آرزوهای ليلا طرابلسی با سقوط ناگهانی ديكتاتور تونس بر باد رفت. تحليلگران حوادث تونس اعتقاد دارند تنها بازنده بزرگ انقلاب تونسی‌ها بن علی نبود بلكه ليلا طرابلسی بود كه اكنون مجبور است جاه طلبی‌های خود را فراموش كند...


 
عد از سقوط «بن علی» شایعات فراوانی از نقش یكی از زنان قدرتمند سابق آفریقا به گوش می‌رسد. شایعاتی كه نشان می‌دهند لیلا طرابلسی در سال‌های اخیر در آرزوی جانشینی همسر خود به سر می‌برده است. لیلا طرابلسی مسیر عبرت انگیزی را طی كرده است. «نیكلا بو» روزنامه‌نگار فرانسوی در كتابی با نام « نایب السلطنه كارتاژ» لیلای طرابلسی و سیر زندگی او را شرح می‌دهد. زنی كه در دوران نوسازی تونس رشد كرد و نمونه زنی مدرن در جامعه تونسی بود. سال ۱۹۸۴ لیلا با بن علی آشنا می‌شود.

او آموزگار بن علی بوده و این آموزگاری زمینه را برای ورود یك زن مدرن ساده تونسی به ساختار قدرت فراهم كرد. در سال ۱۹۹۲ لیلا با بن علی ازدواج می‌كند. مسیر حركت لیلا از زنی ساده به ملكه تونس به خوبی نشان می‌دهد كه فقدان ساختارهای نظارتی بر جامعه تونس چگونه می‌تواند زمینه را برای ایجاد طایفه گرایی در این كشور فراهم كند.

لیلا با ورود به قدرت، تنها خود را به عنوان یكی از زمامداران این كشور معرفی نكرد بلكه طایفه‌اش نیز از بابت پیوندهای خویشاوندی با او در دریایی از امتیازهای اقتصادی و سیاسی غرق شدند و اكنون پس از اینكه دیكتاتور راهی عربستان شده بسیاری از كارشناسان اقتصادی اعتقاد دارند خاندان بن علی حداقل بر ۴۰ درصد از اقتصاد تونس تسلط كامل داشته است. به مرور زمان میان زین العابدین و لیلا تقسیم كاری صورت می‌گیرد. اولی مسئولیت امور امنیتی را بر عهده می‌گیرد و دومی مسئولیت امور اقتصادی را. با این تقسیم كار ملكه تونس تسلط خود و طایفه‌اش را بر گلوگاه‌های اقتصادی مستحكم می‌كند.

بخصوص اینكه سرطان پروستات بن علی باعث شده بود شایعات در مورد نقش لیلی افزایش یابند. در تونس اكنون همه متفق‌القول هستند كه بخصوص در سال‌های آخر حكومت بن علی، این لیلا بوده است كه كشور را اداره می‌كرده و حتی در حالت بدبینانه عده‌ای معتقد به توطئه چینی وی برای تضعیف شوهرش هستند تا به رویای حاكمیت بر تونس جامه عمل بپوشاند.

اما شاید بانوی نخست تونس گمان نمی‌كرد موج اعتراض‌ها به حدی باشد كه او و خانواده‌اش مجبور شوند تونس را ترك كنند. به هر صورت «بن علی» اگر چه اكنون به عنوان زنی نگون بخت و آواره با چپاول هزاران كیلو طلا و حساب‌های پیدا و ناپیدای بانكی شناخته می‌شود اما تحلیلگران تونس تا قبل از سقوط بن علی او را زنی باهوش و جاه طلب می‌دانستند كه توانسته بود با تدابیر خود و سوءاستفاده از موقعیتش خود را بر نظام دیكتاتوری بن علی مسلط كند و نبض اقتصاد كشور را در دست بگیرد. لیلا به خوبی می‌دانست كه تسلط بر گلوگاه‌های اقتصادی تونس مسیر او را برای كسب قدرت و كنترل اوضاع سیاسی هموار می‌كند.

بر همین مبنا در دو سه سال گذشته او در اندیشه جانشینی بن علی بوده است. حتی اگر انقلاب یاس تونس هم ثمر نمی‌نشست راه برای سلطه لیلا بر تونس هموار نبود زیرا حزب بن علی دید مثبتی نسبت به بانوی نخست كشور نداشت. بیشتر اعضای این حزب ازطبقه بورژوازی هستند و به این دلیل كه همسر بن‌علی از نوكیسگی به بانوی نخست تونس تبدیل شده ناراضی بودند. گسترش فعالیت‌های طایفه بن‌علی به حدی بود كه در نهایت ارتش تونس حمایت خود را از بن‌علی قطع كرد و همچنان‌كه ویكی لیكس فاش كرده بود ایالات متحده روند فعالیت‌های طایفه لیلا را به عنوان طایفه‌ای مافیایی تحت نظارت شدید قرار داده بود.

مردم تونس حتی بیشتر از بن‌علی از لیلا نفرت داشتند زیرا او وطایفه ا ش در طول چند دهه به عنوان نمادهایی از زور، چپاول و غارت اموال و منابع ملی معرفی شده بودند. لیلا در دوران حاكمیتش واگذاری امتیازهای اقتصادی به دولت‌ها و سازمان‌های بین‌المللی را برعهده داشت و اقوام خود را بر گلوگاه‌های بزرگ اقتصادی برای تسلط كامل بر اقتصاد تونس گماشته بود.

رویاهای یك خاندان در فرانسه
بعد از اوج گیری اعتراض‌ها و فرار بن علی رئیس پلیس خطوط هوایی و مرزی فرانسه احضار شد تا از رئیس‌جمهور فراری تونس و خانواده‌اش استقبال كند اما ناگهان دولت فرانسه دستور داد تا از نشستن هواپیمای بن علی و لیلا بر خاك این كشور خودداری شود.

در نتیجه بن علی مجبور شد تا خانواده‌اش را راهی عربستان سعودی كند. این در حالی بود كه كمی قبل از پرواز بن علی و لیلا، سیرین یكی از سه دختر رئیس‌جمهور سابق تونس همرا با جت خصوصی خود به همراه مروان مبروك شوهر و دو دخترش به بورجت فرانسه رسیده بودند. شب قبل از آن نسرین دختر بن علی نیز به همراه همسر خود به پاریس رسیده بودند. اما دختران بن علی هم مجبور شدند فرانسه را به سوی كشوری عربی كه احتمالا قطر است ترك كنند. روزنامه فیگارور فاش كرده قبل از انقلاب یاس تونس، خاندان لیلا گویا از وضعیت وخیم خبر دار شده بودند و تمام اموال خود را به فرانسه منتقل كرده بودند.

در سپتامبر گذشته لیلا هتل بزرگ و مجللی را به نام محمد تك پسرش ثبت كرده بود پسر ی كه اور ا امپراتور كوچك می‌نامیدند. دو ماه بعد شوهر ۳۰ ساله نسرین دختر بن علی نیز ۳۷ میلیون یورو برای خرید یك هتل بزرگ و زیبا در فرانسه پرداخت كرده بود. آپارتمان‌های بزرگ در پاریس و ویلاهای زیبا در سواحل كوت دازور تنها بخشی از اموال لیلا هستند. او حساب‌های فراوانی در بانك‌های فرانسه و بانك‌های سوئیس دارد. به همین دلیل سازمان‌های غیر دولتی خواستار بررسی حساب‌های خانواده بن علی و توقیف اموال آن شده اند.

فرار بن علی باعث شده تا به تدریج رازهای اقتصادی مافیایی و طایفه محور تونس فاش شوند و مشخص شود چگونه لیلا و طایفه‌اش بر صنایع مهم اتومبیل، تلفن، بانكداری، ساختمان سازی و توریسم تسلط كامل داشتند. سازمان‌های بین‌المللی اقتصادی جهان تخمین زده‌اند كه تسلط مافیای خانوادگی لیلا بر اقتصاد تونس باعث شده سالانه این كشور یك‌میلیارد دلار ضرر مالی را متحمل شود. خاندن بن علی در روند خصوصی‌سازی دخالت داشتند و حق كمیسیون‌های گزاف آنها باعث شده بود كه خصوصی سازی به نوعی مخصوصی سازی تبدیل شود.

تونس هیچ گاه قراردادهای بین‌المللی خطوط باز هوایی را امضا نكرد زیرا این قرارداد شركت «كارتاگو آنلاین» بلحسن ترابلسی برادر خانم زین العابدین بن علی را تضعیف می‌كرد و در آمدهای كلان وی را از صنعت توریسم با اشكالات جدی مواجه می‌كرد. همه پیمانكاران مجبور بودند زیر نظر طایفه لیلا كار كنند و این خاندان بر اطلاعات ریز و درشت این پیمانكاران و میزان وفاداریشان به حكومت اشراف كامل داشت. این خاندان تاجران مستقل را تحت فشار شدیدی قرار می‌دادند و روند توزیع و فروش كالاها در بازار را به صورت كامل در اختیار داشتند. واردات كالاهای عمده به صورت انحصاری در اختیار خانواده بن علی بود.

نابودی طایفه گرایی بن علی و یك پرسش
بن علی علاوه بر لیلا ازداوج نخستین نیز داشته است. همسر نخست او در رومانی زندگی می‌كند. رئیس‌جمهور فراری تونس خود شش برادر و خواهر دارد. او از ازدواج نخستین خود سه دختر داشت كه هر سه شوهرانی تونسی داشتند. همسر دروساف یكی از دختر‌های بن علی بر بازار دارو سلطه داشت. مروان مبروك شوهر سرین یكی دیگر از دختر‌های بن علی امتیاز مرسدس تونس را در اختیار داشت. خاندان بن علی علاوه بر فرانسه در آرژانتین، سوئیس و دوبی اموال زیادی دارند.

شایع است كه لیلا به همراه محمد فرزند كوچكش به دوبی سفر كرد و تا زمانی كه از بن علی وعده اعطای امتیاز توزیع چای و كافه را برای یكی از نزدیكانش نگرفت به كشور بازنگشت. با سرنگونی بن علی كارشناسان اقتصادی تونس امیدوارند در كنار فضای باز سیاسی تحول اقتصادی نیز رخ دهد و اقتصاد پوسیده تونس از چنگال دولت در اختیار فعالان بخش خصوصی قرار گیرد. اما برای همین تحلیلگران این پرسش مطرح است چه تضمینی وجود دارد طایفه‌گرایی جدید جایگزین طایفه گرایی لیلا‌‌طرابلسی نشود.
 
گردآوری: گروه خبر سیمرغ
www.seemorgh.com/news
منبع:jhannews.com