روز استودیو می‌زنیم؛ زمانی كه فیلمنامه را خواندم، به اتفاق رامین آشوری طراح صحنه به این نتیجه رسیدیم كه یك پاركینگ با 4 واحد طراحی كنیم كه هر 12 طبقه را به هم ربط دهد كه پس از قطعی شدن، طراحی دكور را آغاز كردیم. حدود 2 ماه زمان برد و می‌توان گفت این كار جدیدی است و می‌تواند به عنوان یك صنعت در تلویزیون به لحاظ بالا بودن حجم كار مطرح شود.
یكی از مسائل مطرح در حاشیه ساخت دكورهایی از این دست، بحث هزینه‌هایی است كه باید صرف شود. زمانی كه بحث گرانی هزینه را با شاه ابرهیمی مطرح می‌كنم او ضمن تایید این مطلب می‌گوید: متاسفانه اغلب تهیه‌‌كننده‌ها به دلیل هزینه طراحی و اجرای دكورهایی از این دست زیر بار نمی‌روند، در حالی كه كار در دكور به لحاظ اقتصادی به‌‌صرفه تر از پیدا كردن لوكیشن‌های واقعی است و امیدوارم روزی برسد كه توسعه یافتگی صنعت را در سینما و تلویزیون شاهد باشیم، البته زمانی كه پیشنهاد ساخت چنین دكوری را دادم، آقای انصاریان از من خواست با توجه به هزینه ساخت چنین فضایی، برآورد بودجه كنم و در ادامه یك هفته وقت خواستم تا هزینه معماری این ساختمان را با توجه به فیلمنامه ارائه دهم. زمانی كه فیلمنامه را خوب مطالعه كردم به این نتیجه رسیدم كه می‌توان با صرف بودجه‌ای نه‌چندان زیاد و حذف هزینه‌های جانبی چون رفت و آمد هر روزه عوامل و طراحی صحنه در آپارتمان‌های مختلف و همچنین نپرداختن اجاره بهای فضای آپارتمان مورد نیاز، دكوری در خور تحویل داد و در پایان بررسی‌های خود به كارگردان و تهیه‌كننده این اطمینان را دادم كه می‌توان با تغییرات جزئی در فیلمنامه به فضای مورد نظر دست یافت.
همان‌گونه كه شاه ابراهیمی در صحبت‌های خود اشاره دارد، ساخت دكور مستلزم پیروی از فیلمنامه است، با توجه به این مطلب از طراح معمار ساختمان 85 می‌خواهم تا درباره كم و كیف طراحی و فضاسازی این مجموعه تلویزیونی بگوید و شاه ابراهیمی در پاسخ به این نكته می‌گوید: همان‌طور كه می‌دانید فضایی كه برای تصویربرداری سریال ساختمان 85 طراحی شده بود، یك دكور بود نه ساختمان واقعی و ویژگی ساخت دكور هم دراین موضوع است كه دكور براساس جوهره واقعی فیلمنامه ساخته می‌شود. فضایی كه كارگردان و فیلمنامه‌نویس می‌خواهند از آن استفاده كنند مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد و این امكان در فضاهای واقعی وجود ندارد. به عنوان مثال بسیار پیش آمده كه هنگام تصویربرداری یك مجموعه تلویزیونی كارگردان یا طراح صحنه به دلیل ساختار واقعی یك خانه یا آپارتمان دچار مشكل می‌شوند و مثلا كارگردان می‌گوید كاش دیوار وسط خانه نبود تا فضای نورپردازی، حركت دوربین، بازیگر و سایر عوامل امكان‌پذیر می‌شد و خوشبختانه ساخت دكورهایی از این دست، كاستی‌های صحنه را نیز از بین می‌برد و دكور در اختیار فیلمنامه قرار می‌گیرد و تمام فضاهای تصویربرداری اعم از نورپردازی، حركت دوربین و جای قرارگرفتن وسایل صحنه در دكور پیش‌بینی می‌شود و پلان‌های مورد نظر كارگردان به وجود می‌آید.
همان‌گونه كه شاه ابراهیمی در صحبت‌های خود اشاره دارد، ساخت دكور مستلزم پیروی از فیلمنامه است، با توجه به این مطلب از طراح معمار ساختمان 85 می‌خواهم تا درباره كم و كیف طراحی و فضاسازی این مجموعه تلویزیونی بگوید و شاه ابراهیمی در پاسخ به این نكته می‌گوید: همان‌طور كه می‌دانید فضایی كه برای تصویربرداری سریال ساختمان 85 طراحی شده بود، یك دكور بود نه ساختمان واقعی و ویژگی ساخت دكور هم دراین موضوع است كه دكور براساس جوهره واقعی فیلمنامه ساخته می‌شود. فضایی كه كارگردان و فیلمنامه‌نویس می‌خواهند از آن استفاده كنند مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد و این امكان در فضاهای واقعی وجود ندارد. به عنوان مثال بسیار پیش آمده كه هنگام تصویربرداری یك مجموعه تلویزیونی كارگردان یا طراح صحنه به دلیل ساختار واقعی یك خانه یا آپارتمان دچار مشكل می‌شوند و مثلا كارگردان می‌گوید كاش دیوار وسط خانه نبود تا فضای نورپردازی، حركت دوربین، بازیگر و سایر عوامل امكان‌پذیر می‌شد و خوشبختانه ساخت دكورهایی از این دست، كاستی‌های صحنه را نیز از بین می‌برد و دكور در اختیار فیلمنامه قرار می‌گیرد و تمام فضاهای تصویربرداری اعم از نورپردازی، حركت دوربین و جای قرارگرفتن وسایل صحنه در دكور پیش‌بینی می‌شود و پلان‌های مورد نظر كارگردان به وجود می‌آید.
گردآوری: گروه فرهنگ و هنر سیمرغ
www.seemorgh.com/culture
منبع: jamejamonline.ir/ پریسا ساسانی
مطالب پیشنهادی:
حدس بزن قاتل كیه؟!!
کلاف سردر گم «ساختمان ۸۵»
گزارش تصویری سریال «ساختمان 85»
گفت‌و‌گو با محسن افشانی بازیگر سریال «ساختمان 85»
با محمود پاك‌نیت بازیگر نقش بازپرس در سریال ساختمان 85