گزارش محمد البرادعي، مديركل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در مورد فعاليت‌هاي هسته‌يي صلح آميز جمهوري اسلامي ايران در ‌٩ صفحه منتشر شد.

آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در تازه ترين گزارش خود درباره‌ي برنامه‌ي هسته‌يي ايران اعلام كرد كه پاسخ‌هاي ارائه شده ايران درباره‌ي برنامه‌هاي سانترفيوژهاي P-1 و P-2 مطابق با يافته‌هاي آژانس است و به اين ترتيب، با بسته شدن پرونده اين موضوع ، يكي از اصلي‌ترين پرسش‌هاي آژانس درباره فعاليت هسته‌يي ايران پاسخ داده شده است.

به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) متن كامل گزارش محمد البرادعي، مديركل آژانس بين المللي درباره اجراي موافقتنامه پادمان NPT و مفاد مربوط به قطعنامه هاي ‌١٧٣٧ (‌٢٠٠٦) و ‌١٧٤٧ (‌٢٠٠٧) شوراي امنيت سازمان ملل متحد در جمهوري اسلامي ايران به شرح زير است.

«گزارش مدير كل

‌١- در ‌٣٠ اوت ‌٢٠٠٧ مديركل اجراي موافقتنامه پادمانهاي NPT و مقررات مربوط با قطعنامه‌هاي ‌١٧٣٧ (‌٢٠٠٦) و ‌٧ (‌٢٠٠٧) شوراي امنيت در جمهوري اسلامي ايران (GOV/‌٤٨/٢٠٠٧/and Corr.l) را به شواري حكام گزارش نمود. اين گزارش تحولات مرتبط از آن تاريخ به بعد را شامل مي‌شود.

A- اجراي برنامه كار در رابطه با موضوعات باقيمانده.

‌٢- در تاريخ ‌٢١ اوت ‌٢٠٠٧ دبيرخانه و ايران به تفاهمي درباره برنامه كار براي حل موضوعات باقيمانده اجراي پادمانها دست يافتند (ضميمه گزارش GOV/‌٤٨/٢٠٠٧) از زمان گزارش قبل پيشرفتهاي ذيل در اجراي برنامه كار صورت پذيرفته است.

A -1 سانتريفيوژهاي P1 و P2

روزشمار فعاليتها از زمان گزارش قبلي به شرح زير مي‌باشد:

* در تاريخ ‌٣١ اوت ‌٢٠٠٧ آژانس سوالات باقيمانده مربوط به برنامه غني سازي اورانيوم P1 و P2 را به صورت مكتوب به ايران ارائه نمود.

* در ‌٢٤ و ‌٢٥ سپتامبر ‌٢٠٠٧ جلسه‌اي در تهران بين آژانس و مقامات ايراني براي تشريح سوالات داده شده به ايران برگزار شد.

* از ‌٩ تا ‌١١ اكتبر ‌٢٠٠٧ جلسه ديگري بين آژانس و مقامات ايراني در تهران برگزار شد كه در آن ايران به سوالات آژانس پاسخهاي شفاهي ارائه كرد و آژانس توضيحات و روشنگريهاي بيشتري را خواستار شد.

* در ‌١٥ اكتبر ‌٢٠٠٧ آژانس پاسخهاي مكتوب اوليه به سوالات را دريافت كرد.

* از ‌٢٠ تا ‌٢٤ اكتبر ‌٢٠٠٧ يك تيم فني آژانس به منظور مرور دقيق پاسخها و اسناد مثبت و مصاحبه با مسوولين مرتبط با برنامه غني سازي اورانيوم P1 و P2 به تهران رفتند.

* از ‌٢٩ اكتبر تا اول نوامبر ‌٢٠٠٧ آژانس به گفت‌وگوي خود با مقامات ايراني درباره برنامه غني‌سازي سانتريفيوژ ادامه داد.

* ايران اسناد مثبت و توضيحات مكتوب ديگري را ارائه كرد و آژانس گفت‌وگوها و مصاحبه‌هايي را با مسوولان ايراني درگير در فعاليت‌هاي هسته‌يي در دهه ‌٨٠ و ‌٩٠ انجام داد.

* در ‌٥ و ‌١٢ نوامبر ‌٢٠٠٧ ايران پاسخهاي خود را به سوالات آژانس درباره برنامه غني سازي اورانيوم P1 و P2 به صورت مكتنوب ارائه كرد.

A -1-1 - دستيابي به تاسيسات و فناوري چرخه سوخت طي سالهاي ‌١٩٩٥-1972

‌٤ - بنا به گفته ايران، سازمان انرژي اتمي ايران در سالهاي اوليه قراردهاايي را با مجموعه‌اي از كشورهاي فرانسه، آلمان، انگليس و آمريكا منعقد كرد تا بتواند انرژي هسته‌يي و حد گسترده‌اي از خدمات مربوطه چرخه سوخت دست يابد، اما بعد از انقلاب ‌١٩٧٩ اين قراردادها كه ارزش كل آنها حدود ‌١٠ ميليارد دلار بود اجرا نشد. ايران توجه را به اين جلب كرد كه يكي از قراردادها كه در سال ‌١٩٧٦ امضا شده بود براي توسعه كارخانه نيمه صنعتي غني سازي ليزر بوده است. (پي نوشت ‌١) مقامات عالي رتبه ايراني گفتند كه در اواسط دهه‌ي ‌١٩٨٠ ايران به منظور احياي برنامه هسته‌يي خود و رفع نياز فزاينده انرژي كشور كار را با بسياري از كشورها را شروع كردند. با استفاده از سرمايه گذاريهاي انجام شده تا آن زمان ايران گفت كه تلاش‌هايش را ابتدائا بر تكميل كارخانه انرژي هسته‌يي بوشهر متمركز كرد و بدين منظور با نهادهايي از جمله از كشورهاي آرژانتين، فرانسه، آلمان و اسپانيا وارد گفت‌وگو شد كه موفقيتي حاصل نگرديد. همان زمان ايران تلاشهايي براي دستيبابي به راكتورهاي تحقيقاتي از آرژانتين، چين، هند و شوروي سابق انجام داد كه آن هم بي نتيجه ماند.

‌٥ - به موازات فعاليتهاي مربوط به كارخانه‌هاي انرژي هسته‌يي ايران شروع به ساخت زيربناهاي پشتيباني براي ايجاد مراكز فناوري هسته‌يي در اصفهان و كرج كرد. ولي جداي از فناوري تبديل اورانيوم كه از يك شركت چيني به دست آمد ايران نتواست تاسيسات يا فناوري چرخه سوخت هسته‌يي از خارج دست يابد. در نتيجه به گفته ايران در اواسط دهه ‌٨٠ تصميم براي دستيبابي به فناوري غني سازي اورانيوم از بازار سياه اتخاذ شد.

‌٦ - براي ارزيابي اطلاعات مشروح داده شده توسط ايران آژانس گفت‌وگوهايي را با مقامات عالي رتبه كنوني و سابق ايران انجام داد. آژانس همچنين اسناد مثبته از جمله قوانين‌، قرارداد با شركت‌هاي خارجي، موافقتنامه‌هاي با ديگر كشورها و بازديد از سايت‌هاي هسته‌يي ايران را بررسي نمود.

‌٧- با توجه به سابقه طولاني و پيچيدگي برنامه و ماهيت دوگانه فناوري غني سازي براساس اطلاعاتي كه تاكنون دردسترس قرار داد آژانس در موقعيتي نيست كه درباره ماهيت اوليه بخشهايي از برنامه نتيجه گيري كند ممكن است زمانيكه ابعاد ديگر برنامه كار به ابعاد ديگر پرداخته خواهد شد و زمانيكه آژانس قادر باشد كامل بودن اظهارنامه‌هاي ايران را راستي آزمايي كند پاسخ به اين سوالات بيشتر روشن شود.

A-1-2 - دستيابي به فناوري غني سازي P1

پيشنهاد سال ‌١٩٨٧

‌٨- همانگونه كه قبلا به شوراي حكام گزارش شد (بندهاي ‌١٤ و ‌١٥ گزارش (GOV/‌٤٨/٢٠٠٧) ايران در ژانويه ‌٢٠٠٥ كپي سند يك صفحه‌يي دست نويسي را به آژانس نشان داد كه در آن پيشنهاد ارائه قطعات و تجهيزات مشخصي به ايران در ‌١٩٧٨ توسط يك واسطه خارجي داده شده بود. ايران در سال ‌٢٠٠٥ بيان داشت كه اين تنها شاهد مستند باقيمانده درباره دامنه و مدرجات پيشنهاد ‌١٩٨٧ مي‌باشد. در ‌٩ اكتبر ‌٢٠٠٧ كپي آن سند به آژانس داده شد. برخي از جوانب خاصي از سند نشان مي‌دهد تاريخ آن ‌١٩٨٧ مي باشد ولي منشا سند هنوز مشخص نشده است.

‌٩- در ‌٥ نوامبر ‌٢٠٠٧، ايران سير تاريخي به روز شده‌اي از ملاقات‌هاي بين ايران و شبكه تامين را كه طي سالهاي ‌١٩٨٦ تا ‌١٩٨٧ انجام شده بود ارائه كرد. ايران همچنان بر اين نظر است كه تنها تعدادي قطعات از دو سانتريفيوژ باز شده به اضافه اسناد و نقشه هاي پشتيباني در ‌١٩٨٧ توسط شبكه ارسال شده است. ايران بار ديگر تاكيد كرد كه فناوري يا تجهيزات تبديل و ريخته گري اورانيوم را از شبكه دريافت نكرده است. و درخواستي براي دريافت سند ‌١٥ صفحه‌اي كه روشهاي كاهش UF6 به فلز اورانيوم و ريخته گري آن به نيم كره ها را تشريح مي‌كند (بند‌٦ GOV/‌٨٧/٢٠٠٧) ارائه نكرده است به اين نكات در بخش A-3 زير پرداخته شده است.

‌١٠- بنا به گفته ايران تصميم براي دستيبابي به فناوري غني سازي توسط رييس سازمان انرژي اتمي ايران گرفته و توسط نخست وزير ايران تاييد شد. در پاسخ به استفسارات آژانس درباره اسناد مرتبط ديگر درباره پيشنهاد ‌١٩٨٧ در ‌٨ نوامبر ‌٢٠٠٧ كپي سند محرمانه‌اي از رييس سازمان انرژي اتمي ايران به نخست وزير به تاريخ ‌٢٨ فوريه ‌١٩٨٧ به آژانس ارائه شد كه تاييد نخست وزير در تاريخ ‌٥ مارس ‌١٩٨٧ را نيز در بر داشت. رييس سازمان انرژي اتمي ايران در اين مكاتبه بيان داشت كه با فعاليت‌ها بايد به طور كاملا محرمانه برخورد شود. در پاسخ به استفسار آژانس مبني بر اينكه آيا هيچ بخش نظامي در اين برنامه درگير بوده است؟ ايران بيان داشته كه هيچ موسسه‌اي غير از سازمان انرژي اتمي در فرايند تصميم گيري يا اجراي برنامه غني سازي سانتريفيوژ دخالت نداشته است.

‌١١- براساس مصاحبه‌هاي انجام شده با مقامات ايراني و اعضاي شبكه تامين در دسترس اسناد محدود ارائه شده توسط ايران و اطلاعات خريد جمع آوري شده از طريق تحقيقات مستقل آژانس، آژانس نتيجه گيري كرده است كه اظهارات ايران با اطلاعات در دسترس آژانس درباره دستيابي ايران به فناوري غني سازي سانتريفيوژ P1 اعلام شده در ‌١٩٨٧ همخواني دارد.

تحقيق و توسعه اوليه

‌١٢- ايران بيان داشته است كه در طول مرحله اول تحقيق و توسعه (P1 (R&D در سالهاي ‌١٩٩٣-1987 تنها منابع انساني و مالي محدودي (سه محقق) به اين پروژه اختصاص داده است. بنا به گفته ايران، ايران بر درك كاركرد سانتريفيوژها ، مونتاژ آنها و توليد داخلي قطعات تاكيد شده بود. ايران همچنين بيان داشت كه در اين دوره كار تحقيق و توسعه فقط توسط سازمان انرژي اتمي و بدون حمايت دانشگاهها يا مركز تحقيقات فيزيك (PHRC) انجام شد. به گفته ايران هيچ تماسي در اين دوره با شبكه تامين براي درخواست حمايت در حل مشكلات فني كه ايران با آن مواجه شده بود برقرار نشد.

‌١٣- اظهارات ايران درباره اين مرحله از تحقيق و توسعه با يافته‌هاي آژانس كه بر مبناي مصاحبه‌هاي انجام شده با مقامات و اعضاي شبكه هسته‌يي در دسترس، اسناد مثبته ارائه شده توسط ايران و اطلاعات خريد دريافت شده از طريق تحقيقات آژانس همخواني ندارد. ولي نقش دانشگاه فني كه در آن آلودگي ذرات اورانيوم يافت شده است هنوز نياز به بررسي دارد (به بخش A.2 نگاه كنيد)

پيشنهاد ‌١٩٩٣ و تحقيق و توسعه متعاقب آن

‌١٤- همانگونه كه قبلا به شوراي حكام گزارش شد (بند ‌١٥ گزارش GOV/‌١٥/٢٠٠٦) اظهارات ايران و اعضاي كليدي شبكه تامين درباره وقايع منجر شده به پيشنهاد اواسط دهه ‌٩٠ در تعارض با يكديگر مي باشد. طي جلسات برگزار شده در كتبر ‌٢٠٠٧ ، ايران روزشمار به هنگام از وقايع ‌١٩٩٣ تا ‌١٩٩٩ را كه برخي از جزئيات مربوط به ملاقاتها، افراد شركت كننده و دريافت هاي تجهيزات سانتريفيوژ P1 از طرف شبكه در طول اين دوره را روشن مي ساخت به آژانس ارائه كرد.

‌١٥- ايران مجددا عنوان كرد كه در ‌١٩٩٣ شبكه عرضه به ابتكار خود به شركت ايراني پيشنهاد فروش فناوري غني سازي را ارائه كرده است. اين پيشنهاد به اطلاع رييس سازمان برنامه و بودجه ايران كه عضو شوراي انرژي اتمي كشور نيز بوده رسيده بود. اين پيشنهاد سپس توسط سازمان انرژي اتمي ايران دنبال شد (بند ‌١٦ گزارش GOV/‌٦٧/٢٠٠٥).

‌١٦- آژانس تاكنون نتوانسته است اظهارات ايران درباره اين كه شبكه عرضه مبتكر پيشنهاد ‌١٩٩٣ بوده است را تاييد كند. اطلاعات داده شده توسط ايران درباره دريافتها و ملاقاتهاي فني بعد از ‌١٩٩٣ را اطلاعات براساس مصاحبه هاي انجام شده با برخي از افراد شبكه مطابقت دارد. براساس مصاحبه هاي انجام شده با مقامات ليبي و اعضاي شبكه تامين و اطلاعات از منابع ديگر، آژانس نتيجه گرفته است كه بيشتر اقلام مربوط به پيشنهاد ‌١٩٩٣ ابتدائا توسط اتحاديه جماهير عربي ليبي سفارش شده بود، اما در واقع در دوره ‌١٩٩٤ تا‌١٩٩٦ به ايران تحويل شده است.

‌١٧- ايران اظهار كرده است در طول دوره ‌١٩٩٣-1999 ، كماكان با مشكلاتي پيرامون توليد قطعات سانتريفيوژها P1 و ساخت سانتريفيوژهاي مورد اطمينان از نوع P1 بوده است. ايران گفته است كه تنها تعداد محدودي نيروي انساني تا ‌١٩٩٧ در اين پروژه درگير بوده‌اند و اينكه حوالي ‌١٩٩٨ مطالعات بيشتر تئوري وعملي در دانشگاه امير كبير آغاز گرديد. اين اظهارات ايران در اين زمينه با سوالات فني كه از سوي پرسنل سازمان انرژي اتمي ايران از شبكه انجام شده است و اطلاعات مربوط به خريدها كه در اختيار آژانس است تطابق دارد.

‌١٨- ايران اظهار كرد كه آزمايش سانتريفيوژ P1 را با موفقيت در اواخر دهه ‌١٩٩٠ انجام داده و تصميمي مبني بر انجام تحقيق و توسعه با ابعاد وسيع‌تر اتخاذ گرديد كه در نهايت منجر به كارخانه غني سازي شد. در آن راستا ايران اظهار كرد كه اماكني را در هشتگرد كرج، ‌نطنز و اصفهان قبل از تصميم گيري ساخت كارخانه غني سازي در نطنز مورد بررسي قرار داد. در طول اين مدت فعاليتهاي خريد اقلام شدت يافت و تجهيزات خلاء و همچنين مواد خام از جمله فولاد ماراجينگ و آلومينيوم با قدرت بالا از خارج تهيه گرديد. ايران اسامي، محلها و فعاليت‌هاي كارگاههاي مربوط به توليد داخلي قطعات سانتريفيوژ را كه اكثر اين كارگاهها متعلق به سازمانهاي صنايع نظامي بوده است را ارائه كرد (GOV/‌١١/٢٠٠٤, para37) اطلاعات ارائه شده توسط ايران در رابطه با زمان اين خريدها و ميزان آن اقلام با يافته‌هاي آژانس مطابقت دارد.

A-1-3 دستيبابي تكنولوژي سانتريفيوژ P2

‌١٩- ايران اظهار كرده است شبكه در جلسه ‌١٩٩٦ در دوبي به منظور جبران كيفيت پايين قطعات سانتريفيوژ P1 فراهم شده از شبكه، يك ست كامل از نقشه هاي عمومي سانتريفيوژ P2 را به ايران تحويل داد. اين اظهارات در مصاحبه آژانس با افراد كليدي شبكه مورد تاييد قرار گرفت.

‌٢٠- ايران تاكيد كرود كه اگرچه نقشه‌ها در ‌١٩٩٦ تحويل شد اما هيچ كاري در زمينه سانتريفيوژ P2 تا سال ‌٢٠٠٢ آغاز نشد. ايران، براساس اظهارات مديران عالي رتبه قبل و حال در سازمان انرژي اتمي ايران، در آن زمان هنوز توانايي‌هاي فني و علمي براي اشراف بر ساخت ماشينهاي سانتريفيوژ را به دست نياورده بود. آژانس اطلاعات قابل اطمينان را در رابطه با خريدهايي از ماشين‌هاي سانتريفيوژ P2 و يا اقلام مربوط به آن در اين دوره زماني را به دست نياورده است (شاهد قبلي كه در سند GOV/‌١٥/٢٠٠٦, para18) نمي‌تواند كماكان مورد اشاره قرار گيرد.

‌٢١ - در سال ‌٢٠٠٢ سازمان انرژي اتمي ايران قراردادي را با يك شركت خصوصي براي ساخت سانتريفيوژ اصلاح شده p2 منعقد كرد. (GOV/‌١١/٢٠٠٤, para ‌٤٥). در ‌٥ نوامبر ‌٢٠٠٧ آژانس يك كپي از قرارداد كه محتواي آن با مصاحبه‌هاي قبل با صاحب شركت كه براي مصاحبه در اين زمان در دسترس نبود مطابقت داشت دريافت كرد. قرارداد در مارس ‌٢٠٠٣ متوقف شد اما صاحب شركت اظهار داشته است كه او كار خود را با ابتكار خودش تا ژوئن ‌٢٠٠٣ ادامه داد.

‌٢٢- صاحب شركت در مصاحبه‌هاي قبل اظهار كرد كه قادر بوده است كليه مواد خام و اقلام جزيي را به استنثاي بربرينگها، روغنها و مغناطيس‌ها، از منابع داخلي تامين كند كه اين امر با اطلاعات خريدها كه اخيرا در دسترس آژانس است مطابقت دارد. صاحب شركت اظهار كرد كه ‌١٥٠ مغناطيس با مشخصات p2 تهيه كرده، و تلاش كرده است دهها هزار مغناطيس بيشتر را نيز تهيه كند، اما اين سفارشها از سوي فروشندگان لغو شده است.

سازمان انرژي اتمي ايران اعلام كرد كه پس از توقف قرارداد صاحب شركت درصدد تامين مغناطيس‌هاي اضافي براي سازمان بوده است كه با شكست مواجه شد، اين امر نيز با اطلاعات موجود در آژانس كه براساس تحقيقاتش حاصل شده است مطابقت دارد. ايران تاييد كرد كه روتورهاي سانتريفيوژ p2 از نوع كامپوزيت در كارگاهي مستقر در سازمان صنايع دفاع (DIO) ساخته شده است (GOV/‌٣٤/٢٠٠٤, para22).

‌٢٣- براساس بازديدهاي انجام شده توسط بازرسان آژانس از كارگاه p2 در سال ‌٢٠٠٤، مطالعه قرارداد صاحب شركت، گزارش كار و دفتر عملكرد، و اطلاعات موجود پيرامون درخواست‌هاي خريد، آژانس نتيجه گرفته است كه اظهارات ايران پيرامون فعاليت‌هاي اظهار شده (R&D) در زمينه P2 با يافته هاي آژانس مطابقت دارد. نمونه‌هاي محيط زيست كه از اماكن مربوط به R&D و تجهيزات برداشته شده است شواهدي از اين كه مواد هسته‌يي در اين آزمايشات انجام شده باشد را نشان نمي‌دهد.

A.2 منشاء آلودگي

‌٢٤. در ‌١٥ سپتامبر ‌٢٠٠٧ آژانس به طور مكتوب سوالاتي مرتبط با منشاء آلودگي ذرات اورانيوم در دانشگاه فني را به ايران ارايه داد و خواستار دسترسي به اسناد و افراد و نيز تجهيزات مربوطه و مكان‌هاي مربوطه، نمونه‌برداري، سوالات شامل منشاء ذرات آلودگي سند شماره (GOV/‌٢٠٠٦ ‌٥٣ Par, ‌٢٤) نوع تجهيزات، استفاده فرضي از تجهيزات، اسامي افراد و نقش آنان و موسسات‌شان شامل مركز فيزيك (PHRC) شد. بر اساس برنامه كاري ايران مي‌بايست پاسخ به سوالات را ارايه و دسترسي‌هاي درخواستي طي چند هفته آينده اعطا كند.

A.3 سند اورانيوم فلزي

‌٢٥. آژانس در ‌٨ نوامبر ‌٢٠٠٧ يك كپي از سند ‌١٥ صفحه‌يي كه روش تبديل UF6 به اورانيوم فلزي و ريخته‌گري آن را به صورت نيم كره تشريح مي‌كرد تحويل گرفت. ايران تاكيد كرد كه اين سند همراه با اسناد P1 در ‌١٩٨٧ دريافت شده است. آژانس اين سند را با پاكستان، كشوري كه به عنوان مبدا مطرح شده است در ميان گذاشته و خواستار اطلاعات بيشتر شده است. ايران ادعا مي‌كند موضوع تجهيزات تبديل مجدد و تجهيزات ريخته گري كه در پيشنهاد يك صفحه‌يي ‌١٩٨٧ مطرح شده با شبكه عرضه پيگيري نكرده است. علاوه بر آزمايشات تبديل UF4 به فلز اورانيوم كه در مركز تحقيقات هسته‌يي تهران (براساس گزارش) GOV/‌٦٠/٢٠٠٤ /annex para2 آژانس هيچ شواهدي مبني بر وجود فعاليت‌هاي تبديل مجدد UF6 و ريخته گري در ايران ندارد؛ در عين حال لازم به ذكر مي‌باشد خط توليد مقدار كم UF6 به فلز اورانيوم در تاسيسات UCF كه توسط ايران نيز در پرسشنامه طراحي‌هاي اظهار شده است GOV/‌٧٥/٢٠٠٣ Annex, ‌١para3 وجود دارد. براساس نتايج بازرسي هاي انجام شده اين خط ساخته نشده است.

A.4 پولونيم – ‌٢١٠

‌٢٦ - در ‌١٥ سپتامبر ‌٢٠٠٧ آژانس سوالاتي در رابطه با فعاليت هاي ايران در پلونيوم ارايه و خواستار دسترسي به اسناد مربوطه و افراد شد. سوالات شامل دامنه و اهداف مطالعات پلونيوم – ‌٢١٠ Para28 ، GOV/‌١١/٢٠٠٤ و ادعايي مبني بر اين كه هيچ ميزاني از بيسموت از خارج تهيه شده است و يا تلاشي در آن جهت انجام شده و يا اين كه مطالعات تئوري مربوطه و يا R&D در ايران انجام شده است يا خير بود. براساس برنامه كار، ايران بايد پاسخ به سوالات و درخواست و دسترسي درخواستي در چند هفته آينده را معمول دارد.

A - ‌٥ معدن گچين

‌٢٧ - در ‌١٥ سپتامبر ‌٢٠٠٧ آژانس سوالات را به صورت مكتوب در زمينه معدن گچين و درخواست دسترسي به اسناد، افراد و تجهيزات مربوطه را به ايران ارايه كرد. سوالات شامل مشخص كردن مالكيت محدوده معدن، اكتشاف و استخراج و اين كه چرا اين گونه فعاليت‌ها در اين محل انجام شده است، (حال آنكه زير ساختار مناسب در جاي ديگري وجود داشته است) و اين كه چرا فعاليت‌هاي سازمان انرژي اتمي ايران در اين معدن در سال ‌١٩٩٣ متوقف شد GOV/‌٦٧/٢٠٠٥ Para26 بود. مطابق برنامه كار، ايران بايد پاسخ به سوالات و دسترسي‌ها را ظرف چند هفته بدهد.

A - ‌٦ مطالعات ادعايي

‌٢٨ - آژانس از ايران خواسته است در اولين فرصت سوالات در زمينه مطالعات ادعايي پيرامون تبديل دي اكسيد اوارنيوم به UF4 (پروژه نمك سبز) آزمايشات مربوط به انفجار بالا و طراحي پرتابه ورود مجدد موشك GOV/‌١٥/٢٠٠٦ Para ‌٣٨-39 را مورد توجه قرار دهد. مطابق برنامه كار ايران بايستي در چند هفته آينده به اين موضوع بپردازد. در عين حال آژانس مشغول اتخاذ ترتيباتي است كه مدارك مربوطه دريافتي از طرف ثالث را با ايران در ميان گذارد.

A - ‌٧ ضمائم تاسيسات مربوط به كارخانه سوخت نطنز

‌٢٩ - در ‌١٧ و ‌١٨ سپتامبر ‌٢٠٠٧ يك تيم فني آژانس با مقامات ايراني جزييات پيش نويس ضمائم تاسيسات مربوط به كارخانه سوخت نطنز در اختيار گذاشتند بحث هاي بيشتر در ‌٢٠ و ‌٢٤ سپتامبر منجر به اجرايي شدن ضميمه تاسيسات از تاريخ سپتامبر ‌٢٠٠٧ شد.

B - فعاليت هاي كنوني مرتبط با غني سازي

‌٣٠ - در ‌٣ نوامبر ‌٢٠٠٧ آژانس راستي آزمايي كرد كه ايران نصب ‌١٨ زنجيره ‌١٦٤ تايي را در FEP تمام كرده و UF6 به تمام ‌١٨ آبشار تزريق كرده است. هيچ گونه فعاليت در زمينه نصب ماشين سانتريفيوژ و يا نصب لوله گذاري سانترفيوژ خارج از منطقه ‌١٨ آبشار اوليه انجام نشده است. كار نصب زيرساخت‌هاي سيستم‌هاي ثانويه مربوط و تزريق و خروج مواد ادامه دارد.

‌٣١ - از فوريه ‌٢٠٠٧ تاكنون ايران حدود ‌١٢٤٠ كيلو UF6 را به آبشارها در FEP تزريق كرده است. ميزان تزريق كمتر از مقدار مورد انتظار در يك تاسيسات با چنين طراحي مي‌باشد. در حالي كه ايران اظهار كرده است به سطح غناي ‌٨/٤ اورانيوم FEP ‌٢٣٥ رسيده است. حداكثر غنايي كه آژانس براساس نمونه گيري زيست محيطي از قطعات آبشارها و تجهيزات مربوطه انجام داده است ‌٤ درصد مي باشد. حسابرسي جزيي مواد هسته‌يي در انبارداري سالانه كه قرار است از ‌١٦ تا ‌١٩ دسامبر ‌٢٠٠٧ انجام شود عملي خواهد شد. از مارس ‌٢٠٠٧ تاكنون جمعا ‌٧ بازرسي سر زده از FEP انجام شده است.

‌٣٢ - از اوت ‌٢٠٠٧ تاكنون ايران به آزمايش ماشين‌هاي سانتريفيوژ تكي، آبشارهاي ‌١٠ و‌٢٠ تايي و نيز يك آبشار ‌١٦٤ تايي در قسمت كارخانه پايلوت غني سازي (PFEP) ادامه داده است. از ‌٢٣ جولاي تا ‌٢٢ اكتبر ‌٢٠٠٧، ايران ‌٥ كيلو UF5 در ماشين تكي تزريق كرده است. هيچ موادي به آبشارها تزريق نشده است. از ‌١٥ تا ‌١٨ سپتامبر ‌٢٠٠٧ آژانس يك راستي آزمايي پيرامون انبارداري فيزيكي در ( PFEP) انجام داد؛ اگرچه هنوز نتيجه بعضي از نمونه‌ها در دسترس نيست ولي ارزيابي مقدماتي آ‌ژانس از اين انبارداري اظهارات ايران را تاييد مي‌كند.

‌٣٣ - اخبار زيادي در مطبوعات به نقل از مقامات عالي رتبه ايراني در رابطه با R&D و آزمايشات مربوط به ماشين P2 در ايران GOV/‌٢٧/٢٠٠٦ Para ‌١٤ مطرح شده است. براساس مكاتبه انجام شده از سوي ايران به آژانس در ‌٨ نوامبر ‌٢٠٠٧ ايران اعلام داشته "ايران به طور داوطلبانه آژانس را از وضعيت آزمايشات مكانيكي بدون تزريق UF6 مربوط به نسل جديد طراحي سانترفيوژ مطلع كرده است." در مكاتبات نيز اضافه شده است: " ايران موافقت كرد كه در رابطه با نسل جديد سانتريفيوژها تبادل اطلاعات كند" و در اين رابطه با آژانس در ماه دسامبر ‌٢٠٠٧ بحث خواهد كرد.

C - فعاليت‌هاي بازفرآوري

‌٣٤ - آژانس از طريق بازرسي‌هاي خود و راستي آزمايي اطلاعات طراحي به نظارت بر استفاده و ساخت سلول هاي داغ در راكتور تحقيقاتي تهران (TRR) تاسيسات توليد راديو ايزوتوپ موليبدنيوم، يد و زنون (تاسيسات MIX) و راكتور تحقيقات هسته‌يي ايران (IR-40) ادامه داده است. هيچ نشانه‌اي از فعاليت هاي مرتبط با بازفرآوري در اين تاسياست وجود نداشته است.

D - پروژه هاي مرتبط با آب سنگين

‌٣٥ - آژانس در ‌١١ نوامبر ‌٢٠٠٧ به راستي آزمايي اطلاعات طراحي در IR-40 پرداخته و توجه كرد كه ساخت تاسيسات در حال پيشرفت است. تصويربرداري ماهواره‌اي ظاهرا نشان مي‌دهند كارخانه توليد آب سنگين در حال عمليات است. با توجه به اين كه پروتكل الحاقي هم چنان اجرا نشده باقي مانده است آژانس به اين تاسيسات دسترسي روتين ندارد، مي‌بايستي بر تصويربرداري‌هاي ماهواره‌اي تكيه كند.

E - ديگر مسايل اجرايي

E - ‌١ تبديل اورانيوم

‌٣٦ - در طول مدت انجام عمليات تبديل اورانيوم در UCF كه از تاريخ ‌٣١ مارس ‌٢٠٠٧ آغاز شد تا ‌٥ نوامبر ‌٢٠٠٧ ، تقريبا ‌٧٨ تن اورانيوم به شكل UF6 توليد شده است. اين رقم مجموع حجم توليد UF6 را در UCF از مارس ‌٢٠٠٤ را به حدود ‌٢٦٦ تن مي رساند كه تمامي آنها تحت نظارت و مراقبت آژانس قرار داشته‌اند.

E -2 اطلاعات طراحي

‌٣٧ - آژانس در ‌٣٠ مارس ‌٢٠٠٧، از ايران خواست تا تصميم خود درخصوص تعليق اجراي متن اصلاح شده كد ‌٣ -1 ترتيبات فرعي (GOV/‌٢٢/٢٠٠٧ بخش ‌١٤-12) (پي نوشت دو) را مورد تجديد نظر قرار دهد، اما هيچ پيشرفتي در خصوص اين مساله وجود نداشته است.

E- ‌٣ ديگر مسايل

‌٣٨ - آژانس به منظور راستي آزمايي و ممهور كردن سوخت جديد پيش بيني شده براي نيروگاه هسته‌يي بوشهر در تاريخ ‌٢٦ نوامبر ‌٢٠٠٧ و قبل از حمل سوخت از روسيه به ايران ترتيباتي اتخاذ كرده است.

F - خلاصه گزارش

‌٣٩ - آژانس قادر شده است عدم انحراف مواد اعلام شده هسته‌يي در ايران را راستي آزمايي كند ايران دسترسي آژانس به مواد اعلام شده هسته‌يي را فراهم ساخت و گزارش‌هاي حسابرسي لازم در ارتباط با مواد و فعاليت‌هاي اعلام شده هسته‌يي را ارايه داده است ايران يك (متن) ضميمه تاسيسات براي FEP را منعقد كرد. به هر حال بايستي توجه داشت كه از اوايل ‌٢٠٠٦ آژانس اين گونه اطلاعات را كه ايران پيشتر پيرو پروتكل الحاقي و اقدامات شفاف سازي در اختيار مي‌گذاشت، دريافت نكرده است؛ در نتيجه، آگاهي آژانس درباره برنامه جاري هسته‌يي ايران در حال تنزل بود.

‌٤٠ - ايران بر خلاف تصميمات شوراي امنيت سازمان ملل متحد، با ادامه دادن عمليات PFEP (كارخانه نيمه صنعتي غني سازي سوخت) و FEP ( كارخانه غني سازي سوخت) فعاليت‌هاي مرتبط با غني سازي را به حال تعليق در نياورده است. ايران هم چنين به ساخت IR-40 و عمليات كارخانه توليد آب سنگين ادامه داده است.

‌٤١ - دو مساله عمده مرتبط با گستره و ماهيت برنامه هسته اي ايران باقي مانده است: برنامه سانتريفيوژ غني سازي گذشته و كنوني ايران و مطالعات ادعا شده. آژانس قادر شده است نتيجه بگيرد كه پاسخ هاي ارايه شده در خصوص گذشته برنامه‌هاي سانتريفيوژهاي P-1 و P-2 منطبق با يافته هايش بوده است. آژانس در عين حال هم چنان به دنبال تثبيت ( اين مطلب) خواهد بود و به تكميل اقدامات راستي آزمايي اظهارات ايران ادامه مي دهد. آژانس در نظر دارد طي چند هفته آينده روي موضوع آلودگي و هم چنين مطالعات ادعا شده و ديگر فعاليت هايي كه مي تواند ابعاد نظامي داشته باشد، متمركز شود.

‌٤٢- ايران دسترسي كافي به افراد را فراهم كرده، به موقع به سوالات پاسخ داده و به ارايه توضيحات در خصوص موضوعات مطرح شده در چارچوب برنامه اقدام شتاب بخشيده است.

در هر حال همكاري ايران بيشتر حالت واكنشي داشته است تا حالات فعال. همانگونه كه قبلا عنوان گرديد همكاري فعال و شفافيت كامل ايران براي اجراي كامل و سريع برنامه اقدام ضروري است.

‌٤٣ - به علاوه ايران نياز دارد به اعتمادسازي در مورد گستره و ماهيت برنامه كنوني خود ادامه دهد. اعتماد به ماهيت منحصرا صلح آميز برنامه هسته‌يي ايران مستلزم اين است كه آژانس قادر باشد نه فقط درباره مواد اعلام شده هسته‌يي بلكه با همين درجه اهميت در مورد عدم وجود مواد و فعاليت هاي اعلام نشده هسته‌يي در ايران، تضمين ارايه كند. اگرچه آژانس غير از مواردي كه در چارچوب برنامه بدانها پرداخته مي‌شود درباره مواد و فعاليت‌هاي هسته‌يي اعلام نشده احتمالي در ايران اطلاعات قطعي ندارد، اما آژانس در موقعيتي نيست كه بدون اجراي كامل پروتكل الحاقي، در خصوص عدم وجود مواد و فعاليت‌هاي هسته‌يي اظهار نشده در ايران تضمينات معتبري ارايه كند. اين امر به ويژه با توجه به فعاليت هاي اعلام نشده ايران طي نزديك به دو دهه براي بازسازي اعتماد به ماهيت منحصرا صلح آميز برنامه هسته‌يي اين كشور حايز اهميت مي باشد. مديركل بنابراين بار ديگر مصرانه از ايران مي‌خواهد پروتكل الحاقي را در اولين فرصت ممكن اجرا كند.

مديركل هم چنين بار ديگر مصرانه از ايران مي‌خواهد تمامي اقدامات اعتمادسازي كه توسط شوراي امنيت الزامي شده از جمله غني سازي فعاليت‌هاي مرتبط با غني سازي را به اجرا در آورد.

‌٤٤ - مدير كل به نحو مقتضي به گ